محمد شلتوکی، کارشناس دفاعی رونمایی از موشک قاسم بصیر را گامی بزرگ در دقت هدفگیری با هدایت اپتیکی در فاز نهایی توصیف میکند. او با اشاره به اینکه کارویژه این موشک، ضد کشتی، ضد ناوشکن و ضد ناو هواپیمابر است گفت که قاسم بصیر برای هدفگیری دقیق شناورهای نظامی مانند ناوشکنها و ناوهای هواپیمابر طراحی شده و در برابر جنگ الکترونیک مقاوم است. شلتوکی رونمایی این موشک را واکنشی به لشکرکشی آمریکا، بهویژه حضور سه ناوگروه در منطقه میداند که پیامی برای تقویت بازدارندگی ایران در برابر تهدیدات دریایی است.
برد موشکهایمان در سالهای اخیر 2 برابر شده است
محمد شلتوکی در ابتدا اشاره کرد که نسخه اولیه موشک بالستیک قاسم یا حاج قاسم مرداد ماه ۱۳۹۹، به مناسبت روز صنعت دفاعی، رونمایی شد. او در ادامه روند تکامل این سری از موشکها را توضیح داده و گفت: «طی سالهای بعد، ما شاهد تولید انبوه و بهکارگیری این موشک و تحویل آن به نیروی هوافضای سپاه بودیم. این یک موشک بالستیک سوخت جامد است با برد ۱۴۵۰ کیلومتر که حتی تا ۱۷۰۰ کیلومتر هم قابلیت افزایش برد دارد و یک سر جنگی حدوداً ۶۰۰ کیلوگرمی را میتواند با خودش حمل کند. این موشک در همان زمان که رونمایی شد نیز حائز ویژگیهای جدیدی بود؛ مثلاً یک موتور جدید در آن استفاده شد. بهطوریکه ما قبل از آن، موشکهای سوخت جامدمان عمدتاً مبتنی بر موتورهای در واقع سری فاتح بود که بعد از آن تبدیل به ذوالفقار و دزفول شد. یک موتور جدیدی در موشک بالستیک حاج قاسم استفاده شد که قطر بیشتری داشت و در واقع نیروی رانش بیشتری را و بهمراتب و بهتبع آن، در واقع برد بیشتری را برای موشک به ارمغان آورد. بهطوریکه ما در موشکهای سوخت جامد تولید وزارت دفاع - موشکهای سوخت جامد تاکتیکی - قبل از موشک حاج قاسم، موشک ذوالفقار را داشتیم با برد ۷۰۰ کیلومتر. ولی موشک حاج قاسم که رونمایی شد و آمد، به یکباره برد موشکهای بالستیک تاکتیکی ما در محصولات تولیدی وزارت دفاع از ۷۰۰ کیلومتر به ۱۴۰۰، ۱۴۵۰ کیلومتر الی ۱۷۰۰ کیلومتر افزایش پیدا کرد؛ یعنی یک افزایش با میانگین حدود دو برابری.»
موشک خودش هدف را میبیند و مستقیماً به آن اصابت میکند
این کارشناس مسائل دفاعی در ادامه گفت که این موشک در آن مقطع رونمایی شد و در رزمایشها هم بهکارگیری و از آن استفاده شد و شلیکهایش را در رزمایشها و تحویلدهیهایش را دیدیم. وی در این باره افزود: «روز گذشته هم امیر نصیرزاده، در واقع طی مصاحبهای که داشتند، از نسخه «قاسم بصیر» این موشک رونمایی کردند. اساساً کلمه «بصیر» در موشکهای بالستیک ایران به موشکهای بالستیکی گفته میشود که مجهز هستند به هدایت اپتیکی؛ یعنی با هدایت اپتیکی در فاز نهایی، موشک شلیک میشود. سه مرحله پرواز دارد: فاز آغازین، میانی و پایانی. در حقیقت، در فاز میانی و پایانی، هدایت و کنترل موشک انجام میشود. معمولاً اینطور است که موشکهای بالستیک ما متکی هستند به سیستم در واقع ناوبری اینرسی، یا همان آیاناس. در حقیقت، سیستم ناوبری آیاناس که در نسخههای بهروزشدهاش در ایران، ما از آیاناسهای فیبر نوری استفاده میکنیم، دقت بالایی را برای موشک فراهم میکند. موشک قاسم بصیر، در فاز پایانی پرواز یعنی در همان زمانی که وارد جوّ میشود از هدایت اپتیکی استفاده میکند که در حقیقت بتواند دقت خودش را در اصابت افزایش دهد. یعنی در حقیقت، در فاز پایانی، موشک هدف را میبیند و نسبت به آن چیزی که میبیند، میرود و به آن اصابت میکند. در واقع، سیستم ناوبری اینرسی به این صورت است که شما یک مختصاتی را به موشک میدهید و موشک خودش میرود آنجا و میخورد، ولی در سیستم ناوبری اپتیکی، یعنی هدایت اپتیکی در فاز پایانی، به این صورت است که موشک خودش هدف را میبیند و میرود در واقع به آن هدف اصابت میکند. در تصاویری هم که منتشر شد، اگر دقت کرده باشید، موشک دقیقاً به میانه آن مربع هدف اصابت میکند. این در واقع، بیانگر دقت بسیار بالای موشک در هدایت و کنترل در فاز پایانی، یا همان فاز اصابت پرواز خودش است. این در حقیقت، یکسری قابلیتهای جدید را در سیستم موشکی به ارمغان میآورد.»
کارکرد این موشک برای زدن اهداف با دقت بالاست
شلتوکی همچنین تصریح کرد که ما طیفهای مختلف موشک داریم که از آنها برای مأموریتهای مختلف میشود استفاده کرد. او ادامه داد: «مثلاً از این موشک میشود برای هدف قرار دادن شناورها، یا مثلاً ناوشکنها و ناوهای هواپیمابر در دریا استفاده کرد. در حقیقت، قابلیت اصلی موشک آنجا رقم میخورد که بتواند مثلاً اهدافی را که نیاز به دقت بسیار بالایی برای اصابت دارند، هدف قرار دهد. مثلاً شما وقتی یک ناوشکنی را میخواهید در دریا هدف قرار دهید، باید بهطور بسیار دقیقی آن را هدف قرار دهید، چون که موشک اگر مقداری اینور یا آنورتر بخورد، در آب فرو میرود و عملاً آن موشک کارایی نخواهد داشت. لذا کارکرد اساسی این موشک برای هدف قرار دادن اهداف خاصی است که نیاز به دقت بسیار بالا دارند، با رویکرد اصلی در واقع اهداف دریایی که بتواند اهداف را در دریا هدف قرار دهد.»
پیامی به سنتکام
شلتوکی در بخش پایانی گفتوگو با اشاره به اینکه این موشک قابلیت جدیدی را برای ما در حوزه آفند موشکی و در حقیقت در حوزه ضد کشتی فراهم میکند، افزود: «کارویژه این موشک، ضدکشتی، ضد ناوشکن و ضد ناو هواپیمابر خواهد بود. ولی در اهداف دیگری هم مثلاً اهداف زمینی که باز نیاز به دقت بسیار بالایی در اصابت دارند، یعنی مثلاً جایی حتی در اهدافی که شما نیاز به دقت حتی یک متر دارید، این هدایت اپتیکی که موشک قاسم بصیر دارد، بسیار کارآمد خواهد بود. من برداشتم این است که با توجه به اعزام گسترده نیرویی که از سمت آمریکا به منطقه انجام شد، همزمان با مذاکرات هستهای عمده این نیرو هم در قالب ناوگروهها بودند. یعنی سه ناوگروه آمریکا الان بهطور عمده در منطقه هستند؛ دیگر حالا در مدیترانه، دریای سرخ و اقیانوس هند حضور دارند. تحلیل من از این ماجرا این است که در واقع رونمایی از موشک قاسم بصیر، با توجه به اینکه کاربرد این موشک همانطور که عرض کردم مقابله با اهداف دریایی است، در حقیقت یک پیام و یک واکنش بود نسبت به اعزام نیروی گستردهای که ایالات متحده انجام داده است.»














