ندا اظهری، مترجم: رباتها از سالها پیش وارد دنیای ما انسانها شدند اما با گسترش فناوری هوش مصنوعی، دنیای رباتها که روزگاری در حد خیال و فیلمهای علمی و تخیلی خلاصه میشد، بهحدی واقعی بهنظر میرسند که گویی با یک انسان گفتوگو میکنید. درحالحاضر کشورهای مختلف بهدنبال رقابت بر سر تولید رباتهای انساننمایی هستند که برخی پیشبینی میکنند در آینده قرار است جای نیروی انسانی را در بسیاری از کسبوکارها بگیرند. از این رو کنفرانس جهانی رباتها (WRC) از سال 2015 در پکن، چین و با همت و همکاری شهرداری پکن، وزارت صنعت و فناوری اطلاعات جمهوری خلق چین (MIIT) و انجمن علم و فناوری چین (CAST) بهطور مشترک برگزار شد. کنفرانس جهانی رباتها یک کنفرانس بینالمللی معتبر در صنعت جهانی رباتیک با بزرگترین مقیاس، بالاترین استانداردها و سختگیرانهترین منابع است که با گردهم آمدن متخصصان دنیا، جذب بنگاههای اقتصادی و آخرین دستاوردهای علمی و فناوری بهمنظور عرضه نوآوریها و فناوریهای جدید برگزار میشود.
رباتهای انساننما در کانون توجه
به گزارش interestingengineering، کنفرانس جهانی رباتها 2024 چین از 21 آگوست آغاز به کار کرد که در 25 آگوست بعد از پنج روز به کار خود پایان داد. در این کنفرانس، بیش از 600 محصول نوآورانه از 169 شرکت ازجمله 27 ربات انساننما به نمایش درآمدند. نمایشگاه جهانی رباتها، بهعنوان یکی از ویژگیهای کلیدی این رویداد، تکامل سریع فناوری رباتیک و نفوذ رو به گسترش آن را در صنایع برجسته میکند. کنفرانس امسال، رویداد بزرگی بود و از بیش از 812 هزار بازدیدکننده و بیش از 120 هزار شرکتکننده استقبال شد. با حضور بیش از 1100 میهمان و 666 غرفهدار، کنفرانس به مرکز پررونق نوآوری و همکاری در صنعت رباتیک تبدیل شده بود. در این رویداد پنجروزه چند انجمن اصلی و چند جلسه تخصصی با تمرکز بر ادغام هوش مصنوعی، تولید هوشمند و اتوماسیون صنعتی برگزار شد. هدف از ارائه این بحثها، ارائه درک بهتر از آینده رباتیک و ترغیب به همکاریهایی است که برای پیشرفتهای فناورانه حیاتی بهنظر میرسند. در میان فناوریها و نوآوریهای بدیعی که در این کنفرانس به نمایش درآمد، 27 ربات انساننما در مرکز توجه قرار گرفتند که پیشرفت چشمگیری در نوع راه رفتن این رباتها و کاربردهای بالقوه آنها در دنیای واقعی مشاهده شد. یکی از نکات برجسته این کنفرانس، اولین پاویون «دنیای رباتها» بود که برای تقویت درک عمومی و تعامل با رباتها، ترویج نوآوری و پرورش رشد صنعت طراحی شده بود. این ابتکار با هدف درک عمیقتر از حوزه رباتیک، تقویت نوآوری و حمایت از رشد صنعت با تشویق تعامل و همکاریهاست. در این بین رباتهای هدایت شونده با فناوری هوش مصنوعی نهتنها بیشترین توجه را در این کنفرانس به خود جلب کرده بودند، بلکه به نظر میرسد بازی صنعت رباتیک را در دنیا دگرگون خواهند کرد.
هدف: رشد صنعت رباتیک
یکی دیگر از نکاتی که در کنفرانس 2024 به چشم آمد، پیشرفت فناوری بود که به خودی خود تحول در عرصه رباتیک را به همراه داشت. مسالهای که نظر بازدیدکنندگان و شرکتکنندگان از این کنفرانس را به خود جلب کرد، این بود که فناوریهای پیشرفتهای چون هوش مصنوعی و سیستمهای باتری بهبودیافته، چگونه توانستهاند امکان ایجاد رباتهای پیچیدهتر با قابلیتهای گستردهتر را فراهم کنند. اما آنچه نتایج بهدست آمده نشان میدهد، این است که برگزاری چنین کنفرانسهایی میتواند تحول صنعت رباتیک را به همراه داشته باشد. درحقیقت این کنفرانس در قالب پلتفرمی با هدف تسریع رشد صنعت رباتیک، تقویت و افزایش نوع کاربری جدید رباتها، تقویت همکاریها و ایجاد برنامههای جامع برای همکاریهای جهانی برگزار شده است که برگزاری هر ساله آن تلاش برای دستیابی به این اهداف را تقویت میکند.
جمع رهبران جهانی فناوری جمع بود
اگر به فهرستی از شرکتکنندگان در کنفرانس جهانی رباتیک 2024 چین نگاهی بیندازید، متوجه حضور نامهای بزرگی میان 169 شرکتکننده حاضر در این رویداد خواهید شد که از آن جمله میتوان به شرکت آلمانی «کوکا»، تسلا، شرکت رباتیک چینی «سیاسون»، شرکت سوئدی- سوئیسی ABB، شرکت ژاپنی SMC اشاره کرد. برگزاری چنین کنفرانسی دقیقا مانند یک دیگ مذاب برای رهبران صنعتی جهان عمل میکند تا ایدهها را با یکدیگر تبادل کرده، شرایط را برای مشارکت ایجاد کند و به عبارتی آینده صنعت رباتیک را در دنیا شکل دهند. کنفرانس WRC 2024، با مضمون «تقویت نیروهای مولد با کیفیت جدید برای آینده هوشمند مشترک» بر همکاری و نوآوری بهعنوان نیروی محرکه پیشرفت در رباتیک و هوش مصنوعی تاکید دارد.
چین؛ بزرگترین بازار رباتهای صنعتی جهان
به گزارش chinadaily، صنعت رباتیک چین با رونمایی از رباتهای مختلف خود در کنفرانس جهانی رباتیک 2024 که بهتازگی به پایان رسید، توانست عصر طلایی خود را به نمایش بگذارد که همچنان در حال توسعه است. طبق آمارهای ارائه شده از سوی وزارت صنعت و فناوری اطلاعات (MIIT)، چین تا جولای 2024 بیش از 190 هزار پتنت مرتبط با رباتها را در اختیار دارد که حدود دوسوم پتنتهای رباتیک کل جهان را شامل میشود. در همین راستا، چین برای یازدهمین سال متوالی، بزرگترین بازار رباتهای صنعتی را در دنیا از آن خود کرد. تولید رباتهای صنعتی چین در سال 2023، به 430 هزار دستگاه رسیده است و ظرفیت رباتهای نصب شده و در حال استفاده چینیها بیش از نیمی از بازار جهانی را در سه سال گذشته به خود اختصاص داده است. رباتهای خدماتی در زمینه خدمات خانواده، مراقبتهای پزشکی و سایر زمینهها به کاربرد گستردهای دست یافتهاند و رباتهای ویژه نقش مهمی در زمینه اکتشافات هوایی، دریایی و نجاتهای اضطراری داشتهاند. پس از یک دهه توسعه سریع، چین به مروجی قدرتمند در رشد صنعت جهانی رباتیک تبدیل شده است. طی سالها، صنعت رباتیک چین پیشرفت زیادی در نوآوری و توسعه داشته و پیشرفتهای جدیدی در تحقیق و توسعه فناوریهای شناختی، ادراکی، برنامهریزی و کنترلی بیونیک به دست آمده است. چین در حال اجرای طرح نوآورانه «ربات به علاوه کاربرد» است که به این طریق، ادغام رباتها را در صنایع مختلف ترویج میکند. در 10 سال گذشته، تعداد رباتها به ازای هر 10 هزار کارگر در بخش تولیدی چین، از 49 به 470 ربات افزایش یافته است.
بازار رباتیک صنعتی چین با رکود جدید 243 هزار و 300 مورد نصب در سال 2021 رشد قابل توجهی را به دست آورده است، بهطوری که با افزایش 44 درصدی نسبت به سال گذشته روبهرو شده است. این دادههای اولیه توسط فدراسیون بینالمللی رباتیک منتشر شده است. رئیس فدراسیون بینالمللی رباتیک اظهار کرده است چین پس از همهگیری کرونا یکی از کشورهای پیشتاز در زمینه بهبود پس از این اتفاق بود و نیمی از رباتهای استفاده شده در دنیا را در سال 2021 از آن خود کرد. رشد استفاده از رباتهای چینی تقریبا در تمام صنایع بهویژه برق و الکترونیک مشهود است بهطوری که حضور این رباتها در این بخشهای مهم با افزایش 30 درصدی به81 هزار و 600 ربات در بخش تاسیسات رسیدند. صنعت خودرو نیز از دیگر صنایعی بود که با رشد حضور رباتها روبهرو شد. رشد رباتها در این حوزه بیشتر مربوط به تولید خودروهای برقی در چین میشود بهگونهای که در سال 2021 با نصب و کاربرد 50 هزار و 700 ربات در صنعت خودرو، با رشد 89 درصدی همراه شد.
عصر طلایی رباتیک در چین
کاهش جمعیت جوان و شمار سالخوردگان در این کشور، چالش بزرگی را در زمینه کمبود نیروی کار ایجاد کرده و باعث رشد اتوماسیون رباتیک شده است. ادامه فرآیند رباتیک کردن صنایع در اوایل سال جاری توسط دولت اعلام شده است. برنامه پنجساله صنعت رباتیک که توسط MIIT در پکن منتشر شد، بر ارتقای نوآوری متمرکز است و همین برنامه، چین را به رهبر جهانی در فناوری رباتیک و پیشرفت صنعتی تبدیل کرده است. در عین حال، مقامات ایالتی با هدف افزایش فرصتهای شغلی و کارآفرینی در میان فارغالتحصیلان دانشگاهی تلاش میکنند. در ماه ژوئن، 18 حرفه جدید از جمله «تکنسین مهندسی رباتیک» از سوی وزارت منابع انسانی و امنیت اجتماعی اعلام شد. این حرفه بر تحقیق و توسعه الگوریتمهای کنترل و سیستمهای عامل رباتها و نیز استفاده از فناوری شبیهسازی دیجیتال متمرکز است. شواهد حکایت از آن دارد که چین هنوز هم پتانسیل بالایی برای رشد بیشتر در عرصههای رباتیک دارد. تراکم رباتها در این کشور در صنعت تولید به 246 ربات صنعتی به ازای هر 10000 کارمند میرسد که براین اساس، چین در سال 2020 از نظر در اختیار داشتن تعداد رباتها در دنیا رتبه نهم را در اختیار داشت. 10 سال پیش، تراکم رباتها در چین تنها 15 ربات بود.
رشد سالانه 10.66 درصدی بازار رباتیک چین
به گزارش statista، پیشبینی میشود درآمد بازار رباتیک چین در انتهای سال 2024 به رقمی بالغ بر 8 میلیارد و 470 میلیون دلار برسد. رباتهای خدماتی با حجم بازار پیشبینیشده 6 میلیارد و 850 میلیون دلاری در سال 2024 بر بازار رباتیک چین مسلط خواهند شد. همچنین انتظار میرود درآمد نرخ رشد سالانه از بازار رباتیک 10.66 درصد را نشان دهد که منجر به ایجاد حجم بازار 12 میلیارد و 700 میلیون دلاری تا سال 2028 شود. در مقایسه جهانی، بیشترین درآمد حاصل از بازار رباتیک با رقم 9 میلیارد و 421 میلیون دلاری از آن آمریکا خواهد بود.
5 ربات شاخص کنفرانس جهانی رباتیک 2024 پکن
ربات Unitree G1 35 کیلوگرمی با قدرت شبیهسازی حرکت دست انسان
ربات Unitree G1، یک ربات انساننمای دوپا با قدی حدود یک متر و 30 سانتی متر و وزنی معادل 35 کیلوگرم است که در کنفرانس جهانی رباتها در چین توجه بسیاری را به خود جلب کرد. این ربات با طراحی قابل توجه، کارآمد و ظاهری صیقلی، قادر است با سرعت دو متر در ثانیه حرکت کند و دستهایی که برای آن طراحی شده، قدرت کافی برای کنترل نیروی سهانگشتی با حداکثر گشتاور مفصل زانو 120 نیوتن متر را داراست. این ربات انساننما با قیمت 13874 دلار رونمایی شده و در مدت زمان کوتاهی مورد استقبال آزمایشگاهها و شرکتهای مختلف فناوری قرار گرفت. در قسمت صورت Unitree G1، دوربین عمقی و لیدار سهبعدی، میکروفون برای حذف سر و صداهای محیطی و اکوی صدا تعبیه شده و نیز مجهز به کنترل هیبریدی است و میتواند دست انسان را برای دستیابی به عملکرد دقیق اجسام شبیهسازی کند. باتری این ربات هم تا دو ساعت طول عمر دارد.
ربات «تیانگونگ» و قابلیت راه رفتن روی تردمیل
ربات «تیانگونگ»، ربات انساننمای چینی است که توسط شرکت مرکز نوآوری رباتهای انساننمای پکن تولید شده است. این ربات که اولین بار در سال 2024 رونمایی شده، قادر است به سرعت 6 کیلومتر در ساعت برسد و از این رو، نخستین ربات انساننمای برقی با اندازه کامل و با قابلیت دویدن شبیه انسان لقب گرفته است. سازندگان این ربات، بعد از چهار ماه که از ساخت آن گذشت، قابلیتهای حرکتی پیشرفتهای را به لطف یادگیری تقویتی پیشبینی مدل تجسمی هوش مصنوعی در آن ایجاد کردند و همین الگوریتمهای هوش مصنوعی، ربات را قادر میسازد تا دستورات انسانی را با دقت درک و اجرا کند. محققان مدعی هستند این تنها ربات انساننما با ابعاد برابر انسان است که میتواند تنها روی صفحههای الکتریکی حرکت کند. به گفته آنها، طراحی راه رفتن ربات روی کمربندهای متحرک بسیار دشوارتر از روی زمینهای مختلفی چون چمن، ماسه یا تپه است و قرار است هدف بعدی، راه رفتن ربات روی این سطوح باشد.
ربات Walker S Lite فعال در کارخانههای هوشمند
ربات انساننمای Walker S Lite تولید شرکت رباتیک UBTECH است که در کنفرانس 2024 چین رونمایی شد و در حال حاضر نیز استفاده کاربردی از آن در برخی کارخانههای هوشمندی چون Zeekr آغاز شده است. این ربات قادر است کارهایی چون جابهجایی مواد در کارخانههای خودروسازی را انجام دهد و میتواند 21 روز پیاپی در بارگیری کارخانهها موثر واقع شده و به کارگران و کارمندان در کارهای لجستیکی کمک کند. استقرار این ربات انساننما در فضاهای صنعتی، نخستین باری است که یک ربات انساننما را قادر ساخته وظایف پردازش کامل مواد را در یک محیط کاملا صنعتی انجام دهد و پتانسیل خود را برای متحول کردن کارایی تولید نشان میدهد. این ربات با درک بصری بالا و فرآیند یادگیری تقویتشدهای که دارد، دقت بسیار بالایی در انجام کارهای دستی دارد. یادگیری محدودیتها و کنترل نیروی سازگارشونده، مهارتهای دستی بالایی را در اختیار این ربات قرار داده است.
نخستین ربات جراح ارتوپد
ربات هوشمند ROPA در حوزه رباتهای پزشکی، اولین ربات جراحی ارتوپدی دنیا مجهز به فناوری یادگیری عمیق هوش مصنوعی است. این ربات توسط شرکت Changmugu تولید شده است که بیانگر پیشرفت بزرگی در دقت بالای جراحی است. ROPA به لطف استفاده از هوش مصنوعی، قادر است حین عمل جراحی، طرحهای جراحی سهبعدی شخصی را تنها در چند دقیقه تولید کرده و جراحیهای ارتوپدی را با دقت بسیار بالای زیر میلیمتری انجام دهد. این نوآوری نهتنها زمان و خطرات جراحی را کاهش میدهد، بلکه بهبود بیمار را پس از عمل جراحی تسریع بخشیده و چالشهای حیاتی را در روشهای جراحیهای سنتی برطرف میکند. این ربات میتواند برشهای استخوانی بسیار دقیقی را انجام داده و حتی ضخامت برشهای زدهشده را به دقت اندازهگیری کند. این سیستمهای رباتیک نیمهفعال، جراح را قادر میسازد تا کنترل کلی بر برداشتن استخوان و موقعیت قرارگیری ایمپلنت داشته باشد. حرکات سریع و خشن میتواند ربات را غیرفعال کند تا از آسیبهای استخوانی و بافت نرم جلوگیری کند.
دومین نسل ربات Optimus تسلا
ربات انساننمای Optimus ساخت تسلاست که این شرکت را در تولید رباتهای انساننمای بهتر یاری کرده است که در هفته گذشته در کنفرانس جهانی رباتیک چین 2024 رونمایی شد. رونمایی از آن به نوعی نمایشی تکامل بیشتر رباتهای انساننما بود. نسل نخست این ربات در سال 2021 رونمایی شد که مجهز به شبکه عصبی خودتوسعهیافته تسلا و فناوری دید کامپیوتری بود که برای انجام کارهای خطرناک یا خستهکنندهای چون حمل اجسام سنگین یا خرید موادغذایی طراحی شده بود. دسامبر گذشته، تسلا نسخه نمایشی از نسل دوم این ربات را عرضه کرد که قادر است کارهای ظریفی چون برداشتن تخممرغ و جوشاندن آن را انجام دهد و در انجام چنین کارهایی مهارت چشمگیری را از خود نشان داده است. به گفته ایلان ماسک، تسلا قرار است از سال 2025 از ربات Optimus در کارخانههای تسلا استفاده کند.