سارا طاهری، خبرنگار گروه دانشگاه: داوطلبان ورود به دانشگاه این روزها تمام فکر و ذهن‌شان انتخاب بهترین رشته و بهترین دانشگاه با توجه به رتبه کنکورشان است؛ چراکه این انتخاب، آینده‌شان را تضمین می‌کند. خوب یا بد، دانشگاه هنوز هم در مسیر رشد افراد نقش تعیین‌‌کننده‌ای دارد. از یک سو با دارا بودن امکانات و تجهیزات به‌روز می‌تواند سهم قابل‌توجهی هم در یادگیری و افزایش ادراک و توانمندی دانشجو داشته و از سوی دیگر با فراهم‌سازی بسترهای لازم برای ارتباط‌گیری با صنعت و جامعه می‌تواند از همین حالا آینده شغلی‌شان را نیز تا حد زیادی مشخص کند. در ایام انتخاب رشته در گفت‌وگو با اساتید شاخص از مهم‌ترین ویژگی‌های دانشگاه آزاد سوال کردیم و از آنها خواستیم درخصوص این انتخاب مهم به آنها کمک کنند.
تقویت روحیه کارآفرینی در دل سراهای نوآوری
محسن تجری، رئیس سرای نوآوری کشت و تجاری‌سازی گیاهان زینتی دانشگاه آزاد واحد گرگان: در سال‌های اخیر دانشگاه آزاد برای توسعه پژوهش و کاربردی کردن آن تلاش‌های بی‌نظیر و ماندگار کرده تا از طریق آن بتواند ایده‌های خوب را به محصول تبدیل کند که یکی از آنها ایجاد بسترهایی تحت عنوان سراهای نوآوری است. نیاز جامعه امروز ما این است که نیروهای جوان، تفکر کارآفرینی داشته باشند و روحیه کارآفرینی باید گسترش پیدا کند که این امر را می‌توان در دل سراهای نوآوری یافت. بنابراین معتقدم راه‌اندازی سراهای نوآوری را می‌توان مهم‌ترین ویژگی دانشگاه آزاد دانست که دانشجویان در بستر آن می‌توانند اشتغال آینده خود را تضمین کنند. از سوی دیگر باید به مزیت‌ها و ویژگی‌های دانشگاه آزاد واحد گرگان هم اشاره کرد. رشته‌های تحصیلی فناوری گل و گیاهان زینتی و گیاه پزشکی از رشته‌های شاخص دانشگاه آزاد واحد گرگان است و این واحد دانشگاهی با اجرای شهرک گلخانه‌ای پنج‌هکتاری گلخانه گل‌های زینتی، سبب بهبود فضای کسب‌وکار شده و فرصت کارآفرینی را برای علاقه‌مندان به وجود آورده است. از سوی دیگر این شهرک گلخانه‌ای مکانی مناسب برای انجام کارآموزی و به کارگیری علوم دانشگاهی در فضای واقعی است که دانشجویان می‌توانند حداقل 20 مهارت عملی ازجمله قلمه‌زنی، تلقیح مصنوعی گل‌ها، بذرگیری، تعویض گلدان، شناسایی انواع بسترهای کشت، شناسایی انواع سموم و کودها، نحوه آبیاری صحیح، نحوه کودپاشی و... را در محیطی کاملا واقعی را تجربه کنند. از آنجایی که جذب فارغ‌التحصیلان دانشگاه‌ها و مراکز آموزش عالی کشور در بازار کار منوط به داشتن توانایی و ویژگی‌های عملی است، این واحد دانشگاهی و در ادامه سرای نوآوری گیاهان زینتی و شهرک گلخانه پنج‌هکتاری بستری برای آماده‌سازی دانشجویان به‌منظور ورود به بازار کار است.
فرصت تحصیل بر مدار نیازهای بومی
ناصر عبادتی، عضو هیات‌علمی زمین‌شناسی دانشگاه آزاد واحد اسلامشهر: در کشور یک‌سری دانشگاه مادر داریم که قدمت بسیاری دارند، مانند دانشگاه تهران، صنعتی شریف و امیرکبیر. اگر بخواهیم بدانیم دانشگاه آزاد درمجموع و در مقایسه با سایر دانشگاه‌ها چه جایگاه و چه ویژگی‌هایی دارد- که حتی دانشگاه‌های مادر این ویژگی وجود ندارند- باید گفت دانشگاه آزاد شبکه‌ای کشوری است که در 360 مرکز و واحد مستقر است. تمامی این واحدها و مراکز خانواده بزرگ دانشگاه آزاد محسوب می‌شوند، بنابراین می‌توان گفت ما با یک «شبکه دانشگاهی» روبه‌رو هستیم. یکی دیگر از موضوعات در دانشگاه آزاد که باید به آن توجه کرد آمایش رشته‌ای است. این دانشگاه براساس نیازهای بومی و مساله‌محور برخی رشتهها را دایر کرده است، به‌طور مثال در مناطق مرزی رشته‌هایی خاص آنجا، در مناطق صنعتی رشته‌های فنی و در مناطقی مانند استان کرمان رشته‌های زمین‌شناسی و معدن دایر است. درواقع دانشجوی که نیاز به تحصیلات آکادمیک دارد می‌تواند در منطقه بومی و استان خود در رشته‌هایی تحصیل کند که ظرفیت اشتغال دارند، بنابراین یک‌سری از رشتهها، صرف‌نظر از رشته‌های مادر که در تمام دانشگاه‌ها دایر هستند، یک‌سری رشتهها نیز در مناطق بومی مورد نیاز است و بسیاری از داوطلبان می‌توانند این رشتهها را انتخاب کنند. همچنین ارتباطات شبکه‌ای این دانشگاه باعث میشود اگر دانشجویی در یک واحد تحصیل می‌کند بتواند به‌راحتی و با امکان مناسب‌تری حین تحصیل- درصورت نیاز- انتقالی بگیرد یا به‌صورت میهمان در یک واحد دیگر به تحصیل خود ادامه دهد. امکانی که شاید در دانشگاه‌های دولتی وجود نداشته باشد. شاید بسیاری از داوطلبان برای انتخاب رشته دانشگاه‌های مادر را انتخاب کنند اما دانشگاه آزاد از نظر هزینه و جنبه اقتصادی برای دانشجو مناسب‌تر است، تا جایی که می‌توان گفت شهریه بسیاری از مدارس غیرانتفاعی به‌مراتب بیشتر از شهریه دانشگاه آزاد است.
انعطاف‌پذیری آموزشی برای هماهنگی درس و زندگی
اسماعیل خیرخواه، عضو هیات‌علمی مهندسی کامپیوتر و رئیس دبیرخانه برنامه علمی استان خراسان رضوی: از نظر بنده دانشگاه آزاد، از مزایای متعددی برخوردار است که می‌تواند دلیل خوبی برای انتخاب این دانشگاه برای تحصیل و دانش‌اندوزی باشد. دانشگاه آزاد تنوع زیادی در رشتهها و مقاطع تحصیلی مختلف، از دوره‌‌های کاردانی تا دکتری دارد و این ویژگی باعث میشود براساس هدف‌گذاری افراد برای آینده خود بتوانند در رشته‌ای متناسب با علاقه و اهداف شغلی خود تا مقطع تحصیلی دلخواه ادامه تحصیل دهند. وجود شعب متعدد دانشگاه آزاد در سراسر کشور داوطلبان را قادر می‌کند در نزدیک‌ترین دانشگاه محل زندگی خود شروع به تحصیل کنند، که هم باعث صرفه‌جویی در زمان و هزینه‌های رفت و آمد و زندگی میشود و هم دغدغه‌های خانواده‌ها را درخصوص فرزندان‌شان برطرف می‌کند. همچنین این دانشگاه دارای سیاست‌های آموزشی انعطاف‌پذیری است که به دانشجویان امکان می‌دهد برنامه‌‌ریزی درسی خودشان را با شرایط شخصی و کاری خود هماهنگ کنند. دانشگاه آزاد نسبت به بسیاری از دانشگاه‌های سراسر کشور از امکانات و تسهیلات آموزشی خوبی ازجمله کتابخانه‌ها، آزمایشگاه‌های مجهز و مراکز تحقیقاتی معتبر برخوردار است که دانشجویان را در امر یادگیری و پژوهش موثر کمک می‌کند. در سال‌های اخیر این دانشگاه برنامه‌های متنوعی برای تغییر نسل دانشگاه به دانشگاه نسل چهارم و پنجم طراحی کرده که می‌تواند دانش‌آموختگان نوآور و کارآفرین را در ورود به بازار کار کمک کند و از طرف دیگر به حل مسائل و چالش‌های اساسی کشور کمک کرده و نقش تمدن‌ساز و مکتب‌ساز خود را ایفا می‌کند. وجود اساتید مجرب و فرهیخته در دانشگاه آزاد همراه با کادر آموزشی با تجربه و متخصص در رشته‌های مختلف موجب افزایش کیفی و برتری علمی دانش‌آموختگان این دانشگاه شده است. اعتبار علمی این دانشگاه با توجه به گزارش‌های سالانه سازمان‌ها و نهادهای بین‌المللی متولی ارزیابی و رتبه‌بندی موید این موضوع است.
رشته‌های کاربردی زمینه‌ساز اشتغال پسافارغ‌التحصیلی
مریم گل‌آبادی، عضو هیات‌علمی واحد خوراسگان و مدیرعامل شرکت دانش‌بنیان نگین بذر دانش: وجود رشته‌های کاربردی را می‌توان مهم‌ترین ویژگی دانشگاه آزاد برای انتخاب داوطلبان برشمرد. در این دانشگاه رشته‌های قوی و بسیار خوبی وجود دارد که حتی در برخی از دانشگاه‌های دولتی نیز وجود ندارد یا برخی از داوطلبان نمی‌توانند در این رشتهها در دانشگاه‌های دولتی پذیرفته شوند بنابراین بهتر است داوطلبان در این رشتهها در دانشگاه آزاد که طرفداران زیادی نیز دارد تحصیل کنند. به‌عنوان مثال یک داوطلب ورود به دانشگاه در شهر اصفهان، به‌جای اینکه در دانشگاهی در شهر شیراز پذیرفته شود، می‌تواند در دانشگاه آزاد واحد اصفهان (خوراسگان) در رشته مورد علاقه خود تحصیل کند. به‌طور مثال رشته دندانپزشکی دانشگاه آزاد واحد خوراسگان یک رشته بسیار قوی بوده و واحد خوراسگان امکانات و تجهیزات مناسبی را برای این رشته دارد. همچنین رشته کشاورزی این واحد دانشگاهی اساتید بسیار خوب و توانمندی دارد که داوطلبان در تحصیل در این رشته می‌توانند از حضور این اساتید بهره‌مند شوند. دانشگاه آزاد در رشته کشاورزی از لحاظ امکانات از دانشگاه دولتی چیزی کم ندارد و گاهی از دانشگاهی دولتی یک سرو گردن بالاتر است. بنابراین می‌توان گفت این رشتهها، رشته‌هایی قوی هستند که امتحان خود را پس داده‌اند تا جایی که بسیاری از فارغ‌التحصیلان دانشگاه آزاد درحالحاضر شاغل هستند و این ویژگی نشان می‌دهد خروجی دانشگاه خوب بوده که فارغ‌التحصیلان آن توانسته‌اند دارای شغل باشند. یکی از تفاوت‌ها بین دانشگاه آزاد و دولتی پرداخت شهریه از سوی دانشجویان دانشگاه آزاد است. درواقع از آنجایی که دانشجویان دانشگاه آزاد هزینه تحصیل پرداخت میکنند برای آنها مهم است که بعد از تحصیل بتوانند کار کنند، یعنی تحصیل خود را به یک حرفه و شغل ختم کنند ولی چون فارغ‌التحصیلان دانشگاه‌های دولتی هزینه‌ای برای تحصیل خود پرداخت نمی‌کنند عملا انتظاری از خود ندارند. درحالحاضر دانشگاه آزاد به این انتظار نیز پاسخ داده و با رشته‌های کاربردی امکان کار را نیز برای فارغ‌التحصیلان خود فراهم میکنند.
امکان تجربه دانشجویی به معنای واقعی کلمه!
علیرضا صیداوی، عضو هیات‌علمی کشاورزی و پژوهشگر برتر واحد رشت: یکی از مهم‌ترین ویژگی‌هایی که دانشگاه آزاد می‌تواند مورد توجه داوطلبان قرار بگیرد، این است که دانشگاه آزاد به معنای واقعی «دانشگاه» است، یعنی برخلاف دیگر دانشگاه‌های ایران از لحاظ امکانات و زیرساخت‌ها بسیار فعال است و تمام قسمت‌هایی را دارد که یک دانشگاه باید در اختیار داشته باشد. این امکانات اعم از آموزش، پژوهش و فناوری و همچنین امور و خدمات دانشجویی ازجمله سلف، خوابگاه، مراکز رشد، سراهای نوآوری و... است و باعث میشود دانشجو بتواند به هرگونه خدماتی که در دانشگاه نیاز دارد به‌راحتی دسترسی پیدا کند، به‌طور مثال دانشجو اگر تمایل به فعالیت علمی دارد می‌تواند در حوزه پژوهش فعالیت کند یا عضو باشگاه پژوهشگاه جوان و نخبگان شود یا عضو انجمن علمی دانشجویی شود، همچنین می‌تواند در کارگاه‌ها، کرسی‌ها و مناظره‌های آزاد‌اندیشی شرکت کنند، بنابراین همه نوع فعالیتی که یک دانشجوی واقعی باید انجام دهد در دانشگاه آزاد تعریف شده و امکان آن فراهم آمده است. یکی دیگر از ویژگی‌های دانشگاه آزاد، وجود طیف وسیعی از رشته‌هاست. در واقع دانشگاه آزاد قدرت انتخاب بالایی به داوطلبان می‌دهد تا در رشته‌های گوناگون مانند هنر، سیاست، ادبیات، علوم ورزشی، خبرنگاری، فنی و مهندسی و... تحصیل کنند، همچنین می‌توانند رشته‌های متنوع و مناسب با بازار کار را در این دانشگاه انتخاب کنند. دانشگاه آزاد این امکان را برای داوطلبان فراهم می‌کند که بتوانند در شهر خود یا در شهر نزدیک محل زندگی‌شان رشته مورد علاقه خود را انتخاب و در آن تحصیل کنند. دانشگاه آزاد از نظر هرم هیات‌علمی و اساتید به‌عنوان یکی از برترین دانشگاه‌های کشور محسوب میشود. حضور 25 هزار عضو هیات‌علمی در کل کشور یکی از مزیت‌های دانشگاه آزاد محسوب میشود که در دانشگاه‌های دیگر این طیف از استادان وجود ندارد. همچنین از آنجا که دانشگاه آزاد یک دانشگاه خصوصی است می‌توانیم از بهترین اساتید دانشگاه‌های دولتی به‌عنوان حق‌التدریس، پاره‌وقت و استاد وابسته جذب و هر درسی را به بهترین استادی واگذار کنیم که در آن منطقه وجود دارد. یکی دیگر از ویژگی‌های دانشگاه آزاد وجود آزمایشگاه و کارگاه‌های متنوع است. رشته‌هایی که نیاز به آزمایشگاه و کارگاه دارند می‌توانند از امکانات این آزمایشگاه‌ها استفاده کنند و همه امکانات در دانشگاه برای دانشجویان فراهم است.
مراکز رشد دانشگاه پل ارتباطی با صنعت
حامد اهری، عضو هیات‌علمی مهندسی علوم کشاورزی- صنایع غذایی واحد علوموتحقیقات: دانشگاه آزاد تجهیزات آزمایشگاهی بسیار قوی در اختیار دارد که این تجهیزات در دانشگاه‌های دولتی کمتر به چشم می‌خورد. به عبارت بهتر زیرساخت و تجهیزات آزمایشگاهی بسیار قوی در این دانشگاه وجود دارد که دانشگاه‌های دولتی از دانشگاه صنعتی‌شریف گرفته تا دانشگاه تهران، تربیت مدرس و... از این زیرساخت‌ها محروم هستند. به‌طور مثال زیرساخت‌های آزمایشگاهی واحد علوموتحقیقات را در هیچ دانشگاه دولتی پیدا نمی‌کنید. تجهیزات و زیرساخت‌های آزمایشگاهی در دانشگاه آزاد قابلیت رقابت با تمام دانشگاه‌های دولتی را دارد. مثلا یکی از مزیت‌های این دانشگاه نیز منحصرا مربوط به واحد علوموتحقیقات است. کتابخانه دیجیتال و اسناد رسمی علمی واحد علوموتحقیقات یکی از کتابخانه‌های منحصربه‌فردی است که چنین کتابخانه‌ای را در سایر دانشگاه‌ها کمتر می‌توانید پیدا کنید.
مرکز رشد واحد علوموتحقیقات و سایر واحدهای دانشگاه آزاد را می‌توان ویژگی منحصربه‌فرد دیگر این دانشگاه دانست که مراکز رشد و فضایی را برای دانشجویان فراهم کرده که دانشجویانی که حتی هنوز جذب سیستم نشده‌اند، می‌توانند از آن بازدید کرده و پویایی محیط کار را در این مرکز مشاهده کنند. درواقع مراکز رشد دانشگاه آزاد را می‌توان فصل مشترک بین ارتباط صنعت و دانشگاه دانست که در دانشگاه آزاد به نحو احسن پایه‌ریزی شده است. این مراکز پل ارتباطی دانشگاه و صنعت را به دانشجو نشان داده و دانشجو بعد از فارغ‌التحصیلی می‌تواند به راحتی جذب بازار کار شود.
طرح پویش و فرصت کسب تجربه در ایام دانشجویی
کامران صفوی، عضو هیات‌علمی و رئیس سرای نوآوری گیاهان دارویی واحد خوراسگان: مهم‌ترین اتفاقی که در دانشگاه آزاد می‌افتد، تکمیل زنجیره تحصیل و اشتغال است. امروز یکی از بزرگ‌ترین شعارهایمان در دانشگاه آزاد آن است که اگر دانشجویی وارد هر مقطع تحصیلی شود، می‌تواند متناسب با آن هم در دوره طرح پویش شرکت کرده و هم شرکت فناور و هسته فناور برای خود ایجاد کند. یعنی ما امروز به نسل سوم و چهارم دانشگاه‌ها ورود کرده‌ایم که این نکته بسیار مهمی است؛ چراکه اکثر دانشجویان و کسانی که وارد مقاطع تحصیلی می‌شوند، نگران اشتغال هستند و اینکه چقدر رشته‌شان متناسب با بازار کار است. از این رو باید بگویم حسن امروز دانشگاه آزاد آن است که می‌تواند این زنجیره را برای آنها تکمیل کند. دانشجویان می‌توانند با ورود به طرح پویش و حضور در شرکت‌ها متناسب با رشته خود فعالیت کرده و مشکلاتی که افراد در شرکت‌ها دارند را پیدا کنند و برای این مشکلات راه‌حل پیدا کرده و متناسب با نیاز صنعت راه‌حل ارائه دهند. دانشجو درنهایت می‌تواند فعالیت اقتصادی خود را متناسب با نیاز بازار کار طراحی کند.
آموزش بر مدار مهارتپروری
طاهره نصر، عضو هیات‌علمی هنر و معماری دانشگاه آزاد واحد شیراز: رویکرد دانش‌بنیان دانشگاه آزاد را می‌توان مهم‌ترین رویکرد این دانشگاه دانست. در واقع رویکرد این دانشگاه، رویکرد دانش‌بنیان به‌منظور هم‌افزایی علم و ثروت، توسعه اقتصاد دانش‌محور، تحقق اهداف علمی و اقتصادی شامل گسترش، کاربرد نوآوری و سایر موارد است که نتایج حاصل از تحقیق و توسعه در حوزه فناوری‌های پیشرفته براساس معیارهای مورد نظر قانون است. با توجه به اینکه همه تلاش کسب علم باید به‌سمت مهارتپروری در جامعه باشد و همچنین به هر طریق ممکن کیفی‌نگری باید مد‌نظر دانش‌آموختگان قرار گیرد، دانشگاه آزاد توانسته است در این زمینه موفق عمل کند و عملکرد خوبی به‌جا بگذارد. عملکرد دانشگاه آزاد در حوزه مهارتپروری و البته کیفی‌نگری را می‌توان از رنکینگ این دانشگاه در پایگاه‌های رتبه‌بندی به‌خوبی متوجه شد. رنکینگ دانشگاه آزاد میان دانشگاه‌های مختلف (که امسال نیز منتشر شده است) به‌خوبی شاهد این مدعاست. تا جایی که مطلع هستم بالاترین رتبه در بین دانشگاه‌های کشور از لحاظ تولید علم، اول براساس نشریات معتبر به دانشگاه تهران اختصاص داشته و رتبه دوم نیز متعلق به دانشگاه آزاد است. دانشگاه‌های دیگر نیز در این رتبه‌بندی قرار می‌گیرند. بنابراین به داوطلبان ورود به دانشگاه توصیه می‌کنم دانشگاه آزاد را انتخاب کنند، چون این دانشگاه می‌تواند در رویکردی که در نظر گرفته است برای خدمت به کشور عملکرد بهتری داشته باشد.
