فاطمهسادات بکائی، خبرنگار: شبکه نسیم یکی از موفقترین شبکههای تلویزیون بود که با رویکردی جدید و جذاب توانست در سالهای ابتدایی فعالیتش به جایگاهی ویژه در میان مخاطبان دست پیدا کند. این شبکه با ارائه برنامههای متنوع و پرطرفداری مثل «خندوانه»، «دورهمی» و «کتابباز» توانست میلیونها بیننده را بهخود جلب کند. شبکه نسیم در اوج دوران خود بهعنوان یک شبکه سرگرمیمحور، توانست سهم بالایی از مخاطبان تلویزیون را بهخود اختصاص دهد.
حضور چهرههایی مثل رامبد جوان و مهران مدیری در خلق برنامههایی در قالبهای جدید و پرطرفدار موجی از مخاطبان را به این شبکه جذب کرد، مثلا خندوانه با تمرکز بر ایجاد شادی برای همه اقشار جامعه و حتی با باز کردن پای شیوههای نویی در ایران مثل استندآپ کمدی، بهسرعت به یکی از پرمخاطبترین برنامههای تلویزیون و پیشرو در ایدههای خلاقانه تبدیل شد. بهگفته مرکز تحقیقات رسانه ملی در دیماه 1397، این برنامه توانست نظر 63 درصد از مردم را بهخود جلب و عنوان پربینندهترین برنامه تلویزیون را از آن خود کند که این آمار در رقابت با برنامههای پرطرفدار ورزشی یک دستاورد خارقالعاده برای برنامهسازی در تلویزیون بود. خندوانه در آن روزها عملا به بخش کاملا جدی و جدانشدنی از زندگی روزمره مردم ایران تبدیل شده بود و رویدادهای درونبرنامه هر روز مورد بحثوجدل مردم در کوچه و خیابان بود؛ تا جایی که یکبار در ماجرایی نادر، پای اختلافات سیاسی هم بهطور ناخواسته به رقابتهای درون برنامه کشیده شد. در نظرسنجی مسابقه استندآپ کمدی میان امین حیایی و امیرمهدی ژوله، مخاطبان این رقابت را بهدلیل بازی حیایی در فیلم «قلادههای طلا» و گرایش سیاسی اصلاحطلبانه ژوله تبدیل به یک دوئل سیاسی کردند و رکوردی بهیادماندنی از میزان مشارکت در نظرسنجیهای تلویزیونی بهجای گذاشتند. در این نظرسنجی ماندگار که اخبار مشارکت در آن ساعت به ساعت در رسانههای مکتوب منتشر میشد، درنهایت چیزی قریب به پنج میلیون نفر مشارکت داشتند.
دورهمی هم بهعنوان یکی از برنامههای محبوب این شبکه، با اجرای مهران مدیری توانست به رکوردهای بسیار بالایی نزدیک به رکوردهای تماشای خندوانه دست پیدا کند. مدیری که چهرهای شناختهشده در عرصه طنز و کمدی بود، با ترکیب نمایش طنز و مصاحبه با افراد معروف موفق شد این برنامه را به یکی از پربینندهترین برنامههای تلویزیونی تبدیل کند. طبق آمار نظرسنجیهای صداوسیما، در سالهای ۱۳۹۵ و ۱۳۹۶، برنامه دورهمی به همراه خندوانه سهم عمدهای از بینندگان تلویزیون را بهخود اختصاص دادند و این دو برنامه بهطور مداوم از پربینندهترین برنامههای تلویزیون بودند.
حتی «کتابباز» بهجرات از اولین تجربههای تلویزیونی پرمخاطب در حوزه کتاب و کتابخوانی بود که با اجرای سروش صحت توانست نظر بخش قابلتوجهی از مخاطبان را بهخود جلب کند. برشهایی از صحبتهای تاثیرگذار میهمانها یا مجری این برنامه تبدیل به پای ثابت فضای مجازی شده بود و این از تجربههای نادر صداوسیما برای تبدیل کردن یک برنامه کتابمحور به یک برنامه سرگرمکننده و دوستداشتنی بود. از معدود دفعاتی بود که در یک برنامه تلویزیونی حضور چهرههای آشنا یا آشنا شدن با چهرههای فرهیخته هر دو به یک اندازه در جذب مخاطب موثر بود و بهاصطلاح برنامه سلبریتیزده نبود، بلکه توانسته بود یکتنه در حوزه کتابخوانی سلبریتیسازی هم کند. اما پس از تغییر مدیریت صداوسیما و ورود مدیر جدید در اواخر دهه ۹۰، شبکه نسیم بهتدریج از اوج خود فاصله گرفت. تغییر در سیاستهای تولید محتوا و مدیریت برنامهسازی باعث شد برنامههای محبوب این شبکه دچار تغییرات شود. درحالیکه در سالهای ابتدایی راهاندازی شبکه، برنامهها بهطور مرتب پخش میشدند و تولیدات جدید و خلاقانه به تلویزیون راه مییافت، با تغییر مدیریت، روند تولید برنامهها کندتر شد و برخی برنامههای محبوب یا تعطیل شده یا با افت کیفیت مواجه شدند.
بهعنوان مثال خندوانه در فصلهای اخیر خود نتوانست همان جذابیت و خلاقیت اولیه را حفظ کند. حواشی پیرامون رامبد جوان، دلخوری او از صداوسیما و تغییرات در تیم تولید بر کیفیت این برنامه تاثیر منفی گذاشت. خندوانه که زمانی برنامهای نوآور شناخته میشد، در فصلهای اخیرش بهشدت افت کرد و آمار بینندگان آن کاهش یافت. آمارهای رسمی دقیقی از میزان بینندههای شبکه نسیم در سالهای اخیر وجود ندارد، درحالیکه تا پیش از این مرسوم بود بهطور سالانه توسط مرکز آمار رسانه ملی، شبکههای تلویزیونی براساس میزان مخاطبشان ردهبندی میشدند و درصدها اعلام میشد. واضح است که بسیاری از برنامههای جدید این شبکه نتوانستهاند جایگزین مناسبی برای برنامههای موفق گذشته باشند و این مساله بهوضوح نشان میدهد پس از تغییر مدیریت در صداوسیما، رویکردهای شبکه نسیم در تولید و پخش برنامهها دچار تحولاتی شده که نمیتواند رضایت مخاطبان را جلب کند.
البته نادیده نباید گرفت که یکی دیگر از دلایلی که باعث کاهش محبوبیت شبکه نسیم شده، رشد پلتفرمهای خصوصی در حوزه رسانه و سرگرمی است. سرویسهای پخش آنلاین نظیر فیلیمو و نماوا توانستهاند بخش قابلتوجهی از مخاطبان تلویزیون را جذب کنند. این پلتفرمها با ارائه محتوای متنوع، دسترسی آسان و تولیدات جذابتر، رقابتی جدی برای تلویزیون سنتی ایجاد کردهاند. درنتیجه شبکههای تلویزیونی مانند نسیم که نتوانستهاند با این تحولات همگام شوند، سهم زیادی از مخاطبان خود را از دست دادهاند. بهعلاوه اینکه مشکل جدی تلویزیون در سالهای اخیر قهر با چهرهها و ستارههای خودش است تا جایی که حتی «عمو پورنگ» را هم نمیتواند برای کودکان ایرانی در بستر رسانه ملی نگه دارد و او را مجبور به کوچ اجباری به سوی شبکه نمایش خانگی میکند.
شماره ۴۲۲۸ |
صفحه ۱۲ |
فرهنگ و هنر
دانلود این صفحه
افت خودخواسته