زهرا طیبی، خبرنگار گروه نقد روز: قرار است تا آخر هفته لیست گزینههای پیشنهادی دولت به بهارستان برسد. البته هنوز دولتیها به جمعبندی نرسیدهاند. این نکتهای بود که سخنگوی هیاترئیسه مجلس به آن اشاره کرد. از روز 9 مرداد فرصت دوهفتهای دولت برای معرفی کابینه به مجلس شروع شده است. اگر قرار باشد دولت از تمام مهلت دوهفتهای خود استفاده کند، احتمالا روند بررسی صلاحیتها به اوایل شهریور ماه میرسد. دولت چهاردهم البته وجه تمایزی با دیگر دولتها دارد و آن هم روی کارآمدنش در موعدی زودتر از زمان پیشبینی شده و در فقدان رئیسجمهور دولت سیزدهم است. برهمین اساس، انتظار میرود سرعت انجام کار دولت در معرفی گزینهها و معرفی وزرای پیشنهادی بیشتر از سایر دولتها باشد. تا الان البته رئیسجمهور بیشتر معاونان خود در ساختار بروکراتیک را مشخص کرده و تصویر کلی دولت چهاردهم مشخص شده است. البته هنوز بازار گمانهزنیها در مورد گزینههای احتمالی کابینه و رایزنیها داغ است.
بهارستانیها بیخبر از وزرای پیشنهادی؟
در مهلت دوهفتهای دولتها برای اعلام وزرای پیشنهادی به مجلس، مشورت و رایزنی بین دولت و مجلس در مورد وزرای پیشنهادی بخش جداییناپذیر کابینه بوده و دولت برای تایید گزینهها با بهارستان رفتوبرگشت دارد و سعی میکند تا جای ممکن احتمال رد گزینههای پیشنهادی توسط مجلس را پایین بیاورد. حالا یک هفته از برگزاری مراسم تحلیف رئیسجمهور گذشته و انتظار میرود مشورت و رایزنی بین مجلس و دولت در جریان باشد. برهمین اساس از نمایندگان مجلس در مورد رایزنیها و رفتوبرگشتهایی که بین مجلس و دولت در جریان است و مشورتهایی که با مجلس انجام شده، پرسیدیم که تقریبا هیچکدام از نمایندگان از گزینههای پیشنهادی اطلاع دقیقی نداشتند و البته به این موضوع هم اشاره کردند که خبری از مشورت و کمک از مجلس نیست. نکته جالب توجه این است که حتی اعضای فراکسیون مستقلین مجلس نیز که مسعود پزشکیان پیش از برگزاری انتخابات عضو آن بود هم از گزینههای دولت اطلاع دقیقی ندارند. امری که چند گزاره مهم را نشان میدهد. اولین نکتهای که مورد توجه قرار دارد این است که در حال حاضر دولت، هنوز در مورد بیشتر وزارتخانهها به گزینه نهایی نرسیده و بنابراین آن را در اختیار مجلس هم قرار نداده است. نکته دیگر این است که احتمالا مشورت و بررسی گزینههای پیشنهادی تنها در سطح رئیس مجلس در جریان است و به نمایندگان و کمیسیونها نرسیده است. مطرح نشدن گزینههای دولت در مجلس و بیاطلاعی نمایندگان از گزینههای پیشنهادی به هردلیلی که صورت گرفته باشد، امر چندان مثبتی نیست. آن هم در شرایطی که تشکیل هرچه سریعتر کابینه و اتمام فرآیند رای اعتماد، در حال حاضر مهمترین کار نیمهتمام دولت و مجلس است.
گزینههای دولت؛ همچنان نامشخص
در فرآیند بررسیها و اعلام گزینههای دولت، زمان گزاره اصلی است. دولت چهاردهم از همان ابتدا مبنا را بر تشکیل هرچه سریعتر کابینه قرار داده بود. در همین راستا بود که رئیس شورای راهبری دولت چهاردهم اعلام کرد گزینههای مشورتی هرچه زودتر به رئیسجمهور تحویل داده خواهند شد که البته تا زمان برگزاری تحلیف رئیسجمهور به تعویق افتاد. یکی از انتقاداتی که عموما از جانب اصلاحطلبان مطرح میشد، زمان برگزاری مراسم تحلیف بود که در راستای ضرورت تشکیل هرچه سریعتر کابینه مطرح میشد و استدلالها بر این محور بود که باید زمان تحلیف رئیسجمهور زودتر برگزار شود. امری که نشان میداد عزم دولت چهاردهم برای تشکیل هرچه سریعتر کابینه جدی است. برهمین مبنا انتظار میرفت دولت زودتر گزینههای پیشنهادی را با بهارستانیها در میان بگذارد تا فرآیند تشکیل کابینه سرعت بیشتری پیدا کند. برخلاف انتظار اما به نظر میرسد هنوز گزینههای پیشنهادی دولت به نمایندگان اعلام نشده و این گزاره تقویت میشود که دولت خود هنوز به قطعیتی در مورد وزرای پیشنهادی کابینه نرسیده است.
تشکیل کابینه پشت درهای بسته؟
شعار دولت و البته تاکید رئیسجمهور بر مشورت و کمک گرفتن از همه گروهها و جناحهای سیاسی این احساس مثبت را به افکارعمومی منتقل میکرد که دولت قرار است با کمک گرفتن از گروههای سیاسی و اصل قرار دادن همکاری، مسیر دولت چهاردهم را به پیش ببرد. با این حال درحالیکه دولت مهمترین و اساسیترین همکاری خود با مجلس را درپیش دارد، آنچه از اظهارات برخی از نمایندگان مشخص است، عدم اطلاع آنها و البته عدم مشورت دولت با مجلس است. این بیاطلاعی و بیخبری حتی متوجه فراکسیون مستقل مجلس هم شده است. آنها نیز از گزینههای قطعی دولت خبر ندارند و در این مورد مشورتی هم با آنها نشده است. امری که این سوال را ایجاد میکند آیا دولت، تعیینتکلیف وزرای پیشنهادی پشت درهای بسته را به مشورت با نمایندگان مجلس ترجیح داده است؟ در سمت دیگر بخشی از انتقادات متوجه بهارستانیها نیز میشود. نمایندگان مجلس در چند روز آینده باید گزینههای اعلامی را در صحن و جلسات کمیسیونها بررسی کنند. عدم اطلاع دقیق از گزینههای پیشنهادی و موکول کردن تصمیمگیری و بررسی وزرا، کار مجلسیها را سخت میکند و علاوهبراینکه برای بررسی گزینهها در مدت زمان کوتاه تحت فشار قرار میگیرند، ممکن است بررسیها عجلهای صورت گیرد. عدم اطلاع نمایندگان مجلس این شائبه را ایجاد میکند که بنای تعامل و مشورت میان دولت و مجلس چندان پررنگ نیست و مجلس و بهارستان ابتدای کار را چندان پرقدرت شروع نکردهاند. البته هنوز برای قضاوت در این مورد زود است و احتمالا بعد از ارسال نهایی لیست وزرای پیشنهادی به مجلس و شروع فرآیند بررسیها میتوان قضاوت دقیقتری از ماجرا داشت.