میلاد جلیل‌زاده، خبرنگار گروه فرهنگ: تقریبا همه دنیا این را فهمیده‌اند که ماهیت امنیتی رژیم اسرائیل با ترور پیوند خورده است. این قضیه هم مربوط می‌شود به قتل غافلگیرانه رهبران مقاومت یا حتی مقامات دیگر کشورها و نسق گرفتن وحشیانه و غمبار از مردمی که پشت رهبران مقاومت را خالی نمی‌کنند. رژیم اسرائیل از روز اعلام موجودیتش تا به حال هیچ‌وقت در افکار عمومی جهان یک رژیم عادی و نرمال نبود اما امواج منفی علیه آن گاهی ارتفاع و شتاب بیشتری می‌گرفت و گاهی کم‌دامنه‌تر می‌شد. اخیرا و پس از طوفان الاقصی نگاه‌های منفی به رفتار این رژیم و حمایت دولت‌های غربی از آن به‌شدت بالا گرفت و وارد فضاهای بی‌سابقه‌ای شد که قابل پیش‌بینی نبودند. از هاروارد تا هالیوود اعتراض‌های گسترده‌ای علیه جنایت رژیم‌صهیونیستی در خود آمریکا به وجود آمد و خیابان‌ها در بسیاری از کشورهای غربی صحنه اعتراض مردمی بود که این جنایات آشکار را تاب نیاورده بودند. از تظاهرات هفتگی و سریالی انگلستان تا اعتراضاتی که به حضور اسرائیل در المپیک ۲۰۲۴ پاریس شد و حتی سلسله اعتراضات سرکوب شده در کشور آلمان، همه‌چیز به‌وضوح نشان می‌داد که وضعیت فرق کرده و استعداد رسانه جهان غرب و تمام رسانه‌های موسوم به جریان اصلی نتوانستند ماموریت‌شان را در نمایش دل‌بخواه و جهت‌دار از رویدادها با موفقیت انجام بدهند. اساسا این رسانه‌ها در دوران جنگ سرد قالب‌گیری شده‌اند و با همان دست‌فرمان در روزگار فعلی هم فعالیت می‌کنند که چندان کارساز نیست. برای همین است که مطابق نظرسنجی‌ها مثلا در خود ایالات متحده اکثریت افراد زیر ۵۰ سال مخالف اسرائیل هستند و افراد بالای ۵۰ سال که تربیت‌یافتگان دوران جنگ سرد به‌حساب می‌آیند، غالبا هوادار اسرائیل هستند. وقتی قضیه به توجیه چنین ترورهایی در قالب سینما و تلویزیون می‌رسد، همچنان همین جا ماندن جریان رسانه غرب و البته خود اسرائیلی‌ها در دوران جنگ سرد را می‌توان دید. اسرائیلی‌ها با انجام یک‌سری ترورها و آدم‌ربایی‌ها که مربوط به تسویه‌حساب‌هایی درخصوص جنگ جهانی دوم می‌شد، این جریان را آغاز کردند که ربایش آیشمن از آرژانتین، آوردن او به سرزمین‌های اشغالی و محاکمه و اعدامش مربوط به همان دوره است. چیزی که در بسیاری از فیلم‌ها و سریال‌ها می‌توان بازنمایی‌اش را دید و فیلم «عملیات نهایی» Operation Finale محصول ۲۰۱۸ از آخرین موارد آن است. فیلم «بدهی» The Debt محصول سال ۲۰۱۰ که شروع ماجراهایش مربوط به سال ۱۹۶۵ می‌شود، درباره دو عملیات تسویه‌حساب با دو پزشک شاغل در اردوگاه‌های حزب نازی است. اما با همین دست‌فرمان درباره فرماندهان مقاومت در فلسطین، لبنان، سوریه یا یمن و ایران نمی‌شود فیلم ساخت و انتظار داشت که همان نتیجه‌ها حاصل شوند؛ چراکه اصل ماجرا با ماجرای حزب نازی فرق دارد و انتقام از کسی که برای رهایی سرزمینش می‌جنگد، به اندازه انتقام از یک عضو حزب نازی قابلیت اقناع افکار عمومی را ندارد. درباره ترورهای اسرائیل که مربوط به فرماندهان مقاومت می‌شود تا به حال چندین فیلم و سریال ساخته شده که عمده آنها محصول آمریکا هستند؛ چه اینکه تعدادی از این اقدامات، به صورت علنی عملیات مشترک بین آمریکا و اسرائیل بودند اما هیچ‌کدام از آنها جزء فیلم‌ها و سریال‌های ماندگار تاریخ سینما نشدند، چون هر قدر هم که فرم کار و مهارت‌های بیانی در بهترین وجه خود به کار گرفته شوند، وقتی این مهارت‌ها برای توجیه محتوایی به کار گرفته شوند که با باورها و تجربه‌های عینی مخاطبان‌شان تناقض آشکار دارد، کسی به آن اثر دل نمی‌سپارد. البته این به آن معنا نیست که این آثار از لحاظ فرم و مهارت‌های بیانی در بهترین وجه خود تولید شده‌اند. تعداد فیلم‌ها و سریال‌های جاسوسی اسرائیلی یا مواردی که آنها به کمک آمریکایی‌ها ساخته‌اند بسیار زیاد است اما اگر به چند نمونه از مواردی که به رویارویی سرویس‌های اطلاعاتی اسرائیل یا آمریکا با نیروهای مقاومت مربوط می‌شود توجه کنیم، خواهیم دید که آنها در این خصوص کار راحتی نداشته و چندان به موفقیت خاصی در باورپذیر کردن حقانیت رفتارشان دست نیافته‌اند. در ادامه به چهار نمونه از این فیلم‌ها یا سریال‌ها اشاره می‌شود که درباره ترور چهره‌های مقاومت یا عملیات‌های غیرقانونی اسرائیل در دیگر کشورها ساخته شده‌اند. 

4 فیلم درباره تجاوز به اوگاندا

در عملیات انتبه Entebbe، نیروهای اسرائیلی (IDF) که براساس اطلاعات موساد عمل می‌کردند، در سال 1976 ماموریتی را برای رهایی اسرای اسرائیلی در فرودگاه انتبه اوگاندا انجام دادند و 105 گروگان عمدتا اسرائیلی که توسط هواپیماربایان طرفدار فلسطین در معرض معامله با اسرای فلسطینی بودند را آزاد کردند. طی این عملیات اسرائیلی‌ها ترجیح دادند به جای معامله گروگان‌های اسرائیلی با فلسطینیانی که به‌طور غیرقانونی زندانی کرده بودند، با تجاوز به خاک اوگاندا و درگیری و قتل ماموران این کشور به هدف خود دست پیدا کنند. اسرائیلی‌ها یک سرباز و سه گروگان را از دست دادند و هر هفت شبه‌نظامی جان باختند. در دهه 70 سه اثر نمایشی براساس این رویداد ساخته شد و چهارمین فیلم در سال ۲۰۱۸ منتشر شد. فیلم تلویزیونی «پیروزی در انتبه» Victory at Entebbe که توسط ABC ساخته و در دسامبر ۱۹۷۶ پخش شد، اولین محصول بود. «حمله به انتبه» Raid on Entebbe یک فیلم تلویزیونی دیگر از NBC محصول سال ۱۹۷۷ به کارگردانی اروین کرشنر، محصول دوم بود و «عملیات صاعقه» تولید شده در ۱۹۷۷ که تولید خود اسرائیل است، سومین فیلم بود. چهارمین فیلم با عنوان «۷ روز در انتبه» 7 Days in Entebbe که محصول ایالات متحده است، چند دهه بعد در سال ۲۰۱۸ اکران شد. 

دختر کوچولوی درامر

«دختر کوچولوی درامر» The Little Drummer Girl یک فیلم درام جاسوسی آمریکایی محصول ۱۹۸۴ به کارگردانی جورج روی هیل است که با اقتباس از رمانی به همین نام در سال ۱۹۸۳ نوشته جان لوکاره ساخته شده است. داستان این فیلم در اروپا و خاورمیانه می‌گذرد و درباره دنبال تلاش مخفیانه موساد برای یافتن فلسطینیان مبارز و کشتن آنهاست. چارلی که یک بازیگر آمریکایی ضدصهیونیستی است و در لندن کار می‌کند، به بهانه فیلمبرداری یک آگهی تبلیغاتی شراب، به یونان کشیده شده و در یک برنامه مدون به ‌تور اسرائیلی‌ها می‌افتد. در انتهای فیلم، چارلی در یک بیمارستان اسرائیلی دیده می‌شود درحالی‌که از نظر جسمی آسیبی ندیده اما از نظر روحی ویران شده و احساس می‌کند به او خیانت شده است، زیرا او فقط می‌خواست به فلسطینی‌ها کمک کند و به کشتار پایان دهد اما درنهایت، موساد از او برای سلاخی هر فلسطینی که به ملاقاتش آمده بود، سوءاستفاده کرد. درنهایت او به کار بازیگری در بریتانیا باز می‌گردد اما خیلی شکسته، از صحنه خارج می‌شود. یک مجموعه شش قسمتی هم در 28 اکتبر 2018 از BBC One در بریتانیا و در نوامبر 2018 از شبکه AMC در ایالات متحده پخش شد که براساس همین فیلم و به عبارتی براساس رمان لوکاره ساخته شده بود و پارک چان ووک، کارگردان نامدار کره‌ای آن را جلوی دوربین برده بود. 

کیدون Kidon 2013

کیدون یک فیلم کمدی اکشن جاسوسی فرانسوی-اسرائیلی محصول ۲۰۱۳ است که درباره تلاش‌های موساد برای کشف اینکه چه کسی محمود عبدالرووف المبحوح، فرمانده ارشد نظامی حماس را در سال ۲۰۱۰ کشته، ساخته شده است. چهار قاتل در اتاق هتل المبحوح منتظر بازگشت او از یک جلسه کاری بودند. رئیس پلیس دبی گفت که ۹۹ درصد (اگر نه 100 درصد) مطمئن است که موساد پشت این قتل بوده است. جزئیات ترور - معروف به عملیات پلاسما اسکرین - به آرامی و با تکه‌های متنوع اطلاعات درزکرده کشف شد و سناریوی کار توسط امانوئل ناکاش Emmanuel Naccache نوشته و کارگردانی شده است. صحنه‌هایی از فیلم در همان هتل دبی که قتل واقعی در آن رخ داد، فیلمبرداری شده است. وقتی خانواده المبحوح متوجه شدند که در یکی از صحنه‌ها شخصیت او مشروبات الکلی می‌نوشد و تسلیم یک زن وسوسه‌گر اسرائیلی به نام بار رافائلی می‌شود، اعلام کردند برای توقف پخش فیلم شکایت خواهند کرد. این صحنه‌ها به واقع تلاشی بی‌شرمانه و سراسر دروغ برای تحقیر شخصیتی است که نفس رژیم‌صهیونیستی را در مقاطع مختلفی بند آورده بود و در میدان عمل تحقیرشان کرده بود. 

ارواح بیروت Ghosts of Beirut

«اشباح» یا «ارواح بیروت» یک مجموعه تلویزیونی اکشن-درام اسرائیلی-آمریکایی است که پخش آن در ماه می‌۲۰۲۳ از کانال Yes و شبکه Showtime آغاز شد. این سریال به ماجرای ترور عماد مغنیه، یکی از فرماندهان مقاومت لبنان به دست سرویس‌های اطلاعاتی موساد و سیا می‌پردازد و هشام سلیمان، نقش شهید مغنیه را بازی کرده است. در یکی از بخش‌های این سریال تصویری از سردار سلیمانی، فرمانده سپاه قدس هم نشان داده می‌شود که باعث شد نام اشباح بیروت بین ایرانی‌ها شنیده شود. عماد مغنیه معروف به حاج رضوان، بنیانگذار یگان نظامی حزب‌الله لبنان و از فرماندهان جنگ ۳۳ روزه بود. او در اوایل دهه ۸۰ به شاخه نظامی جنبش آزادی‌بخش فلسطین و از همان زمان به جنبش امل پیوست. با انتقال سید‌حسن نصرالله از امل به حزب تازه‌تاسیس حزب‌الله پیوست. او به مرد سایه و مغز متفکر حزب‌الله لبنان شهرت داشت. دولت ایالات متحده آمریکا برای دریافت هر اطلاعاتی از او جایزه تعیین کرده بود؛ ۲۵ میلیون دلار برای هر کسی که درباره او اطلاعاتی ارائه کند. گرگ بارکر کارگردانان این سریال است که به مدت حدود سه دهه از ۱۹۸۰ تا ۲۰۰۸ میلادی عماد مغنیه را تعقیب می‌کند و سرانجام به فصل ترور او در سوریه توسط نیروهای آمریکایی و اسرائیلی می‌رسد.