طرحی که سال 85 و یک سال پس از انتخابات ریاست‌جمهوری نهم با مصوبه شورای عالی انقلاب فرهنگی به اجرا درآمد، گرچه حالا تا حدودی کمرنگ شده، اما طرح عفاف و حجاب که در مجلس هنوز در حال بررسی است، باعث واکنش‌هایی شده که طرح گشت ارشاد را هم تحت‌الشعاع قرار داده است. پس از آنکه مرکز پژوهش‌های مجلس، انتقاداتی را به طرح عفاف و حجاب مطرح کرد، محمدعلی اسفنانی، سخنگوی کمیسیون قضایی مجلس نیز فعالیت گشت‌های ارشاد را فاقد درجه قانونی خواند که در قانون مصوب نشده است.
اما حسین اشتری، فرمانده نیروی انتظامی خیلی زود پاسخ این انتقادات را داد و گفت: «گشت ارشاد وجاهت قانونی دارد و ما براساس مصوبات مجلس و موضوعاتی که قانون برای ما مشخص کرده، وظایف‌مان را انجام می‌دهیم و هرجا عدم تطابقی در این زمینه وجود داشته باشد؛ با برگزاری یک نشست هماهنگی‌های لازم را انجام خواهیم داد.»
10 سال قبل شورای عالی انقلاب فرهنگی، مصوبه 427 خود را با عنوان سند توسعه حجاب و عفاف به تصویب رساند تا پس از آن، این سند به‌عنوان قانون گسترش فرهنگ عفاف و حجاب در دستور کار 26 دستگاه اجرایی قرار گیرد. این 26 دستگاه براساس این قانون باید راهکارهایی را برای ترویج حجاب ارائه و اجرایی می‌کردند، اما در عمل تنها نیروی انتظامی وظایف محول‌شده در مصوبه شورای عالی انقلاب فرهنگی را اجرا کرد.
خلاء قانونی وجود دارد
علی نجفی‌توانا، حقوقدان در این‌باره می‌گوید: «در مورد بحث عفاف و حجاب یا همان گشت‌های ارشاد با خلأ قانونی روبه‌رو هستیم و چیزی تحت‌عنوان برخورد با بدحجابی توسط ماموران نیروی انتظامی در قانون نیامده است.»
او با بیان اینکه در قانون کشور ما، رعایت موازین اسلامی به صراحت آمده است، می‌افزاید: «مردمی که در کشور ما زندگی می‌کنند براساس قانون جمهوری اسلامی باید حجاب را رعایت کنند. حالا اینکه پوشش‌شان به صورتی باشد که با مصادیق نیروی انتظامی مطابقت نداشته باشد و نیروی انتظامی به همین دلیل اجازه برخورد داشته باشد، در قانون نیامده است.»
نجفی‌توانا با اشاره به بند قانونی که زنانی که بدون حجاب شرعی در معابر و انظار عمومی ظاهر شوند به حبس از 10 روز تا دو ماه یا از پنجاه هزار تا پانصد هزار ریال جزای نقدی محکوم خواهند شد، می‌گوید: «در هیچ جای قانون صحبت از برخورد سلیقه‌ای با افراد نشده است و به صراحت آمده افرادی که بدون حجاب شرعی در معابر و انظار حضور پیدا کنند باید با آنها برخورد شود، نه اینکه با سلیقه افراد یکی نباشند.»
او تاکید می‌کند: «سال‌هاست بحث برخورد با بدحجابی در کشور ما بدون اینکه قانونش تصویب شود، در حال اجراست و تجربه تمامی این سال‌ها نشان داده است مجازات به تنهایی نمی‌تواند رفتارها را منظم کند بلکه باید به شیوه دیگری رفتار کنند.» نجفی‌توانا با بیان اینکه در مورد طرح عفاف و حجاب نیاز به قانون داریم، می‌افزاید: «قانونی که در این‌باره تصویب می‌شود باید شفاف باشد که هر سازمانی به صورت سلیقه‌ای با افراد برخورد نکند.»
او با بیان اینکه اگر قانونی وجود نداشته باشد حتی اگر دولت هم تصمیم بگیرد نمی‌توان کاری را عملی کرد، تاکید کرد: «در مورد فعالیت گشت ارشاد تا زمانی که قانونی تصویب نشده است نمی‌توان آن را اجرا کرد و باید این طرح در مجلس بررسی شود.»
