علی ملکی، خبرنگار گروه سیاست: درباره «نسلکشی» در فلسطین زیاد شنیدهایم؛ اما این بار دو سازمان حقوق بشری اسرائیلی به تفصیل به این موضوع پرداختهاند. «سازمان بتسلیم» و «انجمن پزشکان برای حقوق بشر اسرائیل» به جزئیات هولناکی از جنایتهای رژیم صهیونیستی اعتراف کردهاند. این دو گزارش که از سوی نهادهایی با سوابق سیاه و ضدفلسطینی و حتی نقشآفرینیهای مشکوک در گذشته منتشر شدهاند با جزئیات تکاندهندهای تعریف میکنند که چگونه زندگی بر دو میلیون انسان در سکوت سنگین دولتهای جهان، روز به روز تنگتر میشود. همزمان روز گذشته تعداد شهدای فلسطینی از 60 هزار نفر گذشت و حالا حتی کسانی که در جنایت بیش از هفتدهه رژیم صهیونیستی شریک بودهاند، توان سانسور این حجم از حقایق تلخ را ندارند و ناچار به اعتراف شدهاند.
بالاخره اعتراف کردند
انجمن پزشکان برای حقوق بشر اسرائیل، سازمانی که در گذشته به دلیل همکاریهای مشکوک و انتشار اطلاعات غیرواقعی علیه حماس مورد انتقاد بود، اکنون با انتشار گزارشی ۲۲ صفحهای با عنوان «نسلکشی در غزه»، تصویری متفاوت از خود ارائه کرده است. این گزارش سندی تکاندهنده است که نه تنها جنایات جنگی، بلکه یک برنامه سازمانیافته برای نابودی بنیانهای حیات و سلامت یک ملت و حتی دیگر ملتها را برملا میکند. این چرخش در موضع سازمانی که خود روزگاری از رذلترین سازمانها برای پخش دروغ بود، حاکی از عمق و شدت جنایات است که حتی آنها را هم ناچار به اعتراف کرده است. این گزارش نشان میدهد از اکتبر ۲۰۲۳ تا تابستان ۲۰۲۵، آنچه در نوار غزه رخ داده روندی از پیش برنامهریزیشده برای نابودی یک جامعه بوده است. «انجمن پزشکان برای حقوق بشر اسرائیل» تأکید میکند که این اقدامات، به ویژه در حوزه بهداشت و درمان به طور کامل منطبق با معیارهای کنوانسیون منع نسلکشی ۱۹۴۸ است، خصوصاً بندهای مربوط به «کشتار اعضای گروه»، «ایجاد آسیبهای جسمی و روانی شدید» و «تحمیل شرایط زندگی نابودکننده».
حتی نوزادان نارس هم در امان نیستند
در این بازه زمانی ۲۲ ماهه، اسرائیل زیرساخت سلامت غزه را در هم کوبیده است. این گزارش روایتگر حملات بیوقفه به بیمارستانها، محاصرههای طولانیمدت، ممانعت از ارسال تجهیزات پزشکی حیاتی و هدف قرار دادن مستقیم پزشکان و پرستاران است. آمارها خود گویای عمق فاجعهاند. بیش از ۵۷ هزار فلسطینی شهید شدهاند که اکثریت قریب به اتفاق آنها زن و کودک بودهاند. با این حال، شمار واقعی قربانیان با احتساب مرگ و میر ناشی از گرسنگی، بیماری یا عدم دسترسی به درمان، احتمالاً به بیش از ۱۰۰ هزار نفر میرسد. از همان نخستین روزهای حمله، بیمارستانهای مهم شمال غزه، ازجمله الشفاء، اندونزی و القدس به طور سیستماتیک هدف قرار گرفتند. دستور تخلیه اجباری و ناگهانی به بیش از ۲۲ بیمارستان داده شد، درحالیکه هزاران بیمار و صدها هزار آواره در این مراکز پناه گرفته بودند. در پی حملات هوایی و قطع برق، حتی نوزادان نارس در دستگاههای ICU جان خود را از دست دادند. جنایتها سپس به جنوب و مرکز غزه نیز سرایت کرد و بیمارستانهای ناصر، الاقصی و الامل در خانیونس و دیرالبلح نیز مورد هجوم قرار گرفتند.
مسیر کمکهای پزشکی کاملاً مسدود است
گزارش، هدف قرار گرفتن دوباره بیمارستان الشفاء را بازخوانی میکند آن هم با جزئیاتی دردناک. این بار دهها جسد در گورهای دستهجمعی اطراف بیمارستان کشف شد که برخی از آنان همچنان لولهها و تجهیزات پزشکی به بدن داشتند. برخی دیگر دستبسته بودند، نشانهای وحشتناک از اعدامهای میدانی. همزمان، رژیم اسرائیل مرز رفح را بست و آخرین مسیر کمکهای پزشکی را هم مسدود کرد. این گزارش تأکید میکند که در آن زمان، بیش از ۱۴ هزار بیمار نیاز فوری به انتقال به خارج از غزه داشتند، اما تقریباً هیچیک از آنها منتقل نشدند.
در تابستان ۲۰۲۵، تنها ۱۴ بیمارستان از مجموع ۳۶ مرکز درمانی، آن هم به شکل نیمهفعال، باقی ماندهاند. منابع پزشکی به طور کامل ته کشیدهاند و پزشکان یا شهید یا بازداشت و یا فراری شدهاند. بیش از ۱۶۰۰ کادر درمانی تا این زمان شهید شدهاند که در میان آنها برخی از آخرین متخصصان رشتههایی مانند قلب، زنان و زایمان و انکولوژی نیز حضور دارند. بازداشت پزشکان نیز تبدیل به روندی هدفمند شده است. بسیاری از مدیران بیمارستانها مانند دکتر حسام ابوصفیه (کمال عدوان) و دکتر ناهد ابوطعیمه (ناصر) بدون اتهام در بازداشت به سر میبرند و برخی دیگر مانند دکتر «عدنان البرش» زیر شکنجه جان دادهاند.
سوءتغذیه 5 هزار کودک در یک ماه
این گزارش اشاره میکند اسرائیل با بستن گذرگاهها، تخریب چاهها، مزارع، مدارس و زیرساختهای آب و فاضلاب، عملاً شرایطی را تحمیل کرده که ادامه حیات انسانی در آن ممکن نیست. ۹۲ درصد خانهها تخریب شدهاند؛ ۴۰ هزار کودک یتیم شدهاند؛ آب آشامیدنی برای ۹۳ درصد مردم آلوده است یا در دسترس نیست و اولین مورد فلج اطفال پس از ۲۰ سال در اوت ۲۰۲۴ ثبت شد. این نشانهای از فروپاشی کامل بهداشت عمومی است. گرسنگی به سلاح جنگی بدل شده است. تنها در ماه مه ۲۰۲۵، پنج هزار کودک دچار سوءتغذیه شدند. از مادران گرسنه انتظار شیردهی میرود، درحالیکه بیش از «۲۲۰ مورد مرگ مادرانه» از ابتدای سال ثبت شده است.
یکی از نمودهای ویژه این ویرانی، استفاده ابزاری از کمکهای بشردوستانه است. اسرائیل با کنترل شدید مبادی ورودی و تأخیر یا منع ورود اقلام حیاتی، توزیع کمکها را به مناطقی محدود کرده که زیر نظر ارتش هستند. در برخی موارد، هزاران نفر در صف دریافت آرد و مواد غذایی هدف شلیک قرار گرفتهاند. در حملهای در فوریه ۲۰۲۴، بیش از ۱۱۸ نفر در صف کمک غذایی شهید شدند. مدل جدید توزیع کمک موسوم به GHF (رژیم اشغالگر برای توزیع غذا در غزه، سازمانی راهاندازی کرده که درهای آن برای 2 میلیون نفر، فقط 8 دقیقه باز میماند) نیز نه تنها بحران را کاهش نداد، بلکه مردم گرسنه را به اهداف آسانتری در نقاط کنترلشده نظامی بدل کرد.
ابعاد روانی این جنگ نیز به روایت این گزارش فاجعهبار نوشته شده است. کودکان غزه با PTSD، اضطراب و افسردگی شدید مواجهند. استفاده از داروهای ضدافسردگی مانند فلوکستین تا سه برابر افزایش یافته است. همزمان، زنان باردار فاقد مراقبتهای پزشکی و تغذیهاند و نرخ زایمان زودرس و مرگ جنینی بالا رفته است. بنا بر تحلیل حقوقی ارائهشده در این گزارش، همه این جنایتهای رژیم، از کشتار مستقیم تا تحمیل گرسنگی و فروپاشی نظام سلامت در چهارچوب بندهای (a)، (b) و (c) ماده دوم کنوانسیون منع نسلکشی جای میگیرند.
ما نسلکشی کردیم
گزارش 88 صفحهای سازمان اسرائیلی بتسلیم با عنوان «نسلکشی ما»، هم در اصل و هم در محتوا نکات مهمی در روایت فاجعه غزه دارد. این گزارش تأکید میکند از ۷ اکتبر ۲۰۲۳، اسرائیل نه فقط یک جنگ نظامی، بلکه «حملهای بنیانبرانداز» را علیه ملت فلسطین در نوار غزه آغاز کرده است؛ حملهای که به تعبیر بتسلیم، نه صرفاً واکنشی نظامی، بلکه تحولی کیفی در سیاست اسرائیل بوده است. به این معنا که صهیونیستها از کنترل و سرکوب گذر کردهاند در حال تخریب و نابودی هستند. این سازمان که خود بخشی از ساختار حقوق بشری درون شهرکهای اشغالی است و از دهها سال پیش وضعیت اشغال و آپارتاید را رصد میکرده، حالا به این نتیجه رسیده که اقدامات اخیر، فراتر از هرگونه جنایت جنگی یا جنایت علیه بشریت است و عنوان نسلکشی را به خود میگیرد.
جنایت از کشتار فیزیکی فراتر است
بتسلیم تصریح میکند اسرائیل دست به مجموعهای از اقدامات ویرانگر زده که نه تنها شامل کشتار مستقیم، بلکه شامل تحمیل شرایط مرگبار غیرمستقیم از طریق فروپاشی ساختارهای حیاتی است. نابودی زیرساختها، خدمات بهداشتی، تأسیسات آموزشی، محو بافت اجتماعی، تخریب کمپهای پناهندگان، دستگیریهای گسترده، شکنجه و بیمحاکمهگی، کوچ اجباری و تلاش برای حذف نهادی مانند آنروا به عنوان نماد هویت و استمرار ملت فلسطین ازجمله تلاشهای رژیم برای خالیکردن غزه از اهالی آن است.
این گزارش، نسلکشی را نه فقط کشتار فیزیکی، بلکه مجموعهای از اعمال همزمان و برنامهریزیشده میداند که به قصد نابودی یک گروه جمعیتی صورت میگیرد. تخریب شرایط زیستی، جلوگیری از زاد و ولد، کوچ اجباری و خشونت جنسی همگی مصادیق تاریخی آن بودهاند.
۷۰ سال اشغال و آپارتاید
نویسندگان گزارش معتقدند بستر تاریخی این حمله، بیش از هفتاد سال نظام اشغال و آپارتاید است که رژیم اسرائیل علیه فلسطینیها اعمال کرده؛ اما این روزها در غزه، شکل افراطی و بدون پردهای به خود گرفته است. از نظر بتسلیم سه مؤلفه کلیدی در این بستر تاریخی هست: ۱. تفکیک و مهندسی جمعیتی با رویکرد پاکسازی قومی ۲. خشونت سازمانیافته با مصونیت کامل عاملان ۳. نهادینهسازی نگاه تهدیدآمیز به فلسطینیها و سلب کامل انسانیت از آنان.
از غزه جلوتر خواهند رفت
گزارش تأکید دارد وقایع غزه را نمیتوان از سرکوبهای موازی در کرانه باختری و قدس شرقی جدا دانست. در آن مناطق نیز قتل، یورش، تخریب و کوچ اجباری، روزبهروز تشدید شده و به دلیل عدم پاسخگویی قضایی، به امری عادی تبدیل شدهاند. این روند، زمینهای نگرانکننده برای گسترش نسلکشی به مناطق دیگر فراهم کرده است. در بخش پایانی، بتسلیم از تجربه انسانی و سازمانی خود سخن میگوید. نهادی متشکل از اسرائیلیهای یهودی و فلسطینیهایی از غزه، کرانه باختری، قدس شرقی و مناطق ۴۸ که با هم کار میکنند تا علیه نظام تبعیضمحور و خشن اسرائیل مبارزه کنند. آنان تصریح میکنند تحت رژیمی زندگی میکنند که برخی را تنها به دلیل یهودیبودن، سزاوار همه حمایتها میداند و برخی دیگر را به دلیل فلسطینیبودن، فاقد حق حیات و کرامت.
در پایان، گزارش هشدار میدهد که تداوم نسلکشی تنها به دلیل سکوت و انفعال جامعه بینالمللی ممکن شده است. سکوتی که در برخی موارد به حمایت مستقیم تبدیل شده؛ از تأیید «حق دفاع اسرائیل» تا ارسال سلاح و مهمات توسط دولتهای غربی. بتسلیم این وضعیت را به صراحت «نسلکشی» مینامد و خواستار اقدام فوری، قاطع و الزامآور بر پایه حقوق بینالملل برای توقف آن است. هشدار نهایی این است که اگر این روند متوقف نشود، دامنهاش از غزه فراتر خواهد رفت.
.gif?v=0)
