عطیه همتی، دبیرگروه نقد روز: جوکر ۲ قسمت خانمها را با خیال راحت با خانواده ببینید. این شعاری است که یکی از بازیگران شرکتکننده در جوکر۲ رو به دوربین میگوید تا مهمترین تفاوت و شاید برتری گروه خانمها را نسبت به مردان از منظر خودش نشان دهد. بعد از آنکه شوخیهای اروتیک و جنسی قسمت آقایان جوکر مورد نقد رسانهها و حتی مردم قرار گرفت، جوکریها از نقطه ضعف قبلی خود کمال استفاده را کردند و این بار این موضوع را از سوی بازیگران خود در تقابل با گروه قبل مطرح کردند. در کنار این قضیه اگر تا پیش از این در جنگهای تلویزیونی و برنامههای مختلف به دورهمی و گعدههای مردانه عادت داشتیم، ایده جوکر بانوان اینبار یک دورهمی زنانه را تدارک دید تا ابتکار تازهای نیز خرج کرده باشد و هم تابوی این موضوع را بشکند.
اگر پیش از این در برنامههایی مانند شام ایرانی یک جمع زنانه دیده بودیم که حول محور میهمانداری و دستپخت و رقابتهایی از این دست میچرخید یا در شبهای مافیا، زنان در یک رقابت مافیایی حضور داشتند. حالا جوکر۲ یک دورهمی شاد زنانه به قصد خنداندن را برای مخاطبان خود تدارک دیده است. پس اگر کنجکاوید بدانید در جمعهای زنانه چه میگذرد میتوانید با جوکر۲ بخشی از آن را متوجه شوید. اگرچه در فرهنگ عامه جمعهای زنانه از سوی برخی افراد با کلمات و حتی کنایههایی مانند «حمام زنانه» تحقیر شده است و یا تفریحاتشان به «غیبت کردن» و «سبزی پاک کردن» تقلیل پیدا میکند. اما در جوکر تا اینجای کار که تنها دو قسمت منتشر شده به شکل ناخودآگاه المانهای زنانه خلاف این موضوع ظاهر شده است.
یکی از جالب توجهترین موضوعات که به شکل ناخودآگاهی در جوکر بانوان پررنگ بوده نقش خانواده است. نرگس محمدی بارها و بارها از همسرش اسم میآورد و حتی برای کمک با او تماس میگیرد. ناهید مسلمی از عروسی دخترش میگوید. یک جایی حتی پای بچه داشتن و قویتر بودن مادرها وسط میآید که با شوخی سوسن پرور همراه میشود. شوخیای که برخی سر دست گرفتند و آن را ضد خانواده تعبیر کردند که بهنظر میرسد نوعی بهانهجویی و زیادهروی بود.
شوخی گیتی قاسمی به خانواده و قاب عکسی منتسب به یکی از خویشاوندان خیلی دورشان برمیگردد. ژاله صامتی، جوکر تایم خود را به یک ختم خانوادگی اختصاص میدهد و میتوان گفت فضای شوخیها همه حول محور خانواده و اقوام شکل میگیرد. زنان جوکر به محض ورود به برنامه وارد فضای آشپزخانه میشوند و یک همکاری و همراهی برای درست کردن غذا را استارت میزنند. یکی از بازیگرها چای دم میکند. دیگری همبرگر آماده میکند و دیگری کاهو خرد میکند و این موضوع همچنان ادامه دارد. بهعنوان یک مخاطب پیش از آنکه خندیدن به جوکر برای من مهم باشد، نشان دادن درست و به دور از بیادبی و ابتذال یک جمع زنانه برایم مهم است. اگرچه معتقدم از جوکر زنان تا اینجای کار تنها دو قسمت گذشته و اوج آن را هنوز ندیدهایم توانسته برخلاف تصور مخاطب را بیشتر بخنداند یا دستکم مخاطبان خانمش را بیشتر به خنده وادار کرده است. از همین رو معتقدم شناساندن درست یک جمع شاد زنانه به شکل صحیح و با قاعده حتی میتواند الهامبخش و نشاطبخش سایر جمعهای زنانه باشد. شوخیهای کلامی مودبانه و حتی پرفورمنسها و نمایشها و خاطرههای زنان که کمتر از آنها در رسانه شنیدهایم، میتواند فضای طنز تروتازهای به رسانهها دهد. در روزگاری که شیشکی کشیدن خداداد عزیزی قرار است یک آیتم خندهدار به نظر برسد اما چندشآور از آب درآمده است. یا اینکه شاهدیم جوکها و حرکات اروتیک جوکر آقایان باعث شد خانوادهها نتوانند آن را بهسادگی کنار یکدیگر تماشا کنند، جوکر بانوان میتواند یک دستاورد باشد. بهخصوص اینکه قرار نیست وقتهای مرده برنامهای مانند جوکر فصل قبل به رقصهای دهه شصتی و قرهای ملتمس برای خنده گرفتن بگذرد.
اگر حکمرانی و مسئولان فرهنگ و ارشاد یا هرجای مرتبط دیگری با شعارهای زیبای اهمیت به زنان و نقشپذیری آنها دارند رزومه خود را پر میکنند، باید بدانند این موضوع تنها با جشنوارههای نمایشی و هدیه و کادو دادن و همایشهای پرهزینه مرتفع نمیشود، بلکه باید زنان در سطح عمیقتر و جدیتر رسانهای نیز حضور داشته باشند و نقش ایفا کنند، حتی اگر در پروژه خنداندن در جوکر خیلی خنداننده نباشند؛ چراکه قرار نیست یک فصل حضور آنها با چندین و چند فصل حضور مردان در دورهمیهای نمایشی قیاس شود. هرچه هست جوکر بانوان تا اینجای کار توانسته مورد اقبال مخاطبش قرار بگیرد و از حد و حدود خط و مرزهای نمایش خانگی نیز عبور نکرده است. حال آنکه اگر برخی کارزار حیازدایی و توقیف و... راه انداختهاند باید از آنها یک سوال پرسید؛ ببخشید، در دنیای شما ساعت چند است؟
شماره ۴۲۱۷ |
صفحه ۱۳ |
فرهنگ و هنر
دانلود این صفحه
در دنیای شما ساعت چند است؟