زهرا رمضانی، خبرنگار گروه دانشگاه: روز گذشته خبرنگاران در طبقه هفتم معاونت علمی، فناوری و اقتصاد دانش‌بنیان ریاست‌جمهوری دور هم جمع شدند تا این بار پای صحبت‌های حسین شکری، دبیر ستاد توسعه اقتصاد دانش‌بنیان هوا فضا، حمل‌ونقل و شهرسازی بنشینند. نشستی که در آن خبرهای خوبی از جمله تولید ۳ رام قطار و اضافه شدن آن به ناوگان ریلی کشور در سال جاری اعلام شد.
۳ رام قطار به ناوگان مترو اضافه می‌شود
دبیر ستاد اقتصاد دانش‌بنیان هوافضا، حمل‌ونقل و شهرسازی با بیان اینکه اولویت اصلی ما در ستاد بحث توسعه اقتصاد دانش‌بنیان است تا بتوانیم بر اساس آن فناوری‌ها را هم توسعه دهیم، گفت: «این توسعه را از دو بعد پیگیری می‌کنیم. یکی بحث ایجاد پروژه‌های بزرگ است تا شرکت‌های دانش‌بنیان بتوانند حول این پروژه هم اقتصاد و هم فناوری‌هایشان را توسعه دهند. بعد دوم هم بحث اتصال موضوعات علمی است که در دانشگاه‌ها پیگیری می‌شود. برای این کار هم با بنیاد ملی علم ایران همکاری داریم و تلاش می‌کنیم تا بتوانیم در کنار پروژه‌های بزرگ، اتصال علمی را هم رقم بزنیم تا ارتباط صنعت و دانشگاه هم شکل بگیرد.»
او افزود: «در سال گذشته ما پروژه قطار ملی مترو را که از سال ۹۸ در معاونت علمی با همکاری شهرداری تهران، مترو و شرکت‌های دانش‌بنیان از جمله شرکت مپنا، شرکت واگن‌سازی و جهاد دانشگاهی شکل گرفته بود، توانستیم کامل کنیم و تست‌های آن را هم انجام دادیم و بیش از ۶۰ هزار کیلومتر در مسیر تهران-پرند نیز طی‌المسیر کرد. قرارداد تولید انبوه آن نیز در قالب ۱۱۳ واگن سال گذشته به امضا رسید و امسال قرار است با پیگیری‌های شهرداری تهران، ۳ رام قطار به ناوگان مترو بر اساس زنجیره تولید داخلی که شکل گرفته، اضافه شود.»
تست‌های پروازی هواپیمای سیمرغ سال آینده انجام می‌شود
شکری گفت: «موضوع داخلی‌سازی که در قطارهای مترو داشتیم، از سهم این داخلی‌سازی از حدود ۳۰ درصد به بیش از ۷۰ درصد رسیده و خوشبختانه زیرمجموعه چند شرکت بزرگی که نام بردم، نزدیک به ۴۰ شرکت دانش‌بنیان و بخش خصوصی فعالیت کرده‌اند و توانسته‌اند اقتصاد خوبی را در این حوزه شکل دهند. همچنین قرار است از این فناوری که توسعه پیدا کرده، برای دیگر شهرها هم استفاده کنیم. امیدواریم در شهرهای اصفهان و مشهد هم پروژه‌های خوبی در این زمینه شکل بگیرد. پروژه دیگری که از پروژه‌های سابق معاونت محسوب می‌شود و در سال جاری هم پیگیری خواهد شد، بحث همکاری در ساخت هواپیمای سیمرغ است. این هواپیما از پلتفرم هواپیمای ایران ۱۴۰ الگو گرفته و قرار است تا سال آینده تست‌های پروازی آن هم با همکاری سازمان هواپیمایی کشوری به انجام برسد.»
دبیر ستاد اقتصاد دانش‌بنیان هوافضا، حمل‌ونقل و شهرسازی با بیان اینکه پروژه هواپیمای سیمرغ متعلق به سپاه است، اظهار داشت: «با این حال مقرر است که شرکت‌های دانش‌بنیان در این پروژه به تدوین و اخذ استانداردهای لازم از سازمان هواپیمایی کشوری کمک کنند. در همین راستا تفاهم‌نامه‌ای هم با شرکت‌های هواپیمایی خصوصی منعقد شده تا بتوانند از این هواپیما در صورت اخذ استانداردهای لازم در ناوگان خود استفاده کنند. پروژه دیگر در این حوزه هم طرح هواپیمای ۷۲ نفره است که یک پروژه دانشگاهی محسوب می‌شود و به آن به چشم یک پروژه توسعه‌ای نگاه می‌کنیم نه طرحی که به ساخت هواپیما منجر شود. البته به دنبال آن هستیم تا در سال‌های آتی بتوانیم از این پروژه و دستاوردهای آن در بخش‌های مختلف صنعت هوایی استفاده کنیم.»
شکری با بیان اینکه پروژه ساخت هواپیما جزء پروژه‌های بلندمدت است، گفت: «اینگونه نیست که بخواهیم تا ۲ یا ۳ سال آینده این پروژه‌ها به هواپیما برسند. از طرف دیگر این پروژه، بسیار هزینه‌بر است و سرمایه‌گذاری بسیار سنگینی در رده هواپیمای مسافربری نیاز است. ما در معاونت طی سال‌های گذشته از این پروژه حمایت کرده و این کار هم ادامه خواهد داشت و برنامه بلندمدتی در این زمینه داریم. همچنین به دنبال آن هستیم تا از همکاری‌های بین‌المللی هم در این زمینه استفاده کنیم.»
او ادامه داد: «سال گذشته در حوزه فضایی نیز ۳ ماهواره با کمک شرکت‌های دانش‌بنیان و همکاری سازمان فضایی و پژوهشگاه هوافضا ساخته شد و معاونت علمی نیز در سال‌های گذشته از این پروژه‌ها حمایت کرد که خوشبختانه هم در سال گذشته دیدیم که این پروژه‌ها به عنوان اولین پروژه‌های بخش خصوصی به مدار پرتاب شد. امیدواریم امسال نیز پروژه‌هایی را در این حوزه از طریق بخش خصوصی شاهد باشیم.»
امیدواریم اقتصاد تاکسی‌های هوایی در کشور توسعه پیدا کند
شکری در پاسخ به «فرهیختگان» درباره وضعیت بهره‌برداری از تاکسی‌های هوایی گفت: «ما کمک می‌کنیم شرکت‌هایی که در حوزه ساخت هواپیماهای کوچک فعالیت می‌کنند، بتوانند با راه‌اندازی بخش تاکسی هوایی فعالیت بیشتری داشته باشند و اقتصاد این حوزه در کشور فعال شود. البته رگولاتور این حوزه در کشور، سازمان هواپیمایی کشور است که یک‌سری فعالیت‌ها هم صورت گرفته و شرکت فرودگاه‌ها هم برخی برنامه‌ریزی‌هایی در این زمینه انجام داده است. از این رو امیدواریم که در سال‌های آتی بتوانیم در ابتدا بخش مجوزهای این حوزه را تسهیل کنیم و مسیرهای پروازی که می‌تواند از این نوع هواپیما استفاده شود، بیشتر شود.»
او ادامه داد: «قطعاً با راه‌اندازی بخش تاکسی هوایی می‌توان از این ظرفیت به خوبی استفاده کرد و اقتصاد خوبی در این زمینه رقم زد. در حال حاضر در ساخت این هواپیما چند شرکت فعال هستند اما فراز و فرودهایی هم داریم؛ با این حال امیدواریم وقتی اقتصاد این حوزه شکوفا شود، تعداد شرکت‌ها هم بیشتر شده و معاونت علمی هم در حوزه ساخت بیشتر همکاری داشته باشد تا بتوانیم شرکت‌های بیشتری را در این زمینه داشته باشیم.»
مراحل تست رادار SSR در حال انجام است
دبیر ستاد اقتصاد دانش‌بنیان هوافضا، حمل‌ونقل و شهرسازی در بخش دیگری از این نشست افزود: «در کشورهای پیشرفته هم بحث تولید ماهواره را به سمت بخش خصوصی سوق می‌دهند و کشورهای آمریکا و چین قوانینی را در این زمینه برای فعالیت بخش خصوصی وضع کرده‌اند. ما هم امیدواریم که با همکاری دستگاه‌های مربوط از جمله سازمان فضایی، شرایط برای ورود بخش خصوصی بازتر شود. همچنین در ارتباط با همکاری شرکت فرودگاه‌ها، ساخت رادار ثانویه SSR به اتمام رسیده و اکنون در یکی از فرودگاه‌های کشور کارهای تست آن در حال انجام است. امیدواریم تا چند ماه آینده هم مراحل تست به پایان رسیده و بتوانیم از ظرفیت ساخت رادار که در بخش‌های خصوصی شکل گرفته برای تأمین رادارهای شرکت فرودگاه‌ها استفاده کنیم.»
شکری گفت: «برای موضوع ارتباط صنعت و دانشگاه هم تلاش کردیم همکاری با بنیاد ملی علم داشته باشیم و بتوانیم در حوزه‌های تخصصی از جمله بخش هوایی، دریایی، خودرویی، ریلی و همچنین در سال جدید در حوزه شهرسازی هم همکاری‌هایی را شکل دهیم. در بخش هوایی، تمرکز بر طراحی هواپیماهای سبک، پیشران‌های الکتریکی و سامانه‌های پرنده بدون سرنشین خواهد بود. در حوزه فضایی نیز توسعه سامانه‌های فضایی و فعالیت در محدوده‌های مداری در دستور کار است. همچنین در بخش دریایی، استفاده از انرژی‌های تجدیدپذیر و توسعه زیرسامانه‌هایی نظیر باتری‌های تخصصی با مشارکت ستادهای موضوعی پیگیری می‌شود.»
لایحه‌ای برای حمایت از شرکت‌های فعال در حوزه پرنده‌های هدایت‌پذیر تدوین شده است
او در همین زمینه افزود: «در راستای توسعه خدمات‌رسانی دریایی، ساخت و بهره‌برداری از شناورهای خدماتی با همکاری شرکت ملی نفتکش، سازمان بنادر و بخش‌های خصوصی در حال انجام است. همچنین در حوزه شهرسازی، بهره‌گیری از مدل‌سازی اطلاعات ساختمان و سامانه‌های مدیریت پروژه با هدف کاهش هزینه و زمان در پروژه‌های عمرانی را در دستور کار داریم.»
دبیر ستاد اقتصاد دانش‌بنیان هوافضا، حمل‌ونقل و شهرسازی بیان داشت: «حمایت از شرکت‌های دانش‌بنیان فعال در حوزه پرنده‌های بدون سرنشین را هم دنبال می‌کنیم. واقعیت آن است که در سال‌های گذشته شرکت‌های خوبی در این زمینه فعالیت داشته و اتفاقات خوبی را هم در این زمینه رقم زده‌اند. بخش پرنده‌های هدایت‌پذیر غیرنظامی که در حوزه‌های کشاورزی، تصویربرداری، پایش خطوط نفت و گاز کاربرد دارند از حوزه‌های مهمی است که حتی در سال گذشته نیز لایحه‌ای برای آن در دولت تدوین شد تا از این طریق شرکت‌ها بتوانند در چهارچوب قانون این حوزه را دنبال کنند. این لایحه امروز در مجلس پیگیری می‌شود و امیدواریم این بستر فراهم شود که شرکت‌ها بتوانند در سایه قانون، این حوزه را که عرصه مهمی برای توسعه اقتصاد دانش‌بنیان کشور محسوب می‌شود، دنبال کنند.»
شکری خاطرنشان کرد: «همچنین به دنبال آن هستیم تا با همکاری شرکت ملی نفتکش و سازمان بنادر و بخش خصوصی، بتوانیم درصد داخلی‌سازی شناورهای خدماتی را افزایش دهیم. اتفاقی که باعث می‌شود تا بتوان از این شناور‌ها برای خدمات‌رسانی به بخش‌های مختلف کشور که نیازمند استفاده از این شناور‌ها هستند، بهره گرفت.»
