واحد اسلامشهر دانشگاه آزاد یکی دیگر از واحدهایی است که میتوان نمونه موفق دیگری از تغییرات حوزه کشاورزی دانشگاه را در آن یافت. علیرضا عراقیه، رئیس دانشگاه آزاد واحد اسلامشهر درمورد طرح کشاورزی این دانشگاه بیان کرد: «واحد اسلامشهر زمین 47 هکتاری دارد که پیشتر مزرعه کشاورزی بوده است. واحد برای اولین بار، درخواست تشکیل هیئتعاملی از طرف استان و سازمان مرکزی دانشگاه را مطرح کرد. با کمک و مشارکت اعضای هیئتعلمی گروه کشاورزی، هیئتعاملی تشکیل شده و با استفاده از شیوههای علمی و براساس پژوهشها و تحقیقات اعضای هیئتعلمی گروه کشاورزی از سال 1403 کار با کاشت بذر گندم و جو در این 47 هکتار زمین آغاز شد.»
عراقیه درباره پیشینه طرح کشاورزی دانشگاه آزاد واحد اسلامشهر و کاربری قدیمی این زمین توضیح داد: «زمین زراعی از حدود 15 سال قبل در دانشگاه خریداری شده بود و تا سال گذشته این زمین به افراد متعدد اجاره داده شده است. بعد از آن که دکتر طهرانچی سیاستهای جدیدی را اعمال کرده و مشارکت زمین کشاورزی ممنوع اعلام شد، فعالیت در این زمین تغییر رویه داد.» او در ادامه افزود: «در طول 15 سال گذشته این زمین فاقد سهمیه آب بوده است. در سال 1403 با وجود چالشهای متعدد، اعضای شورای هیئتعاملی دانشگاه آزاد واحد اسلامشهر تلاش کردند و موفق شدند که برای این زمین کشاورزی سهمیه آب دریافت کنند. تلاشهای هیئتعاملی جواب داده و در این زمین برای نخستین بار عمل کاشت صورت گرفته است و همچنین با سهمیه آبی که اخذ شده این زمین را آبیاری کردهایم.»
عراقیه درباره حضور استادان در فعالیتهای کشاورزی دانشگاه آزاد واحد اسلامشهر گفت: «این زمین کشاورزی نکات مثبت بسیاری دارد. برای نخستین بار است که اعضای هیئتعلمی گروه کشاورزی بهعنوان استادان عرصه وارد فعالیت در زمین کشاورزی شدند و به همراه دانشجویان رشتههای کارشناسی، کارشناسی ارشد و تحصیلات تکمیلی دانشگاه آزاد اسلامشهر، به شکل توأمان فعالیتهای علمی در قالب عرصه را پیش خواهند برد و فعالیتهای کشاورزی در قالب هیئتعلمی که منتج به تولید بذر خواهد شد را دانشگاه در دست دارد.» او در ادامه خاطرنشان کرد: «به اعتقاد دکتر طهرانچی، اعضای هیئتعلمی بهعنوان استاد عرصه وارد میدان شده و کار کشاورزی را انجام میدهند، به همین دلیل برای نخستین بار در سال 1403 اعضای هیئتعلمی بهعنوان استاد عرصه ورود پیدا کرده و چند ابتکار را عملی کردند؛ اولین ابتکار، تأمین آب مزرعه 47 هکتاری بوده است؛ در طول 15 سال گذشته زمین فاقد سهمیه آب بوده است؛ پس در نتیجه این مسئله خیلی مهمی است که با چالشها و سختیهای فراوان آب را وارد زمینی کردهایم که 15 سال آب در آن جریان پیدا نکرده است.»
رئیس دانشگاه آزاد واحد اسلامشهر ادامه داد: «نکته دوم، به دلیل مشکل آب حداکثر در دو سوم این زمین کشت امکانپذیر بوده اما هیئتعلمی و هیئتعامل واحد اسلامشهر، کل مساحت زمین را زیر کشت برده و درحال انجام دادن فعالیتهای زراعی در این زمین هستند. بنابراین اگر مقایسهای بین گذشته و حال این زمین صورت گیرد باید گفت، اولاً این زمین برای 15سال قبل است. ثانیاً آب نداشته و ثالثاً این زمین صرفاً برای اجاره بوده و اعضای هیئتعلمی در کلاسهای درس فقط به کارهای علمی و پژوهشی میپرداختند؛ ولی براساس سیاست ابلاغی رئیس دانشگاه مبنی بر اینکه فعالیتهای استادان، گروه کشاورزی و دانشجویان فقط محدود به کلاسهای درس و مبانی نظری نباشد و در عرصه فعالیت کنند، دانشگاه درخواست تشکیل هیئتعاملی را مطرح کرد.» او سخنان خود را تکمیل کرد: «سازمان مرکزی دانشگاه آزاد در آبانماه امسال با هیئتعاملی شدن موافقت کرد. بعد از این موافقت، بلافاصله استادان وارد عرصه شدند و کل زمینه کشاورزی بهعنوان عرصه زیر کشت بردند. در دانشگاه آزاد اسلامشهر مطالب تئوری در دانشکده و کلاسهای درس و همچنین در زمین کشاورزی بهعنوان عرصه بهصورت همزمان آموزش داده شده و دانشجویان از این تجارب استفاده میکنند.»
عراقیه درباره نتیجه تصمیمات گرفتهشده در این زمین زراعی توضیح داد: «مهمترین سرمایهگذاریهای واحد اسلامشهر در حال حاضر تبدیل استادانی که صرفاً در کلاسهای درس، تدریس میکردند به استادان عرصه است؛ یعنی ما روی اعضای هیئتعلمی دانشگاه خودمان سرمایهگذاری بالایی را انجام دادهایم.»
رئیس دانشگاه آزاد واحد اسلامشهر با بیان اینکه سرمایهگذاری بعدی ما روی دانشجویان کارشناسی و کارشناسی ارشد جهت کسب تجربه و زیر نظر استادان عرصه بوده است، تصریح کرد: «از نظر سرمایهگذاری مالی هم باید گفت 47 هکتار زمین بدون آب و بایر را با همت هیئتعاملی به 47 هکتار زمین دارای سهمیه آب تبدیل کردهایم. بنابراین از نظر ارزش افزوده درکشاورزی میتوان گفت زمینی که دارای آب باشد به ارزش افزوده آن اضافه شده و دارای ارزش افزوده بالایی است.» او درمورد تأثیر مثبت هیئتعاملی شدن حوزه کشاورزی در طرح دانشگاه آزاد واحد اسلامشهر بیان کرد: «تغییر مدل اداره مجموعههای کشاورزی باعث شد که اعضای هیئتعلمی با توجه به بخشنامهای که هیئتعاملی زمینهای زراعی دارد، بسیار چابکتر قدم برداشته و به جای طی کردن فواصل طولانیمدت تصمیمگیری توسط هیئتعاملی در داخل واحد دانشگاهی انجام میشود. کار کشاورزی، کاری است که باید به شکل چابک و بهموقع اقدام شود؛ اگر هزینههای کاشت این زمین اعم از هزینه شخم زدن، خرید بذر، کود و... به شکل فرایند مرسوم اداری (در استان و بعد در سازمان) طی میشد، ما زمان کشت را از دست داده و زمین کشاورزی دانشگاه احیا نمیشد و مراحل بعدی را پشت سر نمیگذاشت.» عراقیه ادامه داد: «مدل هیئتعاملی باعث شده که در داخل واحد دانشگاهی و با حضور اعضای هیئتعلمی و همچنین اعضای حوزه بازرسی، نیازها سریعتر شناسایی شود؛ اعضای هیئتعلمی نظرات کارشناسی خود را دهند و مناقصهها طبق مجوزهای هیئتعاملی، سریع انجام شود و در نتیجه زمین زیر کشت رود. اگر مجوزهای هیئتعاملی نبود، با وجود بروکراسی اداری و فرایند طولانی این زمین امسال زیر کشت نمیرفت و استادان گروه کشاورزی تبدیل به استادان گروه عرصه نمیشدند.» رئیس دانشگاه آزاد واحد اسلامشهر درباره تغییراتی که مدل هیئتعاملی از حیث آموزش و پژوهش در حوزه کشاورزی و آموزش دانشجویان رشته کشاورزی گفت: «زمانی که اعضای هیئتعلمی گروه کشاورزی در کلاسهای درس فعالیت کنند، صرفاً در حوزه مطالب تئوری و نظری فعالیت میکنند؛ یعنی محدود به کلاس هستند. ولی الان وجود هیئتعاملی گروه کشاورزی موجب شده استادان که در خصوص کاشت، داشت و برداشت دارای ایدههای علمی، تحقیقات و نوآوریهایی هستند، بتوانند در مزرعه کشاورزی نیز نوآوریهای خود را پیاده کنند و از آثار آن بهرهمند شود. همچنین میتوانند فعالیتهای پژوهشی در حوزه زراعت را نیز انجام دهند.» عراقیه ادامه داد: «با توجه به پیشرفتهای نوین علم کشاورزی، بخشهایی از زمین کشاورزی زیر کشتهای مختلف برده شده و حتی با توجه به نوع گندم و جویی که وجود دارد، با روشهای مختلفی و براساس نوع محصول، زیر کشت میرود.»
او از فواید تشکیل هیئتعاملی یاد کرده و توضیح داد: «هیئتعاملی باعث شده دانشجویان تحصیلات تکمیلی نسبت به انجام پایاننامههای خود در عرصه و در بخشهایی از زمین کشاورزی اقدام کنند. همچنین باعث شده که استادان بتوانند دانشجویان را در فرایند کاشت، داشت و برداشت به زمین زراعی وارد کرده و آنها را با فرایند واقعی این مسئله آشنا کنند. همچنین هیئت عاملی در خصوص اقتصاد کشاورزی باعث شده، اعضای هیئتعلمی و اعضای هیئتعاملی با همدیگر تبادل تجربه کنند و در بحث اقتصاد کشاورزی هم موفق باشند.»
رئیس دانشگاه آزاد واحد اسلامشهر با بیان اینکه مدل هیئتعاملی سبب شده که استادان نهتنها از نظر علمی پیشرفت کنند بلکه تبدیل به استاد عرصه شوند و در زمینه اقتصاد کشاورزی نیز موفق باشند، خاطرنشان کرد: «آنها میتوانند در خصوص درآمدهای غیرشهریهای نیز موفق باشند؛ زیرا میتوانند با استفاده از فنون علمی، کیفیت محصولات رو بالا برده و با برداشت محصولات و روانه کردن آنها به بازار، علیرغم موفقیتهای علمی به درآمدهای غیرشهریهای واحد دانشگاهی هم اضافه کنند. در حقیقت موافقت با هیئتعاملی، اعتماد به توانمندیهای داخلی اعضای هیئتعلمی در واحدهای دانشگاهی است. اعتماد به اعضای هیئتعلمی در ارتقای انگیزه و افزایش بازدهی کارکرد اعضای هیئتعلمی تأثیر بسیار بالایی دارد.» عراقیه درباره مشکلات مسئله ورود آب به زمین کشاورزی واحد دانشگاهی اسلامشهر گفت: «واحد اسلامشهر برای مسئله آب، چالشهای بسیار زیادی را متقبل شده است؛ چرا که برای اولین بار دانشگاه تصمیم گرفت در قالب هیئتعاملی در این زمین کشاورزی عمل کاشت را انجام دهد اما همکاریهای لازم با واحد دانشگاهی انجام نمیشد؛ در ابتدای کار شرایط به نوعی بود که هیئتعاملی در فعالیت کشاورزی نتواند موفق باشد و در نتیجه مجبور باشد زمین کشاورزی مجدداً به زمینداران بزرگ و دلالان زمین کشاورزی، واگذار شود و بعد از کشت تقریباً مدت 25 روز اجازه ورود آب به این زمین داده نمیشد.» رئیس دانشگاه آزاد واحد اسلامشهر بهعنوان سخن پایانی افزود: «اعضای هیئتعلمی دانشگاه آزاد اسلامشهر 28 روز برای به دست آوردن سهمیه آب زمین تلاش کردند. زمینی که در کشاورزی دارای آب نباشد ارزشی ندارد؛ به بیابان بایر تبدیل میشود. اما زمین کشاورزی که دارای سهمیه آب باشد، ارزش افزوده بسیار بالایی دارد. 28 روز بعد از کاشت بذر، اعضای کارگروه هیئتعاملی ما تلاش کرده و موفق شدند تا آب را به این زمین برسانند و سهمیه آب را دریافت کنند و در آخر زمین را آبیاری کنند.»
شماره ۴۳۶۷ |
صفحه ۴ |
دانشگاه
دانلود این صفحه
رئیس دانشگاه آزاد واحد اسلامشهر:
اعضای هیئتعلمی کشاورزی به استادان عرصه تبدیل شدند














