ندا اظهری، مترجم: «جیتکس» در قالب نمایشگاه کامپیوتری، فناوری اطلاعات و ارتباطات به‌عنوان بزرگ‌ترین رویداد فناوری و استارتاپی صنعت ICT در خاورمیانه و شمال آفریقا هر ساله در مرکز تجارت جهانی دبی برگزار می‌شود که یکی از تاثیرگذارترین رویدادهای مرتبط با فناوری روز دنیاست و هر ساله نمایندگانی از آسیا، اروپا، آمریکا، آفریقا و اقیانوسیه در آن حضور پیدا می‌کنند. این رویداد زیربنای تحولات سریع مبتنی‌بر فناوری، سرمایه‌گذاری‌ها و پروژه‌هایی است که اقتصادهای خاورمیانه، آفریقا و آسیا را شکل می‌دهند. «جیتکس 2024» که چهل‌وچهارمین دوره خود را سپری کرد از 14 تا 18 اکتبر در دبی برگزار شد و روز گذشته به کار خود خاتمه داد. نمایشگاه امسال  با استقبال بیش از 6500 غرفه‌دار، 1800 استارتاپ، 1200 سرمایه‌گذار در کنار بیش از 180 کشور و در پنج روز موضوعی برگزار شد. این نمایشگاه با مهم‌ترین حوزه‌های هوش مصنوعی، مراکز داده، پهپادها، چاپ سه‌بعدی، ربات‌ها، فناوری‌های صوتی، لوازم جانبی، بازی‌های رایانه‌ای، سخت‌افزار و نرم‌افزار، خدمات اینترنت، خدمات فناوری و لپ‌تاپ و... برگزار می‌شود. 

هوش مصنوعی، محور جیتکس چهل‌وچهارم
نمایشگاه «جیتکس» نخستین بار در سال 1981 با عنوان GITE راه‌اندازی و آغاز به کار کرد و سالن یک مرکز تجارت جهانی دبی را به خود اختصاص داد. اما با گذشت سال‌ها تعداد سالن‌های این نمایشگاه به 27 سالن و درمجموع مساحت آن افزایش یافته است. نام تجاری GITEXکه بیش از چهار دهه برگزار می‌شود در سال 2022 با افزوده شدن پسوند GLOBAL (جهانی)، حضور گسترده شرکت‌های فناوری، استارتاپ‌ها، سخنرانان و شرکت‌کنندگان از بیش از 170 کشور را نشان داد که هدف اصلی آن حضور بازدیدکنندگان از اقصی نقاط دنیا و ملاقات با رهبران و بزرگان فناوری جهان و آشنایی با آخرین دستاوردها و نوآوری‌های صنعت «فاوا» (فناوری اطلاعات و ارتباطات) است. این نمایشگاه از حضور دولتی در مقیاس بزرگ بهره می‌برد به‌طوری که صدها نهاد دولتی از سراسر منطقه، وزرا و مقامات بخش دولتی ابتکارات، نوآوری‌ها و پروژه‌های عظیم دیجیتال دولتی سال را ارائه و مشارکت‌های فنی بخش دولتی و خصوصی را اعلام می‌کنند. 
هوش مصنوعی امسال هم در فناوری‌های عرضه‌شده در جیتکس 2024 پیشگام بود و موضوع اصلی این رویداد را به خود اختصاص داد و ابزارهای هوش مصنوعی به‌ویژه هوش مصنوعی مولد تمرکز اصلی بود. دومین محور اصلی این رویداد محاسبات کوانتومی بود که دریچه‌ای به برای حل مسائل فراتر از قابلیت‌های کامپیوترهای قدیمی بهره می‌برد و در زمینه‌هایی چون رمزنگار، کشف دارو و شبیه‌سازی‌های پیچیده عمل می‌کند. سومین محور مطرح‌شده فناوری‌های پایدار بودند که به یکی از اولویت‌ها برای سازمان‌های دنیا به شمار می‌روند تا فناوری‌های سبز را به‌منظور بهره‌وری بالای انرژی، زیرساخت‌های شهرهای هوشمند و جایگزینی با انرژی‌های تجدیدپذیر به کار گیرند. محور بعدی نوآوری «وب 3.0» و بلاک‌چین بود که در سیستم‌های هویت دیجیتال و امور مالی غیرمتمرکز در سال‌های اخیر حرف‌های زیای برای گفتن دارد. محور دیگر هم فناوری متاورس بود که به بررسی استفاده از آن به‌عنوان ابزارهای عملی برای صنایعی چون بهداشت و درمان، آموزش و خرده‌فروشی تبدیل شد که همین امر فرصت‌های تازه‌ای را پیش روی آموزش و تعامل با مشتریان قرار می‌دهد. همچنین امنیت سایبری در عصر تحول دیجیتال نیز از دیگر محورهای جیتکس 2024 به شمار می‌رفت که با توجه به پذیرش روزافزون تحول دیجیتال توسط کسب‌وکارها اولویت بیشتری پیدا می‌کند. در این رویداد از آخرین نوآوری‌ها در زمینه امنیت سایبری سخن به میان آمد. همچنین فناوری‌های آینده و فناوری‌های خودران نیز از دیگر محورهای این رویداد بود که به وسایل نقلیه خودران و پهپادها تا سیستم‌های حمل‌ونقل عمومی نسل بعدی تحولات در اتوماسیون، هوش مصنوعی و یادگیری ماشینی برای ایجاد تحول در حمل‌ونقل پرداخته شد. 

روز فناوری ایران در جیتکس 2024
نمایشگاه جیتکس 2024 دبی به‌عنوان بزرگ‌ترین رویداد فناوری اطلاعات فرصت خوبی را برای نمایش توانمندی‌های شرکت‌های ایرانی در بازار جهانی فراهم کرد و درواقع ظرفیت‌های این نمایشگاه می‌تواند پلی ارتباطی میان ایران و جهان به‌منظور نمایش محصولات و خدمات شرکت‌های ایرانی به خریداران و سرمایه‌گذاران دنیا باشد. همچنین جیتکس می‌تواند به شرکت‌های ایرانی در دسترسی به جدیدترین دستاوردهای فناورانه، دانش و فناوری در صنعت فناوری اطلاعات و ارتباطات و نیز ایجاد مشارکت‌های استراتژیک با شرکت‌های خارجی کمک کند. 
در جیتکس امسال 20 شرکت دانش‌بنیان ایرانی با حمایت صندوق نوآوری و شکوفایی در قالب یک پاویون اختصاصی تازه‌ترین محصولات و دستاوردهای فناورانه خود را به نمایش گذاشتند. از مهم‌ترین اتفاقاتی که پیرامون حضور ایران در جیتکس امسال رخ داد برگزاری رویداد «روز فناوری ایران» در سومین روز برگزاری نمایشگاه بود. این رویداد بزرگ‌ترین گردهمایی فعالان صنعت ICT ایران در خارج از کشور با حضور گسترده شرکت‌های ایرانی و خارجی اتفاق افتاد. در این رویداد همچنین توانمندی‌های تولیدی و صادراتی شرکت‌های ایرانی معرفی شد و فرصت‌های تجاری و سرمایه‌گذاری صنعت فاوای کشور ارائه شد. از افتخارات ایرانی‌ها این بود که یکی از شرکت‌های دانش‌بنیان از ایران به مرحله نیمه‌نهایی مسابقه «سوپرنوا» در نمایشگاه امسال جیتکس راه یافت. این مسابقه علاوه‌بر ایجاد فرصت دیده شدن برای استارتاپ‌ها باعث حضور سرمایه‌گذاران و خریداران واقعی در میان داوران مسابقه شد و امکان بهره‌مندی از جایزه 200 هزار دلاری را برای استارتاپ‌ها فراهم کرد.

رویدادهای موازی با جیتکس 2024

«جیتکس» ازچند رویداد بخش فناوری شامل «هوش مصنوعی، همه چیز»، نورث استار (بزرگ‌ترین نمایشگاه استارتاپی منطقه)، فین‌تک سرج، فیوچر بلاک‌چین سامیت، سوپر بریج، جیتکس ایمپکت، مارکتینگ مانیا و دو رویداد جدید راه‌اندازی‌شده در سال 2022 شامل گلوبال دواسلم (گردهمایی اکوسیستم کدنویس‌ها) و ایکس‌ورس (مربوط به غوطه‌وری در دنیای Web 3.0) تشکیل شده است. فناوری اصلی مورد بحث در این نمایشگاه که نقطه کانونی نمایشگاه امسال را هم به خود اختصاص داد، هوش مصنوعی با عنوان «ابر سه‌شنبه هوش مصنوعی» بود که در این رویداد پیشگامانه‌ترین نوآوری‌ها را ارائه کرد که به شکل‌گیری آینده جامعه و صنعت کمک می‌کند. 

هوش مصنوعی، همه چیز: رویداد «هوش مصنوعی، همه چیز» بزرگ‌ترین گردهمایی متخصصان هوش مصنوعی در دنیاست که به دلیل اهمیتی که دارد در 10 سالن به معرفی آخرین پیشرفت‌ها و دستاوردها در حوزه هوش مصنوعی پرداخت. در این رویداد بیش از 200 استارتاپ، بیش از 150 سرمایه گذاری، بیش از 60 کشور و بیش از 300 غرفه‌دار حضور پیدا کردند. 

نورث استار:رویداد «نورث استار» دبی بزرگ‌ترین نمایشگاه استارتاپی خاورمیانه شمال آفریقا و جنوب آسیاست. این نمایشگاه همزمان با جیتکس 2024 برگزار شد که فرصت خوبی را برای جذب سرمایه و رشد استارتاپ‌های جهان فراهم می‌کند. جامعه هدف این نمایشگاه استارتاپ‌های دنیاست که امسال بیش از 1800 شرکت استارتاپی در آن شرکت کردند. بیش از 70 هزار شرکت‌کننده، بیش از 1200 سرمایه‌گذار و650 سخنران در نمایشگاه امسال حضور یافتند. 

فین‌تک سرج: رویداد «فین‌تک سرج» در قالب نمایشگاه جیتکس 2024 از مهم‌ترین رویدادهای منطقه خاورمیانه و شمال آفریقاست که همزمان با جیتکس 2024 در دبی و با حضور کارآفرینان، نوآوران، سرمایه‌گذاران، قانونگذاران و مؤسسات، فعالان بخش دولتی و خصوصی فناوری‌های مالی، فناوری‌های پرداخت و فناوری‌های بیمه برگزار شد و بزرگ‌ترین انقلاب‌های فناوری صنایع مالی را به نمایش گذاشت. بیش از 150 غرفه‌دار، بیش از 920 سرمایه‌گذاری، 170 سخنران و 58 هزار بازدیدکننده از بیش از 25 کشور دنیا در این رویداد حضور پیدا کردند. چهارمین دوره نمایشگاه فین‌تک‌ سرج برای دومین سال پیاپی در دبی برگزار شد. 

فیوچر بلاک‌چین سامیت: «فیوچر بلاک‌چین» پیشروترین نمایشگاه بلاک چین در منطقه MENA (شامل خاورمیانه و شمال آفریقا) به شمار می‌رود که با هدف الهام‌بخشی به نوآوران حوزه «وب 3.0»، بلاک‌چین، کریپتو، NFT متاورس و بازی و ایجاد تحول برگزار شد. بیش از 900 سرمایه‌گذار، بیش از 74 استارتاپ، 150 غرفه‌دار و 200 سخنران از بیش از 50 کشور در این نمایشگاه گرد هم آمدند تا تحولی را در این صنعت ایجاد کنند. 

مارکتینگ مانیا: مارکتینگ مانیا تنها نمایشگاه تجاری بازاریابی فناورانه در منطقه «منا» است که به‌کارگیری پرکاربردترین، تحول‌آفرین‌ترین، و خلاقانه‌ترین فناوری‌ها را برای ابداع روش‌های جدید بازاریابی و ارتباطات به نمایش می‌گذارد. در این رویداد متخصصان بازاریابی را که به دنبال جدیدترین فناروی و استراتژی‌ها برای ارتقای بازی بازاریابی خودند، دور هم جمع کرد. 

گلوبال دواسلم: این رویداد یک گردهمایی از جامعه برنامه‌نویسان نخبه است که در آن چهره‌های نوآور، مقامات دولتی و برنامه‌نویسانی از سراسر جهان حضور دارند. گلوبال دواسلم برترین‌ها را در حوزه اتوماسیون هوش مصنوعی، برنامه‌نویسی «فول استک» و توسعه «کم کد» گرد هم آورده است. 

جیتکس ایمپکت: این بزرگ‌ترین رویداد جهانی فناوری در راستای نوآوری در حوزه آب و هوا، راهبردهای زیست‌محیطی، پایداری مالی و مشارکت بخش خصوصی و دولتی است. غرفه‌داران جهانی، متخصصان صنعتی، فناوری‌های پیشرفته و سرمایه‌گذاران در این رویداد گرد هم آمده‌اند. 

سوپربریج: در اجلاس سوپربریج رهبران آینده‌نگر از پیشروترین اقتصادهای در حال رشد جهان گردهم آمدند تا در کشف بازارهای نوظهور با یکدیگر متحد شوند و در زمینه‌های تحول‌آفرین همکاری کنند. 

ایکس ورس: این رویداد که مربوط به فناوری جدید متاورس است واقعیت مجازی و بازی مجازی را در قالب رویدادی در فضای جیتکس و با نمایش برندهای مختلفی از اکوسیستم متاورس برگزار کرد. پیشگامان جهانی از دنیای «وب 3.0» در نمایشگاه امسال حضور داشتند. با الهام از چشم‌انداز و نقشه راه دولت دبی برای تبدیل شدن به یکی از 10 شهر برتر جهان در اقتصاد متاورس در رویداد «ایکس ورس» توانایی توانمندسازی صنایع مختلف در دنیای متاورس به تصویر کشیده شد.