مریم فضائلی، خبرنگار گروه فرهنگ: از همان روزهای آغازین جنگ تحمیلی رژیم صهیونیستی علیه ایران، بسیاری از مردم به یک حقیقت مشترک اشاره میکردند. حالوهوای مردمی که کشورشان مورد هجوم قرار گرفته بود، بهواسطه عید غدیر و ارادت به امیرالمؤمنین، خیلی خاص و متفاوت بود. آنقدر این حال و هوای عید غدیر پررنگ شد، که کاظم بهمنی از این فضا سرود و محسن چاوشی با صدای خاص خودش آن را خواند.
«صحبت نه از زیاد و کم است
شمشیر خشم ما دو دم است
یک ضربه نیست، مغتنم است
این تیغ، تیغ روز جزاست
کعبه برای فهم شماست
سجده به ذوالفقار کنید»
از همان لحظههایی که نیروهای مسلح کشورمان در پاسخ به این تجاوز، دست به اقداماتی زدند که در تاریخ کمنظیر است، بسیاری رجزخوانانه هشدار دادند: اگر این مقاومت به محرم برسد، دیگر نمیتوان آن را با هیچ آتشبسی مهار کرد؛ چراکه شور عاشورایی ملت ایران، سرشار از غیرت، ایمان و مظلومستیزی است. حالا اگرچه این جنگ به ایستگاهی موقت به نام «آتشبس» رسیده، اما مگر میتوان این 12 روز خونین را نادیده گرفت؟ مگر میتوان بیش از ۶۰۰ شهید از مردم این سرزمین را بهسادگی از یاد برد؟ مگر ممکن است منبرها و مداحیهای محرم امسال، بیذکر این روزهای سرنوشتساز سپری شوند؟ تاریخ، این لحظات را هرگز فراموش نخواهد کرد.
در همین حالوهوای متفاوت این روزها، در نخستین شب از ماه محرم، محمود کریمی با مداحیای متفاوت، روایتی تازه از سوگ و میهندوستی را پیش روی مردم نشان داد. او با انتخاب قطعه ماندگار «ای ایران» با صدای محمد نوری، مرز میان مداحی آیینی و سرود ملی را شکست و فضایی بیسابقه در هیئت پدید آورد. این مداحی نهتنها رنگ و بویی تازه به هیئت بخشید، بلکه واکنشهای گستردهای را در فضای رسانهای و مجازی برانگیخت.
در ادامه، نگاهی میاندازیم به بازتابها و واکنشهایی که از سوی چهرههای فرهنگی، سیاسی و رسانهای نسبت به این اجرای متفاوت منتشر شده است.
سیدمحمود رضوی، کارگردان سینما، با نگاهی شخصی به تجربه جنگ اخیر و تقارن آن با محرم، در اینستاگرام خود نوشت: «برای ما که جنگ تحمیلی را آنطور که بزرگترهای ما درک کردهاند، درک نکردهایم، این جنگ ۱۲روزه تجربهای سخت و گرانبها بود. حالا بعد از آن ۱۲ روز رسیدهایم به محرم، همان محرمی که امام راحل فرمود اسلام را زنده نگاه میدارد. در شب اول محرم امسال، حالا #حاج_محمود_کریمی آمده تا اسلام و ایران را در هیئت زنده نگاه دارد. بشنویم و لذت ببریم.»
محمد قوچانی، روزنامهنگار و مدیرمسئول نشریات آگاهی نو، در استوری خود با نگاهی گفتمانی و فرهنگی چنین نوشت: «وقتی از «گفتمان ایران» میگوییم یعنی همین نوحه شیعی به نغمه ملی بدل میشود. یا نغمه ملی به نوحه مذهبی.»
سیدمحمد بطحایی، وزیر سابق آموزش و پرورش، با تحسین هنر مداحی کریمی و پیوند هنرمندانه مفاهیم دینی و ملی نوشت: «آفرین بر مداحِ فهیم، آقای محمود کریمی، که با ذوقی سرشار و درکی عمیق از انسجام و مهرِ میهن، نوای ملی را در آمیخت با آیین دینی؛ دستمریزاد! دستت زیر سر بعضیها.»
علی احمدنیا، رئیس امور اطلاعرسانی دولت، نیز با نگاهی ملی و تحسینبرانگیز نسبت به این مداحی، در حساب رسمی خود نوشت: «محرم امسال عطر زیبای #وطنم #ایران را میدهد. آقای محمود کریمی دم شما گرم که بر طبل غرور ملی میکوبید. «ایران حرم است» و حفاظت از این آب و خاک وظیفه همه ماست با هر نگاه، باور و پوششی. وقتی آقای کریمی به عبارت #وطن میرسد صدای بلند «به به» توسط سینهزنان امام حسین بلند میشود؛ من فدای آن به به گفتنت هموطن.»
حسین لواسانی، دانشجوی علوم سیاسی، در توییتی احساسی از تجربه متفاوت خود از این مداحی نوشت: «هیچ وقت فکر نمیکردم یه روز با «ای ایران» محمد نوری، با صدای محمود کریمی سینه بزنم. طیبالله.»
مجتبی زارعی، نماینده تهران، در استوریاش این مداحی را بازتابی از بیانات رهبری و حاج قاسم سلیمانی دانست و نوشت: «اگر سه ویدئوی اخیر امام خامنهای درباره ایران به نوحه درمیآمد میشد این هنر معنوی_حماسی حاج محمود؛ نوحه میهن؛ خدایی حاج محمود کریمی را گوش کردم، اشکم درآمد.
حاج محمود حرف امام خامنهای و حاج قاسم را درباره ملیت ایرانی ماندگار کرد. دمت گرم حاج محمود! نمیدانم چرا برخی اهالی تفکر در تله نزاع وارداتی امت_ملت افتادهاند؟!
…در روح و جان من
میمانی ای وطن
تویی تویی تو هستی، حرم
تویی، تو خانه من
ای میهن خدایی! صحن امام رضایی
ایران ذوالفقار و ایران عاشورایی...»
بهزاد مهرکش، روزنامهنگار، در واکنشی کوتاه اما پر از هیجان نوشت: «محمود کریمی کلاً عادت داره سورپرایز کنه! عالی بود…»
محمد اکبرزاده خبرنگار نیز در تحسینی صریح از درک هنری کریمی گفت: «در روح و جان من؛ میمانی ای وطن… هیئت یعنی همین فهم دقیق و درک درست؛ و این اجرای هنرمندانه. دم شما گرم حاج محمود آقای کریمی.»
در پایان، یکی از کاربران فضای مجازی، در پستی اینستاگرامی، با شعری سرشار از امید، همدلی و آرزوی صلح، چنین نوشت:
«خدا کند که چنین باد تا ابد، ای دل
نسیم رحمت یزدان، مدام بر محمل
صفای صحبت یاران چو بوی گل ماند
مباد سردی ایام، جز نسیم از دل
چنان بماند صفا و چنان دوام کند
که هرکه دید، بگوید بهشت در منزل
نه فتنهای، نه فریبی، نه رنج دوران است
همه جهان شده چون خلد، پاک و بیمشکل»
این مجموعه از واکنشها نشان میدهد که چگونه یک مداحی، فراتر از عزاداری، میتواند به زبان گویای مردم بدل شود؛ زبانی که در آن ایران، ایمان، آزادی و اشک، همصدا میشوند
شماره ۴۴۴۶ |
صفحه ۱۲ |
فرهنگ و هنر
دانلود این صفحه
حماسهای میان عَلَم و پرچم














