پریا ناصری، خبرنگار: دنیای ارتباطات به نقطه‌ای رسیده است که در هر ثانیه میلیون‌ها واحد اطلاعاتی میان انسان‌ها، سازمان‌ها و جوامع ردوبدل می‌شود. دنیایی که ورود هوش مصنوعی به آن موجب شد بیش از گذشته به نقش حیاتی رشته روابط‌عمومی در سامان‌دهی و هدایت جریان اطلاعات و چالش‌های جدید این حوزه توجه شود. به‌پاس اهمیت ارج‌نهادن به تلاش‌های فعالان این حوزه، روزی در جهان با همین عنوان یعنی روز جهانی ارتباطات نام‌گذاری شده که در تقویم ما با مصادف با ۲۷ اردیبهشت شده و بهانه‌ای است برای توجه بیشتر به کسانی که بین مخاطب و سازمان تسهیل‌گری ارتباط را برعهده دارند. روابط‌عمومی از سال ۱۳۳۰ شمسی در کشور شکل جدی‌تری به خود گرفت و سرانجام در سال ۱۳۶۸ به همت اساتیدی همچون کاظم معتمدنژاد و حمید نطقی در دانشکده علوم ارتباطات اجتماعی به‌عنوان یک رشته دانشگاهی تثبیت شد. به مناسبت این روز «فرهیختگان» به گفت‌وگو با چند تن از مسئولان روابط‌عمومی واحد‌های مختلف دانشگاه آزاد یعنی ساناز منظم‌‌قلعه‌جوقی، سیاوش میرزائی، محمدحسن پیشداد، میلاد ارجمندی و شروان فکری‌ارشاد پرداخته که در ادامه از نظر می‌گذرانید. 

پیشنهاد طراحی پلتفرم هوش مصنوعی برای مدیریت ارتباطات در دانشگاه

 ساناز منظم‌قلعه‌جوقی، سرپرست اداره کل روابط‌عمومی دانشگاه آزاد استان تهران با بیان این مطلب که چالش‌های حوزه روابط‌عمومی این واحد دانشگاهی در چند حوزه اصلی تعریف می‌شود عنوان کرد: «یکی از چالش‌های اساسی روابط‌عمومی در دانشگاه‌ها و مراکز آموزش عالی، مدیریت ارتباطات مؤثر بین گروه‌های مختلف دانشگاه (دانشجویان، اساتید، کارکنان، و مدیران) و همچنین ارتباط با مخاطبان بیرونی است. ادارات روابط‌عمومی می‌بایست از یک‌سو قادر به انتقال اطلاعات به‌صورت شفاف و مؤثر به تمامی ذی‌نفعان داخلی باشند و از سوی دیگر در مواجهه با رسانه‌ها، مقامات و جامعه، تصویر درستی از دستاورد‌ها و فعالیت‌های دانشگاه ارائه دهد که این امر نیازمند تدوین استراتژی‌های دقیق و انعطاف‌پذیر برای مدیریت پیام‌ها و اطلاعات در فضای داخلی و خارجی است.» 

او با بیان این مطلب که استفاده بهینه از پلتفرم‌های نوین ارتباطی و ابزار هوش مصنوعی به دلیل رشد سریع رسانه‌های دیجیتال و تغییرات عمده در شیوه‌های ارتباطی، به یکی از چالش‌های کلیدی روابط‌عمومی تبدیل شده است، گفت: «درواقع روابط‌عمومی‌ها باید بتوانند از این ابزار‌ها برای ارتقای جایگاه دانشگاه در فضای مجازی استفاده کرده و درعین‌حال از خطرهای احتمالی مانند نشر اطلاعات نادرست یا بحران‌های رسانه‌ای جلوگیری کنند؛ موضوعی که نیازمند توسعه مهارت‌های فنی و استراتژیک در تیم روابط‌عمومی است.» 

منظم‌قلعه‌جوقی با تأکید بر این موضوع که مدیریت بحران و پاسخگویی به مسائل اجتماعی و فرهنگی و ابهامات موجود از دیگر چالش‌های مربوط به حوزه روابط‌عمومی است، اظهار داشت: «در شرایط بحرانی نظیر رویداد‌های خاص، ابهامات، اعتراضات دانشجویی، بروز مشکلات اجتماعی و یا مسائل حقوقی روابط‌عمومی نقش کلیدی در مدیریت بحران و هدایت جریان اطلاعات دارد که مستلزم داشتن یک برنامه جامع و انعطاف‌پذیر برای پاسخگویی سریع و مؤثر به مشکلات است. همچنین مدیریت مسائل اجتماعی و فرهنگی که ممکن است در سطح دانشگاه و یا جامعه پیرامون آن بروز پیدا کند، نیازمند شفاف‌سازی و تنظیم دقیق پیام‌ها برای جلوگیری از سوءتفاهمات است؛ موضوعی که در دانشگاه آزاد استان تهران به دلیل برخورداری از جمعیت دانشجویی بالغ بر یک‌سوم جمعیت دانشجویی کشور و ۱۹ واحد دانشگاهی از اهمیت بالایی برخوردار بوده و نیازمند توجهات بیشتری است.» 

او با تأکید بر این موضوع که حفظ و ارتقای برند دانشگاه آزاد به‌عنوان یک نهاد علمی و آموزشی برجسته که عنوان بزرگ‌ترین دانشگاه حضوری جهان را به خود اختصاص داده است، یکی از وظایف اساسی روابط‌عمومی است، ادامه داد: «این امر علاوه بر برندسازی داخلی بین دانشگاهیان اعم از اساتید، کارکنان و دانشجویان، شامل تقویت تصویر دانشگاه در بین عموم مردم، رسانه‌ها و مقامات دولتی نیز می‌شود. ایجاد استراتژی‌های مناسب برای معرفی دستاورد‌های علمی، فرهنگی و پژوهشی، برقراری ارتباطات مستمر با رسانه‌ها و تعامل با جوامع علمی بین‌المللی از جمله اقداماتی است که به تثبیت جایگاه دانشگاه آزاد در بازار رقابتی آموزش عالی کمک می‌کند.» 

منظم‌قلعه‌جوقی با اشاره به اینکه ارتقای توانمندی‌های تیم اجرایی یکی از چالش‌های مهم در حوزه روابط‌عمومی است، تصریح کرد: «روابط‌عمومی به‌عنوان یک حوزه تخصصی، نیازمند مهارت‌های پیشرفته در زمینه‌های ارتباطی، رسانه‌ای، دیجیتال و مدیریت بحران است. ازاین‌رو، نیاز به آموزش مداوم و به‌روز‌رسانی دانش کارکنان روابط‌عمومی در مواجهه با تغییرات سریع در دنیای ارتباطات و فناوری‌های نوین به‌شدت احساس می‌شود.» 

سرپرست اداره کل روابط‌عمومی دانشگاه آزاد استان تهران با بیان این مطلب که توسعه تعاملات با رسانه‌ها و ایجاد هم‌افزایی با سایر حوزه‌ها از دیگر چالش‌های موجود است، بیان داشت: «روابط‌عمومی در ستاد و واحد‌های دانشگاهی باید بتواند با رسانه‌های مختلف از جمله رسانه‌های ملی، محلی و تخصصی تعاملات مؤثری برقرار کند و درعین‌حال همکاری‌های لازم را با دیگر حوزه‌های دانشگاه (مانند معاونت‌های آموزشی، پژوهشی، فرهنگی و...) برای هماهنگی برنامه‌ها و رویداد‌ها ایجاد کند. این همکاری‌ها باید به‌گونه‌ای طراحی شود که به نفع دانشگاه و در راستای اهداف استراتژیک آن باشد. در نهایت باید اذعان داشت که ادارات روابط‌عمومی ستاد و واحد‌های دانشگاهی استان تهران برای عبور از این چالش‌ها به برنامه‌ریزی استراتژیک، هم‌افزایی تیمی و به‌کارگیری فناوری‌های نوین نیاز دارند. ضمن اینکه توانمندسازی کارکنان و مدیریت دقیق ارتباطات می‌تواند زمینه‌ساز موفقیت در این عرصه باشد.» 

او درباره کاربرد‌های هوش مصنوعی در حوزه روابط‌عمومی عنوان کرد: «درواقع هوش مصنوعی در زمینه تصویرسازی، ساخت کلیپ، طراحی پوستر و بنر نیز می‌تواند به ادارات روابط‌عمومی دانشگاه کمک شایانی کند تا فرایندهای طراحی گرافیکی و تولید محتوای بصری را سریع‌تر، کارآمدتر و با کیفیت بالا انجام دهد. برای مثال هوش مصنوعی در طراحی گرافیکی می‌تواند به کمک ابزار‌های خودکار و هوشمند، فرایند خلق تصاویر و طراحی‌های جذاب را تسهیل کند. درواقع این ابزار‌ها می‌توانند طراحی‌های اولیه را با استفاده از الگوریتم‌های یادگیری ماشین به طور خودکار تولید کرده تا طراحان بتوانند با کمک آن به‌راحتی طرح‌ها را ویرایش یا شخصی‌سازی کنند. فرایند‌هایی که به کمک ابزار‌های هوش مصنوعی مانند Designhill Logo Maker (طراحی لوگو‌های حرفه‌ای برای دانشگاه‌ها یا رویداد‌های خاص) و Canva's Magic Resize and Design Tools (طرح‌های گرافیکی برای پست‌های شبکه‌های اجتماعی، پوستر‌ها و بنر‌ها) انجام می‌شوند.» 

سرپرست اداره کل روابط‌عمومی دانشگاه آزاد استان تهران در ادامه افزود: «درواقع هوش مصنوعی می‌تواند در تولید و ویرایش ویدئو‌ها برای رویداد‌های دانشگاه، تبلیغات، معرفی خدمات و دستاورد‌ها و انتشار اخبار استفاده شود. برای مثال ابزار‌های هوش مصنوعی مانند Lumen5 ( تبدیل متن‌ها و مقالات به ویدئو) و Pictory ( تبدیل متن‌ها به ویدئو‌های جذاب در جهت اطلاع‌رسانی) می‌توانند به‌طور خودکار و با استفاده از الگوریتم‌های یادگیری ماشین ویدئو‌هایی جذاب و باکیفیت تولید کنند.» 

منظم‌قلعه‌جوقی با بیان این مطلب که هوش مصنوعی می‌تواند در طراحی پوستر‌ها و بنر‌ها با استفاده از الگوریتم‌های خاص، طرح‌های خلاقانه و جذاب ایجاد کند، ادامه داد: «ابزار‌های طراحی هوشمند به‌صورت خودکار رنگ‌ها، فونت‌ها و تصاویر مناسب را انتخاب می‌کنند تا طراحی نهایی به‌صورت بصری جذاب و متناسب با برند دانشگاه باشد. قابلیت‌هایی که در ابزار‌های هوش مصنوعی مانند Crello (طراحی پوستر‌ها، بنر‌ها و گرافیک‌های تبلیغاتی) و Adobe Spark: Adobe Spark ( طراحی پوستر‌ها بودن نیاز مهارت‌های حرفه‌ای) دیده می‌شود.» 

او با تأکید براین مطلب که هوش مصنوعی می‌تواند در ویرایش تصاویر به‌صورت خودکار و بهینه‌سازی آن‌ها نقش داشته باشد، توضیح داد: «درواقع این ابزار‌ها قادرند تا کیفیت تصاویر را افزایش و رنگ‌ها را بهبود بخشند و حتی پس‌زمینه‌ها را تغییر دهند. برای مثال ابزار هوش مصنوعی Remove. bg به‌طور خودکار پس‌زمینه تصاویر را حذف می‌کند و می‌توانید تصاویر افراد یا موقعیت‌های مختلف را در قالب‌هایی متفاوت (مانند پوستر یا بنر) استفاده کنید. یا DeepAI Image Upscaler نیز قادر است تصاویر را با کیفیت بالاتر بازسازی کند.» 

منظم‌قلعه‌جوقی با اشاره به این موضوع که ایجاد طراحی‌هایی بر اساس داده‌های موجود از جمله اطلاعات کاربری، نظرات و علایق مخاطبان از دیگر کاربرد‌های هوش مصنوعی است، ادامه داد: «درواقع این قابلیت می‌تواند به روابط‌عمومی دانشگاه کمک کند تا طراحی‌هایی دقیقاً متناسب با نیاز هر گروه از مخاطبان، از جمله دانشجویان جدید، اساتید یا سایر ذینفعان ایجاد کند؛ قابلیتی که به کمک ابزار Fotor AI قابل اجراست.» 

او با تأکید بر این مطلب که افزایش سرعت و کاهش هزینه‌ها توسط هوش مصنوعی موجب کاهش زمان و هزینه طراحی در حوزه روابط‌عمومی می‌شود، بیان داشت: «به‌عنوان مثال، استفاده از ابزار‌های هوش مصنوعی برای تولید سریع محتوای بصری به جای استخدام طراحان متعدد می‌تواند به‌طور قابل‌توجهی فرایند تولید محتوا را تسریع کند و به دانشگاه کمک کند تا در بازه‌های زمانی کوتاه‌تر فعالیت‌های خود را پوشش دهد. فرایندی که در ابزار‌های AI-based Templates مانند Snappa به‌راحتی اجرا می‌شود.» 

سرپرست اداره کل روابط‌عمومی دانشگاه آزاد استان تهران با بیان این مطلب که پلتفرم هوش مصنوعی دستیار هوشمند دانشگاه آزاد ایده مناسبی برای مدیریت ارتباطات شخصی‌سازی‌شده و بهینه‌سازی تجربه دانشگاهی است، ادامه داد: «در راستای ارتقای اثربخشی فعالیت‌های روابط‌عمومی و افزایش بهره‌وری در مدیریت ارتباطات داخلی و خارجی دانشگاه آزاد اسلامی، پیشنهاد می‌شود ادارات روابط‌عمومی از یک پلتفرم مبتنی بر هوش مصنوعی برای مدیریت ارتباطات شخصی‌سازی‌شده و بهبود تجربه دانشگاهی بهره‌برداری کنند. این پلتفرم، به‌عنوان یک دستیار هوشمند دانشگاهی قادر خواهد بود نیاز‌های اطلاعاتی متنوع کاربران (دانشجویان، اساتید، کارکنان و سایر ذی‌نفعان) را شناسایی کرده و پاسخ دهد و فرایند‌های روابط‌عمومی را به شکلی نوین و کارآمدتر مدیریت کند.» 

او در ادامه درباره پلتفرم دستیار هوشمند دانشگاه آزاد با استفاده از هوش مصنوعی اظهار داشت: «درواقع این پلتفرم ابزار کارآمدی برای مدیریت ارتباطات، بهینه‌سازی فرآیند‌های روابط‌عمومی و بهبود تجربه دانشگاهی فراهم می‌آورد. این سیستم نه‌تنها به کاهش هزینه‌ها و زمان کمک خواهد کرد بلکه قادر است ارتباطات شخصی‌سازی‌شده و اثربخش‌تری را برای دانشگاه فراهم آورد و در نهایت تجربه و رضایت کاربران را ارتقا دهد.» 

از ابزار‌های هوش مصنوعی در ساخت تیزر و نگارش خبر بهره می‌گیریم 

 شروان فکری‌ارشاد، مدیر کل حوزه ریاست و روابط‌عمومی دانشگاه آزاد واحد نجف‌آباد با بیان این جمله که چالش‌های موجود در حوزه روابط‌عمومی به عملکرد خود افراد بستگی دارد، بیان داشت: «اگر کسی بخواهد در فضای مجازی و هوش مصنوعی فعالیت و رشد کند بالطبع یک‌سری چالش‌ها خواهد داشت. درواقع بزرگ‌ترین هدف ما در واحد نجف ما این بوده که بتوانیم از بخش روابط‌عمومی در جهت پیشبرد اهداف جامعه و دانشگاه استفاده کنیم.»  او در ادامه گفت: «وقتی که ما بتوانیم پتانسیل فرهنگ روابط‌عمومی را نهادینه کنیم، آن وقت همه اقشار دانشگاه مانند دانشکده‌ها و المان‌های پژوهشی مانند پارک علم و فناوری علاقه‌مندند که مدام برنامه و رویداد ایجاد کنند که همین علاقه‌مندی موجب تعدد برنامه‌ها و دشواری در هماهنگ کردن آن‌ها می‌شود. اما ما همواره تلاش می‌کنیم که همه آن‌ها را به‌خوبی پیش ببریم.»  فکری‌ارشاد با بیان این مطلب که موضوع به‌روز بودن مهم‌ترین چالش این واحد دانشگاهی است، عنوان کرد: «همان‌طور که دکتر طهرانچی تأکید کردند ما باید از جدید‌ترین امکانات مانند هوش مصنوعی استفاده کنیم تا بتوانیم که در فضای رقابتی ایجادشده پیروز میدان شویم که از جهتی هم فرصت محسوب می‌شود. در این چالش باید سعی کنیم فضا را رصد کرده و به امکانات موجود و نیاز‌های نسل جوان توجه داشته باشیم؛ زیرا ما در فضایی قرار داریم که انواع امکانات و شبکه‌های مجازی داخلی و خارجی وجود دارد.»  او در ادامه افزود: «درواقع چالش این بوده که ما بتوانیم برنامه‌هایی را مطابق میل نسل جوان مدیریت و ایجاد کنیم تا دانشجویان به‌واسطه برنامه‌ها نسبت به محیط دانشگاه علاقه‌مندتر شوند که سختی‌های خودش را نیز دارد. شاید حدود 20 سال پیش روابط‌عمومی فقط به عکس گرفتن از مراسم یا خطاطی برای اطلاع‌رسانی خلاصه می‌شد اما این فعالیت‌ها امروزه دیگر موضوعیتی نداشته و به ساخت کلیپ و تیزر با استفاده از امکاناتی مانند هلی‌شات و هوش مصنوعی تبدیل شده است. کاری که چندان ساده نیست زیرا نیاز به افراد متخصص دارد.»  فکری‌ارشاد در پاسخ به سؤال «فرهیختگان» مبنی بر بهره‌گیری از هوش مصنوعی در فعالیت‌های خود اظهار داشت: «استفاده از هوش مصنوعی به دو دسته ابزار‌ها و الگوریتم‌ها تقسیم می‌شود. الگوریتم‌ها چندان در فضای روابط‌عمومی ورود پیدا نکرده‌اند اما در فضای دانشکده هوش مصنوعی موضوعیت پیدا کرده است. با این حال در ساخت تیزر‌ها، کلیپ‌ها و خبر‌نویسی از ابزار‌های هوش مصنوعی استفاده می‌کنیم. باتوجه به اینکه  درخبرنویسی با کمبود نیرو مواجهیم بنابراین از ابزار‌های هوش مصنوعی در این بخش بهره می‌گیریم. یا اینکه در ساخت آخرین تیزر خود از هوش مصنوعی استفاده کردیم و بعد آن را با صحنه‌های واقعی که از محیط داشتیم تطبیق دادیم.»  مدیر کل حوزه ریاست و روابط‌عمومی دانشگاه آزاد واحد نجف‌آباد در پایان عنوان کرد: «با توجه به اینکه سیستم دانشگاه آزاد متمرکز بوده و اهداف مشترکی دارد؛ اگر بتوانیم در روابط‌عمومی هر واحدی یک برنامه جامع برای پذیرش دانشجو که دارای ماژول‌های مختلف مانند صنعت، معرفی رشته، معرفی امکانات، انگیزه و امید و فرهنگی بوده را داشته باشیم شاهد پیشرفت‌های چشمگیری خواهیم بود؛ همان‌گونه که بهره‌گیری از این برنامه در واحد ما هم بی‌تأثیر نبوده است.» 

روابط‌عمومی حرفه‌ای باید در متن مدیریت دانشگاه قرار گیرد

 سیاوش میرزائی، مدیرکل ارتباطات اجتماعی و روابط‌عمومی دانشگاه آزاد واحد ارومیه با بیان این مطلب که چالش‌های حوزه روابط عمومی، فقط به موضوعات اجرایی محدود نیستند بلکه ابعاد استراتژیک نیز دارند، گفت: «از مهم‌ترین چالش‌ها، تغییر مداوم فضای رسانه‌ای و فشار برای همگام شدن با تحولات فناوری و دیجیتال است. دومین چالش نیز مدیریت افکار عمومی در فضای چندصدایی امروز به‌ویژه در شبکه‌های اجتماعی بوده که نیازمند ابزار‌ها و تحلیل‌های دقیق‌تری است. همچنین کمبود منابع انسانی تخصصی، سرعت بالای تحولات رسانه‌ای و ضرورت هماهنگی میان بخش‌های مختلف دانشگاه نیز از دیگر چالش‌های اساسی محسوب می‌شود.» 

او در ادامه بیان داشت: «نکته مهم اینکه روابط‌عمومی حرفه‌ای باید از جایگاه اجرایی صرف خارج شده و در متن مدیریت کلان دانشگاه قرار گیرد. نقش آن باید به‌عنوان بازوی استراتژیک در هدایت افکار عمومی، مدیریت بحران و ارتقای سرمایه اجتماعی شناخته شود نه‌تنها در حاشیه جلسات تصمیم‌گیری.» 

میرزائی در پاسخ به سؤال «فرهیختگان» مبنی بر استفاده از هوش مصنوعی در حوزه روابط‌عمومی این واحد دانشگاهی افزود: «ورود به حوزه هوش مصنوعی در روابط‌عمومی یک ضرورت است، نه یک انتخاب. به‌صورت محدود در برخی فعالیت‌ها مانند زمان‌بندی محتوا، تحلیل واکنش‌ها در فضای مجازی و کمک به تولید محتوای اولیه از ابزار‌های مبتنی بر هوش مصنوعی استفاده شده است. درواقع این فناوری قابلیت‌هایی مانند تحلیل داده‌ها، پیش‌بینی احساسات عمومی، تهیه گزارش‌های خودکار، و حتی تولید پیش‌نویس بیانیه‌ها و پست‌های رسانه‌ای را دارد که می‌تواند باعث افزایش سرعت، دقت و اثربخشی ارتباطات شود.» 

او با بیان این مطلب که هوش مصنوعی تنها یک پشتیبان بوده و نه جایگزین ادامه داد: «روابط‌عمومی به درک عمیق از زمینه‌های فرهنگی، اجتماعی و سیاسی نیاز دارد که هنوز از عهده فناوری برنمی‌آید. به عبارتی یک متخصص روابط‌عمومی درک می‌کند چه زمانی باید سخن بگوید و چه زمانی سکوت کند؛ چیزی که از عهده تحلیل‌های آماری برنمی‌آید. با توجه به این ملاحظات، در حال برنامه‌ریزی هستیم تا با آموزش، تجهیز و تولید زیرساخت‌ها از ظرفیت‌های هوش مصنوعی به‌صورت هدفمند و انسانی‌محور استفاده کنیم.» 

مدیرکل ارتباطات اجتماعی و روابط‌عمومی دانشگاه آزاد واحد ارومیه با بیان این مطلب که اجرای طرح روابط‌عمومی مشارکتی یکی از ایده‌های موفق و قابل تعمیم به سایر دانشگاه‌هاست، توضیح داد: «در این طرح، با جذب و سازمان‌دهی دانشجویان علاقه‌مند در حوزه‌های مختلف رسانه‌ای، تولید محتوا، گرافیک و تحلیل داده یک تیم پویا و خلاق شکل گرفت که هم از نظر ارتقای کیفیت تولیدات رسانه‌ای مؤثر بود و هم موجب افزایش حس تعلق دانشجویان به دانشگاه شد. از سوی دیگر، تلاش شده تا نگاه به روابط‌عمومی از رویکرد صرفاً اطلاع‌رسانی به رویکرد تحلیلی و آینده‌نگر تغییر یابد. ضمن اینکه استفاده تدریجی از فناوری‌های نوین، طراحی کمپین‌های ترکیبی فرهنگی و رسانه‌ای و حضور فعال در تحلیل افکار عمومی جزء تجربه‌هایی است که می‌تواند الگو و الهام‌بخشی برای واحد‌های دیگر باشد.» 

روابط‌عمومی‌ها پناه دانشجویان از ابتدا تا فارغ‌التحصیلی

 محمدحسن پیشداد، کارشناس مسئول روابط‌عمومی دانشگاه آزاد واحد کاشمر با تأکید بر این مطلب که روابط‌عمومی در دانشگاه‌ها به دلیل ماهیت علمی و آموزشی محیط دانشگاهی نسبت به سایر ادارات با چالش‌های بیشتری دست‌وپنجه نرم می‌کنند، گفت: «در دو سه سال اخیر که مسئولیت سنگین جذب و پذیرش دانشجو به حوزه روابط‌عمومی واحد‌ها سپرده شد جدای از سختی فرایند تبلیغات، رایزنی‌ها و تولید محتوا‌های مربوط به آشنایی مخاطبان با امکانات و رشته‌های دانشگاهی موجب شد تا دانشجو اولین شخصی که بشناسد همکاران روابط‌عمومی باشد. درواقع تجربه خودم و بعضی از همکاران واحد‌ها نشان داده که دانشجو تا زمان فراغت از تحصیلش اولین قسمتی که در مواجهه با مشکلات به ذهنشان خطور می‌کند مراجعه به همین بخش روابط‌عمومی است.» 

او با بیان این جمله که یکی از چالش‌های این حوزه مربوط به تمام‌وقت آنلاین بودن و اشراف کامل نسبت به جامعه و مسائل مختلف است، بیان داشت: «استفاده از شبکه‌های اجتماعی در میان جوانان و دانشجویان بسیار رایج است و همین امر موجب شده تا هر اتفاق کوچک در دانشگاه (مثبت یا منفی) خواسته یا ناخواسته به‌سرعت بولد و در شبکه‌های مجازی منتشر می‌شوند، امری که در چند سال اخیر شاهد آن بودیم. ضمن اینکه برای اطلاع‌رسانی شفاف و به‌موقع، همچنین جلوگیری از انتشار اخبار نادرست و لطمه زدن به اعتبار دانشگاه لازم است همکاران نیز با انواع رسانه‌ها آشنایی کافی داشته و به صورت دائم برای انتشار رخداد‌ها آنلاین باشند.» 

پیشداد با بیان این مطلب که در نظرگرفتن سلایق از دیگر چالش‌های این واحد دانشگاهی است، عنوان کرد: «درواقع مخاطبان ما گروه‌های مختلف سنی و فرهنگی مانند دانشجویان، اساتید، کارمندان و غیر دانشگاهی‌ها هستند که باید با در نظر گرفتن شرایط، پاسخگو نیاز‌های مخاطبان بوده و با آن‌ها ارتباط بگیریم. فرایندی که لازمه آن داشتن مطالعه، اطلاعات و مهارت کافی در مسائل مختلف روز است.» 

او در ادامه افزود: «درواقع اگر یک شخص بخواهد در حوزه روابط‌عمومی یک سازمان موفق عمل کند در ابتدا باید مهارت‌های اولیه‌ای در زمینه‌های ارتباطی، رسانه‌ای و روان‌شناختی را داشته باشد؛ به‌خصوص در واحد‌های کوچک‌تر که نیروی کمتری وجود دارد، یک فرد ممکن است چند کار را به صورت همزمان انجام دهد که مسلماً با چالش‌ها و فشار‌های کاری بیشتری روبه‌رو خواهد بود. انتظار می‌رود برای کمتر شدن این چالش‌ها و مهارت‌آموزی همکاران مبتنی بر ارزش‌های دانشگاه و سازمان‌ها جلسات گردهمایی همکاران روابط‌عمومی، برگزاری دوره‌های مختلف و آموزش‌های مستمر کارکنان روابط‌عمومی در مدیریت بحران و رسانه و کمک گرفتن از هوش مصنوعی انجام شود؛ کاری که متأسفانه در چند سال اخیر چندان رخ نداده است.» کارشناس مسئول روابط‌عمومی دانشگاه آزاد واحد کاشمر در پاسخ به سؤال «فرهیختگان» مبنی بر استفاده از هوش مصنوعی در فعالیت‌های روابط‌عمومی این واحد دانشگاهی تصریح کرد: «متأسفانه با توجه به شرایط کاری چندان در این حوزه ورود نکردیم و بعضی مواقع آن هم برای گرفتن ایده‌هایی برای طراحی‌ها استفاده کردیم. به هرحال به دلیل اینکه هوش مصنوعی علم روز است باید برای جذب حداکثری، تنوع ذائقه مخاطب در برنامه مختلف به‌ویژه تولید محتوا‌ها و طراحی پوستر‌ها از امکانات و ابزار هوش مصنوعی استفاده کرد.» 

آیندۀ روابط‌عمومی دانشگاه به هوش مصنوعی گره خورده است

 میلاد ارجمندی، مدیر روابط‌عمومی و ارتقای تصویر واحد الکترونیکی دانشگاه آزاد با بیان این مطلب که مسئله اطلاع‌رسانی مؤثر به جامعه مخاطب پراکنده و متنوع کشور یکی از چالش‌هاست، گفت: «برخلاف ساختار سنتی دانشگاه‌ها که ارتباط چهره‌به‌چهره با دانشجویان در اولویت قرار دارد ما با دانشجویانی مواجهیم که در بستر دیجیتال فعالیت می‌کنند و رفتار رسانه‌ای متفاوتی با مخاطبان کلاسیک دارند.» 

او درباره راهکار‌های به‌کارگرفته‌شده این واحد دانشگاهی برای عبور از چالش اطلاعی‌رسانی مؤثر به جامعه افزود: «یکی از اقدامات توسعه و تنوع کانال‌های اطلاع‌رسانی شامل پیامک، تماس تلفنی، وب‌سایت، شبکه‌های اجتماعی و سامانه‌های داخلی است. افزایش حجم اطلاع‌رسانی هدفمند و برنامه‌ریزی‌شده برای شکل‌دادن به الگوی مصرف رسانه‌ای مخاطبان، استاندارد‌سازی پیام‌ها از نظر ساختار، لحن و قالب، به منظور ایجاد انسجام، اعتماد و کاهش سردرگمی مخاطب و آموزش و عادت‌دهی تدریجی کاربران به استفاده از بستر‌های رسمی ارتباطی نیز از دیگر اقداماتی بود که به کار گرفتیم اما با وجود این تلاش‌ها، هنوز به نقطه مطلوب صددرصدی نرسیدیم؛ چراکه این موضوع، تنها یک مسئله فنی نیست؛ بلکه بخشی از آن به حوزه فرهنگ‌سازی رسانه‌ای و همراه‌سازی کاربران با شیوه‌های ارتباطی نوین بازمی‌گردد که نیازمند کار مستمر و خلاقانه است.» 

ارجمندی با بیان این مطلب که هوش مصنوعی در سال‌های اخیر به یکی از ابزار‌های کلیدی و تحول‌ساز در حوزه ارتباطات تبدیل شده است، عنوان کرد: «ما همواره تلاش کردیم از ظرفیت‌های هوش مصنوعی در بخش‌های مختلف بهره‌برداری کنیم. مهم‌ترین بهره‌گیری ما از هوش مصنوعی در طراحی و ارزیابی کمپین‌ها و اقدامات تبلیغاتی و اطلاع‌رسانی بوده است. در مرحله پیش از اجرا از الگوریتم‌های هوش مصنوعی برای تحلیل رفتار مخاطب، تعیین پرسونای هدف، زمان‌بندی مناسب و انتخاب پیام مؤثر استفاده می‌کنیم. پس از اجرای کمپین نیز با تحلیل داده‌ها و بازخورد‌ها میزان اثربخشی اقدامات را می‌سنجیم و از نتایج برای بهینه‌سازی فعالیت‌های بعدی استفاده می‌کنیم.» 

او در ادامه درباره مزایای استفاده از هوش مصنوعی در فعالیت‌های حوزه روابط‌عمومی افزود: «درواقع این رویکرد موجب صرفه‌جویی در زمان و هزینه و ارسال دقیق‌ترپیام‌ها شده تا ارتباط نزدیک‌تر و هوشمندانه‌تری با مخاطبان‌مان برقرار شود. من معتقدم که بدون شک، آینده روابط‌عمومی در دانشگاه‌ها و نهاد‌های آموزشی، به‌شدت تحت‌تأثیر هوش مصنوعی قرار خواهد گرفت.»  ارجمندی با بیان این مطلب که ارتباط در دنیای امروز، صرفاً به‌معنای اطلاع‌رسانی نیست؛ بلکه با ایجاد تعامل، حس تعلق و درگیر کردن ذهن و احساس مخاطب اولویت یافته است، اظهار داشت: «با درک این ضرورت، ما در واحد الکترونیکی دانشگاه آزاد تصمیم گرفتیم بستری دیجیتال، چندلایه و تعاملی برای ارتباط مؤثر با مخاطبان راه‌اندازی کنیم که منجر به راه‌اندازی وبلاگ رسمی واحد به نشانی ( www.ecblog.ir) بود. این وبلاگ فراتر از یک پلتفرم اطلاع‌رسانی، فضایی برای تعامل فکری و عاطفی با دانشجویان، دانش‌آموختگان و حتی دانش‌آموزان علاقه‌مند به تحصیل در دانشگاه است.» 

او با اشاره به اینکه وبلاگ رسمی واحد در سه بخش کلیدی و ساختاریافته تولید و منتشر می‌شود، عنوان کرد: «یکی از بخش‌ها پاتوق دانشجویی بوده که با زبانی صمیمی و کاربردی، فرایند‌های مورد نیاز دانشجویان از ثبت‌نام تا فارغ‌التحصیلی را آموزش می‌دهد. علاوه بر آن، نکات مفید در حوزه روان‌شناسی، تکنولوژی، مهارت‌های فردی و ابزار‌های آنلاین نیز ارائه می‌شود. ضمن اینکه عناوینی مانند فوت‌وفن‌های دانشجویی و جعبه‌ابزار آنلاین از جمله مطالب پرمخاطب این بخش است.» 

مدیر روابط‌عمومی و ارتقای تصویر واحد الکترونیکی دانشگاه آزاد با اشاره به دیگر بخش‌های وبلاگ رسمی این واحد دانشگاهی تصریح کرد: «کافه کنکور یکی از بخش‌هاست که با هدف ارتقای برند دانشگاه و ایفای مسئولیت اجتماعی در حوزه آموزش اقدام به تولید محتوای رایگان، باکیفیت و تخصصی برای داوطلبان کنکور کرده است. این محتوا نه‌تنها به شناخت برند دانشگاه در میان دانش‌آموزان کمک می‌کند، بلکه گامی مؤثر در راستای توسعه عدالت آموزشی به‌ویژه برای مناطق کم‌برخوردار است. ضمن اینکه مقالات و یادداشت‌ها نیز بخش دیگر وبلاگ رسمی است که با هدف ایجاد مرجعیت علمی و انتقال تجربه‌های آموزشی استادان و دانشجویان راه‌اندازی شده است. قصد داریم در آینده نزدیک این بخش را به بستری پویا برای گفت‌وگو، انتشار یادداشت‌ها و مقالات کوتاه دانشگاهی تبدیل کنیم.» 

ارجمندی در پایان عنوان کرد: «درواقع راه‌اندازی این وبلاگ حرکتی کوچک اما مؤثر برای تحول در روابط‌عمومی دانشگاهی است و بی‌شک می‌تواند الگویی کاربردی و الهام‌بخش برای سایر واحد‌های دانشگاه آزاد اسلامی به‌ویژه آن دسته از واحد‌هایی که به‌دنبال ارتقای ارتباطات دیجیتال خود هستند، باشد.»