جنگ امروز به این دلیل که در بستر صنعت دیجیتال و فناوریهای مرتبط شکل میگیرد، با گذشته قابلمقایسه نیست؛ چراکه همواره صنایع با جنگها ارتباط داشتهاند، مثلاً در جنگ اتمی، شاهد انرژی اتمی، تکنولوژی اتمی، بمب اتمی و در نهایت جنگ اتمی بودهایم یا در جنگ فضایی شرایط مشابهی وجود دارد، مثلاً نگاه کنید به پروژه «جنگ ستارگان» که یک فیلم سینمایی بود و در دوران ریگان پخش شد؛ امروز در قالب پهپادها خود را نشان میدهد. بحث من این است که آمریکاییها همواره در تخیل خود آیندهشان را ترسیم میکنند و این تخیل در سینمای آنان متجلی میشود، یعنی تخیل آمریکاییها در سینما بازتاب مییابد و پس از آن، به راهبرد آیندهشان تبدیل میگردد. البته برخی از خود آمریکاییها هم به این روند انتقاد کردهاند؛ گفتهاند این تخیل واقعی نیست و همین امر باعث میشود آمریکا به جاهایی کشیده شود که بهشدت برایش مشکلساز است تاحدیکه به فروپاشی و نابودی منتهی خواهد شد، بنابراین حتی یک تخیل هم در امنیت ملی تأثیر دارد، مثلاً فیلم سینمایی «روز استقلال» که در آمریکا ساخته شد، بهطور کامل حادثه ۱۱ سپتامبر را از پیش بازنمایی میکند. در آن فیلم، یکی از برجها نابود میشود؛ رئیسجمهور آمریکا در قالب یک خلبان وارد ماجرا میشود و علیه موجودات فضایی که در روز استقلال، کشور را مورد تهدید قرار دادهاند، میجنگد و آنها را نابود میکند. این دقیقاً همان کاری است که جورج بوش انجام داد؛ با همان لباس و با همان ظاهر، هنگام اعلام پایان جنگ بر عرشه ناو هواپیمابر.
میخواهم بگویم تخیل، هنر و سینما، همه در مسئله امنیت ملی وارد شدهاند. امروز، در عصر دیجیتال، همه اینها میتوانند تحقق یابند. تخیل انسانی توسط فناوری قابل تجسم شده است. حالا با ورود هوش مصنوعی، مرز واقعیت و خیال بهطور کامل ازمیانرفته است. انسان دیگر نمیداند فیلمی که تماشا میکند، مستند است یا ساختگی. من در روزهای سقوط حکومت سوریه مصاحبه کردم، همان موقع گفتم که این سقوط، محصول هوش مصنوعی بود. بعدها نیز گفتند چگونه با کمترین تعداد نیرو، جمعیت چند دهبرابری ارتش سوریه را از هم پاشاندند و در زمانی بسیار کوتاه پیروز شدند. گفتند این موفقیت با استفاده از ماهواره، اینترنت، موبایل و سایر ابزارها ممکن شد؛ اما اینها همه مبتنی بر هوش مصنوعی و تحلیلهای احتمالاتی بودند. در جنگ اخیر خودمان نیز دیدیم که هوش مصنوعی چگونه در ترور نقش ایفا کرد. از ابزارهایی استفاده شده بود که شامل ماهواره، اینترنت و موبایل بودند ولی در واقع این کار را هوش مصنوعی انجام داده بود. اکنون، مرزهای امنیت ملی دیگر محدود به حوزههای نظامی و اطلاعاتی سنتی نیستند. امنیت ملی به عرصههای نوین وارد شده است. در جنگ اخیر اتفاقات عجیبی رخ داد. قطعاً آمریکاییها بیشتر از خود ما بر این حوادث کار خواهند کرد. چگونه میشود ملتی در میانه یک جنگ- که همراه با شوک و فروپاشی ظاهری بوده- ناگهان ظرف یکی دو روز به صحنه بیاید و ابتکار عمل را در دست گیرد و در نهایت، جنگ را از حالت «غالب» برای طرف مقابل به «مغلوب» تبدیل کند؟ اینها نشان میدهد اولین مقوله بسیار مهمی که متأسفانه در کشور ما مورد غفلت قرار گرفته، مسئله «معرفتشناسی» است که مقدم بر تمامی فناوریها، بهویژه فناوری رسانه و ارتباطات است. این معرفتشناسی همان چیزی است که امروز هوش مصنوعی و جهان دیجیتال در حال ساختن آن هستند.
شماره ۴۴۷۸ |
صفحه ۲ |
سیاست
دانلود این صفحه
ابراهیم فیاض، تحلیلگر مسائل اجتماعی:
هوش مصنوعی نقش اول جنگهای جدید است














