ندا اظهری - ثمین قیصری، گروه دانشگاه: اگر جایگاه اجتماعی زنان را بخواهیم با سالها قبل قیاس کنیم، به جرئت میتوان گفت بانوان، به ارزشهای خود پی برده و جایگاه اصلی خود را پیدا کردهاند و همین امر باعث شده با اعتمادبهنفس بالاتر و پشتکار بیشتری در عرصههای مختلف ظاهر شوند. حوزه فناوری ازجمله حوزههایی است که حضور بانوان فناور کمتر در آن دیده میشود اما در حال حاضر، بانوان با جدیتی که در طی کردن مسیر پرپیچوخم فناوری از خود نشان دادهاند، توانستهاند نگاههای تبعیضانه را کنار زده و توانمندیهای خود را به اثبات برسانند بهطوریکه بسیاری از نگاهها به خانمهای فعال در عرصههای مختلف تا حد زیادی تغییر کرده و اعتماد به این قشر از اجتماع بیشتر شده است. در برنامهای که روز گذشته با حضور بانوان کارآفرین و فناور در سالن «آیهیت» نمایشگاه بینالمللی تهران با حضور حسین افشین معاونت علمی و فناوری ریاستجمهوری، مهاجرانی سخنگوی دولت، بهروزآذر معاون امور زنان و غیره برگزار شد از چهار بانوی فناور برتر که در اجلاس بریکس برتر شده بودند، تقدیر شد. در این راستا سپیده سلیمی، مدیر حوزه دفتر امور بانوان معاونت علمی ریاستجمهوری درباره برنامه «زنان، محور نوآوری و فناوری» به «فرهیختگان» گفت: «روز گذشته برنامهای با حضور بانوان کارآفرین و فناور و مدیرعاملان فعال شرکتهای دانشبنیان و خلاق در حوزههای مختلفی برگزار شد که در استانهای مختلف کشور مشغول فعالیتند. این شرکتها در حوزههای موضوعی زیستی، دارویی، خلاق و حوزههای متفاوتی فعالیت میکنند. در جمع این افراد، چهار برگزیده و بانوی کارآفرین برنده اجلاس بریکس روسیه هم حضور داشتند که موفق شدند با ارائه طرحهای خلاقانه، جایزه برترینها را از آن خود کنند. علاوه بر این چهار بانوی برتر، 25 بانوی کارآفرین دیگر نیز طرحهای فناورانهای را به بریکس ارائه داده بودند که بخشی از آنها نیز در این مراسم حضور داشتند. بهطورکلی، مسابقات بریکس در قالب اتحادیه زنان بریکس و بین خانمهایی برگزار شد که مدیرعامل یا بنیانگذار کسبوکار بودند. برای این مسابقات، از 30 کشور، بیش از 1000 طرح شرکت کرده بودند که در 7 حوزه از جمله هوش مصنوعی، بهداشت و سلامت، نوآوری و زیرساخت، آموزش، کشاورزی و غذایی، صنایع خلاق و... مورد بررسی قرار گرفته بودند. در هر حوزه نیز 3 شرکت به عنوان برنده اعلام شدند که برترین کارهای فناورانه در آن حوزهها بودند.
خانمها در حوزه فناوری از نظر کیفی بسیار قویاند
سیدهفاطمه حسینی، دانشجوی دکتری رشته مهندسی برق از دانشگاه فردوسی مشهد است و بهعنوان مدیرعامل شرکت دانش بنیان «فنآسا» فعالیت میکند که یکی از برندگان جایزه بریکس بانوان در حوزه نوآوری و زیرساخت بوده است. این شرکت از سال 97 تاکنون در حوزه توانبخشی بیماریهای نورولوژی و بهطور خاص بیماری پارکینسون فعالیت میکند. به گفته او، ما محصولات مختلفی از جمله پلتفرم توانبخشی دیجیتال داریم اما معروفترین محصول ما، قاشقیار است که برای افرادی که دچار لرزش دست میشوند مانند افراد مبتلا به پارکینسون یا ET (بیماری لرزش اساسی)، کاربردی است. این افراد هنگام غذا خوردن دچار چالش میشوند و این قاشق، لرزشها را خنثی میکند تا فرد بدون لرزش دست بتواند غذا بخورد. علاوه بر اینکه در این مسابقات، شرکت به طورکلی بررسی میشد، ما برای ارائه طرح قاشقیار در مسابقات بریکس در حوزه نوآوری و زیرساخت برتر شدیم. علاوه بر این، دستگاه دیگری را نیز تولید کردهایم که برای اولین بار در دنیا توسعه دادهایم و با توجه به اینکه دارویی در دنیا برای کاهش لرزش دست وجود ندارد، این لرزشها را کاهش میدهد. همچنین یک پلتفرم توانبخشی را بهصورت آنلاین نیز تولید کردهایم که تمام خدمات جامعه توانبخشی را ارائه میدهیم. مدیر این شرکت دانشبنیان درباره ورود به حوزه فناوری به «فرهیختگان» گفت: «من همواره این هدف را در ذهن داشتم که بتوانم محصولاتی تولید کنم که به بیماران کمک کند. من در ابتدا شرکتی را در سال 96 در حوزه الکترونیک صنعتی راهاندازی کردم اما با توجه به رشتهای که با همین نیت انتخاب کرده بودم، به سمت علاقه شخصی خود حرکت کردم تا علاوه بر کمک به مردم، به اقتصاد کشور نیز کمک کرده باشم.» این بانوی فناور و مدیر شرکت درباره فعالیت خانمها در عرصههای فناوری عنوان کرد: «حضور خانمها از نظر کیفی بسیار قوی است و مجموعههای قدرتمندی دارند اما از نظر کمی هنوز در مقایسه با آقایان خیلی زیاد نیست؛ که یکی از این فضا شوند و نوآوریهایی داشته باشند در عین اینکه توانمندی آن وجود دارد؛ بخشی از این علل نیز به زیرساختهایی بازمیگردد که باید توسعه بیشتری پیدا کنند.» او همچنین با اشاره به اینکه در حوزه فعالیتی که دارد، به عنوان یک خانم با محدودیتی مواجه نشده است، ادامه داد: «من در زمینه فعالیتهایی که داشتهام، با محدودیتی برخورد نداشتهام و از بعد خانم بودن، از نظر کاری و فناوری با چالشی مواجه نشدهام. شاید از بعد فرهنگی، برخورد مناسب از سوی برخی افراد وجود داشته باشد، اما چالش پیچیدهای نبوده و به صرف خانم بودن در 10 سالی که در چنین فضایی مشغول به کار بودهام، مشکل خاصی پیدا نکردهام.»
حسینی همچنین درباره آینده کار در حوزه فناوری گفت: «در حال حاضر صادرات را شروع کردهایم به طوری که قاشقیار تنها دو نمونه (شرکت آمریکایی گوگل، و نمونه چینی) در دنیا از آن وجود دارد و محصول دیگر که همان دستگاه کاهش لرزش دست است، نمونه مشابه در دنیا ندارد. اما با توجه به آزمایشهای بالینی که در سوئیس انجام شده، عملکرد نسبتاً قدرتمندتری دارد و به طورکلی، قصد داریم یکی از شرکت پیشرو در دنیا باشیم. صادرات به روسیه انجام شده و صادرات به سوئیس و ایتالیا در حد نمونه اولیه انجام شده که نیاز به توسعه دارد. به کشورهای اطراف مانند امارات و عمان هم ارسال نمونهها انجام شده اما تا زمانی که تولید انبوه محصول نهایی نشود، صادرات بهطور قطعی انجام نمیگیرد. بازار داخلی نیز با فروش از طریق پلتفرمهای آنلاین و سایت شرکت تأمین میشود. خریداران ایرانی با قیمت یکسوم مشابه خارجی میتوانند این محصول را خریداری کنند.»
حضور پررنگتر خانمها در سالهای اخیر در عرصه فناوری
مهوش آبیاری، مدیرعامل شرکت دانشبنیان «فریر آسا طب» و تحصیلکرده رشته بازرگانی که یکی از بانوان برتر اجلاس بریکس است، درباره محصول ارائهشده در این اجلاس به «فرهیختگان» گفت: «این شرکت در سال ۱۳۸۵ تأسیس شده و در حوزه دیابت فعالیت میکند. ما بعد از ساخت دستگاه اندازهگیری قند خون FREE SENS، نرمافزار ISGM را تولید کردیم که هم به بیمار و هم به پزشک کمک میکند تا نمودار قند خون بیمار را روی موبایل مشاهده کنند. دستگاه قند خون بهصورت NFC به موبایل وصل میشود و اطلاعات را روی دستگاه تلفن نشان میدهد.»
در ادامه مهناز سوهانکی، سرپرست مدیکال این شرکت به جزئیات این دستگاه اشاره کرد و گفت: «دستگاه تست قند خون FREE SENS علاوه بر اینکه قند خون را مانند هر دستگاه دیگری اندازهگیری میکند، این قابلیت را دارد که تمام دادههایی را که داخل آن ثبت شده، از طریق یک اسکن ساده توسط NFC گوشی به اپلیکیشنهای خاص مربوط به پزشک و بیمار منتقل کند. تمام عددهای مربوط به قند خون بدون اینکه بیمار بتواند تغییری در آن ایجاد کند، به اپلیکیشن منتقل میشود. علاوه بر آن، این نرمافزار میتواند گزارشهای تحلیلی به پزشک ارائه دهد که باعث میشود پزشک بتواند راهکار درمانی خود را به راحتی انتخاب کند و از طریق اپلیکیشنی که برای بیمار در نظر گرفته شده، او میتواند روند و تغییرات قند خونهای خود را مشاهده کند و برای بهبودی آن با کمک پزشک تصمیم بگیرد.»
او درخصوص قابلیتهای این محصول افزود: «بیمار در قالب این اپلیکیشن میتواند زمان خاصی را برای چک کردن قند خون و تزریق انسولین تنظیم کند. این دستگاه بهعنوان یک دستگاه گلوکومتر، قند خون مویرگی را اندازهگیری میکند؛ به این معنی که با توجه به نوارهای مشابه با دستگاههای تست قند خون، نمونه خون انگشت بیمار را گرفته و بعد از ۵ ثانیه قند خون را با دقت ۹۹ درصدی اندازهگیری میکند. این دستگاه برای نوزادان و خانمهای باردار نیز مناسب است. همچنین به خاطر نوع آنزیمی که در داخل آن به کار رفته، برای کسانی که سطح اکسیژن خون آنها پایین آمده، مانند کوهنوردان، میتواند گزینه مناسبی باشد. روی این دستگاه مفهوم ISGM (نرمافزار) کار گذاشته شده که میتواند تمام قندهای ثبتشده را بدون اینکه بیمار در آن دخل و تصرفی کند، به اپلیکیشن منتقل کند و بعد نمودارهای تحلیلی ارائه دهد. از آنجایی که تقریباً نیمی از عددهایی که بیماران برای اطلاع پزشکان یادداشت میکنند، دقیق نیست، این دستگاه به دلیل ذخیره اعداد و انتقال آن به اپلیکیشن، اجازه تغییر اطلاعات را به بیمار نمیدهد و اطلاعات بهصورت دقیق به پزشک انتقال مییابد.»
آبیاری درخصوص شروع کار خود بهعنوان یک فناور گفت: «تا پیش از تولید این دستگاه، برندهای متعدد دستگاه قند خون به کشور وارد میشد و در حال حاضر از چهار تولیدکننده دستگاه قند خون در ایران هستیم. بنابراین تصمیم گرفتیم ارزش افزوده بیشتری به دستگاه اضافه کنیم. در پروژه ساخت این نرمافزار، ۱۲ نفر از نخبگان دانشگاههای صنعتی شریف و امیرکبیر شرکت کردند که حدود نیمی از آنها خانم بودند و این برای ما حائز اهمیت است. ما همچنین به دنبال تولید دستگاه فشار خون نیز در ایران هستیم که بتوانیم در تمام این محصولات قابلیت ارتباط مستقیم و ارسال اطلاعات برای پزشکان را ایجاد کنیم. نمونه مشابه این محصول در دنیا وجود ندارد و ما نخستین تولیدکننده آن هستیم.»
آبیاری درباره حضور فعال خانمها در عرصههای فناورانه اظهار کرد: «حضور خانمها در این عرصهها خیلی کم بوده و خانمها با کارهایی که انجام میدهند، به تازگی در جامعه در حال دیده شدن هستند. خانمها توانمندی بالایی دارند اما در حال حاضر در حوزههای متفاوت حمایتهای بیشتری دریافت میکنند. من با راهاندازی این شرکت وارد عرصه فناوری شدم. ما از سال ۸۵ در حوزه دیابت فعالیت میکنیم اما دستگاهها را وارد میکردیم. اما از سال ۱۴۰۰ دستگاه FREE SENS و نرمافزار ISGM را در داخل کشور تولید کردیم که در داروخانهها، تجهیزات پزشکی و بیمارستانها موجود است.»
او از چالشهای پیش روی یک خانم فناور به «فرهیختگان» گفت: «یکی از چالشهایی که با آن روبهرو هستم، این است که برای دریافت مجوزهای لازم مرتب باید به اداره تجهیزات پزشکی مراجعه و مجوز واردات و دریافت ارز درخواست کنم. این بسیار دردناک است و از دشوارترین بخشهای فعالیت یک خانم در این عرصه است. البته به دلیل نبود ارز و کاهش سهمیهها، این مشکل تمام فناوران کشور است که منجر به کاهش تولید میشود. در حال حاضر در کارخانه، ۵۲ نفر برای تولید دستگاه و نوارهای آن فعالیت میکنند و ۱۲ نفر هم روی نرمافزار مربوط فعالیت میکنند که هزینههای خیلی بالایی دارند. به دلیل خصوصی بودن شرکت، این کار را بدون حمایتهای دولتی پیش بردیم و در حال حاضر، از دولت درخواست حمایت داریم.»
شبکهسازی برای حضور فعال خانمها اهمیت زیادی دارد
مرضیه ابراهیمی، دانشآموخته ایمنیشناسی پزشکی دانشگاه تربیتمدرس و مدیر شرکت دانشبنیان «کیان ایمن سلول» از بانوان برتر فناور در اجلاس بریکس است. او درباره طرح ارائهشده در بریکس به «فرهیختگان» گفت: «ما طرحی را به بریکس درمورد ایجاد بانک سلولهای ایمنی برای درمان سرطان و بیماران سرطانی ارائه کردیم. شاید از منظر سلولدرمانی، علوم دانشی مربوط به سلولی و علوم بازساختی، کشور ما در منطقه جایگاه خوبی خواهد داشت اگر مدیران به این موضوع اهمیت دهند. با توجه به این مسئله که بسیاری از داروهای بیماران سرطانی از خارج از کشور وارد میشود، دستیابی یک روند درمانی دم دستتر برای بیماران ایرانی ارجحیت داشته است. ما در محصولی که توسعه داده بودیم، محصول «آلوژن» سلولهای کشنده طبیعی برای بیماران تومور مغزی بود. این بیماری در دنیا تاکنون هیچ درمان مؤثری نداشته و حتی محققان دنیا متعجبند که چگونه افرادی که تحت درمان با این محصول قرار گرفتهاند، زنده ماندهاند. ما از سلولهای کُشنده (سلول ایمنی) یک فرد سالم استفاده کردیم که این سلولها، ذاتاً قدرت تشخیص سلولهای سرطانی و نابود کردن آنها را دارند.»
او ادامه داد: «ما با همکاری تیم بالینی دانشگاه علوم پزشکی ایران و مرکز رشد و نمو کودکان علوم پزشکی ایران موفق شدیم سلسله کارآزمایی بالینیهایی را انجام دهیم که محصول را به مرحله بررسی توسط سازمان غذا و دارو برسانیم و فرایندهای مجوزهای آن را انجام دهیم. اصلیترین کاری که باید انجام شود، این است که در داخل کشور باید بستر مناسبی برای دستورزی با این سلولها میداشتیم و ما مفتخریم که توانستهایم این سلولها را آماده میکنیم تا سایر محققان از آنها استفاده کنند و ژندرمانی انجام دهند. طی کارآزماییهای بالینی صورتگرفته، مشخص شد که 10 بار تزریق متناوب این فرآورده باعث توقف رشد این تومورها شده تا حدی که از بین بروند.» این عضو هیئتعلمی پژوهشگاه رویان درباره حضور خانمها در عرصه فناوری عنوان کرد: «حضور خانمهای ایرانی در عرصه فناوری در دنیا موضوع عجیبی است؛ چراکه تصور میکنند خانمها در ایران در این عرصه فعال نیستند و حتی در روسیه با این بازخوردها مواجه میشدم که میگفتند خیلی جذاب است که تمام طرحهای ارائهشده از ایران در عرصه پزشکی، در سطح بسیار بالایی قرار گرفته بودند و فعالیت ما در این حوزههای برای روسها بسیار جالب بود. اما به حضور خانمها در عرصه فناوریهای داخلی باید بهای بیشتری داده شود. در حال حاضر، چرخ تمام خانوادههای ایرانی به دلیل حضور یک زن است که میچرخد و زن خانواده است که مدیریت اقتصادی میکند و بد نیست به آنها بها دهیم، چهبسا مدیریت اقتصادی در حوزه کارآفرینی هم سبب شود ما اقتصادآفرین باشیم و گفته مقاممعظمرهبری را که میفرمایند از دانش خود بتوانید سرمایه برای فعالیت سایر جوانان ایجاد کنید، به منصه ظهور برسانیم.» ابراهیمی همچنین درباره ورود به عرصه فناوری گفت: «من در پژوهشگاه رویان به عنوان عضو هیئتعلمی فعالیت میکردم و زمانی رسید که با خودم گفتم آموزش دانشجویان را انجام دادم و از نظر علمی آنها را ارتقا دادم، آیا کشور فقط به دانشجویان متبحری نیاز دارد که به خارج از کشور مهاجرت کنند؟ پس تکلیف مردم کشورم چه میشود. اینجا بود که به دنبال نیاز کشور گشتم و آن را پیدا کردم و منطبق بر فرمایشات مقاممعظمرهبری که میفرمایند اگر کسی قرار است برای کشور کاری انجام دهد، خود ما هستیم، حرکت کردم. در حال حاضر نیز همین سرمایهای است که اگر روی آن کار شود، ارزش افزودهای برای کشور محسوب میشود که قابلیت انتقال دانش فنی و فروش آن را به سایر کشورها دارد. بازخوردها در مواجهه با این محصول اینگونه بود که میپرسیدند «مگر در کشور شما هم این کار انجام میشود؟» همین سؤال، خیلی حرف بزرگی است. ما خوشحالیم که در عرصه سلولدرمانی در دنیا خوشنامیم. ما، یعنی کل ایران و چه بهتر از این که از سواد خودمان برای سودآوری خودمان استفاده کنیم.» او به بیان چالشهایی که در این مسیر به عنوان یک فناور خانم با آن روبهرو بوده، اشاره کرد: «چالشها زیاد است اما مهم انگیزه است که چگونه کار میکنیم. چالش جنگیدن و مبارزه با گروههای دیگری که سالها با یکدیگر شبکه داشته و در رأس مدیریتی بودهاند. چند درصد از مدیران ما فرصت رسیدگی به ما زنان را دارند. این چالشها وجود دارد اما از نظر من، یک شیرینی دیگر هم دارد. ما بدون کمک مالی کشور کار کردیم بنابراین اگر بخواهید روی پای خودتان بایستید، امکانپذیر است اما با سختی و مرارت و خیلی مواقع، قوه قهریه مردانه، ما را از حرکت بازداشته است وگرنه میشد کار کرد. شبکهسازی برای خانمها از اهمیت بالایی برخوردار است و مهم است که در کنار هم کار کنند. برتر شدن طرح ما نیز در بریکس ماحصل شکلگیری یک شبکه بود.» این مدیر شرکت دانشبنیان همچنین افزود: «اجازه فعالیت به خانمها در عرصه فناوری داده میشود اگر خودمان هم بخواهیم تلاش کنیم. خانمها جبهههای چندجانبه دارند و همواره در هر موقعیتی که قرار میگیرند، انتظارها از آنها بالاست و اگر پشتیبان و حامی نداشته باشند، قادر به فعالیت نیستند. عرصه عدم فعالیت ما، به این برنمیگردد که خودمان نخواستیم و دیگران مانع از فعالیت ما شدند، بلکه بخشی از این برمیگردد به این مسئله که ما به دلیل شبکه ضعیف، وجود کارهای متعدد و غیرمتمرکز در میانه راه خسته میشویم و ادامه نمیدهیم.»
در حوزههای پهپادی به خانمها بها داده نمیشود
اعظم کرمی، عضو هیئتعلمی دانشگاه شهید باهنر کرمان و مدیرعامل شرکت دانشبنیان «داده کاوی ویرا ژرف کویر» که از دیگر فناوران برتر بریکس است، در گفتوگو با «فرهیختگان» درباره محصول ارائهشده در بریکس گفت: «ما در حوزه هوش مصنوعی فعالیت میکنیم و در بریکس نرمافزاری را تحت عنوان تشخیص اتوماتیک خطاهای خطوط انتقال برق به وسیله هوش مصنوعی نرمافزار «AFTL» معرفی کردیم. در فرایند تولید این محصول با استفاده از پهپاد تقریباً از تمام دکلهای برق ایران عکسبرداری انجام دادیم و با بیشتر از 5 میلیون عکس، پایگاه داده ایجاد کردیم. سپس مانند یک فرزند به هوش مصنوعی یاد دادیم که به وسیله الگوریتمها 80 نوع عیب الکتریکال، مکانیکال و فوندانسیون را مانند شل شدن پیچ و مهرهها، زنگزدگی، آرکزدگی را بهصورت اتوماتیک تشخیص و بعد یک گزارش جامع مدیریتی در قالبهای فایل EXCEL، PDF و KMZ به شما دهد. این سامانه تحت وب بوده و تمام شرکتهای برق منطقه به آن دسترسی دارند و میتوانند تصاویر خود را برای عیبزدایی بارگذاری کنند.»
او با اشاره به تولید پهپاد بومی «هیلا» که ویژه خطوط انتقال برق است و همزمان با نرمافزار AFTL در بریکس معرفی شد، توضیح داد: «وجه تمایز این پهپاد با پهپادهای دیگر است که میتواند از عیوب خطوط انتقال برق عکسبرداری کند. به علت اینکه نزدیک به خطوط انتقال برق میدان مغناطیسی بسیار بالاست، امکان نزدیک شدن به خطوط وجود ندارد و برای تصویربرداری، ناوبری مشکل پیدا میکند و نوآوری پردازش تصویر نخواهیم داشت. معمولاً ناوبری این سیستمهای GPS است بنابراین، ما یک ناوبری نوین و مبتنی بر پردازش تصویر ابداع کردهایم که بتواند عیوب را تصویربرداری کرده و همچنین سقوط پهپاد اتفاق نیفتد و بهصورت آنلاین بر مبنای هوش مصنوعی و با استفاده از نرمافزار، خطاها را تشخیص دهد و همچنین پهپاد در نزدیکی خطوط انتقال برق نیز سقوط نکند. در حالت عادی وقتی پهپاد در نزدیک میدان مغناطیسی قرار میگیرد، GPS از دست رفته و پهپاد سقوط میکند. برای حل این مشکل از نوآوری پردازش تصویر استفاده کردیم به این صورت که اگر پهپاد نزدیک به میدان مغناطیسی خطوط انتقال برق GPS خود را از دست دهد به حالت پردازش تصویر تغییر حالت پیدا میکند.»
مدیرعامل این شرکت دانشبنیان درباره تشخیص عیوب به وسیله پهپاد هیلا بیان کرد: «پهپاد «هیلا» از خطوط تصویربرداری میکند و نرمافزار AFTL که روی آن نصب است، با استفاده از فناوری هوش مصنوعی عیوب مهم را تشخیص میدهد. این نرمافزار 80 نوع از عیوب خطوط نیرو شامل فوندانسیون مانند ترکیدگی بتن و شکستگی، مکانیکال مانند کسری نبشی و نقص پلیت؛ و الکتریکال مانند آرکزدگی (اثر سوختگی) روی مقره را شناسایی میکند.»
کرمی که دانشیار گروه برق دکترای مهندسی برق مخابرات سیستم است، فاصله ایمن در نزدیکی به خطوط انتقال برق را متناسب با سطح ولتاژ دانست و ادامه داد: «بسته به سطح ولتاژ، فاصله ایمن تا شعاع 10 متری تعیین میشود که پهپاد میتواند به خطوط نزدیک شود اما نزدیکتر از آن پهپاد به میدان مغناطیسی جذب میشود. همچنین این محصول توانایی پرواز تا ارتفاع 50 و 100 متر را نیز دارد اما در ارتفاع 100 متر ممکن است با توجه به زوم دوربین تصویربرداری بهصورت واضح انجام نشود. برای فاصله ایمن بهصورت دقیق نمیتوان عدد بیان کرد به علت اینکه وابسته به سطح ولتاژ، تعداد مدار و پیک بار این مقدار قابل تغییر است.»
او درباره شروع کار خود به عنوان یک فناور به «فرهیختگان» گفت: «ابتدا در آزمایشگاه پردازش تصویر با همکاری دانشجویان پروژه پژوهشی را آغاز کردیم که از دکل برق عکس میگرفتیم. بهتدریج پروژه در حال بزرگ شدن بود و در دانشگاه قادر نبودیم بهراحتی پروژههای پژوهشی را ادامه بدیم. همین باعث شد که به فکر احداث شرکت بیفتیم و آن را تأسیس کردیم. در حال حاضر در شرکت بیش از نیمی از همکاران ما خانم هستند. بعد از آن به سمت دانشبنیان کردن شرکت حرکت کردیم و توانستیم از صندوق خطرپذیر صنعت فولاد مبارکه جذب سرمایه کنیم که بتوانیم این پروژه ملی را انجام داده و در کل کشور از آن استفاده کنیم.»
مدیرعامل این شرکت خصوصی ادامه داد: «از آنجایی که تمرکز بسیاری از حوزههای فناورانه در دست آقایان است، در ایران حضور یک خانم در عرصه فناوری بسیار دشوار است مخصوصا برای خانمهایی که در زمینه پهپادی و هوش مصنوعی کار میکنند این زمینه فعالیت دشواریهای خاص خودش را دارد. معمولاً در این حوزه، خانمها یا حضور بسیار کمی دارند یا اصلاً حضور ندارند. در زمینه پهپادی، معمولاً حضور خانمها را نداریم و شما باید بجنگید تا بتوانید در کنار آقایان دیده شوید. اجازه فعالیتها به خانمها داده میشود اما در مقایسه با مجوزهایی که بهراحتی در اختیار آقایان قرار میگیرد، این مجوزها به ما خانمها داده نمیشود. در این حوزه، به خانمها بهای کمتری داده شده و امیدواریم در زمینه امتیازدهی و حمایتها، به خانمها نیز توجه کنند و امیدواریم خانمها دیده شوند و این گرندها به آنها نیز داده شود.»