سیدمهدی طالبی، پژوهشگر حوزه بین‌الملل: اگر در مرحله پیشین نبرد، مقاومت لبنان روزانه نوار مرزی فلسطین اشغالی را می‌کوبید و گاهی شهرهای «کریات شمونه» یا «صفد» طعمه حملات می‌شدند، در حال حاضر حملات به این دو منطقه مداوم شده و شهر بزرگ حیفا با 600 هزار جمعیت به آنها پیوسته است. لبنانی که در موارد معدودی به شهرک‌های بیش از 10 هزار نفر یا چند ده‌هزارنفری حمله می‌کرد، حالا شهرهای چند صدهزار نفره را در مرکز حملات خود قرار داده و دایره کلی هدف‌گیری خود را به جغرافیایی رسانده که نزدیک به 3 میلیون نفر در آن زندگی می‌کنند. مقاومت قصد دارد جمعیت آوارگان جنگی رژیم را که جمعیتشان براساس نقل‌های مختلف بین 60 تا 250 هزار نفر است، به 2 میلیون نفر برساند. الزامات این اقدام، افزایش برد و شدت حملات و تلاش برای کشتار شهرک‌نشینان به‌جای تخریب بافت مسکونی شهرک‌هاست. مقاومت این مرحله را در پاسخ به گسترش ویرانی‌ها و کشتار مردم لبنان طراحی و به اجرا درمی‌آورد. هدف چنین مرحله‌ای به لحاظ بازدارندگی جلوگیری از تخریب لبنان و از نظر سیاسی ساقط کردن دولت نتانیاهو در حین جنگ از طریق دو مسیر است: نخست فشار سنگین آوارگان به دولت و ساختمان‌های دولتی در حین جنگ، تصرف آنها و فراری‌دادن دولتمردان و دوم سرنگونی نتانیاهو پس از شکست در اجرای عملیات در لبنان.
آیا مقاومت لبنان قادر به اداره مرحله جدید نبرد است؟
این سؤال نیازمند بررسی چند وجهی است. نبرد کنونی به‌گونه‌ای طراحی شده تا مقاومت لبنان از پس آن بربیاید.
1. تلافی رژیم
احتمالاً رژیم‌صهیونیستی تلاش خواهد کرد با شدت بخشیدن به حملات خود علیه غیرنظامیان به آن واکنش نشان دهد. واکنش مقاومت به چنین تلاشی دیگر رعایت قواعد نیست؛ بلکه این گروه نیز بر شدت تلفات‌گیری و تخریب خواهد افزود. پس تلافی صهیونیست‌ها همانند غزه یا مرحله پیشین نبرد در لبنان که باعث کاهش ضربات مقاومت می‌شد، دیگر اثری نخواهد داشت.
2. فرماندهی
مقاومت لبنان در حالی وارد رشد کمّی و کیفی حملات خود به رژیم‌صهیونیستی می‌شود که طبقه‌ای از فرماندهان عالی و میانی خود را ازدست‌داده است. افراد در سطوح عالی سیاسی شامل: شهید سیدحسن نصرالله، دبیرکل حزب و سید صفی‌الدین (شهادت او تأیید نشده است) و شیخ قاووق، اعضای شورای سیاسی می‌شود. در سطح عالی نظامی کسانی مانند «فؤاد شکر»، علی کرکی و ابراهیم عقیل و در سطح میانی، فرماندهان یگان رضوان به شهادت رسیده‌اند. بااین‌وجود و باتوجه‌به پیش‌بینی‌های قبلی، مرحله بعدی نبرد علی‌رغم رشد همه‌جانبه ابعاد، در قسمت فرمانده‌ای نیازمند سطح بالایی از هدایت و رهبری نیست.
3. سلاح
در این مرحله، سلاح‌های موردنیاز همچون موشک‌ها و پهپادهای انتحاری کوتاه‌برد، ساده و ارزانند. این سلاح‌ها به‌وفور یافت می‌شوند و حتی اگر رژیم موفق به بمباران انبارها شود، میزان زیادی از آنها در سرزمین لبنان وجود دارند. از سوی دیگر، بخشی از تسلیحات مرحله جدید در لبنان مستقر نیستند و از جبهه‌های خارج از شامات پرتاب می‌شوند. استفاده از موشک‌های سنگین و پهپادهای انتحاری به شکل گسترده در این مرحله از نبرد هرچند یک تحول کیفی نسبت به گذشته است؛ اما همچنان میزان فناوری را به جایی نمی‌رساند که مقاومت را با چالش مواجه کند. مقاومت لبنان در مقطع کنونی جنگ همچنان از به‌کارگیری موشک‌های بالستیک راهبردی بی‌نیاز است. نیازمندی محدود مقاومت باعث می‌شود تا این گروه بتواند میدان را به شکل مؤثری مدیریت کند. موشک‌ها سرعت و برد کمتری نسبت به موشک‌های بالستیک دارند و کلاهک‌هایشان نیز سبک‌تر است؛ اما باتوجه‌به ابعاد نبرد ویژگی‌هایی دارند که باعث خوداتکایی مقاومت می‌شود. ابعاد این موشک‌ها کوچک است که باعث آسانی انبار، نگهداری و انتقال آنها می‌شود. این ویژگی می‌تواند باعث سهولت پرتاب موشک‌ها در تعداد بالا شود. مقاومت همچنین می‌تواند دست به تولید موشک‌ها در زمان جنگ بزند؛ هرچند طبق برخی گمانه‌زنی‌های موجود در رسانه‌ها، تعداد موشک‌های مقاومت لبنان به بیش از 150 هزار فروند می‌رسد.
کمک‌های محور مقاومت به چه میزان و چگونه خواهد بود؟
ویژگی مرحله کنونی، ورود جدی محور مقاومت در شکل جبهه پشتیبانی از لبنان و غزه است. این جبهه پیش‌ازاین نیز وجود داشته؛ اما ابعاد آن در مقطع کنونی به‌شدت گسترش می‌یابد.
1. میزان
اضلاع محور مقاومت با پهپادهای انتحاری ویژه به نبرد جدید در شامات ورود کرده و تمرکز خود را از هدف قراردادن ایلات در جنوب یا مناطق مرکزی، به سمت شمال چرخانده‌اند. اهداف چنین حملاتی پایگاه‌های اصلی، مقرّ سربازان و اتاق‌های خاص عملیاتی است. تعداد حملات با شیبی ملایم در حال افزایش است تا فرسایشی قوی را به رژیم تحمیل کند. در روزها یا هفته‌های آتی، ورود بالستیک‌ها به منازعه در شمال سرزمین‌های اشغالی قابل‌تصور است.
2. مناطق پرتاب
محور مقاومت عمدتاً از عراق دست به پرتاب ضد مواضع صهیونیست‌ها در شمال فلسطین اشغالی می‌زند؛ اما احتمال پیوستن یمن به درگیری‌های شمال یا تداوم عملیات ایران بسیار بالاست. احتمال می‌رود با ادامه شرارت صهیونیست‌ها، ایران بار دیگر دست به موشک‌باران گسترده سرزمین‌های اشغالی بزند؛ اما این بار بر منطقه شمال تمرکز کند. هدف این تمرکز می‌تواند هموارکردن مسیر تهاجم موشکی یا زمینی مقاومت لبنان به شمال سرزمین‌های اشغالی باشد. یک سناریوی قوی، سرکوب دفاع هوایی رژیم در شمال سرزمین‌های اشغالی به‌منظور تسهیل عبور موشک‌ها و پهپادهای لبنان است.
3. جدیت
جدیت محور مقاومت در خصوص مرحله جدید نبرد به حدّی است که در مقطع مهمی از جنگ، ایران طی عملیات وعده صادق 2 وارد عمل شد. از سوی دیگر یمن و عراق نیز بدون توجه به فشارهای صعودی خارجی و داخلی، با استفاده از سلاح‌های باکیفیت جدید وارد عرصه شده‌اند.
