سیدمهدی طالبی، پژوهشگر حوزه بین‌الملل: روز سه‌شنبه، پایستگی معادله وعده صادق اثبات شد. ایران پس از پایان سیاست بلندمدت صبر استراتژیک خود، به هرگونه اقدام علیه منافعش در منطقه پاسخی قوی داد. شامگاه سه‌شنبه، سپاه پاسداران در قالب عملیات «وعده صادق2» و در پاسخ به ترور رهبران مقاومت منطقه، 200 موشک بالستیک به‌سمت 4 هدف در سرزمین‌های اشغالی پرتاب کرد؛ 3 پایگاه هوایی و همچنین مقر موساد در تل‌آویو. این واقعه با توجه به اجرای عملیات وعده صادق که 6 ماه قبل اجرا شد، حاوی مسائل مهمی درخصوص مناسبات منطقه‌ای و توازن استراتژیک جهانی است. همزمان با ویژگی‌ها و تاثیرات عملیات 10 مهر، احتمال حماقت رژیم در حمله به منافع ایران در منطقه و یا تاسیساتی در خاک کشور نیز حائز اهمیت است که در این گزارش تلاش شده به آنها پرداخته شود.
نکات
عملیات‌های وعده صادق و وعده صادق2 تاثیرات بسیار زیادی داشته‌اند که در این بخش سعی شده به ابعاد و ویژگی‌های آنان پرداخته شود.
1. ایران پس از عملیات وعده صادق اعلام کرد از این پس اقدام علیه منافع و افراد ایرانی در منطقه با اقدام مشابه روبه‌رو خواهد شد. انجام عملیات وعده صادق2 تثبیت این معادله بود.
2. در هردو نوبت عملیات صورت گرفته، پرتاب‌ها از مناطق مختلف و پایگاه‌های متعددی صورت گرفت که نشان می‌دهد جغرافیای ایران مسلح است و توان آتش کشور در مناطق محدودی متمرکز و قابل مهار نیست.
3. ایران در عملیات وعده صادق2 سه پایگاه هوایی و یک مقر اطلاعاتی را هدف قرار داد اما به دلیل وسعت کم سرزمین‌های اشغالی، آژیرهای خطر در نیمه شمالی فلسطین اشغالی به‌طور کامل فعال شدند. این مساله در عملیات قبلی نیز تکرار شده بود. بر این اساس می‌توان گفت هر اقدام رژیم که تنها بخشی از خاک ایران یا منافعش را تحت تاثیر قرار دهد، با برانگیختن تهران به تکرار عملیات وعده صادق، سراسر سرزمین‌های اشغالی را در ترس فروخواهد برد.
4. در عملیات وعده صادق مشخص شد موشک‌های ایرانی می‌توانند با شکافتن سپر دفاع موشکی رژیم به اصابت دست یابند. در عملیات وعده صادق2 اما حمله مستقیم به رادار سامانه دفاع موشکی «آروا» و از کار انداختن آن نشان داد ایران قابلیت‌های بیشتری دارد. به نظر می‌رسد حمله به رادار سامانه موشکی آروا پاسخی به حمله به رادار اس۳۰۰ مستقر در اصفهان باشد که تل‌آویو آن را در واکنش به عملیات وعده صادق ترتیب داد.
5. تمام توان رژیم‌صهیونیستی در نیروی هوایی آن متمرکز است. حمله به این نیرو و از کار انداختنش می‌تواند توان تهاجمی و بازدارندگی صهیونیست‌ها را تضعیف کند. باید توجه داشت هردو عملیات وعده صادق بر نیروی هوایی رژیم متمرکز بوده است. نیروی زمینی و دریایی رژیم بدون نیروی هوایی توان تهاجمی چندانی ندارند.
6. در عملیات وعده صادق2 متحدان رژیم تقریبا محو شدند. در عملیات وعده صادق، نیروی هوایی انگلیس و فرانسه نیز به کمک آمریکا آمدند تا در فضای مابین ایران و فلسطین اشغالی، پهپادهای انتحاری را شکار کنند. در سوی دیگر، تعدادی از کشورهای منطقه نیز برای رهگیری پرتابه‌ها امکانات خود را در اختیار غرب و تل‌آویو قرار دادند. با این حال در عملیات وعده صادق2 با به کارگیری اصل غافلگیری، ایجاد هماهنگی بین کشورهای منطقه با غرب میسر نشد و از سوی دیگر اتکا به موشک‌های بالستیک باعث شد تا انگلیس و فرانسه به دلیل عدم دسترسی به تسلیحات لازم برای ساقط کردن موشک‌ها در منطقه، تنها نظاره‌گر باشند. در این میان، صرفا آمریکا تلاش کرد با اتکا به شناورهای دریایی خود در رهگیری موشک‌های بالستیک با رژیم همراهی کند.
7. بسیاری معتقدند گروه‌های مقاومت موجود در منطقه بخشی از بازدارندگی ایران به حساب می‌آیند. براساس این دیدگاه، اگر دولتی در منطقه علیه تاسیسات هسته‌ای ایران یا دیگر اماکن خاص اقدامی می‌کرد، تهران از طریق گروه‌های مقاومت به سرعت و از نزدیک به تنبیه او می‌پرداخت. به زعم این عده، دلیل اتکای بازدارندگی ایران به چنین گروه‌هایی، نداشتن سلاح هسته‌ای و عدم دسترسی به تسلیحات تهاجمی دوربرد متعارف به اندازه کافی بود. به عبارتی دیگر، اگر ایران به سلاح هسته‌ای دسترسی داشت یا تعداد کافی از جنگنده‌های مدرن در اختیار می‌داشت، می‌توانست به جای اتکا به گروه‌های مقاومتی در محیط پیرامونی‌اش، به توانایی‌های خود در مرکز جغرافیای خود اتکا کند. در روزهای اخیر و پس از حملات شدید صهیونیست‌ها به حزب‌الله لبنان به‌عنوان مهم‌ترین متحد منطقه‌ای ایران طی دهه‌های اخیر، جرد کوشنر مشاور دونالد ترامپ، رئیس‌جمهور سابق آمریکا در متنی نسبتا طولانی که در شبکه ایکس منتشر کرد، به این موضوع پرداخت. کوشنر در این متن ادعا کرده بود در تمام این سال‌ها با وجود خطرات هسته‌ای شدن ایران، رژیم به دلیل هراس از حمله حزب‌الله اقدامی علیه تاسیسات هسته‌ای تهران ترتیب نداد. مشاور و داماد رئیس‌جمهور سابق آمریکا بر همین اساس پیشنهاد کرده بود حالا که مقاومت لبنان تضعیف شده، بهتر است تل‌آویو مستقیما به سراغ تاسیسات هسته‌ای ایران برود. عملیات وعده صادق2 که در پاسخ به شهادت اسماعیل هنیه رئیس دفتر سیاسی حماس، سیدحسن نصرالله دبیرکل حزب‌الله لبنان و سردار عباس نیلفروشان معاون عملیات سپاه صورت گرفت، نشان داد ایران بدون اتکا به شبکه بازدارندگی منطقه‌ای خود و صرفا به وسیله تسلیحات موجود در مرکز، می‌تواند دست به حمله‌ای سنگین علیه دشمن در دورترین نقاط بزند؛ فلسطین اشغالی در دورترین نقطه غربی منطقه واقع شده است.
8. پیوستن ایران به پاسخ‌های محور مقاومت علیه رژیم، هماهنگی و سیاست «وحدت میدان‌ها» را در این محور به‌شدت ارتقا داده است.
9. اقدام ایران در تنبیه مستقیم رژیم به چالش کشیدن سازمان‌ها و قدرت‌های بین‌المللی بود که از ایفای نقش خود برای جلوگیری و محکومیت تجاوزگری‌های رژیم سر باز زده بودند.
10. حملات سنگین و متعدد ایران علیه مواضع و خاک قدرت‌های هسته‌ای، می‌تواند بر موازنه قوا در جهان موثر باشد. نباید کتمان کرد که تهران هرچند تاکنون از آزمایش تسلیحات هسته‌ای خودداری کرده اما به دلیل توانمندی‌هایش یک «قدرت نهفته هسته‌ای» به حساب می‌آید. قدرت‌های نهفته هسته‌ای کشورهایی‌اند که از توانایی ساخت سلاح هسته‌ای برخوردارند اما از انجام آن خودداری می‌کنند.
11. حمایت ایران از گروه‌های اسلامی و عربی مبارز با رژیم، اعتبار زیادی برای تهران به ارمغان آورده بود. حملات مستقیم تهران این آورده را بیشتر ساخته و به ایران اعتباری مضاعف بخشیده است.
12. حمایت ایران از برادران اهل سنت خود و خونخواهی فرماندهان سنی مقاومت، باعث تضعیف جدی سیاست‌های غربی مبتنی‌بر تفرقه مذهبی میان مسلمانان می‌شود.
13. پس از سده‌ها و دهه‌ها تاخت و تاز قدرت‌های خارجی و زورگویان که باعث شد غرب آسیا وقایعی مانند اشغال عراق را به خود ببیند، امروزه منطقه تقریبا به دو قسمت تقسیم شده است؛ مناطقی که موشک‌های مقاومت از آن پرتاب می‌شوند مانند ایران، عراق، یمن و لبنان و مناطقی که این موشک‌ها در آن فرود می‌آیند مانند فلسطین اشغالی و سرزمین دیگر دولت‌های مرتجع.
14. حملات موشکی ایران طی ماه‌های اخیر متمرکز بر منطقه‌ای بوده که تقاطع سه قاره بزرگ جهان است. فلسطین اشغالی علاوه‌بر واقع شدن در غرب آسیا، همسایه دریای مدیترانه بوده و به دریای سرخ نیز راه دارد. کاربرد وسیع تسلیحات محور مقاومت در منطقه و ازجمله آب‌های دوردست در اقیانوس هند و آب‌های مقابل ساحل شرقی آفریقا، نشان‌دهنده افزایش نفوذ محور مقاومت و استحکام آن است.
15. با عملیات وعده صادق، سه عنصر بازدارندگی ایران شامل هسته‌ای، موشکی و منطقه‌ای با یکدیگر ترکیب شدند. موشک‌های پرتاب شده به رژیم، می‌توانند در صورت لزوم و در آینده از انواع متفاوتی باشند. از سوی دیگر این موشک‌ها در راستای پروژه منطقه‌ای ایران مورد استفاده قرار گرفتند.
16. با رویه شدن عملیات‌های وعده صادق، عملا تهدیدات درباره مهار برنامه‌های هسته‌ای، موشکی و منطقه‌ای ایران به‌شدت تضعیف شدند.
حماقت صهیونیست‌ها
تجربه نشان داده رفتارهای رژیم از عقلانیت پیروی نمی‌کنند. آنها پس از عملیات وعده صادق قصد داشتند به تاسیسات هسته‌ای ایران حمله کنند که با هشدار تهران درخصوص تغییر دکترین هسته‌ای و همچنین فشار متحدان‌شان از این کار منصرف شدند.
منابع رسانه‌ای عبری اعلام کرده‌اند اهداف هسته‌ای، کارخانه‌های موشکی، پایگاه‌های نظامی و تعدادی از تاسیسات نفتی و زیرساختی، مدنظر صهیونیست‌ها برای حمله و واکنش به عملیات وعده صادق2 است. آنها پس از عملیات وعده صادق، درنهایت تصمیم گرفتند در عملیاتی ترکیبی به سامانه اس300 مستقر در پایگاه هشتم هوایی در اصفهان حمله کنند. در این حمله، نخست عوامل نفوذی وابسته به موساد تلاش کردند با چند ریزپرنده که گفته می‌شود تعداد آنها سه مورد بوده، به پایگاه نفوذ کنند که این ریزپرنده‌ها در اثر جنگ الکترونیک یا اصابت به حفاظ‌های پایگاه منهدم شدند. از سوی دیگر تصاویر منتشر شده در عراق نشان می‌داد بدنه و تنه اصلی سه موشک بالستیک هواپرتاب در خاک این کشور فرود آمده است. نقل‌های مختلفی درخصوص این سه موشک وجود دارد؛ برخی منابع مدعی اصابت این موشک‌ها به پایگاه اصفهانند و ادعا می‌کنند ریزپرنده‌ها برای مشغول‌سازی پدافند مجموعه هوایی به کار رفته‌اند و برخی دیگر نیز تاکید دارند موشک‌های تل‌آویو رهگیری شده یا در خارج از مرزهای ایران توسط خود صهیونیست‌ها از کار افتاده اما رژیم قصد داشته اگر ریزپرنده‌ها تخریبی به بار آوردند، ادعا کند این موفقیت بر اثر حمله موشکی به دست آمده است. با وجود آنکه تهران تهدید کرده بود در صورت واکنش رژیم بار دیگر فلسطین اشغالی را موشکباران می‌کند، ابعاد محدود اقدام صهیونیست‌ها آنان را رهاند. صهیونیست‌ها پس از عملیات وعده صادق2 نیز درصدد پاسخ برآمده‌اند. سپاه در بیانیه خود بلافاصله پس از تهاجم به سرزمین‌های اشغالی تاکید کرد در صورت تلاش تل‌آویو برای اقدام علیه منافع ایران، حمله شدیدی علیه پایگاه‌ها و زیرساخت‌های آنها به اجرا درخواهد آورد. به نظر می‌رسد اگر تل‌آویو حماقت کند، تعدادی از مهم‌ترین مراکز اقتصادی و فناوری‌اش را از دست بدهد.
اهداف هسته‌ای در سرزمین‌های اشغالی
در صورت اقدام صهیونیست‌ها علیه تاسیسات هسته‌ای ایران، تهران علاوه‌بر تغییر دکترین هسته‌ای، بانک اهداف متعددی برای حمله به مراکز هسته‌ای رژیم دارد. این اهداف به شرح ذیلند:
1- دیمونا
رآکتور هسته‌ای دیمونا که تنها محل تولید پلوتونیوم در سرزمین‌های اشغالی است. در صورت منهدم شدن این رآکتور، تمام شهرک‌های صهیونیست‌نشین در مرکز و جنوب رژیم با بحران مواجه می‌شوند.
2- ایلابون
تاسیسات ایلابون محل نگهداری تسلیحات هسته‌ای تاکتیکی رژیم است. این تسلیحات که قدرت انفجاری کمتری نسبت به سلاح‌های هسته‌ای استراتژیک دارند، برای دفاع سرزمینی توسط صهیونیست‌ها به کار می‌روند.
3- تیروش
بخشی از تسلیحات هسته‌ای استراتژیک صهیونیست‌ها در تاسیسات تیروش نگهداری می‌شوند. انهدام این مرکز ضمن نابودی ابزارهای اساسی رژیم، می‌تواند خطرات بزرگی برای صهیونیست‌ها ایجاد کند.
4- یودفت
تاسیسات یودفت، محلی است که برخی اطلاعات نشان می‌دهد در آن تسلیحات هسته‌ای مونتاژ می‌شوند.
5- شرکت رافائل در حیفا
تاسیسات شرکت رافائل که مقر آن در شهر بندری حیفا واقع شده است، محل اصلی مونتاژ تسلیحات هسته‌ای رژیم به شمار می‌رود.
6- پایگاه سدوت میخا
پایگاه سدوت میخا محل نگهداری موشک‌های بالستیک جریکو مجهز به کلاهک‌های هسته‌ای است.
مراکز اقتصادی صهیونیست‌ها
اگر رژیم تصمیم بگیرد به یک یا چند مرکز اقتصادی در ایران حمله کند، تهران اهداف زیرساختی رژیم را به شکل گسترده تخریب خواهد کرد.
1- بندر حیفا
حیفا بزرگ‌ترین بندر رژیم بوده و همزمان مقر شرکت‌های فناوری به شمار می‌رود. مقر شرکت بزرگ تسلیحاتی رافائل که سازنده طیف وسیعی از تسلیحات بوده و سالانه میلیاردها دلار درآمد صادراتی برای رژیم به دست می‌آورد، در این شهر واقع شده است. این شهر همچنین میزبان بزرگ‌ترین پالایشگاه نفت سرزمین‌های اشغالی است.
2- تل‌آویو
تل‌آویو بزرگ‌ترین نقطه تجمع جمعیتی صهیونیست‌ها و پایتخت اقتصادی رژیم است. حمله به تاسیسات اقتصادی موجود در آن علاوه‌بر ضربه مالی، می‌تواند صهیونیست‌ها را از جنبه‌های اجتماعی و امنیتی نیز به‌شدت تحت فشار قرار دهد.
3- بندر اشکلون
این بندر برای کاهش فشار روی بندر حیفا توسعه یافته است. همچنین یکی دیگر از طرح‌های موجود در رابطه با این بندر، انتقال نفت خلیج‌فارس از طریق آن است. این بندر دارای مخازن نفت متعددی است.
4- میدان نفتی کاریش
نابودی تاسیسات نفتی کاریش و تضمین عدم بازسازی آن به وسیله گروه‌های مقاومت می‌تواند برنامه‌های بلندمدت رژیم را دچار اختلالی جدی کند.
