فرهیختگان: «حمله به ایران، دیگر موضوع آمریکا نیست.» این نقل قولی است که واشنگتن‌پست از یک مقام اسرائیلی ذکر کرد. این روزنامه در ادامه نیز به این موضوع اشاره کرد که هنوز مشخص نیست که نتانیاهو و ترامپ در رویکردشان با ایران به توافق رسیدند یا خیر. سفر نتانیاهو به آمریکا در حالی انجام شد که انتظار می‌رفت، گفت‌وگویی درمورد ایران نیز صورت گیرد. موضوعی که نتانیاهو نیز قبل از سفرش به واشنگتن به آن اشاره و گفت‌وگو برای مقابله با ایران در همه اشکال را یکی از محورهای این گفت‌وگوها خواند. با این حال برمبنای خبری که واشنگتن‌پست منتشر کرده این گزاره، پررنگ است که برنامه آمریکا برای مواجهه با ایران، قطعا حمله نظامی نخواهد بود. اما گزینه‌های دیگر همچنان روی میز است. نکته مورد توجه آن است که عملا هیچ شواهدی از تغییر چشمگیر سیاست‌های آمریکا علیه ایران مشاهده نمی‌شود. اگرچه به نظر می‌رسد مذاکره هم در میان گزینه‌های مورد نظر آمریکا قرار دارد، اما فشار حداکثری همچنان جدی‌ترین گزینه در مواجهه با ایران است، موضوعی که وزیر خارجه آمریکا نیز روز گذشته به آن اشاره کرد. حسن بهشتی‌پور کارشناس مسائل بین‌الملل معتقد است اولین رویکرد آمریکا در قبال ایران مذاکره است اما فشار حداکثری قبل از مذاکره آغاز خواهد شد تا امتیازات بیشتری از ایران بگیرد. برای بررسی بیشتر رفتار ترامپ با ایران با حسن بهشتی‌پور، کارشناس مسائل بین‌الملل گفت‌وگو کردیم که در ادامه آن را از نظر می‌گذرانید.

   سیاست آمریکا فعلاً درگیری نظامی با ایران نیست
ترامپ درحال حاضر به دنبال جنگ نیست، این موضوعی است که بهشتی‌پور در تحلیل رفتار ترامپ به آن اشاره کرد و گفت: «نمی‌شود که نتانیاهو با ترامپ ملاقات کند و در این شرایط درباره ایران حرفی نزند. این مسئله بسیار بعید است. اما اینکه درباره حمله نظامی صحبتی نشده باشد، بله، این احتمال وجود دارد. در واقع، آقای ترامپ در حال حاضر دنبال این نیست که به‌دنبال جنگ باشد. او بیشتر به‌دنبال افزایش فشار بر ایران از طریق روش‌هایی مانند تحریم‌های اقتصادی و اعمال فشار حداکثری است اما به شکل روزآمدشده آن. اما بعید می‌دانم تلاشی برای انجام اقدام نظامی علیه ایران صورت گیرد اما سیاست فعلی ترامپ، ایجاد ابهام است. او به‌طور صریح درباره ایران صحبت نمی‌کند. وقتی خبرنگاران از او پرسیدند، گفت: «مگر من آن‌قدر ساده‌لوح هستم که بگویم دقیقا درمورد ایران می‌خواهیم، چه کار ‌کنیم؟» او به‌سرعت از این موضوع طفره رفت و سعی کرد موضع مشخصی نگیرد. در کل، سیاست آمریکا فعلاً درگیری نظامی با ایران نیست، بلکه هدف اصلی آن‌ها مذاکره است. آمریکا نمی‌خواهد این موضوع را علنی کند و تلاش می‌کند خود را مستغنی نشان دهد اما شواهد و قرائن نشان می‌دهد که آن‌ها به‌دنبال حل مسائل از طریق گفت‌وگو هستند، به نظر می‌رسد به‌دنبال به‌دست آوردن امتیازاتی‌اند که در برجام نتوانستند به آن برسند. اصلا چرا ترامپ از برجام خارج شد؟ چون به‌نظرش امتیازات قابل‌توجهی به ایران داده شده بود. از نگاه آمریکایی‌ها، برجام نقاط ضعفی داشت که دقیقاً همان‌ها نقاط قوت برای ایران محسوب می‌شد. حالا آن‌ها به‌دنبال اینند که امتیازاتی که نتوانستند بگیرند، این بار به‌دست بیاورند و این مسئله فقط محدود به برجام نیست.»

   اولین رویکرد آمریکا گفت‌وگو و مذاکره است
بهشتی‌پور در پاسخ به این سوال که چطور همزمان هم مذاکره دنبال خواهد شد هم فشار حداکثری، گفت: « فشار حداکثری اقدامات قبل از مذاکره است. یعنی آن‌ها ابتدا سعی می‌کنند با اعمال فشار، امتیاز بگیرند و سپس با همان داشته‌هایش پای میز مذاکره بنشینند. آن‌ها همزمان فشار نمی‌آورند و مذاکره نمی‌کنند، بلکه ابتدا فشار می‌آورند و آن را به شکل به‌روزشده پیش می‌برند، زمانی که به‌نظرشان زمان مناسب رسید، وارد مذاکره می‌شوند. به همین دلیل اولین رویکرد آمریکا گفت‌وگو و مذاکره خواهد بود، هرچند در سیاست اعلامی خود، به‌دنبال ایجاد نوعی ابهام است و صریحاً اعلام نمی‌کند که قصد دارد چه کند و در سیاست اعمالی خود به دنبال آن است که با هماهنگی شرکا فشار بیشتری را به ایران وارد کند.»
ترامپ اگرچه به دنبال فشار بیشتر بر ایران با کمک شرکاست اما مشکل اصلی او این است که در حال حاضر روابط خوبی با شرکا ندارد، بهشتی‌پور در این باره گفت: «مشکل ترامپ این است که در حال حاضر با شرکای خود دچار اختلاف شده است. او با مکزیک و کانادا بر سر تعرفه‌ها به‌شدت وارد درگیری شده. با کشورهای اروپایی مانند انگلیس، فرانسه و آلمان هم تنش دارد. او دیروز در سخنرانی خود اتحادیه اروپا را «وحشی» خطاب کرد! البته ما ممکن است در ایران خوشحال هم شویم و بگوییم اللهم اشغل الظالمین بظالمین.»

   ایران هم باید سیاستش را در قالب مذاکره پیش ببرد
بهشتی‌پور در پاسخ به این سوال که آیا اساسا امکانی برای مذاکره فراهم می‌شود یا خیر گفت: «به نظر من، ایران باید سیاست خود را در قالب مذاکره پیش ببرد. مذاکره مزایای متعددی دارد؛ اول اینکه در داخل کشور، فضای مثبتی برای کار، کاسبی و بازار ایجاد می‌شود که تأثیر مثبتی بر اقتصاد خواهد داشت. دوم اینکه در سطح بین‌المللی، ایران نشان خواهد داد که به‌دنبال گفت‌وگو و مذاکره است و نه جنگ. علاوه بر این، وقتی پای میز مذاکره می‌روید، هیچ‌کس نمی‌تواند شما را مجبور کند که امتیاز بدهید یا دقیقاً همان چیزی را که طرف مقابل می‌خواهد، انجام دهید.من واقعاً تعجب می‌کنم که برخی افراد در داخل کشور از زبان آمریکا صحبت می‌کنند و می‌گویند که آمریکا چنین و چنان می‌خواهد. گاهی سناریوهایی ساخته می‌شود که هرکسی از مذاکره صحبت کند، متهم می‌شود که به‌دنبال تسلیم شدن است! اما آیا این نگاه، تحقیر ملت ایران نیست؟ آیا این بزرگ کردن طرف آمریکایی نیست که انگار او هرچه بخواهد، همان می‌شود؟ مگر کدام مقام آمریکایی چنین حرفی را زده است؟ بنابراین وقتی درباره مذاکره صحبت می‌کنیم باید براساس واقعیت‌ها و شواهد بحث کنیم نه اینکه صرفاً براساس گمانه‌زنی‌ها به نتیجه برسیم.»
   اگر جنگی آغاز شود حمایت ترامپ از اسرائیل با دموکرات‌ها فرقی ندارد
بهشتی‌پور درمورد ادعاها و مواضع اخیر ترامپ درمورد جنگ غزه هم گفت: «موضوع مربوط به جنگ در غزه، در دوره ترامپ دچار تغییراتی شده است، اما این تغییرات به‌معنای حمایت از فلسطینی‌ها نیست. آمریکا اعلام کرده که فلسطینی‌ها باید به مصر و اردن منتقل شوند، درحالی‌که واقعیت این است که فلسطینی‌ها حاضر نیستند سرزمین خود را ترک کنند. ضمن اینکه مصر با اخوان‌المسلمین به‌شدت اختلاف دارد و از نظر جمعیتی، نزدیک به اسپانیا جمعیت دارد، بنابراین پذیرش فلسطینی‌های آواره را تهدیدی برای امنیت ملی خود می‌داند. از سوی دیگر، در حال حاضر، دو میلیون فلسطینی در اردن زندگی می‌کنند و ورود فلسطینی‌های جدید برای این کشور هم یک بحران محسوب می‌شود و بحث حیات و ممات است. بنابراین، بعید می‌دانم که اردن این پیشنهاد را بپذیرد. اما از طرف دیگر اینکه آمریکا حمایت خواهد کرد یا نه، باید گفت که دموکرات‌ها در دوره خود هر اقدامی که به نفع اسرائیل ممکن بود انجام دادند. به نظر من ترامپ حتی اگر بخواهد قادر نخواهد بود رکورد حمایت‌های دموکرات‌ها از اسرائیل را بشکند. واقعاً هیچ‌کدام از دولت‌های دموکرات ارزشی برای مردم فلسطین قائل نبوده‌اند و در تمامی جنایات اسرائیل در غزه، از آن‌ها حمایت کرده‌اند. تنها بخش‌هایی که آمریکایی‌ها به فلسطین کمک کرده‌اند ناشی از فشار افکار عمومی بوده است. اعتراضات گسترده‌ای که در دانشگاه‌های آمریکا و خیابان‌های شهرهای مختلف علیه جنایات اسرائیل شکل گرفت باعث شد که دموکرات‌ها در برخی موارد، کمک‌هایی را ارائه دهند. به نظر من ترامپ اگرچه تمایلی به جنگ ندارد اما اگر جنگی در غزه رخ دهد ممکن است همچنان به حمایت خود از اسرائیل ادامه دهد. همان‌طور که گفتم ترامپ در حال حاضر به‌دنبال جنگ نیست اما اگر نتانیاهو فرصتی پیدا کند و پس از یک آتش‌بس مرحله جدیدی از جنگ را آغاز کند مطمئن هستم که آمریکا بار دیگر از اسرائیل حمایت خواهد کرد.»