فرهیختگان: اگر تقویم را ورق بزنیم و به چند سال گذشته نگاه کنیم، مفهوم تولید و توزیع کالا نسبت به نیاز جامعه و کمیابی منابع تعریف میشود تا اینکه با ورود به انقلاب صنعتی چهارم اقتصاد نیز دچار تحول شد و تار و پود آن با مفهوم «اقتصاد دیجیتال»، هوشمندسازی و استفاده از هوش مصنوعی در تولید و توزیع محصولات گره خورد. امروزه استفاده از هوش مصنوعی در فرایند تولید محصولات امری الزامی است.
هر کشوری نیز برای پیشرفت و حرکت در تولید علم این عرصه قدمهایی برداشته است. یکی از راهکارهایی که باعث میشود بتوانیم از اقتصاد دیجیتال سهمی داشته باشیم، تقویت این مفهوم در زیرساختهای دانشگاهی کشور و بهرهگیری از توان دانشگاههاست. دانشگاه آزاد در این راستا شبکهای از فناوران این حوزه ایجاد کرده که چندی پیش در رویداد عصر امید گردهم آمده بودند و محصولات متنوعی را در حوزههای مختلف مانند کسب و کار، اقتصاد و سرمایهگذاری و آموزش به نمایش گذاشتند. قصد داریم در این گزارش به معرفی 4 پلتفرم فناوران دانشگاه آزاد بپردازیم که با استفاده از هوش مصنوعی فرایند کارها را تسهیل میبخشند.
واسطهگری دانشگاه در تولید با سکوی «ست»
مسعود حنیفی، عضو هیئتعلمی گروه مکانیک دانشگاه آزاد واحد تبریز در گفتوگو با «فرهیختگان» پیرامون محصول ارائه شده در هفتین رویداد عصر امید با عنوان سکوی «ست» گفت: «هنگامی که سازمان مرکزی پروژه سکوی «ست» را سفارش داد؛ تیمی زیر نظر سرای نوآوری قطعهسازی واحد تبریز با نظارت مستقیم دکتر رنجبران، رئیس واحد تشکیل شد و این پروژه را در سرای نوآوری قطعهسازی تعریف کردیم. این تیم متشکل از اعضای هئیتعلمی دانشگاه، دانشجویان و تعدادی از شرکتهای مستقر در مرکز رشد واحد تبریز بهعنوان تیمهای برنامهنویس است. سکوی «ست» یک پلتفرم آنلاین است که در فضای کسب و کار کشور بین سفارشدهنده و تامینکننده برای ارائه یک سری خدمات از جمله انواع خدمات فنی – مهندسی و همچنین بحث واسطهگری اطلاعات فعالیت میکند.»
او با ارائه یک مثال به جزئیات این محصول پرداخت و ادامه داد: «در نظر بگیرید یک شرکت در تبریز میخواهد قطعهای سفارش دهد. در این حین ممکن است یک شرکت در جایی دوردست از آن استانی مانند سیستان و بلوچستان یا بوشهر بتواند آن قطعه را با کیفیت بهتر و قیمت مناسبتر عرضه کند اما آن شرکت باید بحثهایی از جمله اعتماد، توانمندی لازم برای تولید به موقع و با کیفیت قطعات و ارائه خدمات طبق قرارداد را در نظر بگیرید و برای آن هزینههایی بپردازد. با توجه به اینکه دانشگاه آزاد دارای 400 واحد دانشگاهی در کشور، یعنی در مجاورت هر شهر یک واحد دانشگاهی است و با وجود هیئتعلمیهای متخصص، یک شبکه مهندسی ایجاد شده و به آنها آموزش دادیم و با تدوین فرایندها، روشها و دستورالعملها توانستیم خدماتی نظیر ارزیابی کسب و کارها و بازرسی مربوط به نظارت بر حسن انجام قراردادها را برای شرکتها انجام دهیم.»
حنیفی ویژگی متمایزکننده این پلتفرم را زیرساختها و نیروی انسانی متخصص دانست و تشریح کرد: «شاید سایتهای دیگری نیز باشند که امکانات واسطهگری اطلاعات را انجام میدهند اما این تعداد زیرساختهای توزیع شده در سطح کشور و هئیتعلمی متخصص را هیچ نهاد و ارگان دولتی و خصوصی بهجز دانشگاه آزاد ندارد و این ویژگی انحصاراً در اختیار دانشگاه آزاد است.»
او درباره گردش مالی این پلتفرم توضیح داد: «با توجه به طرح توجیهی که برای این کار آماده کرده بودیم اگر تنها یک درصد از گردش مالی که در این فضای کسب و کار برای فرایندهای تأمین سفارشات انجام میشود را بتوانیم جذب سرمایه سطحی دانشگاه کنیم، میتوانیم سهم قابل توجهی از بودجه دانشگاه را تأمین کنیم. در واقع درآمد آن به قدری است که میتواند با سایر منابع درآمدی دانشگاه رقابت کند که عمدهترین آن بحثهای آموزشی است.»
ربات معاملهگر پیشبینی قیمت با دقت 70 درصدی
محمدجواد قانعدستجردی، مدیرعامل شرکت «مدرن اندیشان جی» مستقر در مرکز رشد دانشگاه آزاد خوراسگان، پیرامون فعالیت شرکت گفت: «این شرکت از سال 1399 تأسیس شد و در حوزه هوش مصنوعی در صنایع مختلف و به صورت خاص در بازار مالی فعالیت میکند. همچنین از دیگر فعالیتهای شرکت میتوان به تولید نرمافزارهای بینالمللی برای اکتشاف مزارع اشاره کرد که در جهان تأییدیههای مختلفی را دریافت کردهاند.»
او درباره جزئیات محصولات این شرکت توضیح داد: «محصول ما در بازارهای بینالمللی به صورت تخصصی روی بازار فارکس در حال فعالیت است. به این صورت که تعدادی ربات هستند که الگوریتمهای هوش مصنوعی روی آنها قرار دارد و تحلیل تکنیکال به روش اسمارت مانی انجام میدهند. ربات معاملهگر ما با وجود تحریمها رتبه اول را در سایت رسمی سی تریدر (cTrader) دارد. نرمافزار یوتیام ما یک نرمافزار برای اکتشاف معادن است که به شرکت نورمدیک نوروی نروژ به فروش رسیده و لایسنس آن به مدت 2 سال به این شرکت داده شده است.»
قانعدستجردی کیفیت بالای پیشبینیها و دقت هوش مصنوعی را مزیت رقابتی محصولات شرکت خود دانست و عنوان کرد: «ربات معاملهگر بالای 70 درصد دقت پیشبینی قیمت را دارد که این میزان عدد قابل قبولی است. وین ریت معاملاتی که در بازار معاملاتی ایجاد میکند 78 درصد است یعنی از هر 100 معامله 78 معامله را درست پیشبینی میکند که یک رتبه دقت بسیار بالاست. محصول ما دارای نسخه دمو است، یعنی هر شخصی که میخواهد این محصول را خریداری کند میتواند آن را به مدت زمان 14 روز تست کند و در صورتی که مورد پسند بود آن را خریداری کند. در داخل ایران این ویژگیهای رقابتی بسیار کمتر دیده میشوند، زیرا شخص فروش خارجی ندارد و نمیتواند اعتماد مشتری را جذب کند. همچنین این محصول در داخل کشور با یکدهم قیمت به فروش میرسد.»
مدیرعامل این شرکت که اولین تولیدکننده این محصول در کشور است، نبود زیرساختها مانند عدم سرورهای گرافیکدار و سرمایهگذاری کلان در این حوزه را از علتهای عدم امکان رقابت با رقبا در سطح جهان دانست.
او نقش دولت در تسهیل سرمایهگذاری کلان دانشگاه آزاد را عامل مؤثری در رشد اقتصاد دیجیتال خواند و افزود: «دانشگاه آزاد به تنهایی نمیتواند تأثیری در سهم 15 درصدی اقتصاد دیجیتال داشته باشد. حتماً باید ارگانهای مختلف از جمله بانک، پشتوانه مالی دانشگاه آزاد قرار گیرد در غیر این صورت دانشگاه آزاد به تنهایی نمیتواند در این فرایند شرکت کند. چون هر طرحی در حوزه دانشبنیان بخواهد به نتیجه برسد نیازمند سرمایهگذاریهای بسیار کلان است. دانشگاه آزاد میتواند از لحاظ فناوری، طرحهایی را تعریف کند که قدرت رقابتی بالایی دارند اما از لحاظ هزینه نمیتواند از آنها حمایت کند؛ بنابراین دولت باید فکری به حال این قضیه کند و بانکها را وادار کند تسهیلاتی با بهره پایین و مدت بالا به این شرکتها پرداخت کنند.»
«شیوانگار» تصحیحگر نوین پایاننامهها
محمدعلی صارمینائینی، بنیانگذار نرمافزار «شیوانگار» محصولی از شرکت فناور «ویرا پژوهان بهین فرتاک» گفت: «در حال حاضر شرکت ویرا پژوهان بهین فرتاک بهعنوان یک شرکت فناور با مرکز رشد دانشگاه آزاد واحد یزد درحال همکاری است. یکی از محصولات ما که در این نمایشگاه عرضهشده تحتعنوان «شیوانگار» است که درحقیقت این نرمافزار به صورت یک افزونه داخل ورد اضافه میشود و به کاربر این قابلیت را میدهد که بتواند کارهای پژوهشی یا فعالیتهایی مثل نوشتن پایاننامه یا رساله را به بهترین شکل انجام دهد و تعامل بسیار بهتری با استاد راهنما یا همکارهای علمی خود داشته باشد.»
او درباره ویژگی این نرمافزار توضیح داد: «استفاده از قالب و چهارچوب مشخص پژوهشی برای پایاننامهها و رسالهها یکی از ویژگیهای این نرمافزار است. درنظر گرفتن این قالب باعث میشود دانشجو بهجای اینکه روی قالب و فرم کار تمرکز کند، بر محتوای علمی اثر خود تمرکز کند. همچنین با توجه به ابزارهایی که در اختیار او قرار گرفته سرعت تولید محصول و دستاوردهای علمی شخص را بیشتر میشود. این محصول سبب تعامل بهتر با استاد راهنما خواهد شد. به شکلی که همزمان روی فایلی که درحال کار است میتواند بازخوردهای استاد راهنما را داشته باشد بدون اینکه به صورت رفت وبرگشت، فایلی بین دانشجو و استاد راهنما ردوبدل شود.»
صارمینائینی، نقش دانشگاه در رسیدن به هدف برنامه هفتم در حوزه اقتصاد دیجیتال را به این صورت بیان کرد: «دانشگاه تربیتکننده نیروی انسانی است و یکی از ارزشمندترین بخشهای حوزه اقتصاد دیجیتال سرمایه انسانی آن است که دانشگاه میتواند رسالت خود را در این زمینه ایفا کند. البته بخشهای دیگری نیز وجود دارد که در اختیار دانشگاه نیست مانند سیاستگذاریهایی که در دولت باید انجام شود یا زیرساختهایی که باید در کشور آماده شود که بتوانیم از این نیروی انسانی توانمندی که دانشگاه آموزش داده به صورت مطلوب و بهنحو احسن بهرهبرداری شود. اگر آن زیرساخت شکل نگیرد از نیروی انسانی نیز نمیتوان بهنحو مطلوب استفاده کرد.»
او درخصوص زیرساختهای لازم برای افزایش تأثیر دانشگاه در بستر اقتصاد دیجیتال افزود: «بخشی از این زیرساختها به سیاستگذاریها، شفاف بودن آییننامهها و ارتباط بین ارگانهای مختلف و تسهیل روند مجوزهای لازم در این زمینه اشاره دارد یا حتی زیرساختهایی مانند بحث اینترنت که برای اقتصاد دیجیتال نیاز و بستری برای تعامل با دنیاست که شاید در اختیار دانشگاه نباشد اما در صورت وجود آنها دستاورهای ارائهشده دانشگاه در این زمینه میتواند در سطح جهانی بهتر نمود پیدا کند و دیده شود.»
سه امکان خاص در یک پلتفرم هوش مصنوعی
مهدی گنجی، مدیر فنی شرکت «کیان رایا» مستقر در مرکز رشد واحد چالوس پیرامون فعالیت شرکت گفت: «شرکت کیان رایا حدوداً پنجسال است که در زمینه طراحی و توسعه نرمافزار یا وبسایتهای مبتنیبر وب فعالیت میکند. حدود یکسال پیش ایده راهاندازی پلتفرمی در قالب هوش مصنوعی به ذهنمان رسید و اولین پلتفرم هوش مصنوعی در دانشگاه آزاد کل کشور را راهاندازی کردیم. این محصول در حال حاضر سه ابزار کلی ساخت تصاویر از طریق هوش مصنوعی، چتبات یا گفتوگو با هوش مصنوعی و تبدیل فایل صوتی یا گفتوگو به متن را در اختیار مخاطب قرار میدهد.»
او ادامه داد: «6 هزار و 500 دانشجو، تمام پرسنل و کارمندهای دانشگاه آزاد چالوس میتوانند بهصورت کاملاً رایگان از تمام امکانات نسخه آزمایشی یا دمو این محصول استفاده کنند. نسخه رسمی این محصول نزدیک به 25 روز آینده رونمایی و در دسترس عموم قرار خواهد گرفت. در حال حاضر پلتفرم ما در حالت آزمایشی قرار گرفته است. هدف از قرارداد با دانشگاه آزاد این بود که مشکلات و خطاهایی که در پلتفرم وجود دارد را حل کنیم. زیرساخت و توسعه این پلتفرم توسط تیم ما انجام میشود. این پلتفرم AI API بیس است و پردازش هوش مصنوعی آن در API و شرکتهای خارجی نظیر OpenAI و ClipDrop و Perplexity انجام میشود. روی این پلتفرم مدلهای پردازشی مختلفی را برنامهریزی کردیم که نهایت استفاده را از آنها داشته باشیم.»
گنجی درباره مزیت رقابتی ساخت تصاویر این پلتفرم دربرابر دیگر نسخهها تصریح کرد: «علاوهبر چتبات که در دیگر پلتفرمها دیده میشود؛ دارای قابلیت ساخت تصاویر با پشتیبانی از زبان فارسیایم. در ساخت تصویر از طریق هوش مصنوعی از دو API و مدل هوش مصنوعی به نام OpenAI مدل Dall – E 3 و ورژن دوم مدل ClipDrop به صورت همزمان استفاده میشود که بتوانیم بالاترین کیفیت را در تصاویر داشته باشیم. در این پلتفرم حتی رندر سهبعدی عکس نیز امکانپذیر است که برای فعالیتهای معماری قابلاستفاده است.»
او درخصوص جزئیات چتبات این شرکت توضیح داد: «در چتبات علاوهبر استفاده از OpenAI ورژن 4o mini، O1 و O3؛ از Perplexity نیز برای حل سؤالات بسیار سنگین ریاضی یا برنامهنویسی استفاده میکنیم. در چتبات میتوانید از فرمتهای عکس و پیدیاف نیز استفاده کنید. در نسخه اصلی فرمتهای قابل استفاده دیگری در چتبات اضافه خواهد شد.»
.gif?v=0)
