زهرا رمضانی - پریا ناصری، گروه دانشگاه: آموزش عالی کشور سال‌هاست با چالش‌های مالی دست و پنجه نرم می‌کند؛ مسئله‌ای که تداوم وابستگی به بودجه‌های نفتی در تشدید آن مؤثر بوده است. واقعیت آن است که ارتزاق دانشگاه‌های دولتی از بودجه دولت به عنوان رکن اصلی آموزش عالی کشور از ابتدای تأسیس تا امروز، باعث شده تا این دانشگاه‌ها هر ساله با آغاز فصل بودجه‌ریزی، تلاش کنند تا سهم بیشتری از کیک بودجه داشته باشند. هرچند طی سال‌های اخیر نه تنها کارشناسان حوزه آموزش عالی، بلکه مسئولان و حتی رئیس دولت چهاردهم هم تنها مسیر برون‌رفت از وضعیت فعلی را حرکت دانشگاه‌ها به سمت افزایش درآمدها، آن هم از محل انجام پروژه‌های برون‌دانشگاهی معرفی کرده‌اند، اما آن‌گونه که از جوانب مختلف برنامه‌ریزی مالی سال آینده دانشگاه‌ها برمی‌آید، تغییر محسوسی حس نمی‌شود. روال بودجه‌ریزی برای سال 1404 نیز بر همان پاشنه قبل می‌چرخد. با وجود اینکه آیین‌نامه نحوه تعیین اعتبارات دانشگاه‌ها و مؤسسات آموزشی، پژوهشی و فناوری بر اساس مفاد برنامه هفتم تدوین شده و به تصویب هیئت وزیران هم رسیده، نشانه ویژه‌ای از تغییر مدل بودجه‌ریزی دانشگاه‌های دولتی دیده نمی‌شود و خبری هم از جزئیات شاخص‌ها که بنا بود به شکلی شفاف اعلام شود، نیست.نگاهی کلی به بخش دوم لایحه بودجه 1404 نشان می‌دهد اعتبارات وزارت علوم با رشد 38 درصدی سال آینده به 106 همت می‌رسد. حدود 86 همت، یعنی 81 درصد از کل اعتبارات وزارت علوم مربوط به دانشگاه‌ها است. مؤسسات و مراکز آموزش عالی و دانشگاه‌ها باید به صورت میانگین تنها 10 درصد از بودجه‌شان را از طریق درآمدهای اختصاصی تأمین کنند. رقمی که معنایش وابسته ماندن دانشگاه‌های دولتی به بودجه‌های نفتی است. در ادامه، وضعیت بودجه‌ای دانشگاه‌ها در لایحه بودجه را به صورت جزئی مورد بررسی قرار داده‌ایم که از نظر می‌گذرانید.

رشد 55 درصدی بودجه ستاد وزارت علوم
وزارت علوم، تحقیقات و فناوری در صورت موافقت نمایندگان مجلس، 106 هزار و 486 میلیارد تومان اعتبار خواهد داشت که 20 هزار میلیارد تومان آن از محل درآمدهای اختصاصی تأمین خواهد شد تا مسئولان این وزارتخانه باید 19 درصد از کل بودجه‌شان را از طریق درآمدزایی به دست آورند. از طرف دیگر، بودجه ستاد وزارت علوم که سهم 8 درصدی از اعتبارات این وزارتخانه را شامل می‌شود، برای سال 1404 با رشد 55 درصدی همراه شده و از 5 هزار و 170 میلیارد تومان در قانون بودجه 1403 به 8 هزار میلیارد تومان خواهد رسید که یک‌هشتم آن از محل درآمدهای اختصاصی تأمین می‌شود. با این حال، بررسی سهم اعتبارات تملک دارایی وزارت علوم و ستاد وزارت علوم هم نشان می‌دهد که وزارت علوم در مجموع 11 درصد از اعتباراتش را به حوزه عمرانی اختصاص داده، ولی این سهم برای ستاد وزارتخانه به 40 درصد می‌رسد. به عبارت دقیق‌تر، وزارت علوم 11 هزار میلیارد تومان و ستاد این وزارتخانه هم 3 هزار و 197 میلیارد تومان را به فعالیت‌های مرتبط با حوزه تملک دارایی اختصاص می‌دهد.

رشد 48 درصدی بودجه دانشگاه‌ها با کاهش 2 درصدی درآمدها
پیش از بررسی جزئی‌تر وضعیت 118 دانشگاه وزارت علوم، باید عنوان کرد که در مجموع 86 هزار میلیارد تومان بودجه برای آن‌ها در لایحه سال آینده در نظر گرفته شده که از این میزان باید رقمی حدود 16 هزار میلیارد تومان را از محل درآمدهای اختصاصی تأمین کنند؛ به بیان دیگر، 18 درصد از بودجه دانشگاه از محل‌های درآمدی آن‌ها تأمین خواهد شد. مقایسه این عدد با سهم 20 درصدی درآمدهای اختصاصی در قانون بودجه امسال نشان از افزایش 2 درصدی اتکای دانشگاه‌ها به بودجه نفتی دارد. طرف دیگر، وقتی لایحه بودجه امسال را در کنار رقم 62 هزار میلیارد تومانی قانون بودجه 1403 قرار می‌دهیم، باید عنوان کرد که سال آینده دانشگاه‌های دولتی با افزایش 48 درصدی بودجه‌شان روبه‌رو خواهند شد. این مسئله به وضوح نشان می‌دهد سهم درآمدهای اختصاصی دانشگاه‌ها همچنان زیر 20 درصد خواهد بود و عملاً دانشگاه‌ها سال آینده هم بیش از 80 درصد به جیب دولت وابسته خواهند ماند.

بودجه تعاملات بین‌المللی وزارت علوم به 8 میلیون دلار نمی‌رسد

بررسی زیرمجموعه‌های وزارت علوم نشان می‌دهد که بیشترین افزایش بودجه به موزه ملی علوم و فناوری‌های وزارت علوم می‌رسد که بودجه آن با رشد 64 درصدی از 44 میلیارد تومان به 73 میلیارد تومان رسیده است. بعد از آن شاهد افزایش 57 درصدی بودجه مرکز مطالعات و همکاری‌های علمی بین‌المللی هستیم. به طوری که بودجه این مرکز از  350 میلیارد تومان برای سال آینده به 550 میلیارد تومان خواهد رسید؛ البته بد نیست این مسئله را هم ملاک قرار داد که با توجه به وظایف این مرکز از جمله همکاری در پایش تحولات علمی و فناوری در محیط بین المللی، ایجاد ارتباط و حمایت و پشتیبانی از انجمن‌های علمی بین‌المللی، تشکیل بانک اطلاعات کنشگران علم ایرانی و خارجی و... نمی‌توان به صورت قطعی عنوان کرد که این بودجه می‌تواند زمینه را برای گسترش فعالیت‌های بین‌المللی ایران فراهم کند؛ چراکه اگر بخواهیم این مبلغ را به دلار مبادله‌ای در نظر بگیریم، کل بودجه این مرکز حدود 8 میلیون دلار خواهد شد.
تعیین اعتبار 79 میلیارد تومانی برای مرکز نشر دانشگاهی ‌آن هم در حالی که اعتبار این مرکز در سال گذشته 51 میلیارد تومان بوده، نشان‌دهنده رشد 54 درصدی اعتبارات این بخش است که معنایش آن است اعتبار این مرکز در رده سومین زیرمجموعه وزارت علوم قرار می‌گیرد که بیشترین رشد را تجربه کرده است.
چالش‌های مالی صندوق رفاه ادامه پیدا می‌کند؟
صندوق رفاه دانشجویان که تنها مرجع اعطای تسهیلات در قالب وام‌های مختلف به دانشجویان است نیز برای سال 1404، رشد 43 درصدی بودجه را تجربه خواهد کرد. به طوری که لایحه سال بعد، هزار و 705 میلیارد تومان را برای این صندوق تعیین کرده که این میزان در سال گذشته هزار و 195 میلیارد تومان بوده است. اما آنچه در این میان از اهمیت بالایی برخوردار است، اینکه‌ صندوق همیشه از لحاظ مالی در مضیقه بوده و طبیعتا این مسئله باعث ایجاد محدودیت در ارائه تسهیلات با مبالغ بالا خواهد شد. سازمان سنجش نیز برای برای موضوع بند ج تبصره 49 قانون بودجه که مربوط به هزینه برگزاری آزمون‌های ورودی دانشگاه‌ها و مؤسسات آموزش عالی  می‌شود؛ با رشد 38 اعتبارات همراه خواهد بود به طوری که در سال آینده هزار و 800 میلیارد تومان بودجه از منابع عمومی دولت به این حوزه‌ اختصاص پیدا می‌کند، در حالی که این میزان سال گذشته هزار و 300 میلیارد تومان بوده است.
مؤسسه پژوهش و برنامه‌ریزی آموزش عالی با وجود رشد 36درصدی، از‌ 36 میلیارد تومان به 49 میلیارد تومان می‌رسد. نکته قابل توجه در لایحه بودجه سال آینده کاهش 21درصدی اعتبارات نهاد نمایندگی مقام‌معظم‌رهبری در دانشگاه‌ها  و 58‌درصدی بخش ستاد عمره و عتبات دانشگاهیان نهاد خواهد بود. به طوری که این دو مجموعه به ترتیب اعتبار 821 و 68 میلیارد تومانی خواهند داشت. اما مسئله‌ای که نمی‌توان از آن به راحتی گذشت رشد 25درصدی اعتبارات مربوط به دبیرخانه شورای عالی عتف است؛ دبیرخانه‌ای که برای سال آینده اعتبار آن به 30 میلیارد تومان می‌رسد، در حالی که این رقم در سال 1403  24 میلیارد تومان بوده است.

رتبه اول؛ دانشگاه ملی مهارت با 7 هزار میلیارد تومان

دانشگاه ملی مهارت یا همان فنی و حرفه‌ای سابق با رشد دو‌پله‌ای نسبت به سال قبل و میزان اعتبار حدود 7 همت در رأس دانشگاه‌ها با بیشترین بودجه در لایحه 1404 قرار دارد. بعد از آن، دانشگاه تهران با اعتبار 6 همتی و حفظ جایگاه خود، در رتبه دوم قرار می‌گیرد. برای دانشگاه پیام نور نیز بودجه 5.5 همت در نظر گرفته شده و با افت دو پله‌ای نسبت به جایگاهش در بودجه سال گذشته به رتبه سوم نزول پیدا کرده است. در جایگاه چهارم هم تغییری ایجاد نشده و دانشگاه شهید بهشتی با اعتبار 2 هزار و 657 میلیارد تومانی همان وضعیت سال گذشته را دارد. دانشگاه صنعتی شریف با میزان 2 هزار و 362 میلیارد تومانی و دانشگاه شیراز با اعتبار 2 هزار و 304 میلیارد تومانی به ترتیب در جایگاه پنجم و ششم رتبه‌بندی بودجه دانشگاه‌ها قرار دارند. دانشگاه فردوسی مشهد نیز با اعتبار 2 هزار و 239 میلیارد تومانی و افت دو‌پله‌ای در جایگاه هفتم قرار گرفته است. ضمن اینکه دانشگاه تربیت مدرس با اختصاص 2 هزار و 77 میلیارد تومانی، دانشگاه تبریز با اعتبار 2 هزار و 67 میلیارد تومانی و دانشگاه صنعتی امیرکبیر نیز با اعتبار یک هزار و 911 میلیارد تومانی به ترتیب در جایگاه‌های هشتم، نهم و دهم بودجه سال 1404 قرار دارند.

کدام دانشگاه‌ها بیش از 50 درصد رشد بودجه داشتند؟

با وجود اینکه سه دانشگاه ملی مهارت، تهران و پیام‌نور بیشترین بودجه را از منابع عمو‌می‌کشور در حوزه دانشگاه‌های زیرمجموعه وزارت علوم به خود اختصاص داده‌اند؛ اما زمانی که بحث از سنجه میزان رشد بودجه به نسبت بودجه سال 1403 می‌شود؛ دانشگاه ملی مهارت با رشد 76 درصدی در جایگاه اول، بعد از آن نیز دانشگاه جامع علمی‌کاربردی با رشد 64 درصدی و دانشگاه صنعتی ارومیه نیز با رشد 57 درصدی در جایگاه سوم قرار دارد. البته دانشگاه سمنان نیز رتبه چهارم را به خود اختصاص داده است. همچنین دانشگاه‌های معارف اسلا‌می‌ و صنعتی‌شریف هرکدام با 47 درصد رشد بودجه جایگاه‌های پنجم و ششم را کسب کردند. دانشگاه‌های صنعتی کرمانشاه، دریانوردی و علوم دریایی چابهار و صنعتی بیرجند نیز با رشد یکسان 46 درصدی جایگاه‌های هفتم تا نهم را به خود اختصاص دادند. ضمن اینکه دانشگاه صنعتی نوشیروان بابل با رشد 45 درصدی و 11 پله صعود جایگاه دهم را کسب کرده است. نکته قابل‌توجه اینکه فقط نام سه تا از دانشگاه‌های پایتخت‌نشین در میان ده دانشگاهی که بیشترین رشد بودجه را نسبت به سال گذشته داشته‌اند به چشم می‌خورد.

بالاترین تکالیف درآمدی برای پیام‌نور، تهران و شاهد

تنها راه کوچک کردن سفره ارتزاق دانشگاه‌ها از منابع عمو‌می‌دولت را باید الزام دانشگاه‌ها برای حرکت به سمت درآمدهای اختصاصی دانست؛ موضوعی که تکلیف آن در لایحه بودجه تا حدی مشخص شده و با وجود اینکه شاید در ابتدا ارقام قابل‌توجهی، برای درآمدزایی دانشگاه‌ها تعیین شده باشد، اما سهم زیادی از کل بودجه دانشگاه‌ها را در برنمی‌گیرد. براساس لایحه، دانشگاه پیام‌نور در جایگاه اول کسب درآمد اختصاصی قرار دارد، به‌طوری‌که باید در طول یک سال مالی آینده، درمجموع 2 هزار و 996 میلیارد تومان درآمد به دست بیاورد؛ رقمی‌ که 54 درصد از کل بودجه‌اش را شامل ‌می‌شود؛ موضوع زمانی جالب‌تر ‌می‌شود که بدانیم این سهم بر اساس قانون بودجه امسال، در مجموع 47 درصد از کل بودجه این دانشگاه را شامل ‌می‌شد و حالا این دانشگاه باید برای سال آتی، 7 درصد بیشتر از نسبت امسال درآمدزایی داشته باشد تا رقم تکلیفی درآمدهای اختصاصی را با رشد 32 درصدی‌اش به دست آورد.
جایگاه بعدی این حوزه هم به دانشگاه تهران ‌می‌رسد که مسئولان بودجه کشور، برای آن پیش‌بینی درآمد هزار و 850 میلیارد تومانی را در سال 1404 داشتند. دانشگاه شاهد هم که باید 54 درصد از کل بودجه‌اش را از طریق درآمدزایی تامین کند، ملزم شده تا برای سال آینده به درآمد اختصاصی 946 میلیارد تومانی برسد، این در حالی است که مجموع بودجه این دانشگاه یک هزار و 762 میلیارد تومان خواهد بود.
جالب اینجاست که دانشگاه صنعتی‌شریف علی‌رغم پتانسیل بالایی که در درآمدزایی و انجام پروژه‌های مختلف صنعتی دارد، اما براساس لایحه، 791 میلیارد تومان تکلیف درآمدی دارد که این میزان به اندازه 33 درصد از کل بودجه‌اش خواهد بود؛ سهمی ‌که نسبت به سال گذشته هیچ‌گونه تغییری هم نکرده است.
 اگر بخواهیم نگاهی به 10 دانشگاهی که باید بیشترین درآمد اختصاصی داشته باشند بیندازیم باید عنوان کرد که رتبه 5 این جایگاه به دانشگاه غیرتهرانی ‌می‌رسد به‌طوری که دانشگاه صنعتی اصفهان باید برای سال بعد رقم درآمد اختصاصی‌اش به 650 میلیارد تومان برسد. همچنین دانشگاه‌هایی مانند شهید بهشتی، صنعتی امیرکبیر، شیراز، جامع علمی‌کاربردی و علم و صنعت تهران در رده‌های بعدی این جدول قرار گرفته‌اند و سهم درآمد اختصاصی آنها به ترتیب براساس لایحه بودجه باید به 649 میلیارد تومان، 550 میلیارد تومان، 537 میلیارد تومان، 470 میلیارد تومان و درنهایت به 451 میلیارد تومان برسد؛ اعدادی که با در نظر گرفتن ظرفیت دانشگاه‌هایی مانند شهید بهشتی و امیرکبیر تنها یک معنی ‌می‌دهد. آنچه در اینجا خودنمایی ‌می‌کند، قرار نگرفتن نام دانشگاه تربیت مدرس در بین 10 دانشگاه با بالاترین میزان رقم درآمد اختصاصی است.

رشد حدود هزار درصدی درآمد اختصاصی دانشگاه صنعتی ارومیه

دانشگاه‌های کوچک رشد قابل توجهی در تکالیف اختصاصی داشتند. اگر بخواهیم دانشگاه‌ها را از حیث رشد درآمد اختصاصی‌شان مورد ارزیابی قرار دهیم، باید عنوان کرد بالاترین تکلیف درآمدی به دانشگاه صنعتی ارومیه ‌می‌رسد. البته عدد آن به اندازه میزان رشد 960 درصدی‌اش چشمگیر نیست؛ این دانشگاه باید برای سال آینده به درآمد 45 میلیارد تومانی برسد، در حالی که طبق قانون بودجه 1403 این رقم در مجموع 4 میلیارد و 200 میلیون تومان بود. بعد از آن دانشگاه قم با رشد 365 درصدی درآمدها قرار دارد به طوری که باید از 27 میلیارد تومان درآمد امسال به رقم 127 میلیارد تومان برسد. جایگاه سوم این حوزه هم به دانشگاه مراغه ‌می‌رسد، چرا که این دانشگاه باید از درآمد حدودا 9 میلیارد تومانی به درآمد 36 میلیارد تومانی برای سال آینده برسد که معنایش رشد 319 درصدی درآمدها خواهد بود. سمنانی‌ها هم در رتبه چهارم قرار گرفته اند به طوری که باید برای سال آینده رشد 245 درصدی در رقم درآمدهایش داده و از 70 میلیارد تومان به درآمد 241 میلیارد تومانی برسد. سکوی پنجم هم به دانشگاه شهید مدنی آذربایجان ‌می‌رسد که باید با رشد 213 درصدی به درآمد 75 میلیارد تومانی برسد، در حالی که بر اساس قانون بودجه این دانشگاه برای امسال تنها باید درآمد 24 میلیارد تومانی را به دست آورد.

بودجه 2 همتی دانشگاه مهارت برای ساخت‌وساز

طرح‌های تملک دارایی‌های سرمایه‌ای مطابق بند 10 ماده 1 قانون برنامه و بودجه، مجموعه عملیات و خدمات مشخصی است که بر اساس مطالعات توجیهی، فنی، اقتصادی یا اجتماعی توسط دستگاه‌های اجرایی انجام می‌شود و انواع مختلفی هم دارند. این بخش بودجه به طور کلی شکل عمرانی به خود می‌گیرد. بر اساس لایحه بودجه امسال، دانشگاه ملی مهارت رتبه اول را با رقمی حدود 2 همت برای بودجه تملک دارایی دارد؛ رقمی که 27 درصد از کل بودجه این دانشگاه را شامل می‌شود.
رتبه بعدی دانشگاه تهران است که 6 درصد از بودجه‌اش را که معادل 385 میلیارد تومان می‌شود را صرف ساخت‌وساز و فعالیت‌های عمرانی می‌کند.
این میزان برای دانشگاه صنعتی شریف به 338 میلیارد تومان می‌رسد، رقمی که 14 درصد از کل بودجه این دانشگاه را شامل می‌شود و این دانشگاه را در رتبه سوم بیشترین بودجه‌های تملک دارایی قرار می‌دهد.
دانشگاه تربیت مدرس نیز این امکان را خواهد داشت که برای سال 1404، بتواند 8 درصد از بودجه‌اش یا به عبارتی حدود 160 میلیارد تومان را برای فعایت‌های عمرانی اختصاص دهد. دانشگاه امیرکبیر نیز در رتبه پنجم بالاترین اعتبارات تملک دارایی قرار می‌گیرد.
این دانشگاه پایتخت با چراغ سبز تصمیم‌گیران، این امکان را خواهد داشت که 147 میلیارد تومان را به این حوزه تخصیص دهد. البته نمی‌توان این مسئله را هم نادیده گرفت که اولا احتمال تغییر این ارقام در قانون بودجه 1404 وجود دارد و ثانیا با توجه به بالا رفتن هزینه‌ها، نمی‌توان به صورت قطعی گفت که بودجه‌های تخصیص پیدا کرده به حوزه تملک دارایی، می‌تواند پاسخگوی نیاز قطعی دانشگاه‌ها به این حوزه باشد.

درآمدهای اختصاصی در کدام دانشگاه‌‌‌ها به طرح‌های عمرانی می‌رسد؟

لایحه بودجه امسال، تفاوت مهمی با قانون بودجه سال گذشته دارد؛ چراکه با تعیین سهم درآمد اختصاصی در بخش تملک دارایی عملا دانشگاه‌ها مکلف می‌شوند بخشی از نیاز خود به بودجه عمرانی را از طریق درآمدزایی تامین کنند. مسئله‌ای که دانشگاه پیام نور در آن، جایگاه اول را به دست آورده است، به طوری که باید 97 میلیارد تومان درآمدزایی داشته و آن را صرف فعالیت‌های عمرانی کند. بعد از آن دانشگاه جامع علمی کاربردی قرار دارد که سهم درآمدهای اختصاصی‌اش در حوزه تملک دارایی به 94 میلیارد تومان می‌رسد. جالب اینجاست که دانشگاه فردوسی مشهد باید 90 میلیارد تومان برای این حوزه درآمدزایی داشته باشد. اما موضوع زمانی جالب‌تر می‌شود که بدانیم دانشگاه ملی مهارت هم باید 56 میلیارد تومان از بودجه تملک دارایی‌اش را از محل درآمدهای اختصاصی‌اش تامین کند. پنجمین جایگاه این بخش هم به دانشگاه علامه طباطبایی می‌رسد که باید حدود 45 میلیارد تومان از بودجه‌اش را از محل درآمدهای اختصاصی‌اش بپردازد.
کدام دانشگاه‌ها باید تمام بودجه عمرانی‌شان را از محل درآمدهای اختصاصی تقبل کنند؟ سوالی که در پاسخ به آن باید عنوان کرد، دانشگاه جامع علمی کاربردی برای هرگونه ساخت‌وساز و فعالیت عمرانی باید همه مبلغ را از جیب خودش بپردازد، به‌طوری‌که سهم درآمدهای اختصاصی از بودجه تملک دارایی این دانشگاه 100 درصد اعلام شده است. بعد از آن دانشگاه پیام نور با سهم 74 درصدی قرار دارد. یعنی این دانشگاه باید 74 درصد از کل بودجه تملک دارایی‌اش را از محل درآمدهای اختصاصی‌اش تامین کند. دانشگاه علامه طباطبایی هم از کل بودجه تملک دارایی‌اش، باید 69 درصدش را به صورت اختصاصی تامین کند. دانشگاه فردوسی مشهد هم که سهم درآمدهای اختصاصی‌اش از بودجه تملک دارایی‌اش به حدود 90 میلیارد تومان می‌رسد، در عمل باید 66 درصد از کل مبلغ 136 میلیارد تومانی این حوزه را از محل درآمدها فراهم کند. موضوعی که نشان می‌دهد بار اصلی تامین اعتبارات مورد نیاز برای فعالیت‌های عمرانی بر عهده خود این دانشگاه گذاشته شده است.

سهم طرح‌های عمرانی در بودجه کدام دانشگاه ها بیشتر است؟
قطعا هر چه میزان بودجه تملک دارایی دانشگاهی بیشتر باشد، معنایش آن است که دست بازتری هم در فعالیت های عمرانی خواهد داشت. مسئله‌ای که با نگاهی به لایحه بودجه 1404، باید عنوان کرد دانشگاه سلمان فارسی این امکان را خواهد داشت که حیطه فعالیت‌های عمرانی‌اش را گسترده‌تر کند. به عبارت دقیق‌تر با وجود اینکه این دانشگاه در مجموع 132 میلیارد تومان بودجه دارد، اما 43 درصد آن که معادل 58 میلیارد تومان می‌شود، در بخش تملک دارایی تعریف شده که می‌تواند به فعالیت‌های عمرانی اختصاص یابد.رتبه دوم این حوزه به دانشگاه تخصصی فناوری‌های نوین آمل می‌رسد که 39 درصد از بودجه‌اش که رقمی معادل 60 میلیارد تومان می‌شود را می‌تواند در این حوزه هزینه کند. بعد از آن دانشگاه صنعتی شیراز قرار می‌گیرد که 32 درصد از بودجه که معادل حدود 130 میلیارد تومان می‌شود را باید در حوزه‌های عمرانی اعم از ساخت و ساز و تعمیر و نگهداری هزینه کند. دانشگاه صنعتی کرمانشاه هم با سهم 30 درصدی اعتبارات تملک دارایی‌اش از بودجه، می‌تواند در سال 1404 رقمی نزدیک به 58 میلیارد تومان را برای این منظور اختصاص دهد. دانشکده علوم انسانی حضرت معصومه(س) هم با اعتبار 38 میلیارد تومانی که معادل 29 درصد از کل بودجه‌اش می‌شود، به عنوان پنجمین دانشگاهی است که در لایحه سال آینده، بالاترین بودجه تملک دارایی را در بین دانشگاه‌های وزارت علوم به خود اختصاص داده است؛ به عبارت دیگر این دانشگاه می‌تواند 38 میلیارد تومان از بودجه حدودا 131 میلیارد تومانی‌اش را به عرصه فعالیت‌های عمرانی تخصیص دهد.

تامین یک‌سوم بودجه صنعتی اصفهان و شریف از درآمدها
دانشگاه علمی کاربردی در جایگاه اول بالاترین میزان سهم درآمد اختصاصی از کل بودجه‌اش قرار دارد به طوری که طبق لایحه بودجه 1404 قرار است 61 درصد از کل بودجه این دانشگاه از طریق درآمدهای اختصاصی تامین شود که رقمی معادل 470 میلیارد تومان خواهد بود. بعد از آن دانشگاه پیام نور و شاهد قرار دارند که 54 درصد بودجه‌شان از محل درآمدهای اختصاصی تامین خواهد شد. بعد از آن دانشگاه صنعتی اصفهان قرار دارد که طبق لایحه، از کل بودجه‌اش باید 36 درصدش را از محل قراردادهای برون دانشگاهی، دوره‌های کوتاه مدت و دریافت شهریه تامین کند. سهم 33 درصدی درآمدهای اختصاصی از کل بودجه در دانشگاه صنعتی شریف هم باعث شده تا این دانشگاه در جایگاه چهارم قرار بگیرد. اما درنهایت این دانشگاه تهران است که با سهم 29 درصدی در جایگاه پنجم این حوزه قرار گرفته است. موضوع جالب اینجاست که سهم درآمدهای اختصاصی دانشگاهی مانند علم و صنعت حتی از دانشگاه قم هم کمتر است، به طوری که علمی و صنعتی‌ها باید 25 درصد از بودجه‌شان را از محل درآمدهای اختصاصی تامین کنند، در حالی که این میزان در دانشگاه قم به 29 درصد می‌رسد.