فرهیختگان: فعلا مهمترین حاشیه سفر رئیسجمهور، بخشی از صحبتهای او در رسانههای بینالمللی در مورد خلعسلاح اسرائیل است. اظهاراتی که البته وزیر خارجه و معاون راهبردی رئیسجمهور آن را تکذیب کردند و آن را دام رسانههای معاند دانستند. اما نگاهی به فیلم صحبتهای رئیسجمهور اشتباه سهوی مسعود پزشکیان در مورد اظهار نظر او در خصوص رژیمصهیونیستی را اثبات میکند. از روز یکشنبه که رئیسجمهور وارد فرودگاه جانافکندی در نیویورک شد تا الان تقریبا هفت دیدار با مقامات کشورها و دبیرکل سازمان ملل و همچنین یک نشست با رسانههای آمریکایی و سخنرانی در نشست میثاق آینده داشته است. یکی از حواشی همیشگی سفر رؤسایجمهور به آمریکا نیز حضور رسانههای فارسیزبان و مزاحمت آنها برای مقامات ایرانی است که البته همیشه با اشتباههای واضح آنها در ارائه اطلاعات در مورد کموکیف حضور مقامات ایران همراه بوده که تقریبا تبدیل به قصه طنز حضور رؤسایجمهور در نیویورک شده است. در ادامه مروری داشتیم به حواشی و برنامههای رئیسجمهور و تیم او در دو روز ابتدایی حضور رئیسجمهور در نیویورک که در ادامه از نظر میگذرانید.
یکشنبه، اول مهر؛ فرودگاه جانافکندی نیویورک
هواپیمای حامل مسعود پزشکیان به همراه تیم رسانهای، معاونان و دیگر همراهان که به گفته رسانههای دولتی تنها دوازده نفر بودند، روز یکشنبه وارد فرودگاه جانافکندی نیویورک شد. رئیسجمهور در بدو ورود خود در مصاحبه با رسانههای ایرانی درباره مهمترین موضوعی که در سخنرانی خود مطرح خواهد کرد، گفت: «پیامی از طرف کشورمان برای صلح و امنیت بینالمللی و تحقق شعار سازمان ملل مبنیبر صلح و آینده توأم با توسعه و امنیت برای همه مردم خواهیم داشت.»
واقعا فکر کردید دانشجویان اروپایی برای حمایت از مردم غزه پول میگیرند؟
نخستین برنامه رئیسجمهور در نیویورک نیز دیدار با رسانههای آمریکایی بود. رئیسجمهور در این دیدار که با حضور بیش از چهل رسانه آمریکایی برگزار شد به تحریمهای آمریکا علیه ایران اشاره کرد و گفت: «اگر همه راهها را مقابل انسانها ببندند، انتظار دارید آن انسانها چه کنند؟ طبیعتا کسی که زنده است مقابل ظلم خواهد ایستاد و عکسالعمل نشان خواهد داد. قرار نیست ما مقابل ظلم و ستم، سر خم کنیم و بگوییم هرچه شما میگویید انجام میدهیم.» پزشکیان درباره احتمال مذاکره ایران و آمریکا نیز گفت: «این ترامپ بود که از برجام خارج شد و متاسفانه کشورهای دیگر نیز به جای کمک به احیای این توافق، به تعهدات خود عمل نکردند و روزبهروز بر دایره تحریمهای ایران اضافه شد.» مسعود پزشکیان در ادامه نیز اینطور به ترور اسماعیل هنیه در تهران واکنش نشان داد و گفت: «روز بعد از مراسم تحلیف ریاستجمهوری بنده، این رژیم برای گسترده کردن دامنه جنگ در منطقه، اقدام به ترور شهید هنیه، میهمان ما کرد و بهرغم تلاشهای بسیار برای جلوگیری از پاسخ ما و وعده توقف بمبارانها در غزه و آتشبس، روزبهروز بر شدت حملات و جنایات افزوده شده است.» رئیسجمهور در ادامه تاکید کرد قطعا جنایت به شهادت رساندن هنیه بیپاسخ نخواهد ماند. مسعود پزشکیان در واکنش به اتهام رژیمصهیونیستی علیه حامیان فلسطین در اروپا و آمریکا در این نشست رسانهای گفت: «واقعا فکر میکنید این تعداد دانشجوی آمریکایی هیچکدام نمیفهمند و اجیر پولند؟ واقعا فکر میکنید این دانشجوها با پول به خیابان آمدند یا انسانهای آزادهایاند که به خاطر انسانیت به خیابان آمدند؟ واقعا وقتی این را به شما میگویند قبول میکنید؟ حتی در ذهنتان تصور میکنید، این اتفاق افتاده است. در آمریکا صد دلار به حساب کسی بریزید، زمین و زمان خبردار میشوند. چطور پول ریختیم که شما خبردار نشدید؟»
حاشیههای جملهای که رئیسجمهور مطرح کرد
نشست خبری مسعود پزشکیان با رسانههای آمریکایی حواشیای نیز به همراه داشت. پزشکیان در بخشی از صحبتهای خود پدیده تروریسم را محکوم کرد و گفت: «تروریست، تروریست است، چه عرب باشد، چه عجم. چه اسرائیل باشد، چه آمریکا و چه ایران. اگر ترور کرد تروریست است. اینطور نیست که برود ترور کند و بگوید دفاع از خود است، اما طرف مقابلش خواست این اقدام را انجام دهد بگوید تروریست است. ما این را محکوم میکنیم. کمک کنید جامعهای درست شود که در آن امنیت به وجود بیاید. تعامل کنیم، نجنگیم، در اوکراین هم همین اتفاق افتاد. چیزی که میتوانیم با گفتوگو حل کنیم را با موشک و اسلحه حل نکنیم. ما آمدهایم تمام سلاحهایمان را کنار بگذاریم، به شرط اینکه اسرائیل هم اسلحههایش را کنار بگذارد و سازمان بینالمللی، امنیت منطقه را تامین کند. اصلا آن هم لازم نیست، ما خودمان بلدیم امنیت منطقه را تامین کنیم ولی کسی نیاید طرف مقابل را تا دندان مسلح کند و به این طرف هم بگوید که حق ندارید، موشک هم بسازید. ما در انپیتی و در تمام مقرراتی که در مذاکرات هستهای است، وارد شدیم و تعهد دادیم اما اسرائیل بمب اتم درست کرده و در هیچکدام از قوانین بینالمللی هم وارد نشده و کسی هم کاری به کارش ندارد. چرا؟ هر زمان هم دلش خواست تهدید اتمی میکند. این انسانیت است؟ این ادعای صلح و آرامش و امنیت در دنیاست؟» اشاره رئیسجمهور به این موضوع که اگر اسرائیل سلاحهایش را کنار بگذارد، ما هم کنار میگذاریم، هم در رسانههای خارجی و عرب زبان با واکنشهای منفی همراه شد و هم در داخل کشور انتقادهای زیادی به این اظهارنظر مسعود پزشکیان مطرح شد. عمده انتقادهایی که در این رابطه در فضای مجازی و توییتری مطرح شد، حول این محور بود که رئیسجمهور میبایست در اظهارنظر خود دقت کافی را میداشت تا بهانهای در اختیار رسانههای خارجی قرار ندهد. بخشی از انتقادها به تکذیب اولیه این بخش از صحبتهای پزشکیان از جانب تیم رسانهای اختصاص داشت. برخی از منتقدان به این موضوع اشاره کردند که میبایست به جای تکذیب صحبتهای رئیسجمهور به دنبال این بود که بار دیگر تکرار نشود. برخی هم به ادبیات گفتاری مسعود پزشکیان نقد کردند و آن را «به دور از مهارتهای زبانی و سیاسی دیپلماتیک» دانستند. برخی نیز این نقد را مطرح کردند که از صحبتهای رئیسجمهور اینطور برداشت میشود که به دنبال خلعسلاح ایران است. محمدجواد ظریف اما روز گذشته در توییتی در شبکه ایکس به انتقادهایی که در مورد صحبت رئیسجمهور مطرح شده بود، واکنش نشان داد و نوشت: «دکتر پزشکیان مستدلترین دفاع از مقاومت مردم فلسطین، لبنان و یمن را در نیویورک بیان کرد و با صریحترین عبارات، جنایات رژیم و اسرائیل و برخورد دوگانه کشورهای غربی و موضوعاتی همچون تسلیحات، جنگ و حقوق بشر را افشا نمودند و نشان دادند که اسرائیل نسلکش است.» ظریف در ادامه بازتاب این بخش از صحبتهای رئیسجمهور در رسانههای خارجی را «دام روایتسازانی خواند که هفتاد سال است چهرهای وارونه از منطقه ما ساختهاند» و نوشت: «به جای رسانههای صهیونیستی، به خدمتگزاران خود اعتماد کنید.» نکته مهمی که باید به آن توجه کرد، این است که در نگاهی به صحبتهای رئیسجمهور میتوان متوجه این امر شد که هدف اصلی او از مطرح کردن صحبتهایی در مورد خلعسلاح اسرائیل، به واقع امر بهمنظور تقلیل مقاومت و البته خلعسلاح ایران نبوده است. در بخشهای مختلف صحبتهای پزشکیان، ادبیات تند او علیه اسرائیل و جنایتهایش به چشم میخورد و مشخص است که اظهارات او به معنای عادیسازی روابط با اسرائیل و نقض آرمان اصلی جمهوری اسلامی در مواجهه با رژیمصهیونیستی نبوده است. اما به نظر میرسد رئیسجمهور در انتخاب برخی واژگان برای انتقال پیام، دقت لازم را نداشته است، امری که باعث شد رسانههای انگلیسی برداشتی از صحبتهای رئیسجمهور داشته باشند که مطلوب آنهاست و در نقطه مقابل نیز برخی رسانههای عربی حامی محور مقاومت واکنشهای منفی به این اظهارات نشان دهند.
روز اول سفر؛ دیدار با اردوغان، رئیس شورای اروپا و...
مسعود پزشکیان پس از این نشست رسانهای دیداری نیز با گروه الدر داشت. گروهی که شامل رؤسا و نخستوزیران برخی کشورهاست که برای تحقق صلح و امنیت پایدار تلاش میکنند. رئیسجمهور در این دیدار نیز بار دیگر به ترور شهید اسماعیل هنیه در روز بعد از برگزاری مراسم تحلیف خود اشاره کرد و اقدام رژیمصهیونیستی در این رابطه را محکوم کرد. دیدار با چند مقام اروپایی ازجمله رئیس شورای اروپا و رؤسایجمهور سوئیس و فنلاند، دیگر دیدارهای روز اول سفر رئیسجمهور به نیویورک بود. بخش ثابت صحبتهای رئیسجمهور در این دو دیدار نیز محکومیت جنایات رژیمصهیونیستی علیه مردم فلسطین و محکوم کردن قدرتهای جهان به سکوت در این رابطه بود. پزشکیان در بخشی از صحبتهای خود در دیدار با رئیسجمهور سوئیس گفت: «اینکه به جای محکومیت رژیمصهیونیستی و تلاش برای وادار کردن این رژیم به توقف جنایات، مردم فلسطین به تروریسم متهم میشوند، یعنی قانون جنگل در دنیای ما حکمفرماست و ضرورت اصلاح این روند را ضروری میسازد.» دیدار رئیسجمهور با اردوغان نیز در اولین روز این سفر اتفاق افتاد. رئیسجمهور در این دیدار به ایجاد یک شبکه ارتباطی میان کشورهای منطقه اشاره و تاکید کرد: «پیشنیاز این شبکه ارتباطی، تمهید شرایط امنیتی لازم است. تحقق این پیشنهاد نیازمند منطقهای عاری از تروریسم است.» که البته با استقبال رئیسجمهور ترکیه همراه شد.
حضور رئیسجمهور در نشستی تازهتأسیس
رئیسجمهور در اولین روز سفر خود سخنرانی کوتاهی در مجمع عمومی سازمان تحت عنوان نشستی با عنوان میثاق آینده، کرد. نکته جالب توجهی که در مورد برگزاری این نشست وجود داشت این بود که تقریبا در برنامهای که تیم رسانهای رئیسجمهور از برنامه روز اول سفر خود منتشر کرده بود، خبری از سخنرانی رئیسجمهور در نشستی با این عنوان مطرح نشده بود. امری که بخشی از انتقاد را متوجه تیم اطلاعرسانی دولت در مورد این نشست میکرد. عباس عراقچی البته پیش از برگزاری این نشست در مصاحبهای در مورد سخنرانی رئیسجمهور به این موضوع اشاره کرده بود که به جهت اهمیت بالای این نشست، سران بیش از صد کشور جهان در آن شرکت کردند. با این همه، محور صحبتهای رئیسجمهور در این نشست حول چند موضوع ازجمله تحریمهای آمریکا، مقابله با تروریسم و مبارزه با آپارتاید رژیمصهیونیستی مطرح شد. مسعود پزشکیان در دومین روز سفر خود به آمریکا دیداری با گوترش، دبیرکل سازمان ملل هم داشت. مسعود پزشکیان در این دیدار نگرانی خود از گسترش جنگ در منطقه را مطرح کرد و گفت: «درحالیکه ایران برای جلوگیری از تشدید تنشها در برابر جنایت ترور شهید هنیه صبر پیشه کرد، صهیونیستها بعد از به شهادت رساندن حداقل 41 هزار نفر در غزه، حالا به لبنان هم حمله کرده و تعداد زیادی را به شهادت رساندهاند و ما به شکل خیلی جدی نگران گسترش درگیری در تمام منطقهایم.» گوترش نیز در پاسخ، اقدامها و جنایات رژیم را محکوم کرد و گفت: «باید حقوق فلسطینیان، هم در غزه و هم در کرانه غربی، با توقف کشتار و همچنین توقف شهرکسازی استیفا شود. همچنین نباید اجازه دهیم لبنان به غزه دیگری تبدیل شود.»