زهرا رمضانی، خبرنگار گروه دانشگاه: تابستان و گرمایش که برای قریب به اتفاق مردم غیرقابل تحمل می‌شود، برای جهادی‌ها به گونه دیگری معنا پیدا می‌کند. فصلی که شروع آن به معنای محکم شدن بند کفش‌های دانشجویانی است که فارغ از رشته، دانشگاه و مقطع تحصیلی‌شان، خودشان را به مناطقی از این آب و خاک می‌رسانند که نه‌تنها از باد کولر و آب خنک در آن خبری نیست، بلکه باید در گرمای طاقت‌فرسا که این روز‌ها دما به بیش از 40 درجه هم می‌رسد، دست به کار ساخت و ساز بنا‌های نیمه‌کاره بزنند یا لباس درمان به تن کرده و یا حتی در نقش معلم برای دانش‌آموزان ظاهر شوند. دانشجویانی که خستگی نمی‌شناسند و تعطیلی دانشگاه برای آن‌ها به معنی تعطیل شدن کار دنیا نخواهد بود. اما این بار حضور جهادی‌ها در مناطق ایران تفاوت اساسی با سال‌های گذشته دارد. دانشجویانی که نه‌تنها در جنگ 12 روزه رژیم صهیونیستی علیه ایران پای کار بودند، بلکه بعد از آن هم برای آواربرداری از محلات مختلف، خودجوش به میدان آمده بودند. گروه‌هایی که این روز‌ها خودشان را برای حضور در طرح «عهد خدمت» و کمک‌رسانی به مردم مناطق محروم آماده می‌کنند تا اینگونه پیش از شروع سال تحصیلی جدید، دین خود را به مردم ادا کرده باشند. در این گفت‌وگو به سراغ رضا غلامزاده، معاون عملیات جهادی سازمان بسیج دانشجویی رفتیم تا از جزئیات «عهد خدمت» 1404 بگوید. او پیش‌بینی می‌کند امسال با وجود همه تحولات، بیش از 30 هزار دانشجوی جهادی در مناطق مختلف کشور حاضر خواهند شد. 

معاون عملیات جهادی سازمان بسیج دانشجویی با اشاره به زمان برگزاری طرح «عهد خدمت» در سال جاری عنوان کرد: «ما از ابتدای امسال برای اجرای این طرح برنامه‌ریزی کرده بودیم و بر اساس آن هم بنا بود بعد از پایان امتحانات دانشگاه‌ها یعنی از 20 تیر یا نهایتاً اوایل مرداد ماه شاهد آغاز اردو‌ها در مناطق مختلف باشیم تا اینگونه تا پایان فصل تابستان، روند حضور دانشجویان در مناطق محروم کشور ادامه داشته باشد.» غلامزاده اظهار داشت: «اما بعد از حمله رژیم صهیونیستی به کشور به دلیل شرایط پیش آمده، بازه زمانی امتحانات از سوی وزارت علوم دستخوش تغییر جدی شد که این مسئله روی برنامه‌ریزی صورت گرفته و زمان آغاز فعالیت‌های جهادی دانشجویی هم اثر گذاشت.» 

او به آغاز اردو‌های جهادی در نقاط مختلف کشور اشاره و تصریح کرد: «از 20 تیر ماه در برخی از نقاط کشور شاهد برپایی اردو‌های جهادی هستیم که ازجمله آن می‌توان به استان‌های اردبیل، مازندران و ایلام اشاره کرد که گروه‌های جهادی در آن‌ها، کار‌های خود را شروع کرده‌اند. البته در این میان باید به این مسئله هم اشاره کنم که امسال اربعین حسینی هم با ایام عهد خدمت یکی شده و به همین دلیل به زودی شاهد آغاز پویش «در مدار حبیب» در ایام تابستان خواهیم بود. مسئله‌ای که البته هیچ‌گونه خللی به روند اردو‌های جهادی وارد نمی‌کند.» 

توانمندسازی اقتصادی مناطق محروم را دنبال می‌کنیم

معاون عملیات جهادی سازمان بسیج دانشجویی افزود: «هدف پویش «در مدار حبیب» آن است که خدمت‌رسانی به زوار حسینی را در قالب موکب‌های سیار و در طریقه الحسین(ع) دنبال کند. این کار چند سالی است برگزار می‌شود و دانشجویانی که خواهان شرکت در آن هستند از تجربه کافی برخوردارند.» 

غلامزاده به جمعیت دانشجویانی که در عهد خدمت امسال حضور خواهند داشت، اشاره و تصریح کرد: «پیش‌بینی‌مان آن است که در این دوره بتوانیم حداکثر 30 تا 35 هزار دانشجو را در اردو‌ها داشته باشیم که بسته به نیاز استان‌های مختلف، جمعیت گروه‌های جهادی حاضر متفاوت می‌شود. با این حال به صورت کلی، نزدیک به هزار تیم جهادی را خواهیم داشت که تقریباً در هر تیم حدود 30 تا 35 دانشجوی جهادی بسته به ماموریت تعریف شده، حضور خواهند داشت.» 

او درباره ماموریت‌هایی که برای این تیم‌ها در نظر گرفته شده، افزود: «تفاوت چندانی در این حوزه نخواهیم داشت و مانند هر ساله، عرصه‌های عمرانی، فرهنگی، پزشکی و محیط زیست به عنوان کارویژه گروه‌های جهادی تعریف شده است. اما این بدان معنی نیست که هر گروه در همه این حوزه‌ها وارد شود، بلکه بسته به نیاز منطقه و ظرفیت گروه‌ها، دانشجویان اقدام به ارائه خدمات جهادی خواهند کرد.» 

معاون عملیات جهادی سازمان بسیج دانشجویی توانمندسازی اقتصادی مناطق محروم اشاره کرد و گفت: «با توجه به شرایط اقتصادی، یکی از ماموریت‌هایی که گروه‌های جهادی طی سال‌های اخیر برای خود تعریف کرده‌اند، بحث افزایش تاب‌آوری اقتصادی مردم مناطق محروم است. در این حوزه کارگروهی در حوزه کشاورزی و دامپروری در سازمان شکل گرفته که در حوزه‌های امنیت غذایی و دامپزشکی فعالیت می‌کند. امسال نیز قصد داریم تا از طریق این کارگروه اقداماتی مانند واکسیناسیون و تأمین علوفه را برای دامپروران در مناطق محروم انجام دهیم. همچنین به دنبال افزایش بهره‌وری محصولات کشاورزی از طریق ارائه آموزش‌های مختلف مانند نحوه آب‌دهی، زمان داشت و برداشت و... هستیم.» 

غلامزاده در همین زمینه ادامه داد: «یکی از چالش‌هایی که بعضا کشاورزان مناطق محروم با آن روبه‌رو هستند، بحث عدم فروش محصولات به دلیل نبود شبکه بازار است. در همین راستا امسال در عهد خدمت امسال برخی از گروه‌های جهادی‌مان، در حوزه بازاررسانی محصولات روستایی به شکل ویژه فعالیت خواهند کرد. به طور مثال در استان‌های جنوبی بحث خرما و یا پیاز و سیب‌زمینی را داریم که می‌بینیم به دلیل نبود زیرساخت‌های کافی، امکان ارسال چنین محصولاتی به بازار مصرف فراهم نیست، به همین دلیل در نظر داریم تا با هماهنگی بتوانیم سیستم خرید در مبدأ و فروش در مقصد را فعال کرده و اینگونه از هدر رفتن محصولات کشاورزی جلوگیری کنیم.»

سازمان نوسازی مدارس پای کار جهادی‌ها خواهد بود

او درباره نحوه حمایت از گروه‌های جهادی در «عهد خدمت 1404» گفت: «بسیج دانشجویی برای حمایت از دانشجویان حاضر در این اردو، طرح نفر-اردو را دنبال می‌کند که از طریق آن، هزینه‌های مورد نیاز برای حضور دانشجویان در چنین اردو‌هایی را تأمین خواهیم کرد. اما برای تأمین هزینه‌های مربوط به فعالیت‌های جهادی با ارگان‌های مختلف تفاهم‌نامه امضا کرده‌ایم که هر کدام از آن‌ها به فراخور کار گروه‌ها، وارد عمل خواهند شد.»

معاون عملیات جهادی سازمان بسیج دانشجویی با بیان اینکه برای بازسازی و رنگ‌آمیزی مدارس مناطق محروم با سازمان نوسازی مدارس تفاهم نامه امضا کرده‌ایم، گفت: «همچنین برای حمایت و بازسازی منازل مددجویان کمیته امداد با خود این کمیته تفاهم‌نامه داریم. بنیاد برکت هم برای حمایت از گروه‌های جهادی وارد عمل خواهد شد.»

قرارگاه علم‌الهدی وزارت علوم پشتیبان جهادی‌ها شد

غلامزاده به حمایت وزارت علوم از گروه‌های جهادی در تابستان امسال اشاره کرد و گفت: «اتفاقی که امسال برای اولین بار رخ داده، آن است که قرارگاه شهید علم‌الهدی این وزارتخانه در حوزه حمایت و پشتیبانی از این گروه‌ها وارد شده است. بر همین اساس همه دانشگاه‌های کشور موظف شده‌اند که به هر طریقی که امکان دارد از گروه‌های جهادی خود حمایت کنند، اهمیت این مسئله از آن جهت است که ما امسال برای اولین بار شاهد چنین موضوعی هستیم که قطعاً در فعالیت‌های جهادی اثرگذار خواهد بود.»

او درباره نحوه انتخاب مناطق محروم در عهد خدمت امسال گفت: «مهم‌ترین ویژگی‌ای که برای حضور گروه‌های جهادی در یک منطقه ملاک قرار می‌گیرد، بحث برخورداری استان و منطقه مورد هدف از زیرساخت‌های فرهنگی و پزشکی و عمرانی است. از این رو باید عنوان کرد که مقصد عمده گروه‌های جهادی ما استان‌های جنوبی و شرقی کشور است که شرایط خوبی را از حیث دریافت خدمات ندارند.»

معاون عملیات جهادی سازمان بسیج دانشجویی در توضیح بیشتر این مسئله بیان داشت: «شاخص محرومیت، جمعیت و همچنین همراهی مردم بومی با گروه‌های جهادی باعث می‌شود گروه‌های جهادی یک منطقه را در اولویت کاری خود قرار دهند؛ چراکه طبیعتا این مسئله که مردم یک منطقه با دانشجویان حاضر ارتباط گرفته و آن‌ها را در مسیر فعالیت‌شان همراهی کنند، از اهمیت بالایی برخوردار است.»

غلامزاده درباره ثبت نام از دانشجویانی که خواهان حضور در اردو‌های جهادی 1404 هستند، گفت: «به صورت کلی ثبت‌نام از طریق دفاتر بسیج در دانشگاه‌های استانی صورت می‌گیرد و بعد از آن هر گروه جهادی، نحوه فعالیت‌ها و زمان‌بندی اعزام را به صورت مجزا از طریق کانال‌های مربوط به خود انجام می‌دهد و همین امروز نیز کار‌های مربوط به ثبت‌نام‌ها در حال انجام است.»

او با بیان اینکه هر گروه معمولاً 10 روز در یک منطقه می‌ماند، گفت: «یکی دیگر از اتفاقاتی که در تابستان امسال به شکل جدی دنبال می‌کنیم، طرح خدمت‌رسانی شهید رئیسی است که سال گذشته از آن رونمایی کرده و در تابستان امسال هم ادامه خواهد داشت. در این طرح، برخی استان‌های کشور مانند آذربایجان شرقی، زنجان، کهگیلویه‌و‌بویراحمد، خوزستان، سیستان‌و‌بلوچستان، خراسان جنوبی و کرمان اجرا می‌شود. نکته مهم در روند اجرای این طرح برای امسال آن است که قرارگاه خدمت‌رسانی شهید رئیسی در این استان‌ها دایر خواهد شد تا اینگونه امکان ساماندهی گروه‌های جهادی بیشتری فراهم باشد.»

غلامزاده به اهداف اجرای طرح شهید رئیسی اشاره و تصریح کرد: «از آنجایی که شهید رئیسی در دوران ریاست‌جمهوری‌شان، به این استان‌ها سفر کرده بود؛ تلاش داریم تا با اجرای این طرح بحث امیدآفرینی و نشاط را برای مردم محروم این استان‌ها دنبال کنیم. در حقیقت به دنبال آن هستیم تا با افتتاح طرح‌های مختلف که هر کدام مورد نیاز این استان‌ها هستند، به مردم نشان دهیم که راه شهید از سوی گروه‌های جهادی ادامه خواهد داشت.»

15 درصد گروه‌های جهادی کارگروه سلامت دارند

معاون عملیات جهادی سازمان بسیج دانشجویی گفت: «از آنجایی که در عهد خدمت عمده گروه‌های جهادی از دانشجویان بومی هستند، چالش زیادی را در حوزه حمل‌و‌نقل و همچنین تغییرات آب و هوایی با توجه به گرمای بی سابقه برخی از استان‌ها نخواهیم داشت. البته گروه‌های جهادی استان‌هایی مانند تهران و اصفهان که جزء استان‌های بزرگ هستند، قطعاً گروه‌هایی خواهند بود که به ارائه خدمات در دیگر استان‌ها هم می‌پردازند اما در دیگر استان‌ها کمتر شاهد آن هستیم که گروهی بخواهد در خارج از استان خود دست به فعالیت جهادی بزند.»

او درباره چالش‌های این دوره از طرح عهد خدمت گفت: «با توجه به تغییراتی که در بازه امتحانات صورت گرفت، امروز با تعطیلی خوابگاه‌ها روبه‌رو هستیم و طبیعتا این مسئله کار را برای حضور برخی از دانشجویان غیربومی سخت خواهد کرد؛ به همین دلیل پیش‌بینی کردیم که جمعیت دانشجویی حاضر در این دوره بین 30 تا 35 هزار نفر باشد، در حالی که در سال گذشته این میزان حدود 37 هزار نفر بود.»

معاون عملیات جهادی سازمان بسیج دانشجویی درباره ورود گروه‌های جهادی به عرصه درمان و تأمین تجهیزات مورد نیاز آن‌ها اظهار داشت: «عمدتاً خود گروه‌های پزشکی ما تجهیزات مورد نیاز را دارند و همچنین دانشگاه‌های علوم پزشکی در استان‌ها هم پای کار هستند. از طرف دیگر مجموعه بهداری سپاه و نهاد‌های دیگر مانند بنیاد برکت هم در حوزه خرید و تأمین تجهیزات به گروه‌های جهادی کمک می‌کنند. خوشبختانه در تمام این سال‌ها گروه‌های جهادی ما توانسته‌اند تجهیزات قابل قبولی را در حوزه‌های پزشکی و دندانپزشکی تهیه کنند و مشکلی از این بابت نخواهیم داشت.»

غلامزاده گفت: «قطعاً گروه‌های جهادی که در عرصه پزشکی فعالیت می‌کنند از دیگر گروه‌های جهادی جدا هستند؛ با این حال برخی از گروه‌های جهادی کارگروه سلامت هم دارند و با خودشان پزشک و متخصصان دیگر حوزه‌ها را می‌برند که بتوانند در کنار کار‌های عمرانی فعالیت‌های پزشکی هم ارائه دهند. در مجموع باید بگویم که حدود 10 یا 15 درصد از گروه‌های جهادی ما دارای کارگروه سلامت هستند.»

او در پایان صحبت‌هایش به فعالیت گروه‌های جهادی در دوران جنگ 12روزه اشاره و تصریح کرد: «دانشجویان جهادی در آن برهه هم اقدامات مختلفی را بسته به شرایط آن روز‌های کشور انجام داده‌اند که از جمله آن می‌توان به تشکیل تیم‌های واکنش سریع، اجرای طرح سنگر همدلی، انجام برنامه‌های روانشناسی، برپایی ایستگاه‌های صلواتی در پمپ‌بنزین‌ها و اسکان‌های موقت مردم اشاره کرد.»

معاون عملیات جهادی سازمان بسیج دانشجویی شرایط آن روز‌های کشور را خاص عنوان کرد و گفت: «برای مناطقی که مورد اصابت قرار می‌گرفتند، تیم‌های واکنش سریعی را در حوزه ارائه خدمات مشاوره‌ای راه‌اندازی کرده بودیم تا در کمترین زمان بتوانند خدمات مورد نیاز را برای کاهش فشار روانی مردم انجام دهند. این تیم‌ها در شهر‌های مختلف به ویژه تهران تشکیل شده بود. همچنین ما در حوزه فضاسازی محلات هم وارد شده بودیم و اقداماتی مانند نصب پرچم ایران را انجام می‌دهیم.»

غلامزاده خاطرنشان کرد: «بعد از پایان جنگ هم دانشجویان ما در عرصه آواربرداری منازل ورود کردند و در استان‌های تهران، قم، البرز و مازندران حضور جدی دانشجویان را برای انجام نظافت و انجام اسباب‌کشی مردم شاهد بودیم؛ قطعاً این‌گونه کار‌ها هم از سوی همین گروه‌های جهادی صورت گرفت که قرار است در تابستان هم به مناطق محروم استان‌های مختلف رفته و فعالیت‌های جهادی را در عرصه‌های دیگر ادامه دهند.»