عبدالرضا مدرسزاده، مدیر گروه کشوری زبان و ادبیات فارسی:
1- یکی از ابتکارهای سازنده و بهنگام در دوره مدیریت اخیر دانشگاه آزاد اسلامی، بحث مدیرگروههای کشوری، برای تمام گرایشهای علوم انسانی، علوم فنی، مهندسی و کشاورزی، پزشکی و علوم تربیتی اتفاق افتاده است. خوشبختانه ارتباط سازنده بین مجموعه سازمان و اساتید و اعضای هیئت علمی رشتهها در سراسر کشور رخ داده است؛ این اتفاق در گروه ادبیات فارسی به صورت ملموس قابل مشاهده است. من در یک سال گذشته از 14 استان بازدید کردم، در هیئتهای علمی روحیه بالا، شوق و اشتیاق کمنظیری مشاهده کردم، آنان اظهار میکردند که نزدیک به دو یا سه دهه است که ارتباط درست و قابل قبولی با کسی نداشتند. ارتباط صمیمانه و عمیقی بین مجموعه حکمرانی آموزشی در سازمان مرکزی دانشگاه و استانها، شهرستانها و واحدهای دانشگاه رخ داده است.
2- با ارتباط موجود در داخل استانها و واحدها، یکسری طرحها، نکات و پیشنهادها به سازمان مرکزی دانشگاه ارسال میشود. از سوی دیگر در سازمان، منویاتی که در سند تحول و تعالی دانشگاه پیادهشده، به انجام میرسد. به عنوان مثال دکتر طهرانچی به مرکز اسناد و کتابخانهها و گروه کشوری ادبیات فارسی مأموریت دادند که تمام رسالههای دکتری و کارشناسی ارشد دانشگاه، به اعتبار اینکه اسناد علمی دانشگاه هستند بدون غلط و پاکیزه باشد.
وجود مدیر گروههای کشوری و مدیر گروه استانی، این ارتباط را به صورت شبکهای دنبال میکند و در حال حاضر ۵۰۰ عضو هیئت علمی رشته ادبیات فارسی را به اصطلاح به خط نگه داشتهایم، برای کاری که در سازمان قرار است انجام شود. بنابراین، توسعه علوم انسانی و پرداختن به نکات ارزشمندی که در سند تحول و تعالی دانشگاه و در اسناد بالادستی حکمرانی موجود است، میتواند از این طریق خود را نشان دهد.
3- در بخش صنعت، دانشجو را به کارخانه برده و دانشجو اینگونه هم درس میخواند و هم کار میکند. در رشته ادبیات فارسی، این اتفاق با ارتباط بین دانشگاه و کتابخانه ملی، فرهنگستان زبان و ادب فارسی و مؤسسات فرهنگی مانند دایرهالمعارفها خود را نمایان میکند. این نهادها به دانشجوی رشته ادبیات که علم را فرا گرفته اما هنوز نسخه خطی، مقاله دایرهالمعارف نوشتن را ندیده یا مدخلنویسی بلد نیست، کمک میکنند. این اتفاق خوبی است که در عرصه و کارگاه، حتی در رشته ادبیات فارسی (که در ظاهر کار کارگاهی کمی دارد) میتوان کار را پیش برد. دکتر طهرانچی مثال رشته پزشکی را میزنند که بیشتر حضور دانشجوها در بیمارستان و در بالین بیمار است. این اتفاق در تمام رشتهها باید رخ دهد. طرحی است که دانشجویان، مانند دانشجوی رشته ادبیات فارسی، در کنار درس خواندن از آوردگاههای فرهنگی نظیر کتابخانه ملی، فرهنگستان زبان و ادب فارسی و مؤسسات فرهنگی، روزنامه و مطبوعات و خبرگزاریها استفاده کرده و فعالیت عملی و کاربردی خود را دنبال کنند؛ از این طریق هم حرفهای را یاد میگیرند و مجرب کار شده و از طرفی به راحتی تحصیل میکنند. آینده بهتر وابسته به کنشهای تازهای است که دکتر طهرانچی به خوبی این افق پیشرو را دیده و برای افراد حاضر در سازمان ترسیم میکنند.
4- در سال گذشته، اولین نشست مدیران گروه کشوری، استانی و شهرستانی را در رشته ادبیات فارسی در واحد کاشان و با حضور دکتر طهرانچی برگزار شد. اجلاس کاشان در تاریخ ۱۰ و ۱۱ بهمن ماه سال ۱۴۰۲ برای اولین بار در دانشگاه آزاد برگزار میشد. خیلی از موارد و چالشها فهرست شد؛ مثلاً در مصاحبهها و آزمونهای کشوری استخدامی، برای تمام کارشناسیها، فارغالتحصیلان و دارندگان مدرک کارشناسی رشتههای مختلف، شغل تعریف شده است. اما برای رشته ادبیات فارسی حتی در روابط عمومی و امور فرهنگی ادارات و وزارتخانهها ذکر نشده که کارشناس مورد نیاز، درس ادبیات فارسی هم خوانده باشد؛ کارشناس در رشتههای مدیریت فرهنگی، روابط عمومی، رسانه، ارتباطات، خبرنگاری و... میتواند کار خود را آغاز کند، اما رشته ادبیات فارسی تقریباً در جداول استخدامی کشور جایگاهی ندارد. این عمل منجر به پذیرفته نشدن رشته ادبیات از طرف جوانان میشود. پیگیریهایی انجام شده تا فارغالتحصیلان رشته ادبیات فارسی در ردیف استخدامی کشوری و در مدارس سما قرار گرفته و دیده شوند؛ بر این اساس، رشته تربیت متخصص ادبیات باید در دانشگاه گسسته دیده نشود و امتداد داشته باشد.
همچنین در کشور قانون منع بهکارگیری حروف، علائم و واژگان بیگانه را داریم که مصوبه دولت و وزارت ارشاد است. با این حال، چهره شهر و دیوارهای خیابانها پر از اسامی، ترکیبها و علامتهای بیگانه است. پیشنهاد شده تا سازمان نظام ادبی در ایران مانند نظام مهندسی و نظام روانشناسی تأسیس شود تا مسائل ادبیاتی، ادبی و نگارشی کشور از مسیر تأیید کارشناسان عضو سازمان نظام ادبی ایران دنبال شود (این مورد مربوط به بخش داخلی است). طبق گفته دکتر طهرانچی، مدارس سما میتوانند از فارغالتحصیلان رشته ادبیات فارسی استفاده کنند. مسائل ذکرشده اتفاقی است که آسیبشناسی شده و پیگیری میشود. کارهایی نظیر آموزش و دانشافزایی دستیاران ادبیات و همچنین طرح ویرایش رسالههای دکتری و کارشناسی ارشد در حال پیگیری است و به زودی تمام کار ویرایش و پالایش مجموعه کتبی که قرار است در دانشگاه آزاد و توسط اعضای هیئتعلمی چاپ شود، در اختیار گروه ادبیات فارسی قرار میگیرد. رایزنیهایی برای افزایش سرفصلهای درس فارسی و اختصاص درس فارسی تخصصی در مقطع کارشناسی ارشد تمام رشتهها شروع شده است؛ نهاد بینالمللی را دنبال میکنیم تا در دانشگاه آزاد از مدیران گروه ادبیات فارسی کشورهای جهان میزبانی کرده و ارتباطات بینالمللی داشته باشیم و از ظرفیت دانشگاه آزاد اسلامی در بخش بینالملل نیز استفاده شود.