فرهیختگان: دوران دانشجویی زنگ تحول زندگی فرد است. ایام تحصیل و کسب دانش را میتوان به یک استخر تشبیه کرد که دانشگاه قسمت عمیق آن محسوب میشود و ورود به آن باعث هم ذهنیت دانشجو را دچار تحول میکند و هم او را در مسیر جدیدی قرار میدهد. در این مسیر مملو از سختی و تجربه باید یاد گرفت که چطور در قسمت عمیق شنا کرد و از آن بهترین استفاده را برد. دانشگاه تنها یک محیط آموزشی نیست، بلکه محیطی برای شکوفایی خلاقیت است. این فضا به شما امکان میدهد که میان جامعه بزرگتر خود را بروز داده و تجربههای جدید در زندگی کسب کنید. برای این کار نیازمند بلوغ اجتماعی و فکری هستید و باید قدمهای جدیتری در مسیر خودشناسی بردارید. این ایستگاه از زندگی فرصتی برای تعیین اهداف شماست. برای رسیدن به اهداف خود صبور و پیگیر باشید و اعتماد به نفس خود را بالا ببرید. شما باید برای خود اهداف بلندمدت و کوتاهمدت مشخص کنید و با برنامهریزی و آیندهنگری در این مسیر قدم بردارید. سعی کنید در این مسیر گوشبهزنگ فرصتها باشید. فرصت گفتوگو با اساتید و مشاوران مراکز مشاوره دانشگاهی در مسیر طراحی آینده میتواند کمک قابلتوجهی به شما کند.
1- به آموزش آکادمیک اکتفا نکنید!
اگر در جستوجوی دانش هستید نباید تنها به فضای آکادمیک اکتفا و خودتان را به آن چهارچوب محدود کنید. از کتابها و اساتید ایده بگیرید و ساختمان جدید فکری خود را بازسازی کنید. از دیدگاه دیگران استفاده کنید تا به درک عمیقتری از موضوعات برسید. این رویکرد به شما این امکان را میدهد تا بهعنوان یک فرد مستقل و خلاق رشد کنید نه صرفاً فردی که پس از دریافت مدرک خود تنها بتواند آن را به دیوار قاب کند. درواقع دانشگاه قرار است برای شما سؤال ایجاد کند و این شمایید که انتخاب میکنید به آن چطور پاسخ دهید. دانشگاه قرار نیست برای شما مقصد مشخص کند و درنهایت میتواند مسیر را به شما نشان دهد. اگر میخواهید در مسیر حرکت کنید و بهاصطلاح روی ریل دانشی قرار بگیرید بهتر است از تحقیق و مطالعه استفاده کنید. به یاد داشته باشید که از منابع معتبر استفاده و سعی کنید ذهن منظم و طبقهبندیشدهای را برای خود ایجاد کنید. با خواندن کتابهای متنوع و گسترش نگرش خود میتوانید به درک خود عمق دهید و مهارتهای تحلیلی خود را تقویت کنید. راههای دیگری نیز وجود دارد که به ادبیات امروزی نسل جوان نزدیکتر است؛ مثل استفاده از پلتفرمهای آموزشی، فیلمها یا پادکستها. مهم این است که از هر روش ممکن از تکبعدی بودن خارج شده و در بخشهای مختلف صاحب اندیشه شوید. چندبعدی بودن نیازمند زحمت و تلاش فراوانی است و این مسیر وجه تمایز شما از کسانی میشود که تنها به فضای کلاسی اکتفا میکنند.
2- برتری با مهارتهای جدید فناورانه
شاید روی دیوار مغازهها و آگهی مشاغل به این جمله «به یک کارگر ساده نیازمندیم» برخورد کرده باشید؛ چه چیزی شما را از این دایره خارج میکند؟ جواب ساده است؛ مهارت. مهارت باید متناسب با زمان و اقتضائات آن باشد تا در دنیای رقابتی امروز باعث پیشتازی شما شود. مثلاً 100 سال پیش نوشتن و خواندن مهارت بود اما در حال حاضر مهارتهای جدید نرمافزاری مورد نیاز است. چند دهه قبل یادگیری مهارتهای هفتگانه (ICDL) پیشنهاد میشد اما درحال حاضر چنین نیست و این تنها پیشزمینهای برای مهارتهای نرمافزاری است. امروز آشنایی و توانایی استفاده از «هوش مصنوعی» یک مزیت مهم شناخته میشود. آموختن مهارتهای مرتبط با هوش مصنوعی میتواند به سرعت بخشیدن در فعالیتهای دانشجویی مانند تحقیق و جمعآوری داده کمک شایانی کند و تأثیر شگفتی هم در آینده کاری شما داشته باشد.
3- ایجاد حلقه ارتباطی طلایی
سختیها و فشارهای مسیر دانشجویی با وجود دوستان کمتر به چشم میآیند. سعی کنید در این راه شبکه اجتماعی خود را در فضای حقیقی گسترش دهید. هر چقدر افراد بیشتری را بشناسید و حلقه ارتباطی خود را بزرگتر کنید فرصتهای بیشتری به دست میآورید. در بین این ارتباطات است که شما فهم و درک بهتری از تنوع فکری افراد در جامعه را کسب میکنید و سازش با افراد دیگر برای شما میسر میشود. شناخت سبک و سیاق افراد متفاوت باعث پختگی و بلوغ فکری میشود. البته این تنها ثمره ارتباط مؤثر با دیگران نیست و در محیط دانشگاهی تعامل با اساتید برجسته میتواند در ورود به مقاطع بالاتر یا همکاریهای پژوهشی به شما کمک کند. متأسفانه یا خوشبختانه بیشتر از اینکه کارها طبق ضوابط پیش رود طبق روابط پایهگذاری شده است و تعامل همیشه راه کوتاهی برای رسیدن به نتیجه محسوب میشود.
4- فرصت تجربههای جدید در گروههای دانشجویی
یادگیری مفید است اما تا بستری برای شکوفایی آن وجود نداشته باشد رشد اتفاق نمیافتد. برای اینکه این بستر را به وجود بیاورید و بتوانید استعدادهای خود را شکوفا کنید، زمین کانونها و تشکلهای دانشجویی گزینه مناسبی است؛ علاقه و استعداد خود را بروز دهید و تجربیاتی خارج از کلاس درس به دست آورید. برای مثال در فضای تشکلهای سیاسی میتوانید روحیه مطالبهگری، آزاداندیشی و تحلیل سیاسی خود را تقویت کنید. در این تشکلها و کانونهای علمی و فرهنگی است که امکان تمرین تجربیات مختلف به شما داده میشود. علاوه بر آن میتوانید ایدههای خود را با دیگران به اشتراک گذاشته و از نظرات دیگران بهره ببرید. همچنین حضور در این فضاها باعث تجربه مسئولیتپذیری و افزایش روحیه کار تیمی میشود. این نوع تعاملات میتواند مهارتهای ارتباطی و اجتماعی شما را تقویت کند.
5- گامبهگام به سوی تخصص
سمینارها و دورههای آموزشی دانشگاه بهعنوان لقمههای دانشی عمل میکنند که به دانشجویان این امکان را میدهند تا از تجربیات و دانش دیگران بهره ببرند. این رویدادها فرصتی برای یادگیری از متخصصان و تبادل نظر است که میتواند به رشد فردی و حرفهای کمک کند و زمینههای انگیزشی را در شما فعال کند. اکثرا آنها با مبلغ بسیار کمی یا رایگان برگزار میشود و پس از اتمام گواهی معتبری برای آنها صادر میشود. درست است که رزومهنویسی همچنان مانند گذشته کارکرد را ندارد اما هنوز هم در فضای کاری مؤثر است و شرکت در این دورهها میتواند رزومه شما را سنگینتر کند.
6- از همه جای دانشگاه استفاده کنید!
دانشگاهها دارای امکانات و ظرفیتهای زیادیاند که میتوانند به دانشجویان در یادگیری و رشد کمک کنند. از کتابخانهها و آزمایشگاهها گرفته تا مراکز مشاوره و فضاهای فرهنگی که در حالت عادی استفاده از آنها هزینه بیشتری برای دانشجویان خواهد داشت. مراکز رشد و پارکهای علم و فناوری که در بعضی از دانشگاهها وجود دارد نمونهای از آن است که محل خوبی برای محک زدن ایدهها و تجربههای جدید است. همچنین دانشگاهها فضا و امکانات متنوع ورزشی را فراهم کردهاند که بسیاری از دانشجویان از این ظرفیتها استفاده نمیکنند. فرصتی برای توجه به سلامت جسمی که میتواند از فرسودگی روانی هم جلوگیری کند.
7- زبان دوم؛ پل ارتباطی فراتر از مرزها
تقویت زبان بهعنوان پل ارتباطی با فراتر از مرزها عمل میکند. این مهارت که در حال حاضر به یک پیشنیاز تبدیل شده باعث میشود شما با فرهنگهای مختلف آشنا شوید و بتوانید با آنها ارتباط برقرار کنید و به رشد فکری برسید. فراگیری زبان جدید میتواند در آینده در تجربیات جدید در زمینه فرصتهای مطالعاتی کمککننده باشد. این مهارت نهتنها در زندگی شخصی، بلکه در فضای دانشگاهی نیز بسیار ارزشمند است و میتواند در مقاطع بالاتر تحصیلی و فرصتهای شغلی تأثیرگذار باشد.
8- کلید تجربههای عینی در فضای عملی
دانشجویان دو نگرش متفاوت به کارورزی و کارآموزی دارند؛ گروهی که آن را به چشم یک واحد اجباری نگاه میکنند و گروهی که از این فرصت بهعنوان یک موقعیت آشنایی جدیتر با فضای کار و صنعت استفاده میکنند تا بتوانند مهارتهای خود را در عمل نشان دهند. کارورزی به شما این امکان را میدهد که با افراد متخصص در حوزه کاری مورد علاقه خود تجربههای جدیدی کسب کنید.
9- فراتر از تحصیل، زندگی کنید
دانشجویان خوابگاهی شرایط متفاوتی را در دوران دانشگاه پشت سر میگذارند. از این فرصت استفاده کنید و از جاذبهها، مراکز مهم و محیطهای فرهنگی شهر محل تحصیل بازدید کنید تا تجربه خاطرهانگیزی را از دوران تحصیل خود به آینده ببرید. تعادل مناسبی بین زندگی شخصی و تحصیل خود ایجاد کنید و با برنامهریزی از زندگی دانشجویی خود لذت ببرید.
10- فکر استقلال مالی باشید
استقلال مالی به شما این امکان را میدهد که روی اهداف خود تمرکز کنید، امکانی که باعث تقویت اعتمادبهنفس میشود. کار دانشجویی در فضای دانشگاه یکی از موقعیتهای نزدیک شغلی برای دانشجویان محسوب میشود که علیرغم حقوق به نسبت پایینش میتواند شروع خوبی برای به دست آوردن استقلال مالی باشد. خوداشتغالی در قالب پروژههای کوتاهمدت که با عنوان «فریلنسری» شناخته میشود هم یکی دیگر از این موقعیتهاست که با توجه به زمان محدود دانشجویان میتواند گزینه مطلوبی باشد.