ندا اظهری - پریا ناصری - مرضیه قیاسی، گروه دانشگاه: چهاردهمین نمایشگاه اینوتکس در منطقه بینالمللی نوآوری ایران (پارک علم و فناوری پردیس) از روز گذشته فعالیت خود را آغاز کرد. یکی از نخستین برنامههای جانبی این دوره از رویداد، دومین کنفرانس ملی هوش مصنوعی و اینترنت اشیا است که به همت دانشگاه آزاد واحد پردیس برگزار میشود. در این دوره از همایش بیش از 250 مقاله به صورت موازی و مجازی در طول دو روز ارائه خواهند شد. آیین آغاز به کار این همایش روز گذشته میزبان چهرههای شاخصی دانشگاهی و فعالان حوزه هوش مصنوعی بود که تنی چند از آنان نکات خود را در فرصتی کوتاه ارائه کردند. در کنار این همایش نیز رویداد عصر امید هوش مصنوعی و اینترنت اشیا به شکل استانی و با حضور ۴۰ شرکت منتخب دانشگاه آزاد برپا شده است. «فرهیختگان» در حاشیه آغاز به کار این همایش با فیروزفر رئیس دانشگاه آزاد استان تهران، شیوایی رئیس دانشگاه آزاد واحد پردیس و زاهدی رئیس انجمن هوش مصنوعی گفتوگو کرده که در ادامه میخوانید.
هوش مصنوعی نیازمند یک نهاد راهبردی قوی است
محمد علیاکبری، معاون علوم، مهندسی و کشاورزی دانشگاه آزاد یکی از سخنرانان افتتاحیه همایش بود و در سخنانی گفت: «با یک موج فعلی ذوقزدگی در هوش مصنوعی در کشور مواجه و بهشدت در حال بهادادن به این حوزه هستیم البته حتماً کار درستی است که به این حوزه پرداخته شود؛ اما اینکه خروجی چه خواهد بود، بیشتر اهمیت دارد. پنج سال آینده دنیا با هوش مصنوعی قابلپیشبینی نیست و پرسش کلیدی این است که ما چگونه میخواهیم این فناوری را مدیریت کنیم.»
او با اشاره به اینکه کشور ما نمیتواند در تمام عرصههای هوش مصنوعی رقابت کند، گفت: «باید حوزههای کلیدی در این حوزه را باتوجهبه توانمندیها و نیازهای ملی انتخاب کنیم.»
علیاکبری با اشاره به اقدامات اروپا و آمریکا در تدوین چهارچوبهای حقوقی و اجتماعی برای هوش مصنوعی، خواستار شکلگیری «کارگروههای تخصصی سیاستگذاری» با حضور دانشگاهها، صنعت و نهادهای حاکمیتی شد.
معاون علوم، مهندسی و کشاورزی دانشگاه آزاد گفت: «نباید اجازه دهیم فناوری، زندگی ما را بدون ضابطه تحتالشعاع قرار دهد. رابطه هوش مصنوعی با علومانسانی، اخلاق و اقتصاد باید شفاف تعریف شود.»
علیاکبری با یادآوری دستاوردها و چالشهای توسعه فناوری نانو در کشور، هشدار داد: «تکرار الگوی «رشد بیبرنامه» در هوش مصنوعی به اتلاف منابع و ازدسترفتن فرصتها منجر خواهد شد.»
معاون علوم مهندسی و کشاورزی دانشگاه آزاد در ادامه سخنرانی خود بر ضرورت سیاستگذاری متمرکز و یکپارچه در حوزه هوش مصنوعی تأکید کرد و گفت: «هوش مصنوعی نیازمند یک نهاد راهبردی قوی در کشور است. امیدواریم سازمان ملی هوش مصنوعی این نقش کلیدی را بر عهده بگیرد تا از موازیکاری و پراکندگی تصمیمگیری جلوگیری شود.»
او افزود: «دانشگاه آزاد نیز برنامهریزی و سیاستگذاری در این حوزه را در دستور کار خود قرار خواهد داد تا بتواند سهمی در پیشرفت هوش مصنوعی ایران داشته باشد.»
رئیس دانشگاه آزاد استان تهران در گفتوگو با «فرهیختگان»: سومین همایش هوش مصنوعی به صورت بینالمللی برگزار خواهد شد
علیرضا فیروزفر، رئیس دانشگاه آزاد استان تهران درباره دومین همایش هوش مصنوعی و اینترنت اشیا که به میزبانی واحد پردیس دانشگاه آزاد تهران درحال برگزاری است، گفت: «همایش امسال به صورت ملی است اما در سال آینده به صورت بینالمللی برگزار خواهد شد. بیش از 250 مقاله به دبیرخانه همایش امسال ارسال شدند که در این فرصت دوروزه ارائه خواهند شد و علاوه بر برگزاری 6 پنل تخصصی، سخنرانان مطرح نیز به بیان سخنان خود میپردازند.»
او با بیان این مطلب که برگزاری این همایش گام خوبی برای نشان دادن ایدهها و دستاوردها است ادامه داد: «این همایش که در محل پارک علم و فناوری درحال برگزاری است شاهد حضور صاحبان صنایع مختلف بوده است. همچنین ایدهها و پیشنهادهای خوبی از طرف محققان ارائه میشوند که در مرحله بعدی باید در بطن جامعه حرکت کنند تا در صنایع مورد استفاده قرار گیرند. ضمن اینکه این دوره به نسبت سال گذشته روند رو به رشدی در خصوص تعداد مقالات، پنلهای تخصصی و کیفیت همایش داشته است.»
فیروزفر درباره تأثیر این همایش در پیشبرد هوش مصنوعی در کشور بیان داشت: «درحقیقت همایشها محل مراودات، تبادل اطلاعات و ارائه ایدههاست. پیشبرد هوش مصنوعی کشور به زیر ساخت نیاز دارد. ما در کشور زیرساخت دادههای کلان یکپارچه، شبکه انتقال داده و دسترسی همه به این شبکه و دادههای کلان را داریم تا بتوانیم درباره بهبود وضعیت هوش مصنوعی در کشور صحبت کنیم.» او در ادامه گفت: «با تدابیری که در حدود هفت سال اخیر با مدیریت عالی و مدبرانه دکتر طهرانچی در دانشگاه آزاد صورت گرفته، خوشبختانه امروز میتوانیم درباره هوش مصنوعی صحبت کنیم و بگوییم که بستر دانشگاه آزاد آماده استفاده و حتی توسعه هوش مصنوعی است؛ ضمن اینکه یکپارچهسازی و بستر انتقال دیتا که بیان شد نیز درحال تحقق در فضای دانشگاه آزاد بوده و دانشگاه مسیر هوشمند شدن را دنبال میکند.»
رئیس دانشگاه آزاد استان تهران افزود: «اینکه چگونه از دانشگاه هوشمند به یک کشور هوشمند دست پیدا کنیم، مقوله جداگانهای است. آیا چنین همایشهایی میتواند در بهبود هوش مصنوعی مثمرثمر واقع شود یا نه، باید جواب داد بله، زیرا این همایش محل تضارب آرا، ارائه ایدهها و پیشنهادهاست. در همایش امروز بحث دادههای کلان و زیرساختهای انتقال داده کشور مورد نقد و بررسی قرار گرفت که مسئولان باید خروجی چنین همایشهایی را به عنوان نتیجه تلاش محققان داشته باشند و آنها را در حکمرانی کشور دخالت دهند.» فیروزفر درباره زمان ایجاد ارتباط صنعت با دانشگاه در حوزه هوش مصنوعی تصریح کرد: «درواقع دانشگاه محل ایدهپردازی، تولید علم و رساندن این علم به مراحل اولیه فناوری است که این فناوری تولید شده در دانشگاه باید در صنعت کاربردی شود. برای برقراری این ارتباط به لینکها و سیاستهای حمایتی در کشور نیاز داریم تا فناوری تولیدی دانشگاه در صنعت کاربردی شود. دانشگاه به عنوان یکی از طرفین این رابطه وظیفه خودش را انجام میدهد اما در طرف دیگر به سیاستگذاران مربوط میشود که تا چه اندازه میتوانند وظیفهشان را انجام دهند.»
او با بیان این جمله که دانشگاه آزاد به نسبت سایر سازمانها در حوزه هوش مصنوعی پیشرو است، ادامه داد: «دانشگاه آزاد درحال حاضر در حوزه کوانتوم و حوزه هوش مصنوعی پیشرو بوده و آماده ارائه ایده به جامعه است. دانشگاه آزاد اصولاً یک دانشگاه جامعهپرداز بوده و اثرگذاری بر اجتماع و عرصه را موضوع مهمی میداند و تمام اهدافش منوط به این مقوله است.»
رئیس دانشگاه آزاد واحد پردیس به «فرهیختگان» خبر داد: حضور 40 شرکت منتخب در رویداد استانی عصر امید
حسین اصغریشیوائی، رئیس دانشگاه آزاد واحد علوم و فناوری پردیس با بیان اینکه دومین همایش ملی هوش مصنوعی و اینترنت اشیا در دانشگاه آزاد واحد علوم و فناوری پردیس و در محل نمایشگاه اینوتکس درحال برگزاری است، عنوان کرد: «این همایش به مدت دو روز برگزار میشود و بیش از 250 مقاله به صورت موازی و مجازی در همایش ارائه میشوند. همچنین بیش از 20 سخنران کلیدی در این دو روز در 6 پنل تخصصی درباره موضوعات مختلفی مانند هوش مصنوعی و صنعت، هوش مصنوعی و علوم انسانی، هوش مصنوعی و صنعت بانکی صحبت خواهند کرد. درواقع هدف ما این است که بتوانیم این همایش را به یکی از رویدادهای مهم هوش مصنوعی در کشور تبدیل کنیم. ضمناً به مناسبت همین رویداد، از بازیگران و نقشآفرینان عرصه هوش مصنوعی ارگانهای دولتی و غیردولتی، همکاران دانشگاههای آزاد و دانشگاههای دولتی دعوت کردیم تا در این همایش حضور داشته باشند.» او با بیان این مطلب که همزمان با همایش هوش مصنوعی، رویداد عصر امید استانی دانشگاه آزاد تهران نیز برگزار شده است، افزود: «در این رویداد 40 شرکت منتخب دانشگاه آزاد حضور داشتند. طی بازدیدهای صورت گرفته، بعضی شرکتها پتانسیل بسیار خوبی دارند که باید به کمک پارک علم و فناوری دانشگاه آزاد که همان حلقه گمشده برای تجاریسازی بود، سرمایهگذاری شود و از این 40 شرکت منتخب حداقل 10 مورد از آنها توسط پارک به شرکتهای بزرگ در حوزه هوش مصنوعی تبدیل شوند.» شیوائی در ادامه افزود: «همه شرکتهای حاضر در رویداد، فناورند و تعداد قابل توجهی از آنها دانشبنیان محسوب میشوند. بعضی شرکتها نیز تجاریسازی قابل قبولی انجام دادهاند و در موارد معدودی نیز شرکتهایی وجود دارند که تنها خودشان تولیدکنندگان این حوزهاند.»
رئیس انجمن هوش مصنوعی ایران در گفتوگو با «فرهیختگان»: کاربردیسازی هوش مصنوعی وابسته به پذیرش فناوری است
محمدهادی زاهدی، رئیس انجمن هوش مصنوعی ایران در حاشیه افتتاحیه دومین همایش ملی هوش مصنوعی و اینترنت اشیا درگفتوگو با «فرهیختگان» گفت: «دومین همایش ملی هوش مصنوعی و اینترنت اشیا به میزبانی دانشگاه آزاد اسلامی و با همکاری شرکتهای دانشبنیان و پارک علم و فناوری پردیس برگزار شده است. سال گذشته که در این کنفرانس و رویداد علمی شرکت کرده بودم، برای خودم جای سؤال بود که همه مطالبی که در این رویداد در حوزه کاربردیسازی مطرح میشود، چه میزان تأثیر خواهد داشت. بعد از یک سال وقتی به گذشته برگشتم و بررسی کردم، دیدم بسیاری از محتواهای علمی که در اولین دوره از این رویداد مطرح شد، در بسیاری از موارد پیادهسازی شده بود که به شخصه برای من جای امیدواری است.» او در ادامه بیان داشت: «هنگامی که برای شرکت در این رویداد از من دعوت شد، مشتاقانه این دعوت را پذیرفتم و سعی کردم در نشست امروز تصویری از بحث آینده هوش مصنوعی، اینترنت اشیا و تلفیق این دو حوزه دانشی را ارائه کنم. به نظر من با استقبالی که از جانب شرکتها، اساتید و محققان صورت گرفته، این رویداد به زودی به یکی از برجستههای هوش مصنوعی در کشور تبدیل میشود. امیدوارم این همایش در سالهای آینده از حالت ملی خارج شده و به صورت بینالمللی برگزار شود تا شاهد حضور محققان، حداقل از کشورهای همسایه و جهان اسلام باشیم.»
زاهدی درباره چشماندازها و دستاوردهای این رویداد از سال گذشته تا به امروز تصریح کرد: «یکی از دغدغههایی که سال گذشته در این همایش داشتیم این بود که هوش مصنوعی چگونه در بسیاری از صنایع ما پیادهسازی میشود و در صنعت، معادن و در بسیاری از حوزههای پتروشیمی و فولادی ما استقرار پیدا میکند؟ پس از گذشت یک سال وقتی با مدیران این صنایع صحبت میکنیم، میبینیم خود این افراد مشتاقانه در این همایشها حضور پیدا میکنند و میگویند ما ایده اولیه خود را از حضور در این رویداد دریافت کردیم، یعنی از این رویداد جرقههای اولیه در ذهن آنان شکل گرفته است، ضمن اینکه با محققانی از مجموعه دانشگاه آزاد و مجموعههای دیگر نیز ارتباطاتی برقرار شده است. درواقع مهم این است که این زیستبوم درحال شکلگیری بوده و حلقههای مفقوده این زنجیره پیدا و به هم متصل میشوند.»
او با اشاره به اینکه کاربردیسازی هوش مصنوعی در کشور یک فرایند زمانبر است، افزود: «مهمترین بحثی که مشابه بسیاری از حوزههای تحولی دیگر باید در اینجا اتفاق بیافتد، در ابتدا سطح پذیرش فناوری است. یعنی از مدیریت ارشد سازمان تا زیرمجموعه به چه میزان آمادگی پذیرش فناوری و تحول را دارند که نیازمند فرهنگسازی است. یکی از کارهایی که از سال گذشته در کشور شکل گرفته و انجمن ملی هوش مصنوعی ایران روی آن متمرکز شده است، بحث ارتقای سطح دانش و آگاهیسازی و فرهنگسازی هوش مصنوعی است؛ اینکه کارمند یک سازمان و کارگر یک کارخانه نگران آینده شغلی خود نباشد که با یک ربات و یا یک فرایند اتوماسیونسازی ممکن است شغل خود را از دست بدهد. بنابراین در حوزه کاربردیسازی باید این دغدغههای اصلی برطرف شود.»
زاهدی در ادامه افزود: «درحقیقت گام بعدی شناخت فرایندهای کسبوکاری هر سازمان و هوشمندی آن فرایندها و نیز استفاده درست و مؤثر از هوش مصنوعی در بهبود و تعالی فعالیتهای آن سازمان است که در بهترین حالت ممکن فکر میکنم باید تا سال 1405 بر حوزههای آگاهیسازی، فرهنگسازی و ارتقای سطح پذیرش فناوری، چه هوش مصنوعی و چه فناوریهای نوظهور متمرکز شویم. از طرفی مدیران ارشد کشور و صنایع ما باید این حوزه را بشناسند و سازمان خود را برای دستیابی به آن آماده کرده و ارتقا دهند.»
رئیس انجمن هوش مصنوعی ایران ضمن معرفی کلیدیترین بخشهای کشور که باید از هوش مصنوعی بهرهمند شوند بیان داشت: «به نظر من در چند حوزه به استفاده از هوش مصنوعی نیاز داریم که مهمترین آنها حوزه سلامت است. نمیخواهم بگویم هزینههای سلامت کشور ما به نسبت کشورهای همسایه مقدار زیادی است اما اگر بخواهیم به جامعه و سطح درآمد مردم دقت کنیم، مبلغ بالایی دارد. سؤالی که مطرح میشود این بوده که ما چگونه میتوانیم از هوش مصنوعی در پیشگیری و پیشبینی یک بیماری و یا در پیشبینی سرطان استفاده کنیم؟ درواقع ورود به این حوزه باعث میشود هزینههای درمان را کاهش دهیم. با این حال یکی دیگر از حوزههایی که باید هوش مصنوعی را در آن به کار بگیریم، حوزه انرژی است. زیرا در همهجا از کمبود برق، آب و گاز صحبت میشود و متأسفانه در تابستان با نبود برق، در زمستان با نبود گاز و در برخی فصول نیز با نبود هر دوی آنها دستوپنجه نرم میکنیم. به همین علت باید از هوش مصنوعی در مدیریت بهینه منابع انرژی استفاده کنیم.»
او با اشاره به اقدامات صورت گرفته برای استفاده از هوش مصنوعی در مدیریت بهینه انرژی کشور افزود: «سه ماهی میشود که مجموعههای دانشی، دانشبنیان و وزارت ارتباطات با مجموعههای تولید انرژی مانند وزارت نفت و وزارت نیرو برای توسعه سامانههای مدیریت بهینه تولید و مصرف انرژی تعاملاتی را برقرار کردهاند.» زاهدی با بیان اینکه حوزه بعدی که باید هوش مصنوعی برای کاهش هزینهها و بهرهوری در آن استفاده شود، حوزههای لجستیک و زنجیره تأمین است، گفت: «اگر بتوانیم زمان و هزینه زنجیره تأمین را از جایی که یک محصول تولید میشود تا زمانی که به دست مصرفکننده میرسد کم کنیم، باعث میشود هزینه تمامشده نهایی در بسیاری از فرایندهای ما کاهش پیدا کند.»
رئیس انجمن هوش مصنوعی ایران در پایان درباره قانونگذاری حوزه هوش مصنوعی در کشور عنوان کرد: «وقتی از حوزه هوش مصنوعی صحبت میکنیم، باید به طیفی از قوانین یعنی حوزههای حکمرانی داده، توسعه سکوها و سامانهها تا قوانین مربوط به حوزههای تنظیمگری توجه کنیم، زیرا این حوزهها نیازمند تدوین قوانین هستند. تا جایی که اطلاع دارم، مجلس شورای اسلامی درحال تدوین قانون هوش مصنوعی است و براساس آنچه که در خبرها منتشر شده است، این قانون در کمیسیون اصلی تصویب شده و به صحن علنی مجلس ارجاع شده تا در آنجا توسط نمایندگان مورد بررسی قرار گیرد.»














