فرهیختگان: مهدی سیف تبریزی، اشاره‌ای به تمدید تحریم‌ها توسط آمریکا کرد و آن را اقدامی عادی توسط آمریکا دانست و گفت: «به نظر می‌رسد تمدید این تحریم‌ها یک روال عادی در کاخ سفید است. بسیاری از تحریم‌ها، از جمله تحریم‌های مربوط به ایران، هر ساله توسط رئیس‌جمهور آمریکا تمدید می‌شوند. اما هنوز مشکل روسیه و آمریکا برطرف نشده است که انتظار داشته باشیم، آمریکا تحریم‌ها را علیه روسیه لغو کند. بنابراین، از نظر شکلی، هنوز اختلافات موجود است و به نظر می‌رسد کاخ سفید صرفاً یک اقدام روتین انجام داده است.»

   پالس تحریم‌ها؛ تهدید روسیه به پذیرش شروط ترامپ
هنوز مسائل اختلافی عمده‌ای میان روسیه و آمریکا وجود دارد. مهدی سیف تبریزی در ادامه به اختلافات موجود میان دو کشور اشاره کرد و گفت: «حداقل دو یا سه مسئله عمده و جدی میان روسیه و آمریکا بر سر اوکراین وجود دارد. نباید انتظار داشته باشیم که برعکس اتفاقاتی که رخ می‌دهد، صرفاً به دلیل دیدارهای دیپلماتیک و برخی مسائل سطح پایین، مانند تأمین مالی هیئت‌های دیپلماتیک، این اختلافات حل شوند. نخستین مشکل این است که ترامپ به‌دنبال یک آتش‌بس سریع در جنگ اوکراین است، درحالی‌که روسیه خواهان یک صلح کامل و پایدار است. از دیدگاه مسکو، این صلح باید به معنای حل تمام مسائلی باشد که باعث آغاز جنگ شده‌اند. روسیه به هیچ عنوان آتش‌بس نمی‌خواهد، درحالی‌که ترامپ معتقد است ابتدا باید به یک آتش‌بس دست یابد و سپس در بازه زمانی نامعلومی (که ممکن است چند ماه یا حتی سال‌ها طول بکشد) به سمت صلح دائمی حرکت کند. اما روس‌ها به دنبال صلح دائمی‌اند. دومین مسئله اصلی، بحث عضویت اوکراین در ناتو است. روسیه قاطعانه خواستار حذف دائمی این موضوع از دستور کار است، اما این چیزی نیست که آمریکایی‌ها برای همیشه آن را کنار بگذارند و اروپایی‌ها هم به عنوان شرکای آمریکا، قائل به این نیستند. چند نفر از رؤسای جمهور کشورهای اروپایی تأکید کرده‌اند که مسیر عضویت اوکراین در ناتو برگشت‌ناپذیر است و همچنان این درخواست را دارند که عضویت ناتو را پس از پایان جنگ به دست بیاورد. این چیزی نیست که روس‌ها بخواهند آن را قبول کنند. این موضوعات از اصلی‌ترین موارد اختلافی عمده میان مسکو و واشنگتن محسوب می‌شود. بنابراین، نباید بیش از حد به دیدارهای دیپلماتیک اخیر و امیدواری‌های مطرح‌شده دو طرف در این مورد که روند اختلافات کم شده و به یک روند عادی قبل از 2022 برسند، توجه کرد. اختلافات کلیدی و اساسی میان دو کشور پابرجاست. تمدید تحریم‌های اخیر از سوی کاخ سفید نیز پالسی برای روس‌ها ارسال کرد که همه چیز قرار نیست به شکل طبیعی توسط ترامپ پیش رود و اگر خواسته‌های ترامپ اجرایی نشود، همان‌طور که ترامپ نیز پیش از این گفته بود، می‌توانند شاهد تحریم‌های سنگین‌تری از سمت آمریکا باشند. این تحریم‌ها این پیام را به روس‌ها منتقل کرد که شما هم باید خواسته‌های آمریکا را بپذیرید.» سیف تبریزی به این موضوع هم اشاره کرد که روند مذاکرات میان روسیه و آمریکا هنوز به موضوع اوکراین نرسیده و توضیح داد: «در خصوص روند مذاکرات، باید توجه داشت که فعلاً این گفت‌وگوها بیشتر بر حل مشکلات دوجانبه آمریکا و روسیه متمرکز است و هنوز به‌طور مستقیم به مسئله اوکراین ورود نکرده است. در نتیجه، نباید انتظار داشت که به‌زودی خروجی مشخصی برای حل بحران اوکراین از این مذاکرات حاصل شود.»

   توافق با آمریکا مسیر چند‌قطبی روسیه را منحرف نمی‌کند
تصور اینکه حل مشکلات با آمریکا، روابط میان روسیه، چین و ایران را تحت تأثیر قرار دهد، ساده‌لوحانه است. این موضوعی بود که مهدی سیف تبریزی در توضیح احتمال تأثیر توافق آمریکا و روسیه بر روابط با چین و ایران به آن اشاره کرد و گفت: «تصور اینکه حل‌وفصل مشکلات میان آمریکا و روسیه بتواند مسیری را که روسیه، چین و در کنار آن‌ها ایران در پیش گرفته‌اند تغییر دهد، بسیار ساده‌لوحانه است. مشکلات میان آمریکا و روسیه آن‌قدر عمیق است که انتظار حل آن‌ها در کوتاه‌مدت واقع‌بینانه نیست. تحریم‌های آمریکا علیه روسیه نیز بسیار گسترده‌تر از آن است که یک‌شبه لغو شوند. درست است که روسیه مایل است وضعیت اقتصادی خود را بهبود بخشد و فرصت‌های بیشتری در عرصه بین‌المللی ایجاد کند. همچنین، یکی از اهداف روسیه این است که شکاف میان آمریکا و اروپا را عمیق‌تر کند. به نظر می‌رسد مسکو با سیاست کنونی خود در قبال آمریکا، به ویژه آمریکای ترامپ، قصد دارد اختلافات داخلی در ناتو را افزایش دهد و گسل میان واشنگتن و بروکسل را تشدید کند. بنابراین، همراهی نسبی روسیه با ترامپ احتمالاً از این منظر قابل‌تحلیل است. اما این تصور که هرگونه مصالحه میان آمریکا و روسیه بتواند روابط مسکو و پکن را دچار اختلال کند، کاملاً اشتباه است. روسیه پس از سال 2022 به‌طور جدی مسیر چندقطبی‌ را در پیش گرفته و نه‌تنها تمایلی به بازگشت از این مسیر ندارد، بلکه منافع خود را نیز در این نمی‌بیند که از مسیر خود برگردد. اعتماد میان روسیه و غرب کاملاً از بین رفته و مسکو اکنون خود را در تقابل با غرب می‌بیند. غرب نیز، که شامل اتحادیه اروپا و سایر کشورهای اروپایی است، در مسیر خصمانه‌ای با روسیه قرار دارد. بنابراین، روسیه هرگز از راهی که در پیش گرفته عقب‌نشینی نخواهد کرد. همان‌طور که شاهد بودیم، روابط میان چین و روسیه بیش از پیش تقویت شده و انتظار می‌رود که گروه بریکس نیز فعالیت‌های خود را به‌صورت گسترده‌تری ادامه دهد. اگر تحریم‌های غرب علیه روسیه کاهش یابد، مسکو خواهد توانست روابط خود را با کشورهای جنوب جهانی، به‌ویژه در آفریقا، گسترش دهد. این وضعیت، یک دستاورد بزرگ برای روسیه محسوب می‌شود، چراکه باعث افزایش نفوذ آن در میان کشورهایی خواهد شد که به دنبال جایگزینی برای غرب‌اند و برای کشورهایی که می‌خواستند به روسیه تکیه کنند، یک برگ برنده است و روس‌ها هیچ وقت این برگ برنده را از دست نخواهند داد. در مورد روابط مسکو با تهران و پکن نیز وضعیتی مشابه وجود دارد. ممکن است روسیه در برخی موارد نقش میانجی میان ایران و آمریکا را بر عهده بگیرد، همان‌طور که پیش‌تر چین، عمان و حتی عربستان سعودی تلاش کرده بودند چنین نقشی را ایفا کنند. اما این به معنای تغییر در روابط روسیه با ایران و چین نخواهد بود. با تحقق توافق صلح میان مسکو و واشنگتن، دست روسیه برای بازیگری بیشتر در فضای بین‌الملل بازتر می‌شود و کارت‌های بازی بیشتری در اختیار خواهد داشت.»

   ترامپ از اروپا امتیاز بگیرد چرخشش به سمت روسیه کُند می‌شود
سیف‌تبریزی به این موضوع اشاره کرد که رفتار اروپایی‌ها می‌تواند در چرخش مواضع آمریکا در مورد روسیه تأثیرگذار باشد و گفت: «کشورهای اروپایی نیز نقش تأثیرگذاری در روند روابط میان روسیه و آمریکا دارند. دیدارهای اخیر، ازجمله دیدار با استارمر و پیش از آن با مکرون و مطمئناً دیدارهای دیگری که ترامپ با سران کشورهای اروپایی خواهد داشت. ترامپ کاملاً منفعت محور حرکت می‌کند. اگر بتواند امتیازات موردنظر خود را از اتحادیه اروپا دریافت کند و کشورهای اروپایی را متقاعد کند که سهم بیشتری از هزینه‌های مشترک ناتو را تقبل کنند؛ برای مثال، ۲.۵ درصد از (GDP) را که الان در اختیار ناتو می‌گذارند، به مقدار بالاتری ببرند، حتی صحبت از ۵ درصد بود که فکر نمی‌کنم بتواند به آن درصد برساند. اگر سهم کشورهای اروپایی در تأمین هزینه‌های ناتو افزایش یابد، حتی اگر رقم ۵ درصدی که مطرح شده محقق نشود و تنها به ۴ درصد برسد، ترامپ می‌تواند از اروپایی‌ها امتیازات بیشتری بگیرد. او، به قول خودش، هزینه امنیت اروپا را از خود اروپایی‌ها خواهد گرفت. در این صورت، به نظر می‌رسد مدل رفتاری ترامپ کاملاً تغییر کند، حتی در قبال روسیه. روس‌ها نیز این مسئله را می‌دانند و سعی دارند در شرایط فعلی جنگ اوکراین، امتیازات لازم را کسب کنند. باید توجه داشت که هرچقدر این جنگ فرسایشی‌تر و طولانی‌تر شود، با توجه به وضعیت کنونی اوکراین، بدون شک به نفع روسیه خواهد بود. روس‌ها می‌توانند زمین‌های بیشتری را از اوکراین تصرف کنند و این موضوع در مذاکرات آتی، دست آن‌ها را بازتر خواهد کرد. همه کشورها آگاه هستند که بدون توجه به روند مذاکرات، پیش‌شرط بازگرداندن زمین‌ها به وضعیت پیش از سال ۲۰۱۴ -که زلنسکی آن را شرط ورود به هر نوع مذاکره صلح قرار داده بود-دیگر عملاً کنار گذاشته شده است. بنابراین، هر مقدار سرزمینی که روسیه تا پیش از آغاز مذاکرات صلح تصرف کند، به خاک اصلی خود الحاق خواهد کرد و این موضوع شرایط را برای اوکراین و کشورهای اروپایی دشوارتر می‌کند. روس‌ها عجله‌ای برای صلح ندارند. اقتصاد این کشور همچنان پابرجاست و فعالیت خود را ادامه می‌دهد. از لحاظ تسلیحاتی نیز، روسیه اکنون به‌مراتب قوی‌تر از دوران پیش از سال ۲۰۲۲ است و می‌تواند ارتش خود را بهتر از گذشته تأمین کند. اما در طرف مقابل، اوکراین با مشکلات تأمینی جدی روبه‌رو شده و آمریکا نیز حاضر نیست هزینه بیشتری برای اوکراین بپردازد. به نظر می‌رسد روس‌ها از این شرایط آگاهند و می‌دانند که آمریکا نیز ممکن است تغییر جهت دهد. بااین‌حال، در فضای کنونی که ترامپ به دنبال گرفتن امتیازات است، روس‌ها نیز امتیازات خود را از این بازی و زمین برداشته‌اند. مهم‌تر از همه، آن‌ها اختلاف میان آمریکا و اروپا را عمیق‌تر کرده و سعی دارند به این شکاف دامن بزنند. از سوی دیگر نیز به نظر می‌رسد، ترامپ، اگر بتواند امتیازاتی که مدنظرش است را از اتحادیه اروپا و اوکراین دریافت کند، چرخش خود را به سمت اروپا افزایش خواهد داد. بنابراین، هرچند که تاکنون رویکرد او به سمت روسیه متمایل بوده، اما بعید است این روند با همان سرعت گذشته ادامه یابد.»