فرهیختگان: سریال قطع درختان در تهران این بار به دانشگاه علوم پزشکی این کلانشهر رسیده است. هرازچندگاهی، اخباری مبنیبر قطع درختان و ساختوساز غیرقانونی در فضای سبز شهری یا پارکهای تهران منتشر میشود و اذهان عمومی را نسبت به کاهش فضای سبز این کلانشهر، نگران میکند. هفدهم مرداد ماه در سایت کارزار، کمپینی توسط حسین آخانی، عضو هیاتعلمی دانشگاه تهران ثبت شده است. در توضیح این کارزار آمده است که قرار است در ضلع جنوبی دانشکده دندانپزشکی دانشگاه تهران یک فروشگاه زنجیرهای احداث شود. متن این کارزار خطاب به ریاست دانشگاه علوم پزشکی دانشگاه تهران است. در متن این کارزار آمده است: «اخیرا مشاهده شده است که آن دانشگاه در پردیس مرکزی دانشگاه تهران، در فضای سبز و درست پای درختان ضلع جنوبی دانشکده دندانپزشکی اقدام به ساختوساز سنگین با ایجاد پی و ساخت پایههای ستون، آرماتور و تزریق حجم بالای بتن نموده است. در گذشته این بخش از دانشگاه نیز بهطور غیرقانونی محل استقرار کانتینرهایی بود که کارهای مربوط به دانشجویان شامل کپی و چاپ پایاننامه را انجام میدادند. در آن مدت نیز به دلیل عدم رسیدگی به درختان، تعدادی از آنها خشک شده و بیصدا حذف شدند. اطلاعات حاکی است که بناست در این محل یک فروشگاه زنجیرهای مستقر شود. در اقدامی مشابه در سال گذشته نیز به بهانه ایجاد نگهبانی، فضای وسیعی در شمال دانشگاه، مشرف به خیابان پورسینا، آسیب جدی به دانشگاه وارد شد و اخیرا ماموران حراست شما حتی مانع رفت و آمد دانشجویان دانشگاه تهران میشوند. در اقدام سوالبرانگیز دیگری با تغییر مدیریت فضای سبز، پوشش گیاهی فضاهای اطراف دانشکدههای علوم پزشکی را از بین برده و پوشش سرسبز سابق را با کاشت گیاهانی که با هوای گرم تهران سازگاری ندارند، جایگزین کردهاند که ضمن مصرف آب زیاد، نتوانسته پوشش سابق را برگرداند. حضرتعالی حتما میدانید که کل بنا و فضای دانشگاه تهران ثبت میراث فرهنگی است. طبق قانون، تخریب این فضا ممنوع بوده و استفاده از آن جزء اهداف آموزشی و پژوهشی ممنوع است. ما امضاکنندگان این کارزار، درخواست داریم ضمن معرفی افراد متخلف به مراجع قانونی، رفع سریع تعرض و حذف کامل بتنریزیها، آهنآلات، جبران خسارات و برگشت آن به محیط مناسب رشد درختان، خودتان نیز استعفا دهید.»
بتنکاری و شناژبندی در محوطه فضای سبز دانشگاه علوم پزشکی تهران انجام شده است
حسین آخانی از چهرههای شناخته شده محیطزیستی و عضو هیاتعلمی دانشکده علوم دانشگاه تهران است. او در توضیح ماجرا عنوان کرد که مساحت ضلع جنوبی دانشکده دندانپزشکی دانشگاه علوم پزشکی تهران روی نقشه هوایی، بهطور حدودی 50 متر طول و 5 متر عرض است. آخانی در گفتوگو با «فرهیختگان» گفت: «محلی که قرار است آنجا ساختوساز انجام شود، در ضلع جنوبی دانشکده دندانپزشکی است. در این منطقه بهطور حدودی 20 درخت وجود دارد و دقیقا کنار درختان پیریزی، شناژ، میلگرد و بتن زده شده است. وقتی از کارگران مشغول ساختوساز پرسیدم که ماجرا چیست، به من پاسخ دادند که قرار است یک فروشگاه زنجیرهای احداث کنند.» آخانی همچنین ادامه داد: «ناگفته نماند که از مدتها قبل، برنامه همین بود؛ چراکه اصلا به درختان آن محوطه رسیدگی نمیشد و آبیاری نشده بودند، در حدی که یکی از چنارها بهطور کامل خشک شده است. دو چنار دیگر هم درحال خشک شدن بود و طبیعی است اگر این سازه هم ساخته شود، تمام درختان دیگر از بین خواهند رفت. به هرحال این کار را کار اشتباهی میدانم؛ چراکه خلاف مقررات است؛ زیرا دانشگاه تهران جزء میراث فرهنگی است و هرگونه دخل و تصرف در فضای دانشگاه، از لحاظ قانونی ممنوع است و جرم به شمار میرود. از این رو اطلاعی ندارم که متولیان این کار چرا دست به چنین کاری زدهاند.»
این کارشناس و فعال محیطزیست همچنین درباره داشتن یا نداشتن مجوز ساختوساز توضیح داد: «فضای کلی دانشگاه تهران، میان خود دانشگاه تهران و وزارت علوم و دانشگاه علوم پزشکی تهران و وزارت بهداشت و درمان مشترک است. این ساختوساز توسط بخش علوم پزشکی دانشگاه تهران درحال انجام است. خود دانشگاه تهران بهشدت مخالف است و من شنیدهام که پس از رسانهای شدن ماجرا از سوی من، فعلا از طرف دانشگاه تهران و نه از سوی دانشگاه علوم پزشکی تهران، کار متوقف شده است.» آخانی همچنین عنوان کرد که بعید است اساسا مجوزی برای ساختوساز اخذ شده باشد. او گفت: «من فکر نمیکنم که مجوزی برای این کار اخذ شده باشد؛ زیرا مطابق قانون، نمیتوانند در فضای سبز دخل و تصرف کنند. خصوصا اینکه خود دانشگاه اجازه چنین کاری ندارد؛ چراکه در اینجا هم مساله میراث فرهنگی است و هم فضای سبز است؛ یعنی برای احداث فروشگاه در فضایی که درخت وجود دارد، باید از شهرداری نیز مجوز بگیرند. البته تا این جای کار هم تخلف صورت گرفته است. چون محوطه، بتنکاری شده است. یعنی شناژبندی شده است و باید مراجع نظارتی ورود کنند که چرا این اتفاق افتاده است؛ زیرا تا همین جای کار، تخلف محرز است.»
نمیدانم، اطلاعی ندارم!
پیرو پیگیری کارزار ایجادشده توسط آخانی و توضیحات او، خبرنگار «فرهیختگان» ماجرا را از روابطعمومی دانشگاه علوم پزشکی تهران پیگیری کرد. مدیر روابطعمومی دانشگاه تهران نیز در پاسخ به خبرنگار «فرهیختگان» اظهار بیاطلاعی از ماجرا کرد. همچنین به دلیل اینکه اخذ مجوزهای ساختوساز از سوی شهرداری است، «فرهیختگان» ماجرا را از شهرداری منطقه6 تهران نیز پیگیری کرد و این پیگیری نیز بیپاسخ و بینتیجه ماند. «فرهیختگان» آمادگی خود را برای پاسخ دانشگاه علوم پزشکی تهران و شهرداری منطقه6 تهران در رابطه با احداث فروشگاه زنجیرهای در فضای سبز علوم پزشکی تهران، اعلام میکند.
سرانه فضای سبز هر تهرانی چقدر است؟
طبق آخرین آمار موجود در سایت شهرداری تهران، سرانه فضای سبز شهری در پایتخت 16.69 مترمربع است. این عدد اعلامشده به ازای هر شهروند است. همچنین سرانه بوستانها و تفرجگاهها در تهران نیز 6.9 مترمربع است. سطح توصیهشده از سوی سازمانهای جهانی ناظر بر «کیفیت زندگی شهرها» برای شاخص اول یعنی فضای سبز، «حداقل ۲۵ مترمربع» و برای دومی یعنی سرانه بوستانها و تفرجگاهها نیز «میانگین 10.2 مترمربع» را نشان میدهد که البته این نرمها متناسب با تراکم جمعیتی در شهرهای مختلف و اینکه شهر در مقیاس شهر بزرگ، کلانشهر یا ابرشهر است، حتما دارای نوسان است.