علی محمولی، مترجم: رمزارزها پدیده جدیدی در فضای اقتصادی جهان نیستند و کشورهای بسیاری هستند که این فناوری نوین را به کار گرفتهاند. البته رمزارزها، هرچند بر پایه فناوریهای نوینی هستند که از مبدا آکادمی و دانشگاه نشأت گرفته اما استفاده از این امکان در مراکز آموزش عالی تاکنون پررنگ نبوده و صرفا مورد مطالعه و بررسی توسط آنها قرار گرفته است. مهمترین دلیل این مشکل، عدم تمایل مدیران به رمزارزها، ناشی از مسائل فنی و سیاسی است. نتیجتا در نبود زیرساخت مناسب برای فعالیت مالی دانشگاهها، رمزارزها به پدیدههای نوظهوری در پردیسهای آموزش عالی شدهاند. بااینحال، شرایط درحال تغییر است و رویکرد دانشگاهها به این امر متحول شده است. در این میان، بیتکوین بارزترین ارز رمزنگاریشده و مورد استفاده در دانشگاههاست و رشد استفاده از آن، توجه خبرگزاریها و مراکز تحقیقاتی را به دانشگاه جذب کرده است.
به گزارش اینساید هایر اد، مدتی است که مراکز آموزش عالی، علاوهبر پول نقد، سهام، آثار هنری و زمین، به اهداکنندگان خود اعلام میکنند که خوشحال میشوند نوع جدیدی از کمکهای مالی را بپذیرند: ارزهای دیجیتال. دانشگاه پنسیلوانیا، هفته گذشته اعلام کرد که پنجمیلیون دلار بیتکوین را از یک اهداکننده ناشناس دریافت کرده است. بنابر تصمیم مدیران این دانشگاه، مبلغ فوق برای مرکز نوآوری مالی استیونز در دانشکده وارتون، کنار گذاشته شده است.
هرچند این کمک مالی در مقایسه با برخی دیگر از کمکهای خبرساز دانشگاه، ازجمله یک هدیه ۱۲۵ میلیون دلاری به دانشکده حقوق در سال ۲۰۱۹ و یک کمک ۲۲۵ میلیون دلاری به دانشکده پزشکی در سال ۲۰۱۱، کماهمیت به نظر میرسد اما این اهدا نیز خبرساز شد؛ چراکه بزرگترین کمک در قالب ارز دیجیتالی است که یکی از دانشگاههای آیویلیگ- که مجموعهای متشکل از معروفترین دانشگاههای خصوصی ایالاتمتحده است- تاکنون دریافت کرده است. بهگفته جان زلر، معاون ارشد توسعه و روابط دانشآموختگان در دانشگاه پنسیلوانیا «این موضوع، همچنین این پیام را میدهد که دانشگاه، قادر به دریافت کمکهای مالی به هر اندازه، در قالب ارز دیجیتال است. به همین دلیل این مساله بسیار مهم بود.»
چندین سال پیش، بسیاری از دانشگاهها هیچ راهی برای قبول ارزهای مجازی نداشتند. با رشد بازار رمزارزها، هر روز بر تعداد اهداکنندگانی که با کمکهای مالی از جنس بیتکوین، اتریوم و دیگر رمزارزهای به دانشگاهها میآمدند، افزوده میشد. از این روی، کالجها و دانشگاهها که اصولا تمایلی به رد کمکهای باارزش را ندارند، بهسرعت زیرساختی برای قبول ارزهای مجازی ایجاد کرده یا با شرکتهایی که میتوانند این هدایای دیجیتال را پردازش کنند، قرارداد بستند.
به گفته زلر، در گذشته، دانشگاه پنسیلوانیا دو اهدایی ارز مجازی دیگر را پذیرفته بود که مجموعا بین 35 تا 50 هزار دلار ارزش داشتند حتی با اهدایی پنج میلیون دلاری بیتکوین، اهدای ارز دیجیتال، کمتر از یک درصد از درآمد ناشی از جمعآوری کمکهای مالی دانشگاه در سال جاری را تشکیل میدهند. پنسیلوانیا از یک واسطه شخص ثالث به نام NYDIG برای پردازش کمکهای مالی در قالب ارزهای مجازی، استفاده میکند. اهداکنندگان ارز دیجیتال را به NYDIG ارسال میکنند و این شرکت داراییها را نقد و پول نقد را به دانشگاه منتقل میکند. بنابر پایگاه خبری دانشگاه پنسیلوانیا، این دانشگاه اهداهای ارز دیجیتال با ارزش 10 هزار دلار و بیشتر را درنظر خواهد گرفت.
اگرچه تعداد آنها کم است، چند دانشگاه دیگر نیز در سالهای اخیر، کمکهای مالی رمزارزی بزرگی دریافت کردهاند. پردیس برکلی دانشگاه کالیفرنیا، اولین اهدایی بیتکوین خود را در سال ۲۰۱۷ دریافت کرد، زمانی که بنیاد اکولینک، بیش از 50 هزار دلار بیتکوین، به آزمایشگاه بلاکچین دانشگاه اهدا کرد. هفتسال پیش، یک فارغالتحصیل 10 هزار دلار بیتکوین را به دانشگاه پجت ساوند (University of Puget Sound) اهدا کرد. وقتی پجت ساوند اهدایی خود را دریافت کرد، بلافاصله بیتکوین را فروخت تا ریسک نوسان را از بین ببرد. به گفته زلر، پنسیلوانیا نیز رویکرد مشابهی را اتخاذ کرد و تقریبا تمام هدیه بیتکوین پنجمیلیون دلاری اخیر را بلافاصله نقد کرد. او در توجیه این کار گفت: «ما در کسبوکار سرمایهگذاری یا سفتهبازی نیستیم.»
بنیاد دانشگاه ایلینوی نیز چندین کمک مالی رمزارزی دریافت کرده است. پایگاه خبری بنیاد دانشگاه ایلینوی، راهنماهایی برای انواع مختلف کمکهای مالی ارائه میدهد، ازجمله کسر از حقوق برای کارکنان، اهدای اوراق بهادار، اهدای زمین کشاورزی و اهدای ارزهای دیجیتال. اهداکنندگان علاقهمند میتوانند بیتکوین و دیگر رمزارزها را با استفاده از بیتپی- یک نرمافزار محبوب پرداخت ارز دیجیتال که شبیه به پیپال عمل میکند- به بنیاد منتقل کنند. سو جانسون، مدیر بازاریابی و ارتباطات بنیاد گفت بنیاد فورا، کمکهای رمزارزی را نقد میکند تا «هرگونه ریسک مرتبط با این نوع اهدا را کاهش دهد.» جانسون گفت: «تا امروز فقط چند اهدایی از این نوع دریافت کردهایم و همچنان درصد کوچکی از کل اهداها به دانشگاه ایلینوی را تشکیل میدهد. با این حال معتقدیم مهم است به اهداکنندگان خود، راههای بهروزتری برای حمایت از ماموریت دانشگاه ایلینوی ارائه دهیم.»
کاهش مالیات با کیفپولهای دیجیتال
اهدای رمزارز برای اهداکننده یک مزیت اضافی دارد و آن راهی برای دور زدن مالیات بر عایدی سرمایه است. بهگفته فیل پرسل، وکیل، مشاور نیکوکاری و عضو هیاتعلمی دانشکده خیریه لیلی در دانشگاه ایندیانا «زمانی که یک دارایی سرمایهای را میفروشید، باید نوعی مالیات به نام مالیات بر عایدی سرمایه را بر مابهالتفاوت بین قیمت خرید و فروش آن بپردازید. آن تفاوت با نرخ مالیات بر عایدی سرمایه، مشمول مالیات میشود.» با این کار، اهداکنندگان میتوانند از مالیات بر عایدی سرمایه اجتناب کنند. آنها رمزارز را مستقیم به دانشگاه اهدا میکنند، به این معنی که نمیتوانند ابتدا ارز دیجیتال را نقد و سپس پول نقد را به موسسه اهدا کنند. البته مراکز آموزش عالی غیرانتفاعی نیازی به پرداخت مالیات بر عایدی سرمایه بر هدیه ندارند، زیرا بهعنوان سازمانهای غیرانتفاعی، از بسیاری از مالیاتها معاف هستند.
انتقال رمزارز، پیچیدهتر از نوشتن یک چک است. دانشگاهها به یک راه برای دریافت کمکهای مالی غیرنقدی خود نیاز دارند. پرسل گفت برخی دانشگاهها ممکن است بخواهند یک کیف پول دیجیتال راهاندازی کنند. یک کیف پول دیجیتال بهعنوان واسط بین اهداکننده و دانشگاه عمل میکند و به اهداکننده اجازه میدهد ارز دیجیتال را مستقیما به دانشگاه اهدا کند، بدون اینکه ابتدا آن را نقد کند. به گفته وی «در حقیقت اهداکننده، با انتقال رمزارز از حساب خود به کیف پول دیجیتال موسسه خیریه، آن را در اختیار دانشگاه قرار میدهد و سپس وقتی در کیف پول دیجیتال دانشگاه نشست، میتوان آن را بدون مالیات بر عایدی سرمایه فروخت.»
پرسل به شرکت چریتبل سلوشنز بهعنوان یک نمونه از واسطه شخص ثالث اشاره کرد. این شرکت خدماتی برای ارزیابی کمکهای رمزارزی و پر کردن فرم مالیاتی سازمان درآمدهای داخلی ایالات متحده (IRS) را که برای اهدای خیریه غیرنقدی لازم است، ارائه میدهد، زیرا سازمان ارزیابیهای مستقل و خاصی از هدایای مالی با ارزش بیش از پنج هزار دلار را میطلبد.
پرسل معتقد است درحالیکه این روش در حال محبوب شدن است با این حال تعداد نسبتا کمی از سرمایهگذاران رمزارز در مقایسه با تعداد افرادی که سهام و اوراق قرضه دارند، وجود دارند. در نتیجه بعید است که هر دانشگاهی تعداد زیادی کمکهای مالی رمزارزی دریافت کند. او گفت: «منطقی است که فکر کنیم آن داراییهایی که فراوانی کمتری دارند بهتبع کمتر بهعنوان اهدایی خیریه استفاده خواهند شد.» با این اوصاف مراکز آموزش عالی همچنان علاقهمند به فراهم کردن امکان پذیرش رمزارز برای اهداکنندگان هستند. زلر گفت: «ما در گذشته افرادی داشتیم که میپرسیدند آیا ما ارز دیجیتال قبول میکنیم و پاسخ ما منفی بود. این فقط امکان دیگر برای اهداکنندگان است که انتخاب کنند چگونه میخواهند از ما حمایت کنند.»
به گزارش یواسایتودی، دانشگاه آستین که قرار است اواخر امسال افتتاح شود اعلام کرده اولین وقف بلندمدتی خود را که در قالب بیتکوین نگهداری میشود راهاندازی کرده که یک استفاده منحصربهفرد از ارزهای دیجیتال در تامین مالی آموزش عالی است. این وقف با همکاری شرکت آنچیند که خدماتدهنده مالی بیتکوین مستقر در آستین است، آغاز شده. بنیانگذار و مدیرعامل آن جوزف کلی برای اولین بار دو واحد بیتکوین را برای راهاندازی این کار اهدا کرد که معادل ۱۳۸ هزار دلار است.
پس از دریافت تایید اولیه برای راهاندازی از سوی شورای هماهنگی آموزش عالی تگزاس در ماه نوامبر دانشگاه قصد دارد امسال پاییز در ساختمان اسکاربورو در مرکز شهر با ۱۰۰ دانشجو افتتاح شود. این دانشگاه خصوصی اولین بار در نوامبر ۲۰۲۱ اعلام کرد قرار است افتتاح شود و خود را بهعنوان دانشگاهی علیه فرهنگ طرد (Cancel Culture) و سانسور و جایگزینی نوآورانه برای مدل آموزش عالی ملی که ادعا میکند شکست خورده معرفی کرد. این دانشگاه به دنبال به چالش کشیدن نُرمهای آموزش عالی است، از جمله با راهاندازی وقف با استفاده از بیتکوین، رمزارزی که میتواند بدون نیاز به بانک، مبادله و خرید و فروش شود. این مدل غیرمتمرکز نیازمند تایید اکثر اعضای شبکه بیتکوین برای تراکنشهاست و از طرفی تراکنشها در سابقه معاملاتی مجازی به نام بلاکچین ذخیره میشوند.
چاد تِوِنات، معاون ارشد پیشرفت و ارتباطات در دانشگاه آستین گفت این دانشگاه جدید در حال رشد منابع اوقافی خود است و این وقف بخشی از یک سبد متنوع با سهام و داراییهای دیگر برای حمایت از آینده دانشگاه خواهد بود. او گفت که این وقف جدید به تامین بودجه عمومی دانشگاه کمک خواهد کرد اما حداقل به مدت پنج سال در قالب بیتکوین نگهداری خواهد شد.
ایده این وقف هنگامی به وجود آمد که او و کلی که دفترش در مقابل مقر دانشگاه قرار دارد برای قهوه و ناهار ملاقات میکردند. وقتی تِوِنات از ایده کلی درمورد وقف شنید فکر کرد که این راه عالی برای درگیر کردن جامعه بیتکوین است. به گفته او «بیتکوین بهعنوان یک ایده و پدیده تخیل مردم در دانشگاه را به خود جلب میکند. تخیل دانشجویان نیز ما را به خود جلب میکند. از این نظر هماهنگی طبیعی وجود دارد.»
روح دانشگاه آستین کلی را مجذوب خود کرد بهویژه اینکه دانشگاه میخواهد به دانشجویان کمک کند کارآفرین شوند. او گفت این همکاری میتواند «پلی بین جوامع بسازد.» بنا بر صحبت وی، «هرچه بیشتر درمورد آنچه آنها در تلاشند در زمینه به چالش کشیدن محدودیتها یا مشکلاتی در سیستم آموزش عالی انجام دهند، بشنوم افراد بیشتری نیز در جامعه بیتکوین که ما به آنها خدمت میکنیم نیز واقعا از شنیدن این پیام بهرهمند خواهند شد یا از آگاهی از وجود دانشگاه آستین منتفع خواهند شد و سپس مانند من ممکن است هیجانزده شوند و کمک کنند.»
رمزارز قابل اطمینان است؟
دانشگاهها سالهاست که برای جلوگیری از نوسان ارزش ارزهای دیجیتال آنها را نقد میکنند اما با نگه داشتن وقف در قالب بیتکوین دانشگاه نشان خواهد داد که به ارزش آن بهعنوان دارایی ایمان دارد. تونات در رابطه با نوسان احتمالی بازار رمزارزهای گفت آنها نگرانی ندارند؛ چراکه «هر بیتکوینی که دریافت میکنیم بیشتر از صفر دلار است. زیرا جایگزین آن صفر بیتکوین است.»
دیوید دیمتیوز، استادیار دانشگاه تگزاس که در سیاستهای آموزشی تخصص دارد، گفت استفاده از بیتکوین بهعنوان دارایی وقف برای او جدید است اما تعجبآور نیست زیرا سبدهای وقفی معمولا شامل انواع مختلف داراییها هستند. او گفت که پنج میلیون دلار «مقدار زیادی نیست با توجه به هزینهای که ممکن است برای افتتاح یک دانشگاه نیاز باشد اما میتواند بهعنوان راهی برای تبلیغ بیتکوین و سایر انواع ارزهای دیجیتال دیده شود.»
چزاره فراکاسی، استادیار دانشگاه تگزاس که درمورد ارزهای دیجیتال تحقیق و تدریس میکند گفت وقف نگهداریشده در بیتکوین مزیت جذب اهداکنندگان علاقهمند به ارزهای دیجیتال را دارد اما ممکن است با نوسانات ارزش در طول زمان مانند سایر سهام فناوری مواجه شود. به گفته او، «سرمایهگذاری در بیتکوین به اندازه سرمایهگذاری در تسلا امکان نوسان دارد.» وی افزود که اهدای بیتکوین برای اهداکنندگان نسبت به پول نقد مزیت مالیاتی دارد، مانند اهدای سهام و اوراق قرضه به دانشگاهها.
به گفته شیمون لازاروف، مدیر ارشد بازاریابی در آنچیند؛ اگرچه ارزش بیتکوین در گذشته بهطور قابلتوجهی کاهش یافته اما بهطور قابلتوجهی نیز افزایش داشته است. او گفت: «بیتکوین نوسان دارد اما همچنین پتانسیل صعودی زیادی دارد. من فکر میکنم پنج میلیون دلار در پنج سال میتواند بهراحتی ۱۰ یا ۲۰ برابر شود، اگر به گذشته بیتکوین نگاه کنید.»