ندا اظهری، مترجم: دانشگاه هاروارد سالهاست که به عنوان یکی از برترین دانشگاههای دنیا در اغلب پایگاههای رتبهبندی دنیا جایگاه خود را حفظ کرده و به دلیل جایگاه علمی بسیار بالایی که دارد، جزء نخستین انتخاب دانشجویان خارجی برای تحصیل در رشتههای مختلف به شمار میرود. از زمان روی کار آمدن دونالد ترامپ و حرف و حدیثهایی که پیرامون آموزش عالی این کشور، لغو وزارت آموزش و کاهش بودجههای آموزشی دانشگاهها، نهادها و سازمانهای علمی و پژوهشی مختلف آمریکا ایجاد شد، ترامپ در مقابل دانشگاههای برجسته این کشور از جمله دانشگاه هاروارد جبهه گرفته و شرایط دشواری را پیش روی مدیران این دانشگاه قرار داده است، به طوری که علاوه بر تهدید نسبت به اعطای کمکهای مالی، کاهش بودجههای پژوهشی را نیز برای این دانشگاه اعمال کرد. اما تازهترین تصمیمی که دولت ترامپ برای این دانشگاه گرفته، لغو مجوز هاروارد برای جذب و ثبتنام دانشجویان بینالمللی است که با توجه به آمار بالای دانشجویان خارجی که هر سال جذب این دانشگاه میشوند، شوک بزرگی محسوب میشود و میتواند این دانشگاه را با چالشهای مالی جدی و شدیدی روبهرو کند. علاوه بر این، اگر دانشجویان خارجی نتوانند در هاروارد ادامه تحصیل دهند، شهریه ترم آینده خود را که پیشتر به دانشگاه پرداخت کردهاند، پس میگیرند و این در حالی است که دانشگاه برای سال آینده به این پول متکی خواهد بود و به طور قطع چالشی جدی را پیش روی هاروارد قرار خواهد داد. اگر نگاهی به یکی دو سال گذشته بیندازیم، دانشگاه هاروارد یک پای اصلی اعتراضها و تجمعات حمایتی از مردم فلسطین و نوار غزه بوده است و دانشجویان معترض ماهها در تجمعات دانشجویی شرکت میکردند. به نظر میرسد این اقدامات دولت ترامپ به بهانه دفاع دانشگاه از این تجمعات اعتراضی و واکنش نشان ندادن به دانشجویان معترض و در ادامه، ناامن کردن فضای تحصیل برای دانشجویان صهیونیست صورت گرفته است.
عملی کردن تهدیدی که دانشگاه آن را نپذیرفت
از قرار معلوم، دانشگاه هاروارد به دنبال لغو مجوز ثبتنام دانشجویان خارجی که از سوی دولت آمریکا وضع شده، از پذیرش آن امتناع کرده و همین باعث شده تا دولت مجازات سختی را برای این نهاد نخبه اعمال کند. به گزارشCNN، وزارت امنیت داخلی آمریکا در بیانیهای اعلام کرده است که در کنار لغو این مجوز، دانشجویان بینالمللی فعلی دانشگاه هاروارد که مشغول به تحصیل هستند نیز یا باید منتقل شوند یا وضعیت قانونی خود را از دست خواهند داد. به نظر میرسد این اقدام غافلگیرکننده آمریکا در زمانی اتخاذ شده که دانشجویان متقاضی برای تحصیل در دانشگاه هاروارد از سراسر دنیا خود را آماده میکردند تا برای حضور در ترم پاییز روانه این دانشگاه شوند که قدیمیترین دانشگاه آمریکا و یکی از معتبرترین دانشگاههای این کشور شناخته میشود و از این رو، علاقهمندان زیادی در دنیا دارد. وزیر امنیت داخلی اظهار کرده است که به وزارتخانه خود دستور داده تا گواهینامه «برنامه دانشجویی و تبادل بازدیدکننده هاروارد» (SEVP) را لغو کند و نیز به امتناع دانشگاه از ارائه سوابق رفتاری دانشجویان خارجی اشاره شده که ماه گذشته توسط وزارت امنیت داخلی درخواست شده بود. این تصمیم میتواند بیش از یک چهارم از دانشجویان بینالمللی هاروارد را تحتتأثیر قرار دهد که این اطلاعیه، سردرگمی آنها را به همراه داشته است. استادان این دانشگاه هشدار دادهاند که خروج گسترده دانشجویان خارجی، قدرت علمی این مؤسسه را تهدید میکند، حتی در حالی که این مؤسسه برای استقلال ایدئولوژیک خود با مدیریت مبارزه میکند.
تنبیه به خاطر مبارزات ضدصهیونیستی در دانشگاه
در ادامه این تهدید، کاخ سفید اعلام کرد که ثبتنام دانشجویان خارجی یک امتیاز محسوب میشود نه یک حق و در ادامه، مدیر هاروارد را متهم کرد که این مؤسسه، عظمت خود را به کانون آشوبگران ضدآمریکایی و ضدصهیونیستی تبدیل کرده است. مدیران این دانشگاه، بارها در اقدامات لازم برای رسیدگی به مشکلات گستردهای که دانشجویان آمریکایی را تحت تأثیر منفی قرار میدهد، کوتاهی کردهاند و اکنون باید با عواقب اقدامات خود روبهرو شوند. مقامات هاروارد و ترامپ ماههاست که درگیر اختلافاتی هستند و طی آن، دولت از دانشگاه میخواهد تغییراتی را در برنامهریزیها، سیاستها، استخدامها و نوع پذیرش دانشگاه ایجاد کند تا از این طریق بتوانند اقدامات ضدصهیونیستی را ریشهکن کنند. اما مدیر هاروارد اینگونه استدلال کرده است که بسیاری از درخواستها که از سوی دولت مطرح شده، ازجمله بازرسی و دیدگاه دانشجویان و کارکنان آن، فراتر از نقش دولت فدرال بوده و ممکن است حقوق اساسی هاروارد را نقض کند.
لغو سختگیریها به شرط تحویل سوابق دانشجویان خارجی
در بیانیهای که از سوی دولت به دانشگاه هاروارد ارسال شده، آمده است که اگر دانشگاه، سوابق پنج سال گذشته مربوط به رفتار دانشجویان بینالمللی را طی ۷۲ ساعت ارائه دهد، منع جذب و ثبتنام دانشجوی خارجی برای این دانشگاه لغو خواهد شد. وزارت امنیت داخلی خواستار ارائه تمام سوابق آن دسته از دانشجویان بینالمللی شده است که در پنج سال گذشته در فعالیتهایی غیرقانونی، خطرناک یا خشونتآمیز یا تهدیدآمیز شرکت کردهاند. در بیانیه دولت به ویژه به فیلمهای صوتی یا تصویری «هرگونه فعالیت اعتراضی» با مشارکت دانشجویان خارجی در دانشگاه اشاره شده است. هاروارد یکی از دهها دانشگاه آمریکایی است که تحت اقدامات سختگیرانه آمریکا واقع شده، اما در مقابل، به عنوان یکی از سرسختترین مدافعان استقلال دانشگاهی ظاهر شده است.
بلاتکلیفی حدود 7 هزار دانشجوی خارجی
دانشگاه هاروارد بهسرعت لغو مجوز SEVP را غیرقانونی خواند و در بیانیهای اعلام کرد کاملاً متعهد به حفظ قدرت دانشگاه در میزبانی از دانشجویان و محققان بینالمللی است که از بیش از 140 کشور جهان در این دانشگاه حضور پیدا کردهاند.
در این بین، سخنگوی دانشگاه هاروارد عنوان کرد: «ما بهسرعت در تلاشیم اعضای جامعه دانشگاهی خود را راهنمایی و از آنها حمایت کنیم. این اقدام تلافیجویانه، جامعه هاروارد و کشور را بهشدت تهدید کرده و مأموریت علمی و پژوهشی هاروارد را تضعیف میکند. این دانشگاه جمعیت بالایی از دانشجویان بینالمللی را در خود جای داده و چنین اقدام تهدیدآمیزی میتواند تمام این قشر را بهشدت تحتتأثیر قرار دهد.» CNN در این گزارش به نقل از مقامات دانشگاه عنوان کرد قریب به 9970 نفر از سایر کشورها در هاروارد حضور دارند. از این میان، حدود 6800 دانشجویان بینالمللی را تشکیل میدهند که بیش از 27 درصد از تعداد کل ثبت نام دانشجویان این دانشگاه را در سال تحصیلی 2025- 2024 به خود اختصاص دادهاند.
دانشجویان بینالمللی بیش از یکچهارم دانشجویان هاروارد را تشکیل میدهند و سهم دانشجویان بینالمللی در این دانشگاه نیز در دو دهه گذشته تقریباً 8 درصد افزایش یافته است.
درس عبرتی برای دیگران
دانشگاه هاروارد مانند بسیاری از کالجها و دانشگاههای دیگر، سال گذشته به دلیل چگونگی برخورد با اعتراضها و اردوهای طرفداران فلسطین پس از آغاز حملات صهیونیستها به نوار غزه و نیز شکایت فارغالتحصیلان و دانشجویان یهودی در مورد نگرانی از امنیت در دانشگاه، بهشدت مورد انتقاد قرار گرفت.
در این بین، هاروارد هم برای برآوردن خواست دولت ترامپ، تغییراتی را اعمال کرده است که از آن جمله میتوان به تغییر نام دفتر برابری، تنوع، شمول و تعلق، به دفتر جامعه و زندگی دانشگاهی اشاره کرد، اما شواهد حکایت دارد که دولت ترامپ در نامهای به هاروارد، این دانشگاه را به تداوم یک محیط دانشگاهی ناامن بهویژه برای دانشجویان یهودی و حمایت از معترضان به رژیم صهیونیستی متهم کرده است. به عبارتی درگیری دولت ترامپ با هاروارد، از زمانی شدت گرفت که این دانشگاه، نخستین دانشگاهی شد که به طور آشکار از درخواستهای کاخ سفید مبنی بر ایجاد تغییرات در مدارس ممتاز سرپیچی کرد که بهعنوان کانونهای لیبرالیسم و ضدصهیونیستی مورد انتقاد قرار گرفتند.
دولت آمریکا، با سه دور کاهش بودجه و کمکهای مالی فدرال و درمجموع بیش از دومیلیارد و 600 میلیون دلار، هاروارد را با اقدامات تلافیجویانه شدیدی، تنبیه کرده و این دانشگاه را مجبور کرده که بخش عمدهای از عملیات پژوهشی گسترده خود را با تکیه بر بنیه مالی خود تأمین مالی کند، همچنین اداره درآمد داخلی دانشگاه نیز در حال برنامهریزی برای لغو وضعیت معافیت مالیاتی هاروارد است. به نظر میرسد دولت ترامپ آماده است هاروارد را به درس عبرتی برای دیگران تبدیل کند؛ چراکه ترامپ تهدید کرده سایر دانشگاهها نیز در صورت عدم همکاری، به وضعیت هاروارد دچار خواهند شد و مجازاتهای مشابهی را برای آنها در نظر خواهد گرفت بهطوریکه حتی قرار است وضعیت معافیت مالیاتی هاروارد را نیز لغو کند.
دانشجوی بینالمللی در برزخ اخراج
شواهد از وضعیت حاکم بر هاروارد نشان میدهد برخی دانشجویان و کارکنان این دانشگاه از این اطلاعیه که هزاران دانشجوی بینالمللی را در برزخ اخراج قرار داده، شگفتزده شدهاند؛ چراکه اغلب آنها برای دستیابی به این موقعیت و تحصیل در یک دانشگاه درجه یک جهانی با چنگودندان جنگیدهاند. رئیس بازنشسته هاروارد و وزیر خزانهداری سابق آمریکا، رؤیای حضور دانشجویان بینالمللی را برای تحصیل در این دانشگاه و پیشرفت از بعد علمی، ویران شده عنوان کرده است. دور جدید حملات ترامپ، بدون طی مراحل قانونی و بدون هیچ اشارهای به مشکلی خاص صورت گرفته است. مقامات هاروارد در لحظه درخواست ویزای دانشجویی از بیانیه دولت ترامپ مطلع شدند که آنها را دچار بلاتکلیفی کرده و به دنبال منابع دیگری هستند که به واسطه آنها، دانشگاه بتوانند بهعنوانمثال آموزش آنلاین ارائه دهند تا دانشجویان خارجی بتوانند از این امکان دانشگاه برای آموزش بهره ببرند.
با تداوم این اوضاع، دانشجویان بینالمللی فعلی هاروارد نیز با آیندهای نامعلوم روبهرو هستند. یکی از دانشجویان سال سومی اهل اتریش که در حال سفر به خارج از کشور است، وحشت دارد که اجازه بازگشت به دانشگاه را نداشته باشند، همچنین از پیامهایی که بین دانشجویان خارجی ردوبدل میشود، میتوان حجم نگرانی آنها را دریافت. این دانشجوی اتریشی گفت: «ما تمام عمرمان را برای رسیدن به دانشگاهی مانند هاروارد تلاش کردهایم و حالا باید صبر کنیم و ببینیم آیا ممکن است مجبور به انتقالی مواجهه با مشکلات ویزا شویم یا خیر. سایر دانشجویان خارجی از به پایان رساندن دورههای کارآموزی تابستانی خود ابراز نگرانی کردهاند. برخی نیز نگران عدم دریافت کمکهای مالی هاروارد هستند.» چیزی که مسلم است، این است که دولت ترامپ از دانشجویان خارجی بهعنوان یک توپ بازی در این نبرد بزرگتر میان دموکراسی و اقتدارگرایی استفاده میکند. همچنین برخی کارکنان و اعضای هیئتعلمی هاروارد نیز از این موقعیت ابراز نگرانی کردهاند که مبادا تخلیه دانشگاه از دانشجویان بینالمللی، قدرت علمی این نهاد و حتی کل دانشگاههای آمریکا را تضعیف کند. این وضعیت تا حدی نگرانکننده است که حتی نمیتوان هاروارد را بدون دانشجوی بینالمللی تصور کرد؛ آنها برای توسعه نوآوری و حتی دولت آمریکا نیز مزیت بزرگی محسوب میشوند. آموزش عالی یکی از موارد صادراتی بزرگ آمریکا و منبع کلیدی قدرت نرم این کشور است. این روند تهدیدآمیز دولت ترامپ پیش از وخیمتر شدن آسیبهای وارده باید متوقف شود.
فرصت طلایی برای انگلیس
گاردین در گزارشی در این باره، به این موضوع اشاره کرد که با توجه به بلاتکلیفی ایجاد شده برای دانشجویان متقاضی یا پذیرششده در دانشگاه هاروارد، این وضعیت تقریباً تمام دانشگاههای آمریکا را هدف گرفته است بهطوریکه با ایجاد چنین شرایطی و سختگیریهای ترامپ در مقابل آموزش عالی این کشور، دانشجویان بینالمللی ممکن است عطای تحصیل در آمریکا را به لقایش ببخشند و جای دیگری را برای تحصیل انتخاب کنند.
با توجه به اینکه بعد از آمریکا، انگلیس دارای برترین دانشگاههای دنیاست، امتیاز بالایی را برای جذب دانشجویانی در اختیار دارد که قرار بود در هاروارد یا هر دانشگاه آمریکایی دیگر تحصیل کنند. در این بین، دانشگاههای آکسفورد و کمبریج به دلیل بالابودن رتبه برتری در دنیا، گوی سبقت را از سایر دانشگاههای انگلیس ربودهاند.
افزایش 20 درصدی مالیات دانشگاههای برتر آمریکا
در لایحه جدیدی که دونالد ترامپ برای افزایش مالیات بر برخی دانشگاهها اعلام کرد، قرار است دانشگاههای برجسته و نخبه آمریکایی با افزایش مالیاتی مواجه شوند به طوری که مالیات فعلی آنها از 1.4 درصد به 21 درصد افزایش یابد. آنها موظفاند این افزایش مالیات را از منبع سرمایهگذاری موقوفات خود بپردازند. به گزارش usnews، این طرح که بخشی از لایحهای است که به مجلس سنا اعطا شده، جبهه دیگری از حملات ترامپ با دانشگاههای برتر این کشور محسوب میشود که به اعتقاد او، تحت سلطه افکار افراطی چپگرا و مهد جنبشهای ضد آمریکایی و ضد صهیونیستی هستند. در روزهای گذشته، دولت ترامپ دانشگاه هاروارد را از ثبتنام دانشجویان بینالمللی منع کرد، اقدامی که دانشگاه، آن را غیرقانونی خواند. رئیس «کمیته امکانات مالی مجلس نمایندگان آمریکا» پس از تصویب این لایحه عنوان کردکه دانشگاهها مدتی طولانی از قانون مالیات سود برده و در عین حال، منافع مالیاتدهندگان را نادیده گرفتهاند. دانشگاههای برتر معتقدند بخش عمدهای از موقوفات به پروژههای خاصی اختصاص مییابند که توسط اهداکنندگان تعیین شدهاند. بنابراین، اگر آنها پول بیشتری را صرف مالیات کنند، نمیتوانند آن را از موقوفات خود جبران کنند. در عوض، هزینههای خود را در بخشهای دیگر کمتر میکنند. درواقع، پیشنهاد افزایش مالیات به طور مستقیم کمکهای مالی ارائهشده به دانشجویان کارشناسی، حمایت از اعضای هیئت علمی و دانشجویان تحصیلات تکمیلی و بودجه برنامههای پژوهشی را کاهش میدهد. این پیشنهاد اساساً مالیاتی بر پژوهشهای ملی و کمکهای دانشجویی است و تنها در دانشگاه MIT سالانه صدها میلیون دلار از بودجه این دانشگاه را کاهش میدهد.
در دوره نخست ریاستجمهوری ترامپ، مالیات فعلی 1.4 درصدی بر دانشگاههایی وضع میشد که موقوفه هر دانشآموز 500 هزار دلار یا بیشتر بود که به نوعی معادل موقوفه تقسیم بر تعداد دانشجویان تماموقت میشد. در سال 2023، حدود 56 دانشگاه خصوصی این مالیات را پرداخت کردند و کل دریافتیها حدود 380 میلیون دلار بود. طبق پیشنهاد جدید ارائه شده از سوی دولت، دانشگاههایی که موقوفه هر دانشآموز آنها 2 میلیون دلار یا بیشتر باشد، 21 درصد مالیات پرداخت میکنند. دانشجویان بینالمللی طبق این لایحه در معادله جای نمیگیرند به این معنی که دانشگاههایی که جمعیت بالایی از دانشجویان خارجی را در خود جای دادهاند، مانند بسیاری از دانشگاههای نخبهای که ترامپ هدف قرار داده است، مجازات خواهند شد. دانشگاههایی که ارزش اقتصادی موقوفه هر دانشجوی آنها یک میلیون و 250 هزار دلار تا 2 میلیون دلار باشد، تا 14 درصد مالیات پرداخت خواهند کرد؛ دانشگاههایی که ارزش اقتصادی موقوفه هر دانشجوی آنها بین 750 هزار دلار تا یک میلیون و 250 هزار دلار باشد، تا 7 درصد مالیات پرداخت میکنند. و دانشگاههایی که ارزش اقتصادی موقوفههایی بین 500 هزار تا 750 هزار دلار به ازای هر دانشجو داشته باشند، مشمول پرداخت مالیات 1.4 درصدی خواهند شد. شواهد حاکی از آن است که مالیات جدیدی که برای دانشگاههای ممتازی چون هاروارد، ییل، استنفورد، MIT و پرینستون اعمال شده، بین 400 تا 850 میلیون دلار در سال خواهد بود.
.gif?v=0)
