فرهیختگان: بامداد روز شنبه رژیم اشغالگر قدس اقدام به انجام حملاتی علیه برخی سایت‌های نظامی ایران کرد. این اقدام با واکنش‌های مختلفی از محافل خبری جهان و کشورها روبه‌رو شد. همسایگان ایران جزء اولین کشورهایی بودند که این اقدام صهیونیست‌ها را محکوم کردند. دولت آمریکا و کشورهایی اروپایی نیز خواستار خویشتن‌داری و پاسخ ندادن ایران شدند. فارغ از اینکه پاسخ متقابل ایران به این اقدامات جنایتکارانه صهیونیست‌ها چه باشد، بسیاری از تحلیلگران بین‌المللی ادعا کردند اسرائیل به دلیل ترس از شدت پاسخ ایران و فراگیر شدن یک جنگ منطقه‌ای بزرگ، این حملات را با سطح کنترل‌شده و محدود انجام داده است. در گزارش پیش رو نگاهی به برخی از تبعات جنگ غزه برای اسرائیل داشته‌ایم. نکات بسیار قابل تأمل است. رژیم اسرائیل که خط قرمزش هلاکت نیروهای نظامی و غیرنظامی است، حالا در کنار جنایات بی‌سابقه‌ای که در غزه و لبنان انجام داده، یک رکورد بزرگ نیز در تعداد کشته‌شدگان و زخمی‌هایش به ثبت رسانده، به‌طوری‌که تعداد مجروحان جنگی دریافت‌کننده مستمری دائم از دولت از حدود 5900 نفر در قبل از 7 اکتبر 2023، به حدود 12700 نفر رسیده است. 

 8.7 هزار زخمی طی یک‌سال 

براساس تحقیقات مؤسسه آماری استاتیستا، از زمان آغاز عملیات طوفان الاقصی حماس در 7 اکتبر 2023، حدود 1200 اسرائیلی کشته و 5431 نفر نیز مجروح شده‌اند. همچنین طی این مدت، رژیم‌صهیونیستی در حملات خود به غزه، بیش از 43 هزار فلسطینی را به شهادت رسانده و نزدیک به 100 هزار نفر را نیز زخمی کرده است. گفته می‌شود طی این مدت، تعداد شهدای فلسطینی در کرانه باختری نیز بیش از 720 نفر بوده است. همچنین براساس گزارش ای‌بی‌سی نیوز (ABC News) به نقل از وزارت امور خارجه اسرائیل، تعداد مجروحان جنگ رژیم‌صهیونیستی با فلسطین و لبنان تا روز 7 اکتبر 2024 به 8.7 هزار نفر رسیده و این میزان در حدود 20 روز اخیر نیز رو به افزایش بوده است. 

طبق گزارش مؤسسه آماری استاتیستا، تا قبل از اکتبر 2023، چهار جنگ بین اسرائیل و حماس رخ داده بود که درگیری کنونی مرگبارترین درگیری طی این مدت بوده است. تخمین زده می‌شود که 2200 موشک توسط حماس از غزه به‌ سمت اهداف نظامی اسرائیل شلیک شده و به ساختمان‌ها و تأسیسات نظامی این رژیم اصابت کرده است. 

قطع برق، سوخت و آب آشامیدنی در بخش‌هایی از غزه و متوقف ساختن ورود کمک‌های بشردوستانه به غزه نیز از دیگر جنایات رژیم‌صهیونیستی بوده که فشار اقتصادی و معیشتی هولناکی را به مردم مظلوم غزه تحمیل کرده است. بر اساس گزارش سازمان ملل، بیش از یک میلیون نفر در داخل نوار غزه آواره شده و کامیون‌های تجهیزات امدادی به‌ندرت می‌توانند از طریق مرز رفح از مصر وارد خاک فلسطین شوند. طبق آمارها، این عملیات نظامی اسرائیل یکی از طولانی‌ترین عملیات‌ها در غزه بوده و بیش از 6000 بمب توسط ارتش اسرائیل به سمت غزه پرتاب شده است.

رشد چشمگیر معلولان جنگی اسرائیل در یک‌سال اخیر

براساس گزارش رسمی «مؤسسه بیمه ملی اسرائیل» تعداد تجمیعی معلولان جنگی دریافت‌کننده مستمری ماهیانه از دولت در اسرائیل از سال 2000 تا قبل از جنگ 33‌روزه سال 2006 حدوداً از 1695 نفر به 2753 نفر در پایان سال 2005 رسیده که این تعداد در پایان سال 2006 به 3023 نفر و تا قبل از اکتبر 2023 نیز به 5706 نفر رسیده بود. اما طی یک‌سال اخیر نزدیک به 7 هزار نفر به این عدد افزوده شده و تعداد مستمری‌بگیران دارای معلولیت جنگی به 12 هزار و 636 نفر رسیده است. این داده‌ها که از سوی مؤسسه بیمه ملی اسرائیل ارائه شده، مؤسسه مذکور تأکید دارد گرچه حقوق از‌کار‌افتادگی قربانیان جنگ به طور کامل از خزانه دولت تأمین می‌شود، اما مسئولیت اعطای آن برعهده مؤسسه بیمه ملی است.

براساس داده‌های مؤسسه بیمه ملی اسرائیل، از 12 هزار و 636 دریافت‌کننده خدمات معلولیت جنگی در 8ماهه نخست  امسال، 2.5 درصد آنها دارای زیر 10 درصد معلولیت، 9.2 درصد دارای 10 تا 19 درصد معلولیت، 57.5 درصد بین 20 تا 40 درصد، 10 درصد بین 40 تا 50 درصد، 13.4 درصد از آنها دارای 50 تا 60 درصد، 6 درصد بین 60 تا 80 درصد و 1.2 درصد نیز بالای 80 درصد معلولیت جنگی دارند. نکته قابل تأمل اینکه تا قبل از 7 اکتبر شدت جراحات و معلولیت نسبتاً پایین بوده، به‌طوری‌که 46 درصد از افراد زیر 20 درصد معلولیت داشته‌اند، عددی که درحال‌حاضر 12 درصد بوده و بالاترین معلولیت جنگی برای افراد با معلولیت 20 تا 40 درصدی است.

اقتصاد اسرائیل زیر آتش جنگ 

براساس گزارشی که  مرکز امنیت و امور خارجه اورشلیم (JCFA) 25 سپتامبر 2024 منتشر کرده، اقتصاد اسرائیل قبل از 7 اکتبر 2023 وضعیت خوبی داشت. ذخایر ارز خارجی بالا بود (حدود 200 میلیارد دلار). تراز پرداخت‌ها خوب بود (حدود 20 میلیارد دلار). اسرائیل حدود 200 میلیارد دلار به جهان وام داده بود. اشتغال کامل، نسبت بدهی به تولید ناخالص داخلی پایین (61 درصد) و کسری بودجه قابل انتظار برای سال 2023 بدون جنگ (کمتر از 2 درصد) وجود داشت. این موسسه بیان می‌دارد 7 اکتبر خطرات امنیتی، اجتماعی و بین‌المللی را برای اسرائیل تشدید کرد. فقدان یک سیاست اقتصادی و بودجه‌ای مناسب برای اتفاقات جدید و ترجیح بخش‌های غیرمولد و در عین حال اجتناب از کاهش بودجه سیاسی و ائتلافی، عدم اطمینان اقتصادی و بی‌ثباتی اقتصاد کلان اسرائیل را افزایش داده است. به دلیل ذخایر ارزی، بحران مالی بلافاصله آشکار نشده اما بحران نزدیک به وقوع است. موسسه JCFA  در ادامه می‌نویسد، جنگ غزه با دورهای قبلی غزه یا جنگ دوم لبنان کاملاً متفاوت است. از نظر فراخوانی ذخیره، شبیه جنگ یوم‌کیپور است. طول مدت جنگ آسیب‌های اقتصادی را افزایش داده است، این جنگ برای اقتصاد اسرائیل شبیه به «دهه ازدست‌رفته» است. در عین حال، جنگ کنونی تأثیر درازمدت قابل‌توجهی بر اقتصاد اسرائیل خواهد داشت، به‌ویژه اینکه دولت نتانیاهو در سیاست اقتصادی و بودجه‌ریزی مناسب عمل نکرده است. بحران امنیتی گسترده در کنار یک سیاست و مدیریت اقتصادی ناموفق وضعیت را بدتر می‌کند. هزینه‌های مستقیم جنگ، نظامی و غیرنظامی از سه‌ماهه آخر سال 2023 تا پایان سال 2024 (بدون کمک آمریکا) حدود 180 میلیارد شکل (47 میلیارددلار) برآورد شده است. کسری زیادی در بودجه سال 2024 ایجاد شده (حدود 8 درصد تولید ناخالص داخلی)، بدهی عمومی رشد کرده و هزینه‌های بهره نیز افزایش یافته است. مشکلات و مسائلی که اقتصاد اسرائیل را - از نظر اجتماعی و سیاسی - تا قبل از 7 اکتبر آزار می‌داد، پس از شروع جنگ حل نشده برعکس برخی از آنها تشدید و پیچیده‌تر شدند، مانند کمبود زیرساخت‌ها، بهره‌وری پایین، بحران فناوری پیشرفته و قیمت مسکن. علاوه‌بر اینها، مشکلات جدیدی مانند آسیب به عملکرد دستگاه، انتصاب افراد فاقد صلاحیت در مناصب عمومی و آسیب به کیفیت خدمات عمومی نیز وجود دارد. آسیب به جایگاه دیپلماتیک اسرائیل بر سرمایه‌گذاری خارجی در فناوری‌های پیشرفته، روابط تجاری و وجهه اسرائیل، به‌ویژه با توجه به کاهش رتبه اعتباری تأثیر منفی بلندمدتی گذاشته است. 

جنگ مسائل جدیدی را مطرح کرده است. معضل کشاورزی و امنیت غذایی، تولید داخلی درمقابل واردات دفاعی، نگهداری زیرساخت‌های نظامی و غیرنظامی با توجه به مشکلات زنجیره تامین (شامل اختلاف با ترکیه و تهدیدات انصارالله یمن) و اختلالات در بازار کار ناشی از کمبود کارگران فلسطینی و خارجی مشکلات پیچیده‌ای است که اقتصاد اسرائیل را تهدید می‌کند. 

هزینه 95 میلیارد دلاری جنگ

موسسه JCFA معتقد است مفهوم امنیتی اسرائیل این بود که جنگ‌ها با توجه به عوامل بین‌المللی، نیروهای ذخیره و عملکرد اقتصاد ملی باید کوتاه باشد. جنگ فعلی باعث ازبین‌رفتن احساس امنیت در امتداد مرزها شده و بر حجم بودجه دفاعی تأثیر گذاشته است. اسرائیل می‌تواند یک‌بار حجم سنگین جنگ را تحمل کند، اما افزایش دائمی هزینه‌های دفاعی مستلزم افزایش مالیات، کاهش خدمات آموزشی، بهداشتی، رفاهی و زیرساختی یا کسری بودجه و بدهی عمومی خواهد بود. 

طولانی شدن جنگ هزینه‌های نیروهای ذخیره، مصرف مهمات، سوخت، مواد غذایی، قطعات یدکی و فرسودگی ابزار و لوازم عملیاتی را افزایش داده است. کمک سخاوتمندانه آمریکا به مبلغ 14 میلیارد دلار تأثیر آن بر بودجه دولتی را کاهش داد. با این حال، هزینه‌های دفاعی اسرائیل به‌طور قابل‌توجهی افزایش یافت. جنگ نیاز به نیروی انسانی نظامی را برجسته کرد که این امر منجر به طول مدت خدمت سربازی جذب نیروهای ذخیره شد. تداوم فراخوانی ذخیره برای یک گروه نسبتا کوچک اما مولد در درازمدت به اقتصاد آسیب می‌رساند. 

JCFA استدلال می‌کند ارزیابی این است که زیان تولید ناخالص داخلی از آغاز جنگ تا پایان سال 2024 به حدود 17 میلیارد دلار خواهد رسید. به این عدد باید هزینه‌های دفاعی و غیرنظامی در حال انجام حدود 45 میلیارد دلار (فرای کمک‌های ویژه آمریکا) و همچنین بودجه‌های اضافی برای بازسازی ساختمان‌ها، تجهیزات، زیرساخت‌ها، جنگل‌ها و مشاغل کوچک با هزینه حدود 20 میلیارد دلار اضافه شود. بازسازی تجهیزات نظامی و تجدید و تقویت تجهیزات حدود 15 میلیارد دلار هزینه خواهد داشت. این جنگ (تا سپتامبر 2024) با کشته شدن 1630 سرباز و غیرنظامی و حدود شش هزار مجروح جسمی و روانی خسارات انسانی زیادی به اسرائیل وارد کرده است. هزینه‌های توانبخشی مجروحان و غرامت به خانواده‌های آنان حدود 15 میلیارد دلار برآورد شده است، یعنی جنگ تاکنون حدود 95 میلیارد دلار یا حدود 18 درصد از تولید ناخالص داخلی سالانه اسرائیل هزینه داشته است.