به گزارش «فرهیختگان آنلاین»، در حالی که وزارت جهاد کشاورزی اعلام کرده بود کشور طی سه سال آینده در زمینه شکر به خودکفایی خواهد رسید، فعالان صنعت قند و شکر از نارضایتی کشاورزان و احتمال کاهش قراردادها و تولید در سال زراعی جاری خبر می‌دهند؛ دلیل این امر نیز چیزی جز بدعهدی و اهمال دولت در اعلام نرخ شکر نیست، چراکه قرار بود دولت ابتدای سال‌جاری قیمت جدید شکر را اعلام کند تا کارخانه‌های قند و شکر بر این اساس بتوانند مطالبات کشاورزان را پرداخت کنند، اما نه‌تنها این وعده عملیاتی نشد، بلکه دولت قیمت شکر را در زمان معین آن یعنی در شهریور ماه نیز مشخص نکرد و باعث شد شکر تولیدی کارخانه‌ها همچنان در انبارها دپو بماند و مبلغی نیز دست کشاورزان را نگیرد؛ سرانجام سی‌ام آبان‌ماه جاری نرخ شکر با هشت درصد افزایش نسبت به سال گذشته ابلاغ شد که این اقدام به دلیل مشکلات به وجود آمده برای کارخانه های قند و شکر و کشاورزان چغندرکار بیشتر شبیه نوشدارو بعد از مرگ سهراب است.
در همین زمینه بهمن دانایی، دبیر انجمن صنفی صنایع قند و شکر ایران در گفت‌وگو با خبرنگار «فرهیختگان» با بیان اینکه حدود سه سال است در کشور چغندر پاییزه نیز کشت می‌شود، اظهارداشت: «کشت پاییزه به‌منظور افزایش استفاده از آب باران است.»
وی اضافه کرد: «وقتی بهره‌برداری از چغندر پاییزه در فروردین و اردیبهشت انجام می‌شد، در واقع شکر تولیدی با هزینه‌های جدید تولید می‌شد، اما نرخی که وجود داشت مربوط به سال گذشته بود، بنابراین تصویب شد که از امسال قیمت شکر ابتدای هر سال تعیین شود و تا انتهای سال جاری باشد که متاسفانه مقداری در این زمینه اهمال شد.»
دبیر انجمن صنفی صنایع قند و شکر ایران با بیان اینکه قیمت شکر باید در شهریور تعیین می‌شد، گفت: «متاسفانه دستگاه‌های مسئول نه‌تنها قیمت را ابتدای سال تعیین نکردند، بلکه در زمان معین آن نیز این کار را انجام ندادند و این ضربه بدی را به تولید شکر وارد می‌کند.»
اوایل شهریور ماه که کارخانه‌ها کارشان را آغاز کردند، باید بلافاصله نرخ را اعلام می‌کردند که به مرور ما شکر را عرضه می‌کردیم و مطالبات کشاورزان را نیز می‌دادیم. متاسفانه نه‌تنها اول سال نرخ را تعیین نکردند، سه ماه بعد از شروع بهره‌برداری عادی ما این کار اتفاق افتاد و سی‌ام آبان اعلام کردند که نرخ شکر چه میزان است.
درحالی که سه ماه شکر ما در انبار دپو شد و 50 هزار نفر کشاورز گرفتار شدند و معطل تصمیم‌گیری چند نفر در این زمینه ماندند.
نرخ جدید شکر با ٨ درصد افزایش ٢٧٢٢ تومان تعیین شد
به گفته وی، نرخ جدید شکر با هشت درصد افزایش نسبت به سال گذشته 2722 تومان درب کارخانه تعیین و ابلاغ شده است.
دانایی اضافه کرد: «در 16 آبان 96 کارگروه تنظیم بازار افزایش هشت درصدی قیمت شکر را تصویب کرد، اما تا آن را ابلاغ کند دو هفته طول کشید، در حالی که می‌توانستند آن را یک‌روزه و 15 روز زودتر اعلام کنند؛ نمی‌دانیم این تاخیر دستگاه‌ها چیست؟ این اقدامات تولید را با چالش مواجه می‌کند.» دبیر انجمن صنفی صنایع قند و شکر ایران با بیان اینکه در چهار سال اخیر هر سال ما میزان تولید را افزایش داده‌ایم، گفت: «البته حال و روز خوشی هم نداشته‌ایم، در سه سال گذشته اگر سود و زیان کارخانه ها را مورد بررسی قرار دهید، خواهید دید که اکثر آنها زیان‌ده بوده‌اند.»
١٠٠٠ میلیارد تومان به کشاورزان بدهکاریم
دانایی با اشاره به اینکه ما در حال حاضر به کشاورزان حدود 1000 میلیارد تومان بدهی داریم، اظهار داشت: «این رقم بسیار زیادی است و کارخانه‌ها را با مشکل مواجه می‌کند و ما باید تاکنون حدود 70 تا 80 درصد این رقم را تسویه کرده باشیم، اما متاسفانه تاخیر دولت در اعلام نرخ شکر مانع این کار شد، چون ما نمی‌دانستیم شکر تولیدی‌مان را باید به چه قیمتی بفروشیم.»
وی با بیان اینکه در سال 92 میزان تولید شکر در کشور یک میلیون و 100 هزار تن بوده است، گفت: «سال گذشته این عدد به یک میلیون و 643 هزارتن رسید؛ یعنی حدود 50 درصد رشد تولید داشتیم.»
دانایی افزود: «امسال نیز حدود یک میلیون و 700 تا یک میلیون و 800 هزارتن تولید خواهیم داشت؛ یکی از دلایل افزایش تولید خوش‌حسابی کارخانه‌ها با کشاورزان بوده است؛ کارخانه ها و کشاورزان سال‌های طولانی با یکدیگر کار کرده‌اند و رابطه خاصی میان آنها ایجاد شده است، شاید بتوان گفت تنها محصولی که کشاورز می‌داند با چه قیمتی و در چه زمان مناسبی تحویل بدهد و چیزی روی دست تولید‌کننده نمی‌ماند، چغندر است.»
وی اضــافه کـرد: «تـــنها محصولی کـه هــمیــشه کشاورزان راضی بودند، به موقع پولشان را می‌گرفتند و به موقع نیز کشت می‌کردند، چغندر بوده است که شرایط آن را نیز متاسفانه امسال نامساعد کردند.»
اگر شکرهای دپوشده وارد بازار شوند، کارخانه‌ها ورشکست می‌شوند
دبیر انجمن صنفی صنایع قند و شکر ایران درباره اینکه تا پایان سال جاری چه میزان از بدهی کشاورزان را می‌توانید پرداخت کنید، تصریح کرد: «نمی‌دانم، اقدام دولت باعث شده حدود 600 تا 650 هزارتن شکر در انبارها دپو شود، اگر الان ما بخواهیم وارد بازار شویم، عرضه و تقاضا دچار مشکل می‌شود و بازار آشفته خواهد شد؛ نمی‌دانم چقدر می‌توانیم بفروشیم، چگونه می‌توانیم بفروشیم، اگر الان بخواهیم این محصول را وارد بازار کنیم، قیمت به‌طور وحشتناکی کاهش می‌یابد و کارخانه‌ها ورشکست می‌شوند؛ به عبارتی دولت تمام زنجیره را به‌هم ریخته است.»
دانایی درباره اینکه آیا نمی‌شود این محصول را صادر و مطالبات کشاورزان را پرداخت کرد، افزود: «خیر، امکان صادرات وجود ندارد، چراکه قیمت تمام‌شده ما بالاتر از خارج کشور است، چون قیمت چغندرقند داخلی گران‌تر است. الان در اروپا چغندر را 26 یورو هر تن خریداری می‌کنند، ما این محصول را 75 یورو هر تن خریداری می‌کنیم؛ این باعث می‌شود قیمت شکرمان نیز بالاتر باشد، بنابراین امکان صادرات نداریم.»
دولت ٦٠٠ میلیارد تومان به کارخانه‌های قند و شکر بدهکار است
وی با بیان اینکه کارخانه‌های قند و شکر حدود 600 میلیارد تومان بابت مابه‌التفاوت قیمت شکر از دولت بدهکار هستند، گفت: «این بدهی مربوط به سال‌های 93، 94 و 95 است.»قرار گرفتن در مسیر خودکفایی شکر، راه دشواری بود که کشاورزان، کارخانه ها و مسئولان آن را پیموده‌اند و اکنون که زمان زیادی نمانده تا با موفقیت به انتهای این مسیر برسیم، به نظر می‌رسد خراب کردن این مسیر عقلانی و منطقی نیست و از دولتمردان انتظار می‌رود بیش از پیش در این زمینه تدبیر به خرج دهند و مانع باز شدن مجدد درهای واردات به روی کشور و ناامیدی چند هزار کشاورز داخلی شوند.