فرهیختگان: دستگیری حجاج ایرانی در عربستان و توسط دولت عربستان، تقریبا پیشینه‌ای قدیمی دارد و هرچندسال در زمان برگزاری حج، دولت عربستان به‌دلایل مختلف حجاج ایرانی را دستگیر می‌کند. سال1401 خلیل دردمند، حاجی ایرانی در نزدیکی بیت‌الله‌الحرام و به‌دلیل ثبت عکس حاج‌قاسم روبه‌روی خانه خدا دستگیر شد و 80 روز در اسارت دولت عربستان بود. دردمند پس از آزادی گفته بود در تفهیم اتهام به او گفته بودند جرمش اخلال در نظم عمومی مسجد‌الحرام است. امسال نیز در روزهای نخست اعزام زائران ایرانی به حج تمتع، ۶ نفر از تیم رسانه‌ای صداوسیما به اتهام فیلمبرداری و کار رسانه‌ای بدون مجوز، بازداشت و قبل از انجام مناسک حج به کشور بازگردانده شدند. پیمان جبلی، رئیس رسانه ملی حتی در این باره گفته بود که «این اتفاق برای ما هم عجیب بود و هنوز هم از علل آن مطلع نیستیم.»
همچنین حجت‌الاسلام سیدکاظم روح‌بخش نیز به‌دلیل انتشار مطالبی علیه رژیم‌صهیونیستی در فضای مجازی، ۲۰ روز در عربستان بازداشت و ۲۵ تیر از دبی به ایران بازگشت. چند روزی است که خانواده حاجی ایرانی محمد خزائی اعلام کرده‌اند که این حاجی جوان ایرانی، 30 خردادماه و در مسجد‌الحرام توسط دولت عربستان دستگیر شده و حالا 30 روز است که از او هیچ‌گونه خبری ندارند. همسر خزائی به «فرهیختگان» گفته است تنها خبری که از همسرش دارد، تایید دستگیری او توسط دولت عربستان و از سوی مسئولان این کشور است. آن‌طور که این حاجی ایرانی به مادرش گفته ماموران عربستانی در رابطه با فعالیت ضدصهیونیستی او در شبکه اجتماعی ایکس توضیحاتی خواسته‌اند.
با وجود بهبود روابط دیپلماتیک با عربستان، اما نکته قابل توجه در این ماجرا این است که متاسفانه میزبان حج، هرساله به‌دنبال بهانه‌های غیرمنطقی برای برخورد با حجاج ایرانی است. با توجه به حساسیت‌ها و موانع بالای دولت عربستان در زیارت ائمه بقیع و مناسک شیعی در سال‌ها و دهه‌های قبل، انگار باید حجاج ایرانی در برخی کارها رندی بیشتری به خرج دهند تا عربستان نیز در جریان برگزاری حج، نتواند برای حجاج ایرانی کارشکنی ایجاد کند.
همسر حاجی دستگیر شده ایرانی: همسرم را در مسجد‌الحرام دستگیر کردند
فائزه تکلو، همسر حاجی دستگیر شده ایرانی محمد خزائی، درباره شرایط دستگیری همسرش به «فرهیختگان» گفت: «همسرم وقتی نوجوان بود، پدرش را در یک سانحه تصادف از دست می‌دهد. حجی که همسرم رفته است، به نیابت از پدرش و به نام پدرش همراه با مادرش بود. پس از اینکه اعمال حجش را انجام می‌هد 30 خردادماه در همان اطراف خانه خدا در مسجد‌الحرام باب حضرت علی(ع) دستگیر می‌شود. چند نیروی عربستانی هنگام نماز به همسرم گفته بودند که شما باید درباره محتوای صفحه‌تان در شبکه اجتماعی ایکس و فعالیت‌تان در این شبکه اجتماعی توضیحاتی ارائه دهید. آرام با مادرش موضوع را مطرح می‌کند و همراه با نیروهای امنیتی می‌رود. پس از چند ساعت در مسجد‌الحرام دنبال همسرم می‌گردد و اتفاقی او را می‌بیند. بعد از بی‌تابی و گریه، ماموران امنیتی همسرم و مادرش را به نهاد امنیتی مربوطه می‌برند و دستگیر شدنش را به مادرش می‌گویند.»
تکلو در توضیح ماجرای دستگیری خزائی گفت که این آخرین دیدار مادر همسرش با همسرش بود و از آن روز به بعد دیگر هیچ دیدار، تماس، خبر یا اطلاعات جدیدی از محمد خزائی نداشته‌اند.
حتی از سلامتی همسرم نیز باخبر نیستند
همسر خزائی همچنین عنوان می‌کند که مادر همسرش پس از دستگیری همسرش، در ابتدا به کاروان اطلاع داده و بعد هم با حراست بعثه جریان را درمیان گذاشته بود. ظاهرا مدیر کاروان به‌دلایلی نمی‌توانست خودش را به مادر محمد خزائی برساند و به او می‌گوید مساله را با حراست بعثه درمیان بگذارد. مادر محمد خزائی فردای دستگیری پسرش توسط عربستان، به کنسولگری و بعثه مراجعه می‌کند. در 10 روزی که مادر خزائی، پیگیر آزادی او از سمت عربستان و مسئولان ایرانی حاضر در این کشور بود، با وجود اینکه یکی از ماموران بعثه با او همراه بود و توانسته بود مدیر کنسولگری ایران را هم ببیند اما آن‌گونه که خانواده خزائی می‌گویند، تمام این پیگیری‌ها بی‌نتیجه می‌ماند و مسئولان نیز روند طی شده را برای خانواده خزائی شفاف نمی‌کنند.
او توضیح می‌دهد پس از اینکه از ماجرای دستگیری همسرش باخبر شده، متوجه می‌شود نیروهای عربستانی از او خواسته بودند حساب خود در شبکه ایکس را از دسترس خارج کند و همسرش پس از اطلاع از ماجرا، با تلاش‌های فراوان توانسته بود که به حساب محمد خزائی در شبکه ایکس دسترسی پیدا کند و بعد هم از دسترس خارج کند.
تکلو توضیح می‌دهد: «در همان روزهای ابتدایی دستگیری همسرم، مسئولان ایرانی به مادر همسرم گفتند از طریق نامه‌نگاری به کنسولگری درخواست دیدار با پسرش را مطرح کند تا از این طریق کنسولگری پیگیر ماجرا شود؛ چراکه مادر همسرم تا 10 روز بعد از دستگیری همسرم هنوز در عربستان حضور داشت و این احتمال می‌رفت که شاید با پیگیری حضوری از نهادهای عربستانی، بتوان به نتیجه رسید. اما پیگیری‌ها موفقیت‌آمیز نبود و نه‌تنها نامه‌نگاری مادر همسرم بی‌نتیجه ماند، بلکه خود مسئولان ایرانی حاضر در عربستان‌سعودی هم نتوانستند با همسرم دیدار داشته باشند. تا این لحظه هم ما را در جریان پاسخ نامه‌نگاری‌ها قرار نداده‌اند و هنوز منتظریم یک نفر از سلامتی همسرم ما را باخبر کند.»
تنها خبری که از همسرم داریم دستگیری او توسط دولت عربستان است
همسر محمد خزائی گفت در طول 10 روزی که مادر همسرش در عربستان حضور داشته، دائم درحال جست‌وجوی یک راه ارتباطی با پسرش بود و حتی به همسر پسرش این اطمینان را می‌داد که پس از چند روز، بالاخره محمد آزاد می‌شود. خانواده محمد نیز دلگرم پیگیری‌های مادرش و این وعده‌ها بودند. اما درنهایت پاسخ‌های مبهمی از مسئولان کشورمان دریافت کرده‌اند و بهانه شلوغی حج را می‌آوردند. بالاخره پس از پیگیری‌های فراوان مادر، مسئولان ایرانی به خانواده خزائی خبر داده بودند که دولت عربستان، دستگیری محمد را تایید کرده و به مقامات ایرانی اعلام کرده محمد نزد آنها دستگیر و پاسپورت او نیز ضبط شده است. آن‌طور که همسر خزائی گفت این تنها خبر موثق مطرح شده از سوی مسئولان ایرانی به آنهاست و تمام آنچه مطرح شده، غیرشفاف است یعنی خانواده این حاجی دستگیر شده ایرانی اطلاعی ندارند که اکنون محمد در چه وضعیتی است. فرآیند طی شده برای او از لحاظ حقوقی چیست و چه خواهد بود و چرا تا به امروز، اجازه برقراری هیچ ارتباطی به او داده نشده است؟ فائزه تکلو تاکید می‌کند 30 روز از دستگیری همسرش گذشته و دیگر عدم برقراری تماس و عدم اطلاع از سلامتی او نگران‌کننده است.
«حالا حالش خوب است»، «نهایتا چند هفته دیگر آزاد می‌شود.» فائزه تکلو به «فرهیختگان» گفت تمام آنچه از سمت مسئولان ایرانی شنیده است، تکرار جمله‌های مانند این بود و خانواده خزائی را در جریان امور و وضعیت خزائی قرار نداده‌اند. او در ادامه گفت اخیرا وقتی آقای روح‌بخش، دیگر ایرانی دستگیر شده توسط دولت عربستان‌سعودی آزاد شده بود؛ ظاهرا به اشتباه به خانواده محمد خزائی، خبر آزادی محمد را داده بودند. درنهایت نیز امروز پس از 30 روز از دستگیری محمد خزائی، همسرش تاکید دارد علی‌رغم پیگیری‌های مکرر اما هنوز وضعیت همسرش نامعلوم است.
از آرمان‌های همسرم دفاع می‌کنیم
تکلو گفت: «انتظار داریم که به‌طور جدی و واقعی، پیگیری‌های لازم برای آزادسازی محمد انجام شود. من به شخصه و خانواده همسرم حامی او، هدف و آرمان‌هایش هستیم و از این بابت ناراحت نیستیم. عده‌ای از مسئولان متاسفانه ما را در پروسه پیگیری وضعیت همسرم سرزنش می‌کردند. اما ما می‌دانیم کار بزرگی انجام داده است. اگرچه پرچم فلسطین را از او ضبط کردند، پیش از این ساعت‌ها برای حمایت از غزه و ضد رژیم‌صهیونیستی به دو زبان فارسی و عربی فعالیت می‌کرد و اگر برای حمایت از مردم مظلوم یمن فعالیت می‌کرد همچنان برای ما ارزشمند است. مخصوصا پس از بیانات رهبری در رابطه با حج برائت، او مصر بود که حتما از این فرصت استفاده کند و یک کار در شأن برای فلسطین انجام دهد؛ چراکه همسرم معتقد بود حج تنها چرخیدن دور خانه خدا نیست و امری فراتر از این است. اکنون انتظار ما این است یک تلاش و اقدام جدی صورت گیرد تا همسرم آزاد شود.» تکلو همچنین در سخنانش به بازداشت خلیل دردمند نیز اشاره کرد و گفت شرایط سیاسی کشور متفاوت بود اما اکنون که دیپلماسی ایران قدرتمندتر است و روابط با عربستان بهبود یافته، از مسئولان درخواست دارد که وضعیت همسرش محمد خزائی شفاف شود.
