فرهیختگان: نمایشگاه بین‌المللی تهران از روز یکشنبه ۳۱ فروردین‌ماه به مدت سه روز میزبان بیش از 2 هزار نفر از دانشجویان و دانش‌آموزان ایرانی و خارجی است که در حوزه رباتیک حرفی برای گفتن دارند. نوزدهمین دوره مسابقات بین‌المللی ربوکاپ که به میزبانی دانشگاه آزاد استان تهران برگزار می‌شود قرار است تکلیف 6 سهمیه اعزامی ایران به مسابقات جهانی برزیل را مشخص کند. جزئیات برگزاری این رویداد روز گذشته در نشست خبری مشترک علیرضا فیروزفر، رئیس دانشگاه آزاد استان تهران و مرتضی موسی‌خانی، رئیس کمیته ملی ربوکاپ ایران تشریح شده که در ادامه می‌خوانید.

رئیس دانشگاه آزاد استان تهران:2 هزار نفر در مسابقات جهانی ربوکاپ شرکت می‌کنند

علیرضا فیروزفر، رئیس دانشگاه آزاد استان تهران در نشست خبری نوزدهمین دوره مسابقات جهانی ربوکاپ گفت: «مسیر تحولی که در دانشگاه آزاد در جریان است، یک مسیر بسیار هوشمندانه است که با تدبیر رئیس دانشگاه، دکتر طهرانچی در تمام ابعاد دانشگاه برنامه‌ریزی‌شده است. امروز دانشگاه آزاد در تمامی نظامات و ارکان خود، اولویت را بر تبدیل و تحول گذاشته تا به هدف خود یعنی رسیدن به دانشگاه پایدار و کارآمد برسد.»
وی ادامه داد: «آسیب‌های دانشگاه، بسیار دقیق و هوشمندانه شناسایی شده و برای رفع آسیب‌ها که راه رسیدن به دانشگاه پایدار را هموار خواهند کرد، برنامه‌ریزی‌های خوبی صورت گرفته است. در عصری که در آن، همه حوزه‌ها به سمت قرارگیری در بستر هوش مصنوعی پیش می‌رود، دانشگاه آزاد بسترهای لازمه برای رسیدن به این مسیر را در خود ایجاد کرده است؛ یعنی نظامات دانشگاه در تمامی ابعاد و حوزه‌ها در حال تبدیل و تحول است.»
رئیس دانشگاه آزاد استان تهران با بیان اینکه الان نظام اداری دانشگاه در یک بستر هوشمند برنامه‌ریزی‌شده، ادامه داد: «بازآرایی بسیار خوبی در حوزه گروه‌های دانشی در دانشگاه صورت گرفته تا هم آسیب‌های حوزه آموزشی بر طرف شود و هم بستر برای رسیدن به یک آموزش کارآمد ایجاد شود.»
    دانشکده‌های موضوعی بستر حرکت‌های فناورانۀ دانشگاه هستند
فیروزفر افزود: «امروزه جهان درحال حرکت به سمت حرکت‌های فناورانه بوده و دانشگاه‌های امروز دانشگاه‌های فناورند. در نظامات جدید دانشگاه آزاد، دانشکده‌های موضوعی درحال تاسیس و راه‌اندازی هستند. این دانشکده‌ها، بستر حرکت‌های فناورانه و بستر حوزه فناورانه و فناوری دانشگاه به شمار می‌روند.»
وی با بیان اینکه دانشگاه آزاد یک دانشگاه جامعه‌پرداز است؛ ادامه داد: «دانشگاه آزاد اثر مستقیم بر عرصه و اجتماع دارد. اجتماع امروز ما نیازمند این‌گونه حرکات است و دانشگاه آزاد نیز به‌خوبی این حرکات را پیش‌بینی کرده و درحال حرکت به سمت آن است. در همین راستا دانشگاه آزاد واحد تهران مرکز که به لحاظ وسعت و پرسنل آموزشی اعم از اساتید، کارکنان و تعداد دانشجو (بیش از 60 هزار دانشجو) بزرگ‌ترین دانشگاه کشور محسوب می‌شود  خوشبختانه توسعه موزون داشته و در تمامی ابعاد علمی و فناوری توسعه خوبی داشته است.»
رئیس دانشگاه آزاد استان تهران اضافه کرد: «با توجه به تأکید مقام‌معظم‌رهبری مبنی بر توجه ویژه به عمق هوش مصنوعی در سال پیشرو، دانشگاه آزاد واحد تهران مرکز در سلسله اهدافی که در این راستا برای خود تعیین کرده، میزبانی مسابقات ربوکاپ امسال را بر عهده گرفته است. این مسابقات در بازه زمانی 31 فروردین تا 2 اردیبهشت در نمایشگاه بین‌المللی تهران برگزار خواهد شد.»
    آغاز استقرار تیم‌های شرکت‌کنندۀ دورۀ نوزدهم
فیروزفر درباره مسابقات ربوکاپ توضیح داد: «از روز گذشته (26 فروردین) استقرار تیم‌ها با پشتیبانی واحد تهران مرکزی، شروع شده است. برنامه‌ریزی مسابقات مثل هرسال با تدابیر موسی‌خانی رئیس کمیته ملی ربوکاپ ایران صورت گرفته است. برنامه‌ریزی‌های مربوطه از مدت‌ها پیش شروع شده و جلسات مکرری برای هماهنگی‌های اولیه صورت گرفته است.»
او با بیان اینکه در واحد تهران مرکزی برای میزبانی برنامه، 6 کارگروه و کمیته تخصصی تشکیل شده، افزود: «کارگروه‌ها شامل کارگروه تخصصی مالی، پشتیبانی و تدارکات، عمران و تاسیسات، روابط عمومی و تشریفات، حفاظت و حراست و همچنین فناوری اطلاعات ازجمله این کارگروه‌ها هستند. خوشبختانه تا امروز تمامی برنامه‌ها به‌خوبی پیش رفته است. هر چند از روز گذشته که روز استقرار تیم‌ها شروع شده، اما آغاز به این دوره از مدت‌ها پیش بوده یعنی برنامه‌ریزی کمیته‌ها اعم از پشتیبانی مالی، تجهیزاتی و هماهنگی‌ها باعث شده تا از روز گذشته بستر را برای استقرار تیم‌ها آماده داشته باشیم.»
رئیس دانشگاه آزاد استان تهران اضافه کرد: «ما امسال فعالیت‌های گسترده‌ای داریم؛ دانشجویان و دانش‌آموزان سهم عمده‌ای در برگزاری مسابقات دارند. به‌طوری‌که آمار به‌دست‌آمده، نشان می‌دهد تا امروز بیش از دوهزار شرکت‌کننده در قالب حدوداً 400 تیم در این مسابقات حضور خواهد داشت. همچنین ما نتیجه و ثمره تمهیداتی که در واحد دانشگاهی تهران مرکز داشتیم را طی سه روز خواهیم دید.»
    برگزاری 3 پنل تخصصی هوش مصنوعی در ایام مسابقات
فیروزفر گفت: «ما امسال علاوه بر مسابقات، یک‌سری تمهیداتی را برای غنابخشی به مسابقات و همچنین بهره‌برداری از مسابقات در نظر داریم. امسال سه پنل تخصصی با حضور افراد متخصص و ذی‌فن را درکنار مسابقات خواهیم داشت. پنل اول، پنل تخصصی کاربردهای هوش مصنوعی در صنعت رباتیک است که این پنل به بررسی نقش و تاثیر بینایی ماشین، پردازش تصویر، پردازش متن و هوش جمعی در صنعت رباتیک می‌پردازد.»
رئیس دانشگاه آزاد استان تهران در همین زمینه افزود: «پنل دوم، پنل تخصصی هوش مصنوعی عاملگرا در رباتیک است که این پنل به بررسی سیستم‌های خودمختاری که قادر به تصمیم‌گیری مستقل و انجام اقدامات در محیط‌های پویا هستند، پرداخته می‌شود.»
وی ادامه داد: «پنل سوم در زمینه کنترل حرکت در رباتیک است. این پنل به بررسی ادغام فناوری‌های جدید مانند هوش مصنوعی، یادگیری ماشین و سنسورهای پیشرفته در ربات‌ها می‌پردازد. از سوی دیگر باید بگویم این مسابقات با میزبانی دانشگاه آزاد واحد تهران مرکز و با همکاری باشگاه پژوهشگران جوان دانشگاه آزاد برگزار می‌شود و برگزیدگان این مسابقات به مسابقات جهانی اعزام می‌شوند.»
    راه‌اندازی مرکز هوش مصنوعی دانشگاه آزاد در واحد تهران مرکزی
فیروزفر با تأکید دوباره بر اینکه در دانشگاه آزاد واحد تهران مرکز به لحاظ دانشجو، تعداد اساتید و وسعت فضا، بزرگ‌ترین دانشگاه کشور است، ادامه داد: «ما به‌دنبال مرکزیت برای هوش مصنوعی هستیم. همچنین با تدبیری که دکتر طهرانچی دارند، دو اتفاق بسیار مهم در کنار اتفاقات دیگر در دانشگاه آزاد رخ داده و می‌دهد که یکی بحث مرکز کوانتوم دانشگاه آزاد است که در نوع خود بی‌نظیر و منحصربه‌فرد است. این مرکز در دانشگاه علوم و تحقیقات است.»
وی بیان داشت: «اتفاق بعدی موضوع مرکز هوش مصنوعی دانشگاه آزاد واحد تهران مرکز است که با مسیری که شروع شده در آینده نزدیک این مرکز را محقق می‌کنیم. امروز درحال تجهیز مرکزی بسیار خوب در دانشگاه تهران مرکز برای هوش مصنوعی هستیم و این کار با راهبردی مستقیم رئیس دانشگاه صورت می‌گیرد.»
فیروزفر گفت: «این رویداد باعث پویایی بیشتر در بین جوانان این مرزوبوم و همچنین باعث حرکت به سمت قله‌های علم‌وفناوری خواهد شد و همچنین امیدواریم این حرکات پاسخی بر فرمان مقام‌معظم‌رهبری مبنی بر اهمیت‌ دادن به بحث روز دنیا یعنی هوش مصنوعی باشد.»
رئیس دانشگاه آزاد استان تهران در بخش دیگری از سخنان خود ‌اظهار کرد: «در ماه‌های اخیر شاهد تحولات مثبت و ارزشمندی در حوزه‌های مختلف بوده‌ایم که تأسیس دانشکده‌های موضوعی در دانشگاه آزاد نشان‌دهنده ورود به مسیر پیشرفت جهانی و حرکت تحولی دانشگاه‌ها در راستای فناوری است.»
او با اشاره به توسعه پارک علم و فناوری دانشگاه آزاد گفت: «پیش از پایان سال، شاهد احداث 10 ساختمان توسعه‌ای و کاربردی در این پارک بودیم ضمن اینکه توسعه پارک علم و فناوری به معنای کمک به شرکت‌ها، دانشجویان و متخصصان فعال در حوزه فناوری است.»
    حرکت دانشگاه در مسیر هوش مصنوعی هم‌راستا با دانشگاه‌های جهان
رئیس دانشگاه آزاد استان تهران با بیان این مطلب که پارک‌های علم و فناوری مزایایی مانند تسهیل امور افراد دارد بیان داشت: «اجرای طرح حامی در دانشگاه آزاد به معنای ارائه خدمات پاسخگویی دقیق، به‌موقع و بی‌واسطه به دانشجویان است. این طرح در حقیقت خدمات پاسخگویی آنلاین به دانشجویان را ارائه می‌دهد و بسیاری از فرایندهای اضافی را حذف می‌کند.  همچنین طرح‌های دیگری مانند همیار، پژوهشیار و آموزشیار در دانشگاه آزاد اجرا می‌شوند که همگی به همین شیوه عمل می‌کنند.»
او در ادامه خاطرنشان کرد: «دانشگاه آزاد در حال سامانه‌ای‌سازی تمامی فرایندهای خود روی یک پلتفرم واحد است. این اقدامات در راستای هدف‌گذاری دانشگاه برای ارائه پاسخگویی جامع به ذی‌نفعان و مخاطبان در بستر هوش مصنوعی انجام می‌شود. این پلتفرم که قرار است به‌زودی رونمایی شود، نشان‌دهنده حرکت دانشگاه آزاد در مسیر هم‌راستا با دانشگاه‌های جهانی در زمینه هوش مصنوعی است.»

رئیس کمیتۀ ملی ربوکاپ ایران خبر داد‌: تیم‌های برتر به مسابقات جهانی برزیل اعزام می‌شوند

 مرتضی موسی‌خانی، رئیس کمیته ملی ربوکاپ ایران در نشست خبری نوزدهمین دوره «مسابقات جهانی ربوکاپ» گفت: «برگزاری این رویداد بسیار ارزشمند در ماه اول سال می‌تواند منشأ برکات زیادی برای کشور و رشد و بالندگی فرزندان ایران از منظر ایفای نقش در صنعت در آینده نزدیک باشد.»
او با تشکر از ریاست دانشگاه آزاد برای حمایت و پشتیبانی از مسابقات ربوکاپ ادامه داد: «رئیس دانشگاه آزاد پیش‌تر نیز حمایت خود را از این مسابقات نشان داده بود و علی‌رغم وجود کرونا، نگذاشت که پرچم این جریان علمی به زمین بیفتد و همچنان این فعالیت استمرار پیدا کرد. امسال نوزدهمین «مسابقات بین‌المللی ربوکاپ آزاد ایران» در نمایشگاه بین‌المللی تهران، سالن‌های 7، 8 و 9 برگزار خواهد شد و مجموعه‌ای از پژوهشگران، جوانان، نوجوانان و دانش‌آموزان در این مسابقات در دو بخش دانش‌آموزی و بزرگسالان به رقابت خواهند پرداخت. از سوی دیگر، نشست‌های علمی که به ابتکار همکاران در معاونت پژوهشی تهران برنامه‌ریزی شده است به دنبال ارتقای غنای این مسابقات و به نوعی تسهیم دانش است. همچنین در پنل‌های تخصصی که به شکل میزگردهای تخصصی برنامه‌ریزی شده، آخرین تحولات و دستاوردها ارائه خواهد شد.»
موسی‌خانی پیرامون روند برگزاری این مسابقات تشریح کرد: «در طی یک سال گذشته، مسابقات برنامه‌ریزی‌شده و با ارسال TDP و پروپوزال، مجوزهای لازم از فدراسیون جهانی گرفته شد. در نهایت با تلاش‌های همکاران در کمیته ملی ربوکاپ و باشگاه پژوهشگران جوان، توانستیم مسابقات را سازماندهی کنیم که قرار است این مسابقات را به میزبانی دانشگاه آزاد واحد تهران مرکزی برگزار کنیم. این دانشگاه می‌تواند نقش بسزایی در توسعه این مسابقات و این دانش داشته باشد. کشور دارای پتانسیل زیادی برای توسعه و ترویج این دانش است.»
این مقام مسئول با توجه به کاربرد هوش مصنوعی و رباتیک در تمام صنایع کشور توضیح داد: «امروزه این دانش در صنایع مختلف از جمله صنایع خودروسازی، پزشکی و گردشگری کاربرد دارد. توسعه هوش مصنوعی و به‌کارگیری آن و رباتیک در تمام صنایع کشور نقش دارد که روز به روز آثار آن بیشتر ملموس می‌شود. شاید آن زمانی که ربوکاپ را شروع کردیم، این موضوع کمتر حس می‌شد. اما آن‌هایی که ظرفیت این دانش را به درستی تشخیص داده و حمایت کردند، از جمله ریاست دانشگاه آزاد، مسبب این شدند که این جریان به خوبی استمرار پیدا کند. آنها توانستند هم در ترویج این دانش، هم در ایجاد اعتماد به نفس در میان جوانان که مقام‌معظم‌رهبری همواره بر آن تأکید دارند و هم در شور و نشاط علمی که در ماه آغاز هر سال برنامه‌ریزی می‌شود، یک جریان و شور و اشتیاقی را برای جوانان برای کل سال فراهم کنند.»
    رشد 20 درصدی تیم‌های شرکت‌کننده در دوره نوزدهم
موسی‌خانی با اشاره به رو به رشد بودن هر‌ساله این مسابقات عنوان کرد: «بعد از پاندمی کرونا، رکود زیادی در تمام بخش‌های آموزشی کشور داشتیم، از جمله مسابقات علمی که فضای آن به دلایل امنیتی و ایمنی دانش‌آموزان وجود نداشت. با این حال، امسال با رشد 20 درصدی نسبت به سال گذشته، حدود 500 تیم در مسابقه ثبت‌نام کرده و پس از تایید صلاحیت، نزدیک به 400 تیم به مسابقات راه پیدا می‌کنند. بر اساس ثبت‌نام اولیه تا کنون 2 هزار و 200 نفر در این مسابقات شرکت کردند که این عدد با وجود نزدیک به 40 تیم در مرحله حضور، حدود 2 هزار و 500 نفر پیش‌بینی شده است.»
    کدام ربات‌ها به تهران می‌آیند؟
او درباره جزئیات این مسابقه افزود: «از امروز سه‌شنبه، استقرار تیم‌ها آغاز شده است و تیم‌ها از روز شنبه می‌توانند حضور پیدا کنند. ستاپ‌دهی انجام می‌شود و از یک‌شنبه تا سه‌شنبه مسابقات برگزار خواهد شد. سه‌شنبه بعد‌ازظهر نیز اختتامیه مسابقات در نمایشگاه بین‌المللی، سالن روباز، محوطه دریاچه، استخر نمایشگاه انجام می‌شود. بخش دانش‌آموزی شامل لیگ شبیه‌ساز، فوتبالیست وزن آزاد و سبک وزن، امدادگر مقدماتی و پیشرفته، آنستیج یا ربات‌های نمایشی و لیگ نمایش است.»
موسی‌خانی با توجه به ابتکار ایران در ساخت شبیه‌ساز دو بعدی فوتبال در بخش دانش‌آموزی به صورت استارتر و لیگ آرام‌آر‌سی عنوان کرد: «لیگ آر‌ام‌آر‌سی ابتکاری است که شکل گرفته به این صورت که ربات‌ها به سرعت در زمین ساخته و در همان‌جا مسابقات خود را انجام می‌دهند. این ایده بسیار مورد استقبال واقع شد. در حال حاضر در مسابقات جهانی نیز بالطبع از ایران راه‌اندازی شد. بخش هوش مصنوعی را برای دانش‌آموزان خواهیم داشت. در بخش بزرگسالان نیز دموی بزرگسالان و خودروهای خودران را داریم. دموی بزرگسالان نیز در دو بخش پوستر و محصول اجرا می‌شود. خودروهای خودران در بخش دانش‌آموزی نیز اجرا خواهد شد. با توجه به ترندی که در دنیا است و خودروهای خودران در برخی از کشورها در صنعت حمل مسافر در حال ایفای نقش هستند و برای صنعت خودروسازی خیلی کاربرد دارد. از دیگر برنامه‌ها می‌توان به ربات‌های پرنده، شبیه‌ساز دو بعدی فوتبال و ربات‌های صنعتی اشاره کرد که در بخش بزرگسالان برگزار خواهد شد.»
    شش سهمیه برای اعزام تیم‌های منتخب به مسابقات جهانی برزیل
او درخصوص لیگ‌ها توضیح داد: «لیگ‌های اصلی همان 6 لیگ سهمیه جهانی است که امیدواریم بتوانیم سهمیه را افزایش دهیم، اما در حال حاضر شش سهمیه وجود دارد برای اعزام تیم‌های منتخب به مسابقات جهانی برزیل که در تیرماه در کشور برزیل برگزار خواهد شد. جا دارد تمام دانشگاهیان کشور و مدیران مدارس روی این صنعت بیشتر تمرکز کنند و از آن استقبال نشان دهند. امسال که در نشست جهانی هلند، در نشست روسای کنتاژ شرکت کردم، احساس کردم که می‌توانیم بیشتر به این موضوع بپردازیم. کشوری مانند برزیل بیش از 7 هزار تیم در بخش دانش‌آموزی ثبت‌نام می‌کنند و قطعاً مدارس در‌یافته‌اند که سرمایه‌گذاری در این حوزه مساوی با آینده شغلی بهتر و آینده بهتر هم برای بچه‌ها و هم برای کشور است.»
این مقام مسئول با اشاره به صحبت‌های علیرضا پیروزفر تکمیل کرد: «روند تکنولوژی جهان روی حوزه AI، رباتیک و اتوماسیون است و روز به روز کاربرد این عمل در حال افزایش است. یک موقع‌ معیار سواد در جهان، خواندن و نوشتن بود. در سال 2000 معیار سواد، دانستن علم کامپیوتر و زبان بین‌المللی تعیین شد. امروزه یکی از معیارهای سواد، تسلط به دانش هوش مصنوعی است. به دلیل اینکه این علم کاربرد وسیع پیدا کرده است. اگر امروزه کسی با هوش مصنوعی کار نکند و آشنا نباشد، نمی‌تواند از دنیای امروز به خوبی بهره‌برداری کند.»
عیسی‌خانی اضافه کرد: «برای برگزاری این رویداد، افراد و سازمان‌های زیادی از جمله دکتر طهرانچی، فیروزفر، همکاران در واحد تهران مرکزی، پژوهشگران جوان، تیم‌های دانشجویی داوطلبانه تهران مرکزی، کمیته‌های فنی دانشگاه‌های مختلف کشور، مجریان و مدیران مدارس مختلف کشور و بیش از 500 نفر عوامل اجرایی در این دو هفته گذشته تا انتهای مسابقات همراه هستند برای برگزاری این رویداد بزرگ علمی که به هر ترتیب قوی‌ترین و با کیفیت‌ترین مسابقه هوش مصنوعی رباتیک در غرب آسیا عنوان شده است. این یک افتخار برای کشور است که در این زمینه پیشرو و پیشگام است و نسبت به سایر کشورهای منطقه جلوتر است و توانسته جایگاه خوبی را در این حوزه داشته باشد.»
او اظهار داشت: «شرکت‌کنندگان این مسابقات به نوعی همه موفق بودند و سال گذشته نیز با چندین مقام به کشور برگشتند. آرزو داریم با برگزاری این مسابقات که مقدمه مسابقات جهانی است، هم تیم‌های دانشجویی و هم تیم‌های دانش‌آموزی در مسابقات برزیل توفیقات زیادی به دست آورند. مهم‌ترین توفیق آنها نیز شرکت در این مسابقات و یادگیری از دنیای دانش است. به نوعی ربوکاپ محل تسهیم دانش و شعار آن «Knowledge sharing» و رشد همگانی برای دنیای بهتر است.»
رئیس کمیته ملی ربوکاپ ایران درباره تعداد تیم‌های خارجی شرکت‌کننده در این مسابقات گفت: «هنوز منتظر تأیید برخی تیم‌ها هستیم که تصمیم قطعی درباره حضور یا عدم حضورشان نگرفته‌اند. افرادی که در بخش شبیه‌سازی شرکت کردند، می‌توانند به صورت ریموت (از راه دور) حضور داشته باشند؛ چراکه هر سال تیم‌هایی در این بخش فعال هستند، هرچند این سبک قدیمی مسابقات را حفظ کردند، زیرا تعداد لیگ‌های بزرگسالان افزایش یافته است. روزی رئیس دانشگاه ریچموند از رئیس مسابقات پرسید که تا چه زمانی مسابقه برگزار می‌کنید؟ که پاسخ داده شد تا زمانی که شما دانشجو می‌گیرید که نشان از اهمیت تربیت دانشجویان حرفه‌ای دارد. برای نمونه، دانشجویی که در رشته‌هایی مانند سخت‌افزار، رباتیک، کنترل و پردازش تصویر تحصیل می‌کند، اگر نتواند اقدامات مورد نیازش را روی ربات پیاده‌سازی کند، امکان رفع اشکالاتش از کجا فراهم می‌شود؟ این موضوع ضروری است تا دانشجویان به مهندسان حرفه‌ای برای صنعت تبدیل شوند.» وی افزود: «بنابراین، حضور در انجمن‌های علمی مرتبط با این حوزه‌ها و آزمایشگاه‌های رباتیکی که دانشگاه تهران قصد دارد سرمایه‌گذاری جدی روی آن‌ها انجام دهد، فرصت مناسبی است تا دانشجویان بتوانند مشکلات و کارهای تیمی خود را تجربه کرده، با همفکری یکدیگر نوآوری کنند و محصولات جدید ایجاد کنند.»