ابوالفضل مظاهری - مرضیه قیاسی، گروه دانشگاه: هرساله برای معرفی دانشجوی نمونه در سطح کشوری جشنواره‌ای با همین عنوان برگزار می‌شود تا کسی که در زمینه‌های فرهنگی، آموزشی، پژوهشی و اجتماعی نسبت به دیگر دانشجویان سرآمد باشد، شناسایی و انتخاب شود. در این جشنواره ویژگی‌های فرهنگی شامل فعالیت‌های ایثارگری، قرآنی، اجتماعی، سیاسی، ورزشی و هنری و ادبی و ویژگی‌های علمی شامل فعالیت‌های آموزشی و پژوهشی دانشجو سنجیده می‌شود و با توجه به هریک از آن‌ها امتیازاتی را دریافت خواهد کرد. آیین‌نامه انتخاب دانشجوی نمونه می‌گوید هر دانشجو در هر مقطع تحصیلی فقط یک بار می‌تواند این عنوان را کسب کند، بنابراین اگر دانشجوی دانشگاه آزاد هستید و شرایط ثبت‌نام را دارید، بهتر است فرصت را غنیمت شمرده و برای شرکت در این جشنواره اقدام کنید. البته توجه داشته باشید که فرصت کوتاهی دارید و آنگونه که وزارت علوم اعلام کرده نیمه دی ماه آخرین مهلت ارائه مدارک و مستندات به معاونت‌های فرهنگی واحدهاست. دانشجویان دانشگاه آزاد پیش از مرحله سراسری، در سطح استان و کشور مورد ارزیابی قرار می‌گیرند و برترین دانشجویان دانشگاه آزاد به دبیرخانه سراسری این جشنواره معرفی خواهند شد.
کدام دانشجویان می‌توانند نمونه باشند؟
برای ثبت‌نام در این جشنواره فرقی نمی‌کند که مقطع و گروه تخصصی شما چه باشد، درصورتی‌که نیمی از سنوات مجاز خود را گذرانده باشید، قادر به شرکت خواهید بود. البته دانشجویان مقطع دکتری تخصصی باید بدانند که تنها درصورتی می‌توانند شرکت کنند که طرح پیشنهادی رساله خود را در گروه آموزشی به تصویب رسانده باشند. دانشجویانی که قبل از فراخوان فارغ‌التحصیل شدند هم می‌توانند در همان گروه و مقطعی که به پایان رساندند در جشنواره شرکت کنند. اگر یک دانشجوی استعداد درخشان شاغل به تحصیل در دو رشته هستید، تنها در رشته تحصیلی اصلی خود مجاز به شرکت در جشنواره خواهید بود. ضمناً سابقه محکومیت قطعی شورا‌های انضباطی و یا سایر مراجع قانونی در مقطع مورد نظر مانع حضور شماست و اگر جزء این دسته از دانشجویان هستید باید قید شرکت در جشنواره بزنید.
امتیاز‌ها چگونه محاسبه می‌شوند؟
اگر دانشجوی دکتری عمومی، دکتری تخصصی، بالینی و پیوسته و کارشناسی ارشد پیوسته هستید، برای ورود به رقابت کشوری به حداقل 75 امتیاز، کارشناسی ارشد ناپیوسته به حداقل 70 امتیاز و دانشجویان کارشناسی و کاردانی به حداقل امتیاز 65 نیاز دارید. بنابراین برای ورود به مراحل بعد باید حداقل امتیاز را کسب کنید. امتیازات دانشجویان توان‌خواه با ضریب 1.2 محاسبه می‌شود البته درصورتی‌که تأییدیه از سازمان بهزیستی ارائه کنند.
آموزش؛ آسان‌ترین راه کسب امتیاز
امتیاز معدل تا سقف 65 درصد از کل امتیازات آموزشی را دربرمی‌گیرد و یکی از مهم‌ترین امتیازاتی است که باید در این بخش کسب کنید. این امتیاز برای دانشجویان مقاطع کارشناسی ارشد و دکتری با ضریب 1.2 و برای سایر مقاطع با ضریب 0.6 محاسبه می‌شود. البته اگر دانشجوی مقطع دکتری تخصصی پژوهش‌محور هستید و هنوز موفق به دفاع از رساله خود نشده‌اید نگران نباشید؛ چراکه این امتیاز براساس نمره ارزیابی پژوهشی برای شما محاسبه خواهد شد.
حتماً در بدو ورود و یا حتی قبل از ورود به دانشگاه شنیده‌اید که کسب رتبه اول تا سوم در میان هم‌ورودی‌هایتان، در ادامه راه بسیار به شما کمک خواهد کرد. اینجا هم 2 امتیاز به این دانشجویان تعلق می‌گیرد. 2 امتیاز نیز به دارندگان 3 رتبه برتر آزمون‌های ورودی دانشگاه در هر مقطعی و رتبه اول مقاطع تحصیلات تکمیلی اختصاص پیدا می‌کند. افرادی که زودتر از موعد دانش‌آموخته شده‌اند، به ازای هر نیمسال زودتر از سنوات، 3 امتیاز و دانشجویانی که با گذراندن حداقل 30 واحد درسی توانسته‌اند بالاترین معدل را در میان کاردانی و کارشناسی گروه تحصیلی خود کسب کنند نیز به ازای هرسال 3 امتیاز دریافت خواهند کرد. دانشجویان رشته پزشکی با شرکت در آزمون‌های جامع علوم پایه کشوری و جامع پیش‌کارورزی کشوری و کسب رتبه‌های اول تا دهم از 1 تا 4 امتیاز و کسب رتبه‌های اول تا سوم آزمون‌های جامع ارورزی دانشگاهی و جامع علوم پایه دانشگاهی از 2 تا 0.5 امتیاز برخوردار می‌شوند. دانشجویان رشته دامپزشکی تنها می‌توانند با شرکت در آزمون جامع پیش‌کارورزی دانشگاهی و کسب رتبه‌های اول تا سوم 8 تا 4 امتیاز کسب کنند. دانشجویان رشته داروسازی و دندانپزشکی نیز می‌توانند با شرکت در دو آزمون جامع علوم پایه کشوری و جامع علوم پایه دانشگاهی و کسب رتبه‌های برتر به ترتیب از 1 تا 4 و 2 تا 4 امتیاز بهره‌مند شوند.
خبر خوب برای دستیاران آموزشی و دانشجویان مقطع دکتری که به عنوان مدرس حق‌التدریس فعالیت می‌کنند، این است که به ازای هر نیمسال دستیاری و تدریس هر واحد درسی نظری 0.3 و هر واحد درسی عملی 0.4 امتیاز دریافت می‌کنند.
المپیادی‌های خوشبخت!
المپیاد‌های علمی یکی از امتیاز‌های ویژه این بخشند. اگر در رقابت‌های بین‌المللی مدال طلا، نقره، برنز و یا لوح تقدیر کسب کرده‌اید، به ترتیب از 8، 6، 4 و 3 امتیاز برخوردار می‌شوید. دارندگان مدال طلا، نقره، برنز و لوح تقدیر در سطح ملی نیز به ترتیب 6، 4، 3 و 2 امتیاز و در سطح منطقه‌ای هم از 4، 3، 2 و 1 امتیاز برخوردار می‌شوند. دانشجویانی که در المپیاد‌های علمی سطح دانشگاهی شرکت کرده‌اند نگران نباشند زیرا مقام اول این دسته از رقابت‌ها از 3 امتیاز و دوم و سوم به ترتیب از 2 و 1 امتیاز برخوردار می‌شوند. دانشجویان شایسته تقدیر المپیاد‌های دانشگاهی هم از 0.5 امتیاز برخوردار می‌شوند.
زبان دوم همیشه راهگشاست
زبان دوم یکی از مهارت‌هایی است که در هر حوزه‌ای از زندگی یک پله شما را جلو می‌اندازد و در دریافت امتیاز آموزشی نیز مؤثر است. باتوجه به مدرک، نمره و سطح زبانتان می‌توانید از 1 تا 5 امتیاز کسب کنید. البته دانشجویان رشته‌های زبان خارجی باید در نظر داشته باشند که امتیازتان با ضریب 0.5 محاسبه می‌شود.
چگونه امتیاز پژوهشی کسب کنیم؟
دانشجویان کاردانی و کارشناسی، دکتری حرفه‌ای، کارشناسی ارشد پیوسته، کارشناسی ارشد ناپیوسته، دکتری تخصصی ph.D، دکتری تخصصی بالینی و پیوسته به ترتیب می‌توانند حداکثر 25، 27، 30، 40، 52، 35 و 55 از حوزه پژوهش کسب کنند. اگر به فکر کسب امتیاز در بخش پژوهشی هستید، باید در زمینه‌های مقاله‌نویسی، طرح پژوهشی، تألیف و تصنیف کتاب، ترجمه و گردآوری کتاب و مسابقات و جشنواره‌های علمی فعالیت کرده باشید. شرکت در جشنواره‌های علمی یکی از بهترین راه‌هایی است که به وسیله آن می‌توانید امتیازات این بخش را از آن خود کنید. دانشجویان مقام اول این مسابقات و جشنواره‌ها 8 امتیاز، مقام دوم 5 امتیاز و مقام سوم 3 امتیاز را به خود اختصاص می‌دهند. اگر مقاله‌ای دارید که در یک مجله با نمایه معتبر به چاپ رسیده، از یک امتیاز ویژه برخوردارید؛ چراکه چاپ مقالات کامل، چاپ مقالات مروری و چاپ مقالات کوتاه در مجلاتی با نمایه معتبر و مورد تأیید وزارتخانه‌های علوم و بهداشت و حوزه علمیه از ۲ تا ۵ امتیاز را در برمی‌گیرد. همچنین مقالات علمی ترویجی و ارائه مقاله و پوستر و چاپ مقاله در کنفرانس‌های ملی و بین‌المللی نیز می‌توانند برای شما امتیازآفرین باشند. فعالیت‌هایی مانند اجرا و همکاری در طرح‌های ملی و پژوهش‌های کاربردی و طرح‌های پژوهشی دانشگاهی نیز برای شما امتیاز به همراه دارد. به این صورت که اگر مجری اصلی یک طرح پژوهشی در سطح سازمانی، استانی، ملی یا منطقه‌ای باشید، بسته به سطح و مبلغ طرح به تشخیص کارگروه واحد می‌توانید تا 12 امتیاز کسب کنید و اگر همکار طرح باشید، از 50 درصد امتیاز با توجه به سطح طرح برخوردار می‌شوید. با توجه به تعداد نویسندگان، تألیف، تصنیف و ترجمه و گردآوری کتاب از 1 تا 6 امتیاز را شامل می‌شود. برای مثال اگر 2 یا چند نفر در ترجمه و گردآوری یک کتاب فعالیت کرده باشند، 1 امتیاز به آنان تعلق می‌گیرد و اگر یک نفر به تنهایی کتابی را تصنیف کرده و به چاپ رسانده باشد، می‌تواند 3 تا 6 امتیاز کسب کند.
امتیازات فرهنگی را دریابید
با توجه به جذابیت فعالیت‌های فرهنگی، یکی از بهترین راه‌ها برای کسب امتیاز برای شما می‌تواند بخش فرهنگی باشد. می‌توانید در این بخش با توجه به مقطع تحصیلی‌‌تان بین 7 تا حداکثر 30 امتیاز را کسب کنید. برای مثال شما می‌توانید با شرکت در مسابقات و جشنواره‌های فرهنگی، هنری و ادبی مورد تأیید وزارت علوم و بهداشت، حوزه علمیه و یا وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی همچون رویداد کرسی‌های آزاداندیشی یا حضور و مشارکت در کارگاه‌های آموزشی و فعالیت‌هایی از این دست در سطوح دانشگاهی تا بین‌المللی کسب امتیاز کنید. دانشجویانی که دارنده عنوان جوان برتر هستند و یا از تسهیلات بنیاد ملی نخبگان کشور برخوردارند نیز می‌توانند از امتیازاتی که برای این جشنواره‌ها و مسابقات در نظر گرفته شده، برخوردار شوند. فعالیت در کانون‌ها و تشکل‌های دانشجویی نیز می‌تواند به شما در کسب امتیاز کمک کند. چنانچه مدیرمسئول و یا عضو شورای سردبیری نشریه دانشجویی هستید و حداقل دو شماره از نشریه در طول سال منتشر می‌شود، 1.5 تا 3 امتیاز به ازای هرسال فعالیت دریافت می‌کنید. تولید محتوای مناسب در شبکه‌های اجتماعی و رسانه‌ها با تأیید معاونت فرهنگی واحد در هرسال تحصیلی برای شما تا سقف 10 امتیاز به همراه دارد. البته توجه داشته باشید که محتوا‌ها باید مطابق با قوانین و فرهنگ کشور باشد. دور از ذهن نیست که این بخش هم امتیاز ویژه‌ای را برای برگزیدگان المپیاد‌ها، جشنواره‌ها و مسابقات فرهنگی در نظر بگیرد. مقام اول تا سوم المپیاد‌ها، مسابقات و جشنواره‌های ورزشی از سطح دانشگاهی تا بین‌المللی از امتیاز نسبتاً خوبی برخوردار می‌شوند. شرکت در جشنواره‌های قرآنی و کسب عنوان هم می‌تواند 0.5 تا 10 امتیاز را برای دانشجویان به همراه داشته باشد. حافظان قرآن کریم نیز به ازای هر جزء از قرآن 0.5 امتیاز و درصورت حفظ همه 30 جزء قرآن کریم، از 20 امتیاز برخوردار می‌شوند.
امتیازات ویژه دانشجویان نوآور
برای تبدیل شدن به یک دانشجوی نمونه نباید از این بخش غافل شوید. ارائه یک ایده فناورانه حداکثر 5 امتیاز را شامل می‌شود که به صورت مستقل 2 امتیاز، مشترک با دانشجویان دیگر 1.5 امتیاز و مشترک با اعضای هیئت علمی 1 امتیاز به شما می‌دهد. واحد فناور شامل هسته‌های فناور و شرکت ثبت‌شده در سازمان ثبت اسناد کشور است که در مراکز رشد و پارک‌های فناوری مستقر است. این واحد دارای سابقه و شرکت‌های دانش‌بنیان است. آیین‌نامه دانشجوی نمونه در این بخش برای هر بخش از واحد فناور امتیاز در نظر گرفته که حداکثر به 6 امتیاز می‌رسد. یک محصول به صورت نمونه آزمایشگاهی 2 امتیاز، مجوزدار 3 امتیاز، تجاری‌شده 4 و صادراتی 6 امتیاز را در پی دارد. شرکت در رویداد‌های آموزشی و برگزاری آن‌ها نیز حداکثر 7 امتیاز را شامل می‌شود. دانشجویانی هم که اختراعی را به صورت گروهی یا فردی ثبت کرده‌اند، در این بخش می‌توانند آن را تبدیل به امتیاز کنند و 2 تا 6 امتیاز کسب کنند. برخی دانشجویان هستند که مشمول طرح‌های بنیاد ملی نخبگان می‌شوند. این بخش برای این دانشجویان 2 امتیاز در نظر گرفته است. علاوه بر این حوزه‌ها، به دستیاران فناوری به ازای هرسال تحصیلی و افرادی که در طرح تانا شرکت کرده‌اند 2 امتیاز تعلق می‌گیرد. دانشجویانی که طرح‌های کمک‌هزینه فناوری دریافت می‌کنند نیز از 1 تا 3 امتیاز برخوردار می‌شوند.
فعالیت‌های پرامتیاز بین‌المللی
علاوه بر این موارد، فعالیت در حوزه بین‌المللی و جذب دانشجویان بین‌الملل 1 تا 5 امتیاز، نقش فعال و مؤثر در اجرای برنامه‌های فرهنگی و اجتماعی دانشجویان بین‌الملل 1 تا 5 امتیاز، ارائه خدمات آموزشی به دانشجویان بین‌الملل 1 تا 5 امتیاز، فرهنگی و فرامرزی مشترک با دانشجویان بین‌المللی 1 تا 5 امتیاز را در برگرفته و فعالیت پژوهشی و فناورانه مشترک با دانشجویان بین‌المللی نیز با ضریب 1.2 محاسبه می‌شود. امتیاز بین‌المللی همانند نوآوری برای هر مقطع حداکثر 25 امتیاز را در پی داشته و ازجمله فعالیت‌هایی است که می‌توانید با استفاده از آن‌ها راه خود را برای رسیدن به عنوان دانشجوی نمونه هموار کنید.
