ندا اظهری، مترجم: چینی‌ها چندسالی است مسیر توسعه را یافته‌اند و برای رسیدن به هدف خود، از هیچ تلاشی فروگذار نکرده‌اند. نمونه بارز آن را در همکاری‌های مشترک با کشورهای مختلف و به‌ویژه دانشگاه‌ها مشاهده می‌کنیم. آنها علاوه‌بر اینکه خود در مسیر توسعه با سرعت حرکت می‌کنند، توسعه و پیشرفت فناورانه و علمی را برای کشورهای دیگر نیز به‌ارمغان می‌آورند. در مقاله‌ای با عنوان «آموزش عالی بین‌الملل به‌عنوان دیپلماسی دانش: نقش دانشگاه‌های چینی در طرح ابتکار کمربند و جاده چین» -که با همکاری محققان دانشگاه آلبرتا، کانادا، دانشگاه شیان شیو چین، دانشگاه هوهای و دانشگاه چانگان در آگوست 2024 منتشرشده- محققان به فراگیر بودن طرح کمربند و جاده چین اشاره کرده‌اند که از سوی دولت این کشور به‌منظور پیشرفت علمی این کشور ارائه‌ شده است. در قالب این مقاله، محققان به بررسی مشارکت سه دانشگاه در تاجیکستان، لائوس و آفریقا پرداخته‌اند که باعث رشد این کشورها در زمینه‌های مختلف شده و در همین راستا پیشرفت قابل ملاحظه‌ای را برای چین به‌همراه داشته است. دانشگاه‌های چین به‌عنوان یکی از عوامل مهم در روابط بین‌الملل چین، به‌طور فعال در پروژه‌های توسعه بین‌المللی این کشور در امتداد مسیرهای طرح ابتکار کمربند و جاده (BRI) چین مشارکت داشته‌اند. در این تحقیق از سه دانشگاه چینی دعوت شده پروژه‌های آموزشی مشترک خود را با سه منطقه درحال‌توسعه جهان(آسیای مرکزی، آسیای جنوب شرقی و آفریقا) به اشتراک بگذارند. این تحقیق با استفاده از دیپلماسی دانشی به‌عنوان ذره‌بین نظری برای بررسی این سه مورد، با هدف توصیف و ارزیابی نقش دانشگاه‌های چین در برنامه‌های BRI در برآوردن نیازهای استعداد فوری صنایع کلیدی زیرساخت‌ها و انرژی در منطقه جنوب عمل می‌کند. همچنین تحقیق یادشده از طریق این سه مورد، با هدف روشن کردن اهداف اقتصادی چین در آموزش بین‌المللی صورت‌گرفته که در حال حاضر در اسناد سیاستی و ادبیات دانشگاهی وجود ندارد. با توجه به نقش رو به رشد چین در اقتصاد جهانی و آموزش عالی، تمرکز روی ابتکارات جهانی‌سازی به رهبری شرق که در راستای تغییر ساختار آموزش عالی بین‌المللی فعالیت می‌کنند، حائز اهمیت است. در این تحقیق به نقش آموزش عالی چین در طرح ابتکار کمربند و جاده، چین به‌عنوان یک طرح اقتصادی بین‌المللی بلندپروازانه با هدف اتصال این کشور به تعداد زیادی از کشورهای درحال‌توسعه از طریق توسعه زیرساخت‌ها و ارتقای روابط تجاری پرداخته شده است. این مقاله تحقیقاتی نشان می‌دهد دانشگاه‌های چین از طریق برنامه‌های آموزشی مشترک با همکاری دولت‌ها و صنایع برای آموزش استعدادهای فنی و مدیریتی برای پروژه‌های زیرساختی کلیدی، در BRI مشارکت داشته‌اند. این مقاله با ارائه سه نمونه دانشگاهی نشان می‌دهد دانشگاه‌های چینی با همکاری و مشارکت با سایر دانشگاه‌ها در قالب طرح BRI به پیشبرد هدف دیپلماسی دانش کمک می‌کنند.

طرح ابتکار کمربند و جاده چین و تاثیر در رشد اقتصادی

طرح BRI به‌عنوان یکی از محورهای سیاست خارجی چین در قرن جدید مطرح شد که در سال 2013 توسط دولت این کشور در قالب یک استراتژی زیرساخت جهانی برای پیوند چین با سیار مناطق درحال‌توسعه آغاز شد. از سال 2023، طرح BRI با بیش از 150 کشور آسیایی، آفریقایی و اروپایی کار کرده که تقریبا 75 درصد از جمعیت جهان و بیش از 50 درصد از تولید ناخالص داخلی جهان را تشکیل می‌دهند. بانک سرمایه‌گذاری زیرساخت آسیا (AIIB) برای تامین مالی طیف وسیعی از پروژه‌های زیربنایی، در سال 2015 تاسیس شد و به کشورهای نیازمند وام ارائه داد. این بانک که دفتر مرکزی آن در چین واقع‌شده، در حال حاضر 106 عضو دارد که شامل 42 عضو آسیایی، 26 عضو اروپایی، 21 عضو آفریقایی، هشت عضو از اقیانوسیه، هشت عضو از آمریکای جنوبی و یک عضو در آمریکای شمالی است. هدف مشخص BRI پر کردن شکاف زیرساختی، تقویت اتصال منطقه‌ای، بهبود روابط تجاری در این مناطق درحال‌توسعه و درنتیجه ایجاد موتور جدیدی برای رشد اقتصادی جهان است. براساس گزارش بانک جهانی، BRI با افزایش تولید ناخالص داخلی جهان به نرخ هفت‌هزار و 100 میلیارد دلار در سال، نرخ تولید ناخالص داخلی جهان را در سال 2040 قریب‌به 4.2 درصد رشد خواهد داد. با رشد سریع اقتصادی، چین قصد دارد نقش رهبری بزرگ‌تری در جهان ایفا و در دیپلماسی بزرگ کشوری شرکت کند. گفته می‌شود BRI چشم‌انداز چینی از نظم نوین جهانی مبتنی‌بر توسعه اقتصادی مشترک را منعکس می‌کند. ایجاد «انجمن سرنوشت مشترک» به‌عنوان نیروی محرک پشت سیاست خارجی آینده چین درنظر گرفته شده است. به‌دلیل ساختار حاکمیتی متمرکزتر، رویکرد چینی به بین‌المللی‌سازی آموزش عالی، یک رویکرد هماهنگ ملی به‌شمار می‌رود. طرح BRI چین شامل خطوط عملیاتی ویژه برای مشارکت‌های آموزش عالی است. با این وجود در شرایط فعلی، علم کافی در مورد روش‌های خاصی که دانشگاه‌های چین برای حمایت از استراتژی BRI چین به‌کار گرفته‌اند، وجود ندارد و این تحقیق می‌تواند چنین شکافی را پر کند.

طرح درازمدت چین برای بین‌المللی کردن آموزش عالی

چین منبع اصلی حضور دانشجویان بین‌المللی در قرن جدید بوده است. با رشد سریع اقتصادی و افزایش سریع درآمد خانوار، افزایش سریع مشابهی در تعداد دانشجویان چینی در قرن جدید وجود داشته که در خارج از کشور تحصیل می‌کنند. در حال حاضر حدود یک‌سوم از کل دانشجویان بین‌المللی که در کشورهای مهم میزبان مانند آمریکا، انگلیس، استرالیا و کانادا تحصیل می‌کنند، دانشجویان چینی هستند. دولت چین درحالی‌که همچنان به ترغیب دانشجویان چینی برای تحصیل در خارج از کشور ادامه می‌دهد، در قرن جدید امیدوار است بتواند دانشجویان دیگر کشورها را نیز برای تحصیل به چین جذب کند. چین در سال 2010، «طرح مطالعه در چین» را با هدف جذب نیم‌میلیون دانشجوی بین‌المللی به چین طی 10 سال اجرا کرد. دولت چین به‌منظور دستیابی به این هدف، در ارائه بورسیه‌های دولتی چین سخاوتمندانه عمل کرده، به‌طوری‌که حدود 12 درصد از دانشجویان بین‌المللی در چین از بورسیه دولت ملی چین تا سال 2018 بهره‌مند می‌شوند. آموزش دانشجویان بین‌المللی در چین متفاوت از اهداف اقتصادی این کشور دنبال می‌شود که به‌واسطه بین‌المللی‌سازی یا جهانی‌سازی آموزش عالی در کشورهای انگلیسی‌زبان با هدف دستیابی بیشتر به اهداف دیپلماتیک ملی در دستور کار قرار گرفته است. چین به‌عنوان یک کشور سوسیالیست با چالش‌های زیادی در روابط‌عمومی بین‌المللی خود مواجه است، همچنین به‌منظور متعادل کردن گفتمان منفی درباره چین در رسانه‌های غربی، قصد دارد در روابط‌عمومی خود «وجهه مثبت چین را نقل کند.» در چین اعتقاد بر این است که برداشت نامطلوب غرب در مورد چین نتیجه فقدان دانش کافی درباره این کشور و نداشتن تجربه حضور در این کشور است. به همین دلیل، چین امیدوار است دانشجویان بین‌المللی بیشتری را به‌سمت دانشگاه‌های برتر چین جذب کند تا فرصتی برای مشاهده عینی جامعه چین از طریق تجربیات دست‌اول داشته باشد. منطق اقتصادی در اسناد سیاست چین در مورد آموزش دانشجویان بین‌المللی وجود ندارد و در عوض، دانشجویان بین‌المللی در چین به‌عنوان «پارادیپلمات‌ها» برای چین پرورش می‌یابند. هدف چینی‌ها در آموزش دانشجویان بین‌المللی خدمت به دیپلماسی بین‌المللی چین به‌همراه آموزش آن دسته از همتایان بین‌المللی است که دانش بالایی در مورد چین دارند، نسبت به چین احساس دوستی دارند و به‌نوعی طرفدار این کشور محسوب می‌شوند. این تحقیق، محققان ابتکار BRI چین و آموزش دانشجویان بین‌المللی این کشور را به هم مرتبط می‌کند به این امید که راه‌هایی را که آموزش عالی بین‌المللی چین در پروژه‌های BRI مشارکت دارند، بررسی کنند.

دیپلماسی دانش هدف مشترکی برای کاهش شکاف‌ها

محققان دو مفهوم متفاوت شامل «قدرت دانش» و «دیپلماسی دانش» را در درک از نقش آموزش عالی در روابط بین‌الملل عنوان کرده‌اند. قدرت دانش به هدف جست‌وجوی مدیریت و تسلط دانش جهانی و دیپلماسی دانش نیز به هدف جست‌وجوی راه‌حل برای چالش‌های جهانی اشاره دارد. برخی کشورهای غربی نگران نفوذ بیش‌ازپیش چین به‌واسطه طرح BRI در سراسر جهان به‌ویژه در کشورهای مناطق جنوبی هستند و چین را به ایجاد تله بدهی برای کشورهای درحال‌توسعه متهم می‌کنند. ازنقطه‌نظر منفی به طرح BRI، چین به‌عنوان یک تلاش امپریالیستی نواستعماری و اقتصادی و آموزش دانشجویان بین‌المللی به‌عنوان تلاش چین برای به‌دست آوردن قدرت نرم تلقی می‌شوند. قدرت نرم مفهومی است که برای اشاره به توانایی یک کشور برای تامین منافع ملی از طریق تاثیرگذاری بر رفتار سایر کشورها به‌واسطه جذب و اقناع، به‌جای اقدام نظامی یا اجبار اقتصادی استفاده می‌شود. بر کسی پوشیده نیست که بین‌المللی شدن آموزش عالی به‌عنوان ابزاری برای افزایش مزیت‌های اقتصادی و نفوذ سیاسی یک کشور مورداستفاده قرار می‌گیرد. از آنجا که فعالیت‌های بین‌المللی آموزش عالی به‌طور چشمگیری با سودهای اقتصادی به‌جای سیاست یا حسن‌نیت دولت انگیزه لازم برای ادامه پیدا کرده‌اند، از سوی محققان موردانتقاد قرار گرفته‌اند. چنین تحولات نئولیبرالی‌ای در آموزش عالی حداقل تا حدی مسئول بسیاری از چالش‌های رایج جهانی است که امروزه با آن روبه‌رو هستیم، مانند گرم شدن کره زمین، نابرابرای‌های توسعه‌ای، بحران پناهندگان و جدیدترین بیماری‌های همه‌گیر جهانی.

جامعه آموزش بین‌المللی چین در پرداختن به مسائل رایج جهانی مانند فقر، بیماری‌های همه‌گیر، تروریسم و بحران‌های اقلیمی و محیط‌زیستی مفید واقع نشده، از این ‌رو بهتر است از قدرت نرم یا قدرت دانش که در بحث منافع شخصی و رقابت‌پذیری مطرح می‌شوند، فاصله بگیرد. با تامل در شیوه‌های گذشته آموزش عالی جهانی، بسیاری از محققان بین‌المللی‌سازی انتقادی، از مفهوم دیپلماسی دانش در قرن جدید به‌عنوان «رویکردی جدید برای درک نقش آموزش عالی بین‌المللی در تقویت روابط بین کشورها و پرداختن به چالش‌های مشترک جهان» حمایت کرده‌اند. دیپلماسی دانش یک سازه رقابت ملی مانند قدرت نرم یا قدرت دانش نیست، بلکه یک هدف مشترک جهانی و یک هدف مسئولانه برای آموزش عالی بین‌المللی با هدف کاهش شکاف جهانی بین غنی و فقیر و دستیابی به توسعه پایدارتر است. سوالی که در اینجا مطرح می‌شود، این است که آیا دیپلماسی دانش، دید بهتری نسبت به قدرت دانش برای مشاهده نقش آموزش عالی چین در طرح BRI این کشور ایجاد می‌کند؟ آیا چین واقعا امیدوار است «انجمن جهانی سرنوشت مشترک» را ایجاد کند؟ یک چهارچوب مفهومی برای درک بهتر دیپلماسی دانش از سوی محققان پیشنهاد شده که شامل پنج عنصر اساسی اهداف و نیات، فعالان، اصول، شیوه‌های عملیاتی و فعالیت‌ها می‌شود. محققان و پژوهشگران در این تحقیق تلاش کرده‌اند از این پنج عنصر اساسی دیپلماسی دانش به‌عنوان معیاری برای بررسی و ارزیابی مشارکت آموزش عالی بین‌المللی چین در طرح BRI استفاده کنند. هدف از این کار، تعیین میزان کمک آموزش عالی چین به دیپلماسی دانش در روابط خود با کشورهای منطقه جنوبی به‌واسطه اجرای طرح BRI است.

انتخاب دانشگاه‌ها با برنامه‌های اجرایی

بلافاصله پس از شروع طرح BRI در سال 2013، اتحاد دانشگاهی جاده ابریشم (UASR) در سال 2015 با هدف ایجاد همکاری آموزشی و ارتقای رشد اقتصادی در کشورهایی تاسیس شد که در مسیر این طرح قرار دارند. یک‌سال بعد، این اتحاد از 132 دانشگاه به‌عنوان عضو در 32 کشور و منطقه در پنج قاره تشکیل شد. براساس گستره جغرافیایی وسیع، مقیاس وسیع مبادلات دانشجویی، انواع موسسات و برنامه‌های درگیر و برنامه‌هایی با مسئولیت‌های اجتماعی درنظر گرفته می‌شود که رویکرد دیپلماسی دانش را پذیرفته‌اند. محققان در این تحقیق، یک تحقیق موردی متمرکز را ارائه داده‌اند که نقش دانشگاه‌های چین را در طرح ابتکار BRI در سطح خرد نشان می‌دهد. محققان برای به سرانجام رساندن این تحقیق، سه دانشگاه عضو UASR چین را که طبق نمونه‌گیری هدفمند انتخاب شده بودند، وارد فاز تحقیقاتی کردند تا روی برنامه‌های آموزشی مشترک بین‌المللی موفق با مشارکت دولت‌ها و صنایع کشورهای BRI کار کنند. هر دانشگاه از طریق مصاحبه‌ای کتبی دعوت شد روایت جامعی را برای معرفی برنامه‌های BRI خود ارائه دهد، ازجمله زمینه ملی، صنعت درگیر، مشارکت‌ها، مدل بودجه، تعداد دانشجویان درگیر و مدل آموزشی‌. برای حفظ نام دانشگاه‌ها، از نام مستعار استفاده شده است. در ارائه داده‌ها، سه روایت از سه دانشگاه در این تحقیق به‌عنوان سه نمونه مستقل ارائه ‌شده است. هدف بررسی این سه دانشگاه، مطالعه موردی جامع‌نگری، جامع و بسیار زمینه‌ای است.

همکاری دانشگاه SY با چین در حوزه انرژی

تاجیکستان تا سال 2020 با ثبت 183 میلیون بشکه ذخایر نفت در رتبه 92 جهان و با 300 میلیارد مترمکعب ذخایر گاز در رتبه 88 جهان جا خوش کرده است. اما از آنجا که 93 درصد از قلمرو را کوه‌ها تشکیل می‌دهد، استخراج این منابع طبیعی بسیار دشوار و پیچیده است. در سپتامبر 2013، دولت چین قراردادهای بین دولتی را با دولت‌های ازبکستان، تاجیکستان و قرقیزستان در مورد پروژه خط لوله D گاز آسیای مرکزی امضا کرد. در مارس 2014، شرکت انتقال گاز تاجیکستان TGTC توافقنامه‌ای را در مورد ایجاد شرکت خط لوله گاز ترانس تاجیکستان امضا کردند که هر طرف 300 میلیون دلار به این طرح کمک کرد. پس از تکمیل خطوط TAPLINE و پروژه‌های حمایتی داخلی، صادرات گاز طبیعی سالانه از آسیای مرکزی به چین به 80 میلیارد مترمکعب خواهد رسید که بیش از 40 درصد از واردات فعلی گاز طبیعی چین را تشکیل می‌دهد. در سال 2014، ساخت خط لوله D گاز آسیای مرکزی، یک شریان انرژی را ایجاد کرد که به‌طور مشترک توسط چین و تاجیکستان شناخته شد و TTGP مسئولیت ساخت و بهره‌برداری را برعهده داشت. در سال 2016، دانشگاه SY یکی از دانشگاه‌های چینی با برنامه‌های قدرتمند مهندسی نفت، با موفقیت در مناقصه پروژه آموزش کارکنان خارجی TTGP برنده شد. در سال 2017، برنامه آموزش استعدادهای تعاونی دانشگاه و صنعت چین و تاجیکستان راه‌اندازی شد و اولین دسته از 30 دانشجوی تحت حمایت TTGP تاجیکستان از بین 1000 دانشجوی برتر در آزمون ورودی کالج ملی کشور انتخاب شدند. با اتخاذ الگوی همکاری دانشگاه و صنعت و آموزش هدفمند، این 30 فارغ‌التحصیل برجسته کالج، برای تحصیل در رشته‌های مهندسی نفت، ذخیره‌سازی و حمل‌ونقل نفت و گاز و سایر رشته‌های کارشناسی به دانشگاه SY چین منتقل شدند. سال نخست این برنامه پنج‌ساله، به آموزش زبان چینی و چهار سال بعد هم برای دوره‌های مدرک زبان ماندارین اختصاص داشت. انتظار می‌رفت این دانشجویان پس از فارغ‌التحصیلی برای ساخت خط D گاز طبیعی چین- آسیای مرکزی به کار بازگردند.

دانشگاه SY در مورد بودجه برای کمک‌هزینه تحصیلی دولت چین، به وزارت آموزش عالی این کشور درخواست داد تا از این برنامه حمایت کند و در این میان، 15 دانشجو، نیمی از گروه در صف بورسیه دولت چین، برای تامین مالی کامل قرار گرفتند. 15 دانشجوی دیگر هم به‌طور کامل توسط TTGP با همان سطح بودجه بورس تحصیلی دولت چین از جمله شهریه و هزینه‌های زندگی، مورد حمایت قرار گرفتند. تا ژوئیه 2022، دانشجویان پروژه چرخه آموزشی پنج‌ساله زبان‌ همراه با مطالعات اصلی را با موفقیت به اتمام رساندند. به‌جز 14 دانشجوی تاجیک که توسط TTGP برای ادامه تحصیل در همان دانشگاه برای دوره‌های کارشناسی‌ارشد تایید شده‌اند، تمام دانشجویان به کار بازگشته‌اند و به کشور خود در پروژه‌های مختلف کمک می‌کنند. طرح چین و تاجیکستان با موفقیت گروهی از متخصصان ماهر را آموزش داده است که به فوریت در پروژه‌های مهندسی مشترک بین دو کشور مورد نیاز هستند. این پروژه همچنین برای ایجاد پل‌هایی به‌منظور تعاملات مردمی بین چین و تاجیکستان با 30 متخصص کاملا مسلط به زبان چینی ماندارین اجرایی می‌شود. در سال 2021، این پروژه به‌عنوان «مورد کلاسیک آموزش استعدادهای بین‌المللی» توسط دفتر چین و مغولستان سازمان بین‌المللی کار فهرست‌بندی شده و به‌عنوان «طرح بیش از 200 پروژه همکاری دانشگاه و صنعت» توسط انجمن آموزش عالی چین در سال 2022 نامزد شد. مدل پروژه توسط سازمان بین‌المللی کار، وزارت رفاه اجتماعی و وزارت آموزش و پرورش چین به رسمیت شناخته شد. دانشگاه SY از سال 2013 که چین برای اولین بار طرح کمربند و جاده را راه‌اندازی کرد، از برنامه‌های قدرتمند نفت و گاز در همکاری فعال با شرکت‌های بین‌المللی در صنعت نفت و گاز در میان کشورهای کمربند و جاده بهره برده است. در سال 2018، دانشگاه SY یک قرارداد همکاری با شرکت محدود خط لوله گاز ترانس قرقیزستان (TKGP) امضا کرد تا 30 فارغ‌التحصیل کالج را آموزش دهد. همچنین شرکت XSYU نیز دوره‌های کارشناسی‌ارشد را در مهندسی نفت با شرکت نفت جمهوری آفریقای مرکزی و بنیاد علم و فناوری نفت نیجریه اجرایی کرد.

مشارکت دانشگاه HH با چین در راستای توسعه صنعت برق آبی

در سال‌های اخیر، دولت لائوس صنعت برق خود را به‌عنوان یک محرک مهم برای رشد اقتصاد ملی و منبع درآمد ارز خارجی شناخته است. لائوس بیش از 20 رودخانه طولانی از 200 کیلومتر را در خود جای داده و این فراوانی منابع آبی یک مزیت طبیعی برای تولید برق آبی برای این کشور محسوب می‌شود. شرکت دولتی EDL در این کشور مسئول تولید، انتقال، توزیع و حتی صادرات برق کشور به کشورهای همسایه است. این شرکت از مشارکت بلندمدت با شرکت دولتی چین موسوم به CPK با تمرکز بر مهندسی هیدرولیک و مهندسی قدرت بهره‌مند است. این شرکت چند دهه به‌شدت در بازار آسیای جنوب شرقی به‌ویژه لائوس با بهره‌گیری از نزدیکی جغرافیایی خود مشغول فعالیت است. مشارکت آنها در منطقه شامل سرمایه‌گذاری مستقیم، تامین مالی برای سیستم‌های شبکه برقی، توسعه زیرساخت برای نیروگاه‌های هیدرولیک و ایجاد منابع خروجی برق است. با توجه به عملیات CPK، استفاده از فناوری و استانداردهای صنعت چین در منطقه گسترده شده است. باوجوداین، گسترش سریع شبکه‌های برقی در لائوس منجر به کمبود متخصصان دارای تخصص صنعتی شده است. شرکت EDL برای همکاری در توسعه استعدادهای مشترک به شرکت CPK گرایش پیدا کرده است. هر دو نهاد، کمیته مشترکی را برای انتخاب امیدوارترین فارغ‌التحصیلان دبیرستانی لائوس ایجاد کرده‌اند. EDL با تامین بودجه آموزشی داخلی خود و با حمایت برخی از شرکت‌های چینی که شرکای صنعتی محلی در لائوس هستند، سالانه 20 دانشجوی لائوسی در مقطع کارشناسی را به مدت 3 سال (درمجموع 60 نفر) از سال 2014 تا 2017 حمایت مالی کرد تا در رشته‌های سیستم‌های الکتریکی و اتوماسیون در چین، در این رشته تحصیل کنند. اداره صندوق بورس تحصیلی به شورای بورس تحصیلی چین (CSC)، وابسته به وزارت آموزش عالی چین سپرده شد. بورس تحصیلی مطابق با استاندارد مرجع CSC عمل کرده و کل سرمایه‌گذاری روی پروژه به 2 میلیون و 900 هزار دلار رسید. دانشگاه HH در همکاری با چین که به دلیل تخصص در مهندسی هیدرولیک مشهور است، به‌عنوان موسسه میزبان این دانشجویان با مدرک لائوسی تحت حمایت دعوت شد.

برنامه درسی متناسب با «1+3+1» برای این طرح، با یک سال یادگیری زبان چینی همراه است و به دنبال آن سه سال مطالعات منطقه‌ای انضباطی و یک دوره کارآموزی پنج‌ساله در نیروگاه‌های مختلف را شامل شده است و 60 کاندیدای این طرح، همگی بین سال‌های 2019 تا 2021 فارغ‌التحصیل و بسیاری از آنها در حال حاضر در شرکت EDL استخدام شده‌اند. این طرح ابتکاری با حمایت صنایع چین و حمایت دولت این کشور، به لائوس کمک کرد تا نیازهای انرژی ملی خود را برآورده و حتی برق را به کشورهای همسایه به‌ویژه تایلند صادر کند. این طرح همچنین همکاری بین چین و لائوس را در صنعت برق و فراتر از آن عمیق‌تر کرده است. همکاری بین EDL و CPK مزایایی فراتر از سود اقتصادی به همراه دارد. کمک به جامعه محلی و توسعه آموزش عالی از نکات قابل توجه این ارتباط است. این استعدادهای جوان به‌عنوان پلی ارتباطی بین این دو دولت عمل می‌کنند. این مخزن منابع انسانی با دانش فنی و مهارت‌های دو‌زبانه عالی برای آینده همکاری بین لائوس و چین ارزش بسیار زیادی دارد. برخی از فارغ‌التحصیلان این طرح پیش‌تر در سمت پست‌های مدیریتی میانی در EDL و نیز نقش‌های کلیدی در ارگان‌های دولتی مانند وزارت انرژی و معادن، وزارت امور خارجه و وزارت منابع طبیعی و محیط‌زیست فعالیت کرده‌اند. در کنار طرح‌های هیدرولیکی، گروهی متشکل از 37 دانشجوی لائوسی در رشته مدیریت، با حمایت مالی EDL و بانک صنعتی و تجاری چین (ICBC) از سال 2016 تا 2017 مدرک MBA را در دانشگاه HH دنبال کردند. با تشویق نتایج مثبت قبلی طرح‌ها و افزایش شهرت دانشگاه HH در لائوس، 41 متخصص جوان دیگر از بخش‌های مختلف از جمله صنعت، دولت و موسسه تحقیقاتی، مشغول مطالعات پیشرفته در زمینه‌هایی چون هیدرولوژی و منابع آب، پیشگیری از سیلاب و کاهش بلایا، و نیز زیرساخت‌های برق آبی شدند. در چین، این افراد مدرک کارشناسی‌ارشد خود را با موفقیت از دانشگاه HH اخذ کرده‌اند. این استعدادهای جوان که مهارت‌های تخصصی و چشم‌انداز بین‌المللی دارند، باید به نیروهای کلیدی برای اقتصاد ملی و توسعه اجتماعی لائوس تبدیل شوند. با ارتباطاتی که دولت‌ها، مشاغل و صنایع را دربرمی‌گیرد، طرح‌های آموزشی مشترک در آموزش عالی می‌تواند به ارتقای صنعتی، رشد اقتصادی و منافع متقابل بین کشورها کمک کند.

همکاری دانشگاه CA با چین در توسعه راه‌آهن

تعامل چین با آفریقا در چند دهه گذشته به‌ویژه در حوزه تجارت دوجانبه به سرعت افزایش یافته است. چین بزرگ‌ترین شریک تجاری آفریقا در قرن جدید بوده است و حجم تجارت بین چین و آفریقا از 12 میلیارد و 300 میلیون دلار در سال 2002 به 208 میلیارد و 800 میلیون دلار در سال 2019 افزایش یافت. به دنبال همه‌گیری کرونا، حجم تبادلات دوجانبه در سال 2020 با افت 10 درصدی از سال 2019 همراه شد که رقم تجاری را تا 187 میلیارد و 700 میلیون دلار کاهش داد. با بهبود اقتصادی پس از کرونا، تجارت دو‌جانبه بین این دو کشور به رکورد 254 میلیارد و 200 میلیون دلار در سال 2021 رسید‌ که 35 درصد نسبت به رقم سال 2020 رشد نشان داد. بسیاری از کشورهای آفریقایی در راستای طرح «کمربند و جاده» چین در مرحله بحرانی توسعه اقتصادی و اجتماعی قرار دارند. آنها برای پیشبرد توسعه اقتصادی باید مشاغل بیشتری ایجاد کرده و نیز به تعداد زیادی از استعدادهای ماهر برای حمایت از توسعه سریع اقتصادی و اجتماعی خود نیاز دارند. در حالی که پروژه‌های زیرساختی «اتصال سخت» در آفریقا در حال شکل‌گیری هستند، چین نیز به «ارتباط نرم» مبادلات فرهنگی و تبادلات مردمی با کشورهای آفریقایی توجه بیشتری نشان می‌دهد. مهم‌تر از همه اینکه چین متعهد به ایجاد پایگاه‌های آموزشی استعدادهای محلی برای دستیابی به اهداف توسعه بلندمدت منافع مشترک است. با همکاری برخی دانشگاه‌ها در آفریقا، شرکت «جاده و پل چین» (CRBC) در تلاش است تا مدل‌های آموزشی نوآورانه همکاری دانشگاه و صنعت را برای دانشجویان بین‌المللی آفریقا بررسی کند. این مدل که به مدل «سه در یک» معروف است، با همکاری سه شریک شامل دانشجویان، دانشگاه‌ها و شرکت‌ها انجام می‌شود تا به هدف مشترک خود یعنی ارائه پشتیبانی از استعدادهای مهم برای پروژه‌های توسعه حمل‌ونقل کشورهای آفریقایی در راستای طرح «ابتکار کمربند و جاده» برسند. از سال 2018، شرکت CRBC قراردادهای آموزشی را با دانشگاه CA در شیان چین امضا کرده و این قراردادها به‌طور کامل از 135 دانشجوی بین‌المللی از آفریقا حمایت مالی کرده است که از میان آنها 101 نفر از جمهوری کنگو، 15 نفر از سنگال، 15 نفر از ماداگاسکار، و 4 نفر از گابن هستند. دانشگاه CA مدل آموزشی «2+2» را برای این دانشجویان بین‌المللی آفریقایی ایجاد کرده که مورد حمایت صنعت قرار می‌گیرند. در دو سال اول، دانشجویان بین‌المللی تحت حمایت طرح همکاری صنعت و دانشگاه، دوره‌های آموزش عمومی از جمله دوره‌های زبان چینی، دوره‌های علوم پایه در حوزه‌های موضوعی و دوره‌های پایه حرفه‌ای را در گروه‌های جداگانه می‌گذرانند. در دو سال گذشته، دانشجویان دروس اصلی حرفه‌ای و دروس انتخابی حرفه‌ای را همراه با دانشجویان چینی طبق دو گرایش اصلی مهندسی بزرگراه و مهندسی پل گذرانده‌اند که توسط دانشجویان انتخاب شده‌اند. این مدل آموزشی به بهبود توانایی زبان و توانایی حرفه‌ای دانشجویان بین‌المللی آفریقایی در دو سال اول کمک کرده است و در دو سال گذشته نیز می‌توانند به سرعت از دانشجویان بومی چین هم پیشی گیرند. شرکت‌های چینی در آفریقا صرفا از سازنده به مشارکت‌کنندگان فعال در توسعه اقتصادی و اجتماعی کشورهای میزبان تبدیل شده‌اند. آنها فرآیند بومی‌سازی واقعی نیروی کار را آغاز کرده‌اند. CRBC با سرمایه‌گذاری روی پروژه‌های در دست ساخت، استراتژی دو مرحله‌ای پرورش استعدادهای فنی محلی و استعدادهای مدیریتی محلی را با هدف فراهم کردن فرصت‌های شغلی محلی برای توسعه پایدار محلی اجرا می‌کند. به‌عنوان مثال، پروژه راه‌آهن «مومباسا-نایروبی» کنیا اولین پروژه سیستم راه‌آهن است که به‌طور کامل از بودجه چین، استانداردهای چینی، فناوری، تجهیزات و عملیات چینی در ساخت آن استفاده شده است. این بزرگ‌ترین پروژه زیرساختی کشور در نیم قرن اخیر است. راه‌اندازی و بهره‌برداری از این پروژه مستلزم جذب استعدادهای حرفه‌ای راه‌آهن از کشور است که با فناوری چینی آشنا باشند. پروژه‌های مشابهی نیز توسط این شرکت در این قاره اجرا شده است و به‌منظور پاسخگویی به نیازهای استعدادهای محلی، CRBC به‌طور مشترک طرح‌هایی را با همکاری سه دانشگاه دیگر در چین راه‌اندازی کرده و بورسیه‌های کاملی را به 100 دانشجوی بین‌المللی از گینه استوایی، توگو، سنگال، ماداگاسکار و سایر کشورها برای تحصیل در چین و بازگرداندن فناوری پیشرفته ارائه کرده و نیز دوره‌های آموزشی کوتاه‌مدت‌تری نیز فراهم است. به‌عنوان مثال، این شرکت با دانشگاه CA برای آموزش چهار مهندس گابنی در یک طرح کوتاه‌مدت سفارشی همکاری کرده است. آموزش کوتاه‌مدت با توجه به نیاز صنایع و دانشجویان، سفارشی‌سازی می‌شود و مدل آموزشی ترکیبی از دوره‌های تئوری و عملی با استقبال خوبی مواجه شده است.