صدیقه ببران، عضو هیات‌علمی دانشگاه تهران مرکزی: رسانه‌ای اگر بخواهد در حوزه توسعه سیاسی، موثر عمل کند، در اولین گام باید اخلاق رسانه‌ای را رعایت کند. اخلاق رسانه به این مفهوم که در حوزه خبر حضور فعال داشته باشد و به صحت خبر توجه کند. در حوزه تحلیل‌ها، میز‌گرد‌ها، به کارگیری تصاویر و مناظرات اصل بی‌طرفی را رعایت کند، یعنی به‌گونه‌ای عمل کند که بین ابعاد مختلف موازنه ایجاد شود تا قاعده بی‌طرفی در همه موارد حفظ شود. به‌طور طبیعی ممکن است سمت‌وسوی برنامه‌سازان یا مدیران تلویزیون به یک سمت‌وسوی خاص باشد، اما برنامه‌سازی انتخاباتی باید بدون سوگیری سیاسی انجام شود.
تلویزیون باید به‌دنبال افزایش مشارکت باشد
یکی از وظایف تلویزیون در ایام انتخابات، تلاش برای افزایش مشارکت مردمی است و اگر نتواند این کار را بکند، هم شاکله‌های حکمرانی را متضرر می‌کند و هم اینکه دیگر یک رسانه موفق و معتبر نخواهد بود. وقتی اعتبار و مشروعیت یک رسانه زیرسوال برود، روزبه‌روز اعتماد مخاطبان به آن کمتر می‌شد و به‌طور طبیعی دیگر محل رجوع نخواهد بود.
نکته دیگر اینکه صداوسیما باید وارد حوزه‌های حرفه‌ای و تکنیکی شود. باید برنامه‌هایی تولید کنند که به مشارکت حداکثری مردم کمک کند. مثل برگزاری تریبون آزادها که مردم را دخیل می‌کند تا بیایند مساله‌یابی کنند و نظرشان را بدهند که اصلا رئیس‌جمهور آینده چه ویژگی‌هایی باید داشته باشد یا اصلا کشور چه مشکلاتی دارد. این از مهم‌ترین کارهایی است که یک رسانه می‌تواند در راستای توسعه سیاسی انجام دهد و مردم را به این وا بدارد که خودشان طرح مساله کنند و خودشان هم برای حل مساله پیشنهاد دهند. خود این هم جذابیت برنامه را بالا خواهد برد و هم اینکه نمایش احترامی ویژه برای نظرات مردم است.
نیازمند گفت‌وگوهای چالشی هستیم
نکته بعدی اینکه در برنامه‌های انتخاباتی نباید سمت‌وسوی سیاسی خاصی دنبال شود تا یک کاندیدا پررنگ شود و دیگری کمرنگ. در این برنامه‌ها باید اجازه و آزادی لازم به پرسش و پاسخ‌ها داده شود، یعنی لازم است بگذارند گفت‌وگوها چالشی شوند. ما نیازمند گفت‌وگوهای چالشی هستیم تا مناظره‌ها از خشکی خارج و حقیقی شود و این برای مردم هم جذابیت بیشتری خواهد داشت.
کارشناسان مجری مناظرات باشند نه گویندگان خبر
یکی دیگر از مسائل مهم در برنامه‌های مناظره انتخاباتی مجری است. مجری که انتخاب می‌شود باید کاملا کارشناس باشد نه یک آدم معمولی که هرچهدر گوشی به آن می‌گویند تکرار کند. باید از خودش ابتکار عمل و نوآوری داشته باشد و بتواند مردم را جذب کند. هدایتگری مجری در زمینه مناظرات موضوع مهمی است.
پیشنهادم این است مجری برنامه‌ها کارشناسان مرتبط با هر بخش باشد. اگر قرار است درباره اقتصاد صحبت شود یک کارشناس اقتصاد را بیاورند. اگر قرار است موضوع سیاسی باشد، کارشناس سیاسی متبحر بگذارند. باید به این نکته توجه کرد، مجری مناظره نباید کسی باشد که فقط اخبار گفته است؛ این مجری برای چنین کاری مناسب نیست.
