فردین آقابزرگی، کارشناس بازار سرمایه: در پی آغاز جنگی که پیش‌تر نشانه‌هایی از وقوع آن وجود داشت، اما کمتر کسی تصور می‌کرد واقعا به وقوع بپیوندد، اکنون فعالان بازار سرمایه با پرسش‌هایی جدی روبه‌رو شده‌اند: واکنش بورس چه باید باشد؟ آیا معاملات باید متوقف شود؟ یا بازار باید طبق روند طبیعی خود به فعالیت ادامه دهد؟ با توجه به شرایط موجود، به باور من نیازی به دخالت مستقیم در روند طبیعی معاملات بورس وجود ندارد. توقف یا تعطیلی بازار، به‌ویژه توسط نهادهای مسئول مانند سازمان بورس یا حتی مراجع امنیتی، در حال حاضر اقدامی مناسب نیست. حداکثر، شاید بتوان به‌طور موقت دامنه نوسان قیمت‌ها را کاهش داد تا از رفتارهای هیجانی جلوگیری شود. نکته‌ای که نباید نادیده گرفت، تاثیر این وضعیت بر سهامدارانی است که برای روزهای آینده، به‌ویژه یکشنبه، نیاز به نقدینگی دارند. اگر امکان نقد شدن دارایی‌ها از آنها سلب شود، فشار فروش در روزهای بعدی افزایش می‌یابد و می‌تواند به رفتارهای احساسی و غیرمنطقی دامن بزند. توقف معاملات ممکن است موجب ترس از تداوم این وضعیت و اصرار بر فروش سهام شود. در این شرایط حتی دارندگان اوراق نیز ممکن است آسیب ببینند؛ چراکه اگر سهام متوقف شود، ابزارهای با درآمد ثابت مثل اوراق هم از امکان نقدشوندگی خارج شده و به دلیل سازوکار متفاوتشان، امکان معامله رسمی نخواهند داشت. این موضوع می‌تواند به شکل‌گیری بازارهای غیررسمی و توافقی منجر شود، جایی که برخی افراد سودجو از نیاز فوری مردم به نقدینگی سوء‌استفاده کرده و دارایی‌ها را با قیمتی بسیار پایین‌تر خریداری کنند. از سوی دیگر، باید نگاهی به تجربه‌های جهانی داشت. برای مثال، بورس اورشلیم نیز در شرایط بحرانی مشابه، تنها برای مدت بسیار کوتاهی متوقف شد و بلافاصله بازگشایی شد؛ آن هم صرفا برای حفظ امنیت فیزیکی کارکنان و نه تغییر در سیاست‌های معاملاتی بازار. درخصوص توازن قوا در سطح نظامی نیز به‌نظر می‌رسد شرایط به‌گونه‌ای است که امکان ادامه‌دار شدن این وضعیت زیاد نیست. درنهایت، شاید حداکثر اقدامی که بتوان برای مدیریت وضعیت انجام داد، تعلیق معاملات در روزی خاص مانند یکشنبه، ۲۵ خرداد باشد. اما درمجموع، توصیه می‌شود بازار طبق روند طبیعی خود فعالیت کند تا از تشدید بی‌اعتمادی و آسیب به نقدشوندگی جلوگیری شود.