
به گزارش «فرهیختگان آنلاین»، کارناوال هنر ایرانی - شهر جهانی در سال 1396درکارگروههای مختلف هنری در پنج مکان تاریخی و مدرن شهر یزد برگزار شد. این پروژه به مدیریت ابوالفضل داودی رکنآبادی، دانشیار و رئیس دانشکده هنر و معماری دانشگاه آزاد اسلامی واحد یزد انجام شده است. او بهعنوان استاد و پژوهشگر نمونه در سالهای متمادی مسئولیت مدیریت غرفه دانشگاه آزاد اسلامی در نمایشگاه بینالمللی منسوجات آلمان و برپایی سه دوره نمایشگاه «نقاشی بر تار و پود» را در کارنامه خود دارد.
این استاد پرکار دانشگاه آزاد اسلامی دارای بیش از 73عنوان مقاله علمی در ژورنالهای علمی، پژوهشی در سطح ملی و بینالمللی و تالیف هفت عنوان کتاب در زمینه طراحی و پارچه و لباس است که از میان آنها میتوان به تالیف کتب واژهنامه تخصصی طراحی پارچه و لباس، تدوین معیارهای طراحی لباس و پایافزار پارچهای اشاره کرد.
او همچنین چند عنوان ابتکار، نوآوری، اختراع، اثر بدیع و ارزنده هنری را هم درکارنامه حرفهای خود دارد. همزمان با جهانی شدن شهر یزد، برگزاری کارناوال هنر ایرانی - شهر جهانی اقدام مهمی است که با مدیریت این عضو هیاتعلمی دانشگاه آزاد اسلامی اجرایی شده است. چیزی که ما را بر آن داشت تا با او به گفتوگو بنشینیم و نقش دانشگاه آزاد اسلامی یزد را در انجام این مهم از زبان او بشنویم؛ اقدامی است که به گفته او بیش از 150 نفر از استادان و دانشجویان واحد درآن نقش داشتهاند.
هنر؛ گاهی مهمتر از نفت و گاز
داودی درگفتوگو با «کلاس» در اینباره میگوید: «معتقدم این کارناوال بزرگ هنری و اقدامات صورتگرفته در قالب آن، بیانگر ماندگارترین آثار بهجایمانده از پیشینیان بهعنوان سرمایهای ارزشمند، حتی ارزشمندتر از ذخایر نفت و گاز کشور است. زیرا دستاوردهای هنری در قالب معماری و بافتهای ماندگار شهری و روستایی در یک سرزمین کویری چون یزد، سندی برای هویت درخشان این مرز و بوم محسوب میشود که هر بینندهای را حیرتزده میکند.»
شهری پر از زیبایی و اصالت
او در ادامه اضافه میکند: «یزد و زیباییهای آن گنجینهای است که پتانسیل آن را دارد تا مجموع آنچه را که میتوان به نیکی بر زبان جاری ساخت و در تصویر ترسیم کرد در خود جای دهد، لذا همین وسعت، یکپارچگی و حفظ اصالت تاریخی، استفاده از مصالح بومی و مصرف کمترین انرژی در تولید بناهای خشتی و هماهنگی کامل با اقلیم سخت و خشن کویری باعث شد که شهر یزد در میراث جهانی یونسکو به ثبت تاریخی برسد.»
کارناوالی برای آشتی مردم با هنر
رئیس دانشکده هنر و معماری واحد یزد با توجه به جهانی شدن این شهر و پتانسیل موجود در هنر و هنرمند یزدی به جهت غنا بخشیدن به فرهنگ بصری با اتکا به آموزشهای هنری امید دارد که برگزاری این کارناوال هنری در سطح شهر آغازکننده یک رویداد فرهنگی و هنری باشد و موجبات آشتی مردم با هنر را بیش از پیش فراهم سازد.»
او درباره اقدامات صورتگرفته در قالب این کارناوال اضافه میکند: «در راستای ارتقای فرهنگ بصری شهروندان و تعامل بیشتر با هنر ابتدا کارگروههای رشتههای هنری- کمیته خبر- کمیته تبلیغات تشکیل شد و ضمن هماهنگی با ارگانهای دولتی و غیردولتی و با توجه به محیط اجتماعی و اقلیمی جهت اجرای طرح، مکانیابی انجام شد تا هر کار گروه با توجه به فعالیت تعریفشده در هر شب از زمانهای پیشبینیشده، برنامههای خود را اجرا کند.»
نقش دانشگاه در کیفیت فرهنگ
داودی رکنآبادی در پاسخ به این سوال «کلاس» که نقش دانشگاه و مدیران ارشد شهر در کیفیت فرهنگ ملی و بومی چیست، میگوید: «معتقدم با توجه به توسعه شهر و شهرسازی و جهانی شدن شهر یزد شایسته است فضاهای آموزشی چون دانشگاهها و مدیران شهری کوشش کنند تا شهروندان و حتی مسافران و افراد غیربومی را با اصالت گذشته خود آشنا کنند، چیزی که میتواند از طریق هنر و فعالیتهای هنری که شاید ارزانترین، سهلالوصولترین و اولین گزینه باشد، انجام شود. چون از این طریق و با این روش میتوان با هر نوع مخاطب در هر سطح فرهنگی و علمی رابطه برقرار کرد.»
او ادامه میدهد: «برهمین مبنا بود که این کارناوال در 9 کارگروه در قالب رشتههای هنری عکاسی، گرافیک، تصویرسازی، مجسمهسازی، خوشنویسی، طراحی پارچه و لباس، معماری، طراحی شهری و مرمت با حضور اساتید، دانشجویان و فارغالتحصیلان رشتههای هنری برگزار شد.»
توجه به مخاطب عام و خاص
داودی در ارتباط با چگونگی مکانیابی و نوع فعالیت هر کارگروه هم به «کلاس»گفت: «فعالیتهای هر کارگروه به اقتضای فضا و با توجه به بافت فرهنگی هرمنطقه پیشبینی شده بود تا آثار ارائهشده دربرگیرنده مخاطب عام (تمامی شهروندان در تمامی گروههای سنی) و مخاطب خاص (اساتید و فارغالتحصیلان و دانشجویان و دوستداران هنر) باشد.»
به گفته رئیس دانشکده هنر دانشگاه آزاد اسلامی یزد، این کارگاهها زیر نظر اساتید مجرب هنری واحد به صورت کاملا آزاد و رایگان و در زمان مشخص به صورت همزمان در فضای باز و در تعامل کامل با شهر و شهروندان برگزار شد.»
به اعتقاد این استاد دانشگاه، آنچه مسلم است این است که تغییرات مهم فرهنگی و ذائقه مخاطب وابسته به شرایط اقلیمی اجتماعی و سیاسی است، بنابراین ارتباط نزدیک و ملموس باعث جذب مخاطب، همچنین آشنایی و آموزش مخاطبان در سنین مختلف با فرهنگهای متفاوت خواهد شد. البته مهمترین نتیجه این اقدام اصلاح ناهنجاریهای فرهنگی جامعه خواهد بود.»
این عضو هیات علمی دانشگاه آزاد اسلامی یکی دیگر از کارکردهای این کارناوال را ایجادانگیزه در میان هنرمندان، همچنین برانگیختن واکنش مردم جامعه در تعامل با هنر عنوان کرده و میگوید: «ارتباط با صنعت گردشگری و جهانگردان بهخصوص در بافت تاریخی از نکات حائز اهمیت این کارناوال بود که البته مثل خیلی از فعالیتهای هنری موجب ایجاد فضای فرهنگی و هنری برای آشنایی هر چه بیشتر جهانگردان با هنر ایرانی و باعث جذب و رونق صنعت گردشگری استان خواهد شد.»
به گفته داودی رکنآبادی، ثبت شهر جهانی موجب برندسازی و شناخته شدن رشته خاص هنری در شهری مثل یزد در مقیاس جهانی شده که به دنبال آن، هم از نظر فرهنگی و هم از نظر اقتصادی و تجاری و گردشگری میتواند برای شهر مفید باشد، بنابراین مهمترین دستاورد جهانی شدن یزد را باید در نگاه ارزشی به محصولات هنری و فرهنگی این شهر در سطح جهانی جستوجو کرد.»
هنرمندان و درک ظرایف
به گفته رئیس دانشکده هنر و معماری واحد یزد، در این کارناوال بهطور مستقیم 150نفر از اساتید، دانشجویان و فارغالتحصیلان رشتههای هنری مختلف به ارائه آثار هنری خود اقدام کردند. او اهمیت این کارناوال هنری و اقداماتی از این دست را تا آنجا میداند که شاید اینطور فعالیتها را بتوان با نام نمایشگاه زنده توصیف کرد، به این صورت که در انتهای هر شب آثار هنرمندان در قالب نمایشگاهی به شهروندان ارائه شد و در عین حال در طول انجام کار شهروندان میتوانستند با چگونگی خلق اثر هنری و رفتارهای هنرمندان آشنا شوند و پی به این نکته ببرند که هنرمندان نیز از دل جامعه برآمدهاند، اما نکات و ظرایف مهم و کوچکی را دریافت میکنند که از چشم بیشتر مردم مغفول مانده است.
او در پایان به «کلاس» میگوید: «امیدوارم شرایطی فراهم شود تا با اقداماتی از این دست در سطح کشوری و بینالمللی سایر ملتها از ذوق و سلیقه و فعالیتهای هنری ایرانیان بیشتر از پیش آشنا و از آن بهرهمند شوند.»