فرهیختگان: در طول دهههای اخیر، پتک تخریب از برخورد با تصویر ایران در افکار عمومی جهان جانمانده و قلم سیاهنمایی مدام کار میکند. اساساً این کارویژه قدرتهای تمامیتخواهی است که تمام تلاششان را برای سلب امکان توسعه از کشورهای دیگر به کار میگیرند. بااینحال تهران سعی کرده خود را به هر شکلی که هست از این موانع عبور دهد؛ اما چیزی که این روزها همه معادلات را به هم زده، تصاویر زنده از استقبال باشکوه مردم از مقامات ایرانی در کشورهای منطقه است از عراق و لبنان گرفته تا سفر روز جمعه (۱۷ آبان ۱۴۰۴) محمدباقر قالیباف، رئیس مجلس شورای اسلامی به پاکستان. تصاویر منتشرشده از این سفر حاکی بود که جمعیت عظیمی از مردم پاکستان برای استقبال از او آمده بودند. همین صحنه را یک سال و نیم پیش نیز دیده بودیم وقتی سید ابراهیم رئیسی، رئیسجمهور سابق وارد این کشور شد. موارد مشابهی از جمله سفر مقامات به عراق و لبنان هم وجود دارد که حاکی از شکست تصویر ایرانهراسی در کشورهای منطقه است. این تصویر اما پس از جنگ 12 روزه و پاسخ موشکی قاطع ایران به حملات اسرائیل زندهتر شد. جنگ ۱۲ روزه خرداد ۱۴۰۴ باعث شد نگاه مردم کشورهای عربی به ایران به شکل محسوسی تغییر کند. الجزیره که بزرگترین شبکه خبری منطقه است، تقریباً تمام برنامههایش را به پوشش حملات ایران اختصاص داد و تصاویر اصابت موشکها به تلآویو و حیفا را بارها تکرار کرد. صفحه اینستاگرام الجزیره با ۱۱ میلیون دنبالکننده پر شد از کامنتهای «شکراً ایران» و پرچم ایران. المیادین از همان ساعت اول حملات را «انتقام تاریخی» نامید و مجریانش بارها گفتند ایران کاری کرد که هیچ دولت عربی نکرد. حتی العربیه که همیشه ضدایران بود، در بخش فارسیاش مجبور شد اخبار موفقیتهای نظامی ایران را منتشر کند، هرچند سعی کرد بیطرف بماند. در شبکههای اجتماعی، هشتگهای عربی #ایران_تنتقم و #شکراً_ایران ترند اول منطقه شد. کاربران از الجزایر تا یمن کلیپهایی منتشر کردند که کودکان با پرچم ایران شادی میکردند. ترکی فیصل، رئیس سابق اطلاعات عربستان در مصاحبه با الشرقالأوسط گفت: «اگر عدالت بود، دیمونا بمباران میشد، نه فردو.» در یک هفته، ایران از «دشمن» به «کشوری که جواب اسرائیل را داد» تبدیل شد. این تغییر با تصاویر واقعی موشکهایی که به هدف خوردند، در ذهن میلیونها نفر در منطقه و جهان ثبت شد، حتی در تجمعات ضداسرائیلی که در کشورهای اروپایی و آمریکایی برگزار میشود، شاهد شعارهای حمایتی از ایران و برافراشتن پرچم کشور در این تجمعات و تغییر برخی معادلات اجتماعی هستیم. بر اساس گزارشهای مختلف، میزان یهودیستیزی در کشورهای اروپایی طی سالهای گذشته رشد فزایندهای داشته، بهعنوانمثال گزارش سالانه کارگروه اتحادیه ضدافترا نشان میدهد از زمان ۷ اکتبر ۲۰۲۳، موارد یهودستیزی در کشورهای دارای بزرگترین جوامع یهودی خارج از اسرائیل از جمله آلمان، فرانسه، بریتانیا، آمریکا، کانادا، استرالیا و آرژانتین به طور چشمگیری افزایشیافته، بهگونهای که در برخی کشورها میزان این حملات در سال ۲۰۲۳ بیش از دوبرابر شده است. طبق این گزارش، رشد افراطگرایی سیاسی، بهویژه در آلمان با تقویت حزب راستگرای آلترناتیو برای آلمان، فضای خطرناکی برای یهودیان ایجاد کرده است. اتحادیه ضدافترا هشدار داده یهودستیزی دیگر محدود به جناح خاصی نیست و به تهدیدی برای ارزشهای دموکراتیک و کل جامعه بدل شده است؛ چنانکه بسیاری از یهودیان به دلیل ترس از خشونت، هویتشان را پنهان میکنند.
آغوش منطقه
بهمنماه 1399، سید ابراهیم رئیسی، رئیس وقت قوه قضائیه در اولین ساعت ورود به بغداد مستقیماً به محل شهادت حاج قاسم و ابومهدی رفت. دهها هزار عراقی مسیر فرودگاه تا کاظمین را بستند. شعار اصلی جمعیت، «الموت لأمریکا» و «لحمنا لحمکم و دمنا دمکم» بود. هشتگ #اهلابخادمالرضا در کمتر از ۶ ساعت ترند اول عراق شد. کاربران عراقی نوشتند: «رئیسی مهمان قانونی ماست، چون دنبال خون شهداست.» علی لاریجانی، دبیر شورایعالی امنیت ملی صبح در فرودگاه رفیق حریری پیاده شد. هنوز از پلکان پایین نیامده بود که جوانان حزبالله با پرچم ایران و حزبالله و شعار «لبیک یا نصرالله» و «هیهات منا الذله» دورش حلقه زدند. فیلمهای موبایل مردم نشان میداد جمعیت تا تقاطع فرودگاه ادامه داشت. العالم و المنار همان روز گزارش دادند این بزرگترین استقبال خودجوش از یک مقام ایرانی بعد از سردار سلیمانی بود. سفر آیتالله رئیسی به پاکستان، اولین سفر رسمی رئیسجمهور ایران بعد از هشت سال بود. دولت پاکستان در کراچی تعطیل رسمی اعلام کرد. وزیر فرهنگ ایران بعداً گفت: «صدها هزار نفر فقط برای یکبار دیدن رئیسجمهور ثبتنام کردند.» در لاهور، دانشجویان دانشگاه پنجاب مسیر ۱۴ کیلومتری از فرودگاه تا استانداری را با پرچم ایران و فلسطین بستند. سناتور مشاهد حسین سید، رئیس کمیسیون امور دفاع مجلس سنای پاکستان، گفت سفر رئیسی رئیسجمهور ایران به اسلامآباد، خاطره استقبال تاریخی مردم پاکستان از آیتالله خامنهای در سال 1364 را زنده کرد. سفر دو روزه احمدینژاد به لبنان در سال 1389 هنوز رکورددار است. ۲۱ مهر آن سال وقتی کاروان احمدینژاد به سمت مرز رسید، طبق گزارش المنار «۷۵۰ هزار لبنانی» تا روستای «مارون الرأس» آمدند. مردم روی دوش هم پرچم ایران و حزبالله گرفته بودند. احمدینژاد در ضاحیه به سمت مرز اسرائیل سنگ پرتاب کرد. تصاویر این سفر هنوز در آرشیو المنار و پرستیوی موجود است و هر سال مهرماه دوباره در این رسانهها بازنشر میشود.
در مجموع آنچه از این تحولات برمیآید، شکستهشدن تدریجی تصویر تحریفشدهای است که سالها علیه ایران در افکار عمومی جهان ساخته شده بود. از استقبال گسترده مردم منطقه تا تغییر لحن رسانههای عربی و اروپایی، همه نشان میدهد ایران بهعنوان بازیگری مؤثر در معادلات جدید خاورمیانه دیده میشود و با تمام محدودیتها توانسته با واقعیتها بر پروپاگاندای غربی غلبه کند.
.gif?v=0)
