علی ملکی، خبرنگار گروه سیاست: رافائل گروسی، مدیرکل آژانس بینالمللی انرژی اتمی را به سیاسیکاری میشناختیم و حالا مشخص شده که او برای گذران زندگی شیتیلبگیر هم شده است. منابع آگاه گزارش دادهاند که یکی از بازرسان آژانس در اوایل سال جاری میلادی، سندی محرمانه را سرقت کرد، اما این تخلف با هوشیاری مقامات ایرانی کشف شد. گروسی پس از تایید این اقدام، ابتدا به عذرخواهی شفاهی بسنده کرد، اما تحت فشار ایران مجبور به ارسال نامهای برای «ابراز تأسف» شد. رسواییای که پیش از این و پس از دستیابی اخیر ایران به اسناد مهم رژیم صهیونیستی برملا شده بود. حالا او پس از تناقضگوییهای متعدد که پشتیبان غرب برای تنظیم قطعنامههای مختلف علیه ایران شده و راه رژیم صهیونیستی برای تعرض به خاک ایران و بهشهادت رساندن جمعی از مردم را هموار کرده، اعتراف کرده که «هیچ مدرکی دال بر یک تلاش سیستماتیک برای دستیابی به سلاح هستهای از سوی ایران در اختیار نداشتیم.» به نظر میرسد فتاح و خیبر و سجیل علاوهبر پراندن خواب از سر اشغالگران صهیونیست، سوداهای مدیریتی غلام حلقه به گوش نتانیاهو را هم از سرش پرانده و او را ناچار به اعتراف درباره مسالمتآمیز بودن برنامه هستهای ایران کرده است.
غلتک صهیونیست
گروسی در گفتوگوی اخیرش با شبکه سیانان اذعان کرد که آژانس هیچ شواهدی از تلاش سازمانیافته ایران برای ساخت سلاح هستهای نیافته است. او گفته: «بیشک این موضوع برای فردا نیست و شاید برای چند سال نباشد، البته اینها صرفاً گمانهزنی است و به همین دلیل میگویم که ما واقعاً نمیدانیم.» این اظهارات، هرچند ظاهراً بیطرف، در تضاد آشکار با گزارشهای پیشین او به شورای حکام آژانس قرار دارند. گروسی در این گزارشها با ادبیاتی مبهم، غیرفنی و سیاسی، ایران را به عدم شفافیت متهم کرد و زمینه را برای فشارهای سیاسی و قطعنامههای غیرمنصفانه فراهم نمود. سخنگوی وزارت خارجه ایران این گزارشها را «کاملاً جانبدارانه» توصیف کرد و هشدار داد که این اسناد توسط سه کشور اروپایی (انگلیس، فرانسه، آلمان) و آمریکا برای تدوین قطعنامهای با ادعاهای بیاساس درباره «عدم پایبندی» ایران مورد سوءاستفاده قرار گرفت. این قطعنامهها به رژیم صهیونیستی بهانهای داد تا حملات غیرقانونی خود به تأسیسات هستهای ایران را توجیه کند، حملاتی که موجب شهادت جمعی از مردم شد.
ایران پیشتر تهدیدهای اسرائیل را به آژانس گزارش کرده بود، اما گروسی هیچ اقدامی برای جلوگیری یا محکوم کردن این تجاوزات انجام نداد. او حتی پس از حمله به تأسیسات هستهای ایران، از محکوم کردن این نقض آشکار حقوق بینالملل خودداری کرد و به درخواستهای کلیشهای برای «کاهش تنش» و حتی مشروعیتبخشی به جنایات رژیم صهیونیستی بسنده کرد. این در حالی است که براساس مصوبات کنفرانس عمومی آژانس، هرگونه حمله به تأسیسات هستهای یک کشور عضو پادمان، نقض منشور ملل متحد و قوانین بینالمللی است و باید محکوم شود.
سرقت اسناد محرمانه ایران
جهتگیری گروسی در برابر حملات اسرائیل، نشانهای آشکار از خیانت او به اصول بیطرفی آژانس است. محمد اسلامی، رئیس سازمان انرژی اتمی ایران، در نامهای شدیداللحن به گروسی، این بیعملی را محکوم کرد و نوشت: «این حملات ناقض کنوانسیونهای ژنو، معاهده عدم اشاعه، اساسنامه آژانس، قطعنامههای شورای حکام و استانداردهای ایمنی آژانس است.» اسلامی از گروسی خواست تا با محکوم کردن اقدامات اسرائیل، به وظایف اساسنامهای خود عمل کند. گروسی حتی به صدای تلآویو تبدیل شده و در مصاحبهای با بیبیسی ادعا کرد سانتریفیوژهای نطنز به دلیل قطع برق خارجی «بهشدت آسیب دیدهاند»، ادعایی بدون مدرک که به تبلیغات رژیم صهیونیستی دامن زد. این در حالی است که ایران، با وجود میزبانی از بیشترین بازرسیهای آژانس در میان کشورهای عضو پادمان، بارها پایبندی خود به برنامه صلحآمیز هستهای را اثبات کرده و هیچ شواهدی دال بر انحراف ارائه نشده است.
یکی از تکاندهندهترین لکههای ننگ در کارنامه گروسی، رسوایی سرقت اسناد محرمانه ایران توسط بازرسان آژانس در اوایل سال 2025 است. منابع آگاه گزارش دادند که یکی از بازرسان آژانس سندی محرمانه را سرقت کرد، اما این تخلف با هوشیاری مقامات ایران کشف شد. گروسی ابتدا به عذرخواهی شفاهی بسنده کرد، اما تحت فشارهای ایران مجبور به ارسال نامهای برای «ابراز تأسف» شد. این رسوایی که پس از دستیابی ایران به اسناد مهم رژیم صهیونیستی برملا شد، نشاندهنده نفوذ سیاسی در آژانس و تبدیل آن به ابزاری برای جاسوسی علیه کشورهاست.
چوب حراج به حیثیت آژانس
گروسی روز دوشنبه هفته گذشته در نشستی خبری در وین مدعی شد که ایران به «اسناد بسیار محرمانه» آژانس دسترسی پیدا کرده و این اسناد را «فعالانه جمعآوری و تحلیل» کرده است. او بدون ارائه مدرک، این اقدام را «برهمزننده اعتماد متقابل» خواند و ادعا کرد میتواند بازرسیهای آژانس را تحت تأثیر قرار دهد. این اتهامات، که در آستانه نشست فصلی شورای حکام و در حالی مطرح شد که کشورهای اروپایی با حمایت آمریکا در تدارک قطعنامهای علیه ایران بودند، نشاندهنده تلاش گروسی برای تشدید فشار بر ایران و جلب رضایت غرب و هموار ساختن مسیر حمله به ایران از سوی رژیم کودککش است. او در پاسخ به پرسشی درباره ارتباط این اسناد با ادعای ایران مبنیبر دستیابی به اسناد هستهای اسرائیل، پاسخی مبهم داد و گفت آژانس اسنادی را «از کشورهای عضو دریافت کرده» و ارزیابیهای مستقلی انجام داده است. روزنامه «واشنگتن تایمز» گزارش داد بخشی از این اطلاعات به همکاری آژانس با یک مرکز تحقیقات هستهای اسرائیل مربوط است. موضوعی که بزرگترین رسوایی برای آژانس است. رژیم صهیونیستی عضو NPT نیست و زرادخانه هستهای غیرقانونی دارد، هیچگاه فعالیتهای خود را تحت نظارت آژانس قرار نداده و همکاری آژانس با چنین رژیمی چیزی جز یک شوی سیاسی نیست.
رؤیای دبیر کلی
گروسی که سابقه دیپلماتیک در آرژانتین دارد، از زمان تصدی مدیرکلی آژانس در سال 2019، تلاش کرده خود را بازیگری محوری در مسائل جهانی نشان دهد. او در مصاحبه با فایننشال تایمز در 16 خرداد 1404، ضمن ابراز خوشبینی درباره مذاکرات غیرمستقیم ایران و آمریکا، گفت: «قابلیتهای هستهای ایران را نمیتوان با حمله نظامی از بین برد.» او در طول مذاکرات به هر دری زد تا بتواند نقشی برای خودش تعریف کند. در همین راستا وی در مصاحبه با US News تأکید کرد که بدون نظارت آژانس، هر توافقی «صرفاً یک تکه کاغذ» خواهد بود، ادعایی که با واکنش قاطع سیدعباس عراقچی، وزیر خارجه ایران مواجه شد. عراقچی در 10 اردیبهشت 1404 اعلام کرد آژانس در مذاکرات جاری نقشی ندارد و تنها پس از توافق، مسئولیت راستیآزمایی خواهد داشت. یک روزنامه آرژانتینی گزارش داده گروسی در بوینس آیرس اعلام کرده: «فرایند انتخاب جانشین آنتونیو گوترش هنوز آغاز نشده و در پایان سال جاری، زمانی که فراخوان برای نامزدها در مجمع عمومی سازمان ملل صادر شود، آغاز خواهد شد. در حال بررسی این موضوع هستم و آن را بهطور جدی مدنظر دارم.» بر این اساس مدیرکل آژانس به حمایت بلوک غرب و لابیهای صهیونیستی نیاز دارد تا بتواند بر صندلی دبیرکلی سازمان ملل تکیه کند.
خیز خرابکاری از مذاکره
مذاکرات غیرمستقیم ایران و آمریکا از فروردین 1404 آغاز شد و با وجود چالشها پیشرفت تا اینکه همزمان با حمله رژیم صهیونیستی به خاک ایران لغو شد. عراقچی در گفتوگو با شبکه القاهره الاخباریه در 12 خرداد 1404 تاکید کرد اگر آمریکا از خواستههای غیرمنطقی دست بکشد، توافق ممکن است، اما گروسی با اظهارات دوپهلو تلاش میکند خود را در مرکز این مذاکرات قرار دهد. او به ذخایر اورانیوم ایران اشاره کرد و آنها را «نگرانکننده» خواند، درحالیکه همزمان اذعان داشت این ذخایر نشانه تلاش برای ساخت سلاح نیست.
یک روز به حسابش میرسیم
عملکرد گروسی با موجی از انتقادات داخلی و بینالمللی مواجه شده است. محمدجواد ظریف، وزیر خارجه پیشین ایران، در پستی توییتری خواستار عزل و محاکمه گروسی شد و نوشت: «گزارش غیرمسئولانه و مغالطهآمیز آژانس، خسارات جبرانناپذیری به این نهاد وارد کرده است. گروسی باید به دلیل همدستی در مرگ بیگناهان در ایران که ناشی از تجاوزات اسرائیل با استناد به گزارشهای اوست، محاکمه شود.» ظریف گزارشهای گروسی را عاملی برای توجیه حملات اسرائیل دانست و تاکید کرد که این رفتار، اعتبار آژانس را نابود کرده است.
علی لاریجانی، مشاور رهبر انقلاب هم با اشاره به سخنان گروسی گفت: «امروز همین آقای گروسی که آدم مالی هم نیست و در این ماجرا هم بد عمل کرد در مصاحبهای اعلام کرده است «ما اطلاع دقیقی داریم که ایران بهدنبال سلاح هستهای نیست و تا سالها نیز نخواهد بود». پس چرا آن گزارش را آژانس منتشر کرد؟ حالا یک روز باید به حساب اینها هم رسید. الآن وقتش نیست.»
محمد اسلامی، رئیس سازمان انرژی اتمی ایران نیز در نامهای به گروسی، بیعملی او در برابر حملات اسرائیل را محکوم کرد و نوشت: «ضرورت دارد با خاتمه دادن به این بیعملی، ضمن محکوم کردن اقدامات مغایر با مقررات بینالمللی رژیم صهیونیستی، به وظایف اساسنامهای خود عمل کنید.» او هشدار داد که ایران اقدامات حقوقی لازم را برای پیگیری بیعملیهای گروسی دنبال خواهد کرد.
اسماعیل بقایی، سخنگوی وزارت خارجه ایران در بیانیهای شدیداللحن، گروسی را به خیانت به معاهده عدم اشاعه متهم کرد و اظهار داشت: «شما حقیقت را در گزارشهای جانبدارانهتان پنهان کردید؛ گزارشی که بهانهای برای قطعنامههای ظالمانه و حملات اسرائیل شد. آیا میدانید چند ایرانی بیگناه در نتیجه این جنگ جنایتبار کشته یا معلول شدهاند؟» این بیانیه، گروسی را به تبدیل آژانس به شریکی در جنگ تجاوزکارانه علیه ایران متهم کرد.
محمد البرادعی، مدیرکل پیشین آژانس، نیز در پاسخ به توجیه رئیسجمهور آلمان مبنیبر اینکه «اسرائیل فقط مراکز هستهای را هدف قرار میدهد»، تاکید کرد چنین حملاتی نقض آشکار قوانین بینالمللی است. او به انفعال گروسی در برابر این تجاوزات اشاره کرد و خواستار پایبندی به معاهدات بینالمللی شد. حسین موسویان، دیپلمات اسبق ایرانی و استاد دانشگاه پرینستون آمریکا، با انتشار متنی در شبکه اجتماعی ایکس به نقد گزارش ضدونقیض رافائل گروسی از تأسیسات هستهای ایران پرداخته و با اشاره به بخشی از مصاحبه او با CNN که گفته بود: «ما هیچ مدرکی دال بر یک تلاش سیستماتیک برای دستیابی به سلاح هستهای از سوی ایران در اختیار نداشتیم»، نوشت: «اما او گزارش اخیر آژانس را به نحوی مبهم و مشکوک تنظیم کرد تا اسرائیل آن را مستمسک تجاوز غیرقانونی به ایران قرار دهد!»














