پروفسور جیمز لاندی، مدیر مرکز هوش مصنوعی انسان‌محور (HAI) و استاد علوم کامپیوتر : من بر این باورم که در سال پیش‌رو با هوش مصنوعی عمومی (AGI) مواجه نخواهیم شد؛ اما در عوض، روندی پررنگ‌تر و معنادارتر را شاهد خواهیم بود؛ صعود حاکمیت هوش مصنوعی. بسیاری از دولت‌ها در تلاشند خود را، هم از ارائه‌دهندگان معدود و انحصاری هوش مصنوعی و هم از مدار سیاسی آمریکا، تا حد ممکن مستقل کنند. اما حاکمیت هوش مصنوعی دقیقاً به چه معناست؟ در ساده‌ترین مصداق، می‌تواند به ساخت یک مدل زبانی بزرگ بومی توسط یک کشور اشاره داشته باشد. در سطحی دیگر، ممکن است کشوری مدل زبانی بزرگ توسعه‌یافته در جغرافیایی دیگر را بر زیرساخت سخت‌افزاری خود اجرا کند تا اطمینان یابد داده‌ها از مرزهایش خارج نمی‌شوند. مسئله اینجاست که خود مفهوم «حاکمیت» هنوز تعریف دقیق و تثبیت‌شده‌ای ندارد. از همین رو، مرکز هوش مصنوعی انسان‌محور (HAI) روی پروژه‌ای کار می‌کند که هدف آن، روشن‌تر کردن این مصادیق و مرزبندی‌ها برای افکار عمومی است. در سال 2025 شاهد سرمایه‌گذاری‌های سنگین در حوزه مراکز داده در نقاط مختلف جهان بودیم؛ از اقدام امارات متحده عربی در ماه مه گرفته تا پروژه‌های کره جنوبی در پاییز. به احتمال زیاد، شرکت‌هایی مانند انویدیا و OpenAI نیز در همین راستا از کشورهای مختلف بازدید خواهند کرد؛ روندی که مستقیماً به مسئله حاکمیت هوش مصنوعی و نحوه بهره‌برداری بازیگران از آن گره خورده است. این موج سرمایه‌گذاری در سال 2026 نیز ادامه خواهد یافت، اما واقعیت این است که نمی‌توان تمام سرمایه جهان را روی یک موضوع متمرکز کرد. از این منظر، این تب سرمایه‌گذاری بیش از آنکه پایدار باشد، شباهت زیادی به یک حباب دارد. درعین‌حال، در سال 2026 بیشتر از زبان شرکت‌ها خواهیم شنید که هوش مصنوعی، جز در حوزه‌های محدودی مانند برنامه‌نویسی یا مراکز تماس، هنوز به افزایش معنادار بهره‌وری منجر نشده است. اخبار شکست پروژه‌های هوش مصنوعی فراوان خواهد بود. اما سؤال اینجاست که شرکت‌ها می‌آموزند هوش مصنوعی را کجا، چگونه و با چه انتظاری به کار بگیرند؟ شاید. به گمان من، در سال جدید با نسل تازه‌ای از رابط‌های کاربری هوش مصنوعی روبه‌رو خواهیم شد؛ محصولاتی فراتر از چت‌بات‌های متعارف یا حتی مرورگر وبی که OpenAI معرفی کرد. دست‌کم باید انتظار دیدن نمونه‌های اولیه این رابط‌ها را داشت، حتی اگر ورود رسمی آن‌ها به بازار به تعویق بیفتد. تا امروز، تمرکز اصلی بر مدل‌های هرچه بزرگ‌تر بوده؛ اما هم‌زمان شاهد مدل‌های کوچک‌تری نیز بوده‌ایم که در عمل، از غول‌های پرهزینه عملکردی بهتر دارند. به نظر می‌رسد به‌نوعی «قله داده‌ای» رسیده‌ایم که داده‌ها نه‌تنها محدودتر شده‌اند، بلکه کیفیت آن‌ها نیز کم است. ازاین‌رو، انتظار می‌رود تلاش‌ها به سمت ساخت مجموعه‌داده‌های کوچک‌تر اما باکیفیت‌تر سوق پیدا کند که امکان دستیابی به عملکرد بالاتر را با مدل‌های سبک‌تر فراهم می‌کنند. در حوزه تولید ویدئو، پیشرفت‌های قابل‌توجهی در سال 2025 رخ داد، هرچند خروجی‌ها عموماً هنوز قانع‌کننده نبودند. بااین‌حال، تجربه‌ای شخصی در یکی از کلاس‌هایم قابل‌تأمل بود؛ گروهی از دانشجویان ویدئویی با استفاده از هوش مصنوعی تولید کردند که در شرایط عادی به بازیگران و لوکیشن‌های خاص نیاز داشت. ویدئو بی‌نقص نبود؛ اما خوب از آب درآمد. از همین رو، معتقدم ابزارهای تولید ویدئوی مبتنی بر هوش مصنوعی بالاخره به آستانه‌ای از کیفیت رسیده‌اند که کاربرد آن‌ها در دنیای واقعی توجیه‌پذیر شود و احتمالاً در سال آینده فراگیرتر خواهند شد. البته هم‌زمان با این رشد، باید منتظر موجی از چالش‌ها و منازعات جدی در حوزه کپی‌رایت نیز بود.