زهرا رمضانی، خبرنگار گروه دانشگاه: سه روز از روی کار آمدن مجلس دوازدهم می‌گذرد و دور جدیدی از قانونگذاری در کشور آغاز شده است. نمایندگان مردم چهارسال زمام قانونگذاری کشور را در عرصه‌های مختلف از اقتصاد گرفته تا سیاست و فرهنگ برعهده دارند. فعالان دانشجویی رصدگران فعال فضای سیاسی هستند که بیش از سایر اقشار جامعه بر فعالیت نمایندگان مجلس تمرکز دارند. از همین رو به طرق مختلفی تلاش می‌کنند نگاه‌‌ها و نظرات خود را به سمع و نظر آنها برسانند. 

محمدرضا مریمی، عضو شورای مرکزی جنبش  عدالتخواه دانشجویی در گفت‌وگو با فرهیختگان اظهار داشت: در مجلس یازدهم با مجلسی روبه‌رو بودیم که نمی‌توانستیم از آن به‌عنوان یک مجلس متحد نام ببریم، صرفا اکثریت شاهد افرادی بودیم که به جای نمایندگی مردم، نمایندگی حزب سیاسی خودشان را دنبال می‌کردند و در اواخر دوره مجلس این مهم بسیار بروز کرده بود، تا جایی که می‌دیدیم بر سر طرح‌های مختلف که مستقیما روی زندگی مردم تاثیرگذار بود، نمایندگان بیشتر دغدغه حزبی و سیاسی داشتند، یعنی دعوای آنها بر سر حل مشکل مردم نبود، بلکه بر سر بازی سیاسی و فعالیت‌های سیاسی خودشان بود. بر سر لایحه عفاف و حجاب این ماجرا را بیشتر دیدیم و این مهم هم باعث بی‌اعتمادی مردم نسبت به مجلس شده و هم سبب می‌شود مردم این حس را داشته باشند که مجلس دیگر نماینده آنها نیست و در عمل یک بحران نانمایندگی ایجاد شود. وقتی می‌گوییم بحران نانمایندگی عده‌ای ذهن‌شان به‌سمت مسائلی مانند تایید یا رد صلاحیت می‌رود که مثلا فلان حزب شرکت نمی‌کند و به همین دلیل مردم تصور می‌کردند که حزب مدنظر دیگر آنها را نمایندگی نمی‌کند. درحالی‌که معتقدم این‌گونه نیست، بلکه بحران نانمایندگی‌ای که از آن حرف می‌زنیم، درخصوص تفاوت بین خواسته‌های مردم و دغدغه‌های نمایندگان مجلس است، یعنی نمایندگانی داشتیم که مسائلی را دنبال می‌کردند که شاید دغدغه مردم نبودند یا جزء دغدغه‌های رده پایین مردم به‌شمار می‌رفتند و مسائل جدی مردم جایگاه خاصی در مجلس نداشته‌اند.

وی افزود: نکته دیگر اینکه مجلس یازدهم با شعارهایی ازجمله شفافیت روی کار آمد و ما نیز دیدیم که درطول این چهارسال، مجلس خیلی‌کم به این مسائل پرداخت. هرچند برخی کارهایی هم صورت گرفت که شاید بتوان از آن به‌عنوان شفافیت سلیقه‌ای نام برد؛ چراکه این اقدامات مساله شفافیت را حل نکرد. منظور از شفافیت این است که وقتی نماینده‌ای رای می‌دهد خودش را موظف بداند درحال پاسخ دادن به مردم باشد و آرای خودش را شفاف کند. به همین دلیل نمایندگان باید روی آن وقت می‌گذاشتند. درحقیقت شفافیت یک نقش نظارتی ایجاد می‌کرد، به همین دلیل است که  شاهدیم در انتخابات هیات‌رئیسه مجلس 24 رای باطله داشته‌ایم. نمی‌دانم از جایگاه رئیس مجلس برای نماینده دیگر چه موضوع و انتخاباتی می‌تواند بالاتر باشد؟

مریمی خاطر نشان کرد: بحران نانمایندگی یک بحران جدی است که انتظار می‌رود در مجلس دوازدهم این مشکل حل شود و نمایندگان سراغ این بروند که دغدغه‌ها و مسائلی که در صحن مطرح می‌شود، از دل مردم گرفته شده و به مسائل آنها نزدیک باشد و بازی‌های سیاسی و طیفی را کنار بگذارند و به‌نوعی جایگاه واقعی خودشان را بازی کنند. اگر بخواهم به‌صورت مصداقی مسائلی را بگویم که انتظار می‌رود در مجلس جدید جلو برود، یکی از آنها این است که نقش مردم و مشارکت اجتماعی و سیاسی آنها برای نمایندگان اولویت باشد. ما در قانون اساسی هم برخی قوانین مرتبط به این حوزه را داریم، مانند اصل 27 قانون اساسی و لایحه تجمعات و اعتراضات یا اصل 104 قانون اساسی و تشکل‌گیری اقشار، جزء اصولی هستند که باعث می‌شود نقش مردم و بروز و ظهور آنها در جامعه و عالم سیاست بیشتر شده و مردم این احساس را داشته باشند که می‌توانند تاثیرگذار باشند و این مهم باید دغدغه نمایندگان مجلس باشد. مساله بعدی موضوع شفافیت آراست که در مجلس قبلی جلو نرفت و به‌نظر می‌رسد باید حتما در این دوره از مجلس که باز هم این مهم وعده نمایندگان بود، جلو برود؛ چراکه این مساله باعث می‌شود هم نقش نظارتی برای نمایندگان ایفا شود و هم حق مردم است که بدانند نماینده‌شان که با رای آنها وارد مجلس شده درباره مسائلی که به سفره و زندگی مردم وابسته است، چه نظری دارد.

این عضو شورای مرکزی جنبش  عدالتخواه دانشجویی تصریح کرد: امروز مجلس به‌واسطه شوراهای موازی که وجود دارد، مانند شوراهای عالی، درحال از دست دادن جایگاهش است و وظیفه نمایندگان است با شجاعت و قدرت، مجلس را دوباره به جایگاه حقیقی‌اش برگردانند. امروز شاهدیم به‌خاطر ضعف مجلس بسیاری از شوراهای عالی این اجازه را به خودشان می‌دهند که مستقیما قانونگذاری کنند، درحالی‌که همه می‌دانیم تنها نهاد قانونگذار کشور، مجلس است و این هم باقامت بلند نمایندگان اتفاق می‌افتد که مجلس را به جایگاهی که قانون اساسی به آن داده، برگردانند.

وی افزود: از مجلسی که مستقل است، انتظار می‌رود با شجاعت و صراحت اولا به وظایف خود عمل کند و در مقابل مسئولان ناکارآمدی که در دولت وجود دارند، عمل کند. موضوعی که در مجلس یازدهم هرچند وجود داشت، اما دغدغه آن هم حزبی و سیاسی بود، به‌طوری‌که ما وزیر کاری را داشتیم که حداقل دستمزد کمتر از حد انتظار و تورم سالیانه افزایش یافت اما نمایندگان هیچ واکنشی به آن نداشتند. در مقابل معاون سیاسی وزارت کشور را داشتیم که بیانیه‌ای را برای انتخابات مجلس صادر کرد اما نمایندگان به‌واسطه همان بحث سیاسی و حزبی موضع گرفتند و حتی می‌خواستند وزیر را استیضاح کنند. از یک مجلس مستقل انتظار می‌رود که با شجاعت و به‌صورت درست در مقابل مسئولان ناکارآمد دولتی بایستد و جایگاهش را ایفا کند. بعد از حادثه ناگواری که برای رئیس‌جمهور شهیدمان ایجاد شد و انتخاباتی که درپیش داریم، نگران هستم دوباره نمایندگان مجلس سراغ مباحث انتخاباتی بروند و از وظایف خودشان غافل شوند و این مهم باعث شود تا حدی استقلال مجلس به خطر بیفتد. وقتی نماینده‌ای به‌صورت مستقیم از فردی برای قرارگیری در جایگاه رئیس دولت حمایت می‌کند، چطور می‌توان بعدا از او انتظار داشت در مقابل دولت بدون‌لکنت زبان بایستد و مسائل مردم را مطالبه کند یا آنها را به صحن علنی مجلس بکشاند.

متن کامل این گزارش را در روزنامه فرهیختگان بخوانید