ندا اظهری، خبرنگار گروه دانشگاه: بیش از 8 ماه از شروع حملات آتشین رژیم‌صهیونیستی به نوار غزه می‌گذرد که به دنبال آن شمار زیادی از مردم غزه که بیشتر آنها را زنان و کودکان تشکیل داده بودند کشته و زخمی شدند. از آن زمان به بعد، موجی از اعتراض‌ها و تجمعات اعتراضی در اقصی نقاط دنیا شکل گرفت که از مهم‌ترین آنها می‌توان به تجمعات دانشگاهی در آمریکا اشاره کرد. طی چند ماه گذشته، نه‌تنها آمریکا، بلکه کشورهای مختلف دنیا نسبت به این بی‌عدالتی واکنش‌هایی نشان دادند که یکی از پررنگ‌ترین نوع آن در دانشگاه‌ها دیده شد تا جایی که منجر به دستگیری، شکنجه و حتی منع از ادامه تحصیل در دانشگاه برای دانشجویان و ممانعت از ادامه تدریس برای اعضای هیات‌علمی شد. این اعتراض‌ها، پردیس‌های دانشگاهی را در سراسر آمریکا متشنج کرد. در حال حاضر، برخی مدیران دانشگاه‌های آمریکا آماده می‌شوند که در مقابل کنگره بایستند و در‌مورد چگونگی برخورد خود با اعتراض‌های شکل‌گرفته در دانشگاه پاسخگو باشند. از آنجایی که این اعتراض‌ها در دانشگاه‌های دنیا به‌ویژه آمریکا هم به لحاظ مقیاس و هم به لحاظ استفاده دانشگاه‌ها از اجرای قانون برای اعمال کنترل بر اعتراض‌ها بی‌سابقه بوده است، برخی کارشناسان نسبت به بی‌ثبات شدن اوضاع آموزش عالی و دانشگاه‌های آمریکا ابراز نگرانی کرده‌اند. در خلال این اعتراض‌ها در ماه‌های گذشته، هزاران دانشجو و شماری از اعضای هیات‌علمی آمریکا در درگیری‌های بعضا خشونت‌آمیز با پلیس، دستگیر شده‌اند.
دانشگاه کلمبیا؛ نقطه آغاز شکست مارپیچ
به گزارش nature، اعتراض‌های دانشجویی در بسیاری از دانشگاه‌های آمریکا سال گذشته، پس از حمله رژیم‌صهیونیستی به نوار غزه در ماه اکتبر 2023 آغاز شد و دانشگاه کلمبیا در نیویورک آغازگر این اعتراض‌ها شناخته می‌شود و پس از آن، دانشگاه‌های آمریکایی در ایالت‌های دیگر هم به این جنبش پیوستند. اما به دنبال تداوم حملات صورت‌گرفته به مردم غزه، برخی اعتراض‌ها شکل و شمایل متفاوت‌تری به خود گرفت و در برخی دانشگاه‌ها کمپ‌های اعتراضی با حضور شماری از دانشجویان شکل گرفت که باعث واکنش شدید پلیس و مقامات دانشگاهی شد.
دانشگاه کلمبیا که استارت اعتراض‌ها از آنجا زده شد، محل تجمع معترضان و حامیان مردم فلسطین شد که کار، با مداخله افسران پلیس ضد‌شورش نیویورک که به درخواست مقامات دانشگاهی در دانشگاه حضور پیدا کردند، ادامه پیدا کرد. نیروهای امنیتی، قریب به 100 معترض را بازداشت کردند. به‌رغم هشدارهایی که دانشگاه برای ترک اردوگاه اعتراضی به دانشجویان داده بود، برخی دانشجویان همچنان به اعتراض‌های گروهی خود ادامه دادند و دانشگاه نیز اعلام کرد دانشجویانی را که این هشدار را نادیده گرفتند، از دانشگاه تعلیق و حتی اخراج خواهد کرد.
موجی که دریا شد
به گزارش apnews، در ادامه، دانشجویان دانشگاه‌های آمریکا و اروپا با الهام از دانشگاه کلمبیا، اردوگاه‌های اعتراضی را در محوطه‌های دانشگاهی راه انداختند. «دانشگاه ایالتی پلی تکنیک کالیفرنیا» نیز از جمله دانشگاه‌های معترض به حملات رژیم‌صهیونیستی به نوار غزه بوده است و دانشجویان این دانشگاه به مدت یک هفته، ساختمان اداری دانشگاه را به تصرف خود درآوردند و اینگونه اعتراض خود را نشان دادند که درنهایت با دخالت افسران پلیس باتوم به دست پایان یافت. به گفته دانشگاه، 25 دانشجوی معترض بازداشت و روانه زندان شدند. دانشگاه «یال» هم از‌جمله محل‌های تجمع و اردوگاه‌های اعتراضی بود که با هشداری که از سوی مقامات دانشگاه خطاب به دانشجویان مبنی‌بر برخورد انضباطی و تعلیق از تحصیل اعلام شد، معترضان، اردوگاه را ترک کردند و تجمع‌های اعتراضی بدون هیچ بازداشتی پایان یافت. در نخستین اردوگاه اعتراضی که در دانشگاه «ییل» در ماه آوریل شکل گرفته بود، 50 نفر از‌جمله 44 دانشجو دستگیر شدند. دانشگاه «کنتیکت» آمریکا هم از روزها قبل شاهد برپایی چادرهای اعتراضی در محوطه دانشگاه بود که به‌رغم بارها هشدار، باز هم اعتراض‌ها ادامه یافت تا اینکه با مداخله پلیس، 25 معترض بازداشت شدند که 24 نفر از آنها دانشجو بودند. اردوگاه اعتراضی دیگری هم در ماه آوریل در محوطه این دانشگاه برپا شده بود.
دانشگاه «هاروارد» نیز مانند دیگر دانشگاه‌های آمریکا، در ماه‌های گذشته آبستن اعتراض‌های گسترده دانشجویی بوده که درنهایت منجر به اعمال اقدامات انضباطی علیه 40 دانشجو و کارمند دانشجو شده است. در هفته‌های گذشته هم به دنبال برپایی اردوگاه اعتراضی توسط دانشجویان این دانشگاه، محدودیت‌های ترددی برای دانشجویان مقرر شده است. در دانشگاه «پرینستون» هم به دنبال اعتراض‌ها، 13 معترض که 12 نفر آنها وابسته به دانشگاه بوده‌اند، در روزهای گذشته دستگیر شده و با اقدامات انضباطی دانشگاهی مواجه خواهند شد که ممکن است تعلیق یا اخراج در انتظار آنها باشد. دانشگاه «فلوریدا» هم از دیگر دانشگاه‌های معترض در ماه‌های گذشته بود. در اعترض‌های 50نفره هفته گذشته این دانشگاه، درمجموع 9 نفر بازداشت شدند که 6 نفر از آنها دانشجو بودند. دانشگاه در واکنش به این رفتارهای اعتراضی، هشدار داده بود که دانشجویان ناقض قوانین دانشگاه، ممکن است با تعلیق و کارکنان با اخراج مواجه شوند. تجمعات و اردوگاه‌های اعتراضی در دانشگاه «میشیگان» هم هر روز شدت می‌گیرد به‌طوری که در مقایسه با هفته گذشته اردوگاه اعتراضی دانشجویان به 40 چادر افزایش یافته است. دانشجویان معترض در دانشگاه «جورجیا» هم در روزهای گذشته قصد برپایی اردوگاهی اعتراضی را داشتند که مداخله پلیس باعث بازداشت شماری از آنها شد که از قرار معلوم 12 نفر بوده‌اند. در دانشگاه «نیویورک» هم به دنبال برپایی اردوگاه‌های اعتراضی در حمایت از مردم فلسطین، 120 نفر بازداشت شدند.
بازداشت حدود 3 هزار دانشجوی حامی فلسطین
به گزارش نیویورک‌تایمز، افسران پلیس و مدیران دانشگاه در هفته‌های اخیر با معترضان طرفدار فلسطین در ده‌ها دانشگاه درگیر شده و دانشجویان را بازداشت و اردوگاه‌های اعتراضی را حذف کرده‌اند. طبق آخرین آمار منتشرشده، در خلال این تجمعات و دخالت نیروهای پلیس و امنیتی آمریکا، بیش از 2900 نفر در دانشگاه‌های آمریکا دستگیر و بازداشت شده‌اند. موج تازه‌ای از فعالیت‌های دانشجویی در حمایت از مردم غزه با دستگیری حداقل 108 معترض در دانشگاه کلمبیا در 18 آوریل 2024 و پس از حضور مدیران این دانشگاه در مقابل کنگره و تعهدی که نسبت به سرکوب آن دادند، آغاز شد. از آن زمان، تنش‌ها بین معترضان، دانشگاه‌ها و پلیس افزایش یافته و مجریان قانون را بر آن داشته تا در برخی از بزرگ‌ترین شهرهای آمریکا وارد عمل شوند. درمجموع، دانشگاه کالیفرنیا با 244 دستگیری یا بازداشتی، بالاترین آمار را در بین دانشگاه‌های آمریکا به خود اختصاص داده است. پس از آن هم دانشگاه کلمبیا با 217 نفر بازداشتی و دستگیری در رده بعدی قرار گرفته است. پس از آن هم، دانشگاه «کالج شهری نیویورک» با 173 بازداشتی و فرد دستگیرشده در رده بعدی قرار گرفته است. همچنین دانشگاه «ایالتی نیویورک» با 132 مورد، دانشگاه «تگزاس» در «آستین» با 136 مورد؛ دانشگاه MIT با 130 مورد؛ کالج «امرسون» هم با 118 مورد بازداشتی و دستگیری؛ بالاترین تعداد بازداشتی‌ها و دستگیرشده‌ها را در این مدت به نام خود ثبت کرده‌اند.
نخبه‌های آمریکایی در صدر معترضان
به گزارش timesofisrael، برخلاف آنچه تصور می‌شود، بررسی‌های صورت‌گرفته حکایت از آن دارد که تظاهرات ضدصهیونیستی و برپایی اردوگاه‌های اعتراضی در دل دانشگاه‌های آمریکا نه‌تنها توسط دانشجویان کم‌درآمد شکل نگرفته، بلکه بیشتر در دانشگاه‌های نخبه و برجسته‌ای دامن زده شده‌اند که اغلب دانشجویان نخبه و با وضعیت مالی خوب و مرفه را در خود جای داده‌اند و این می‌تواند نگرانی آمریکایی‌ها و صهیونیست‌ها را نسبت به بیداری غرب بیشتر کند. کارشناسان در ماه‌های گذشته و از زمان آغاز اعتراض‌های دانشگاهی به دنبال آن بودند که دریابند آیا بیشترین شرکت‌کنندگان در اعتراض‌های ضدصهیونیستی، دانشجویان نخبه و با درآمد بالا بوده‌اند یا دانشجویان غیرنخبه و کم‌درآمد. نتایج به‌دست‌آمده تا حدی شگفت‌آور بود و کارشناسان از اینکه متوجه شدند بیشتر اعتراض‌ها توسط دانشجویان نخبه دانشگاه‌های بزرگ و برجسته طراحی و اجرا شده‌اند، ابراز نگرانی و تعجب کردند و دانشجویان با درآمد پایین و متوسط نقش محدودی در تجمعات دانشگاهی ایفا کرده‌اند. طبق نمودارهای به‌دست‌آمده، بیشتر کالج‌ها و دانشگاه‌های برگزار‌کننده اعتراض‌ها و برپاکننده اردوگاه‌ها، بیشتر کالج‌هایی بوده‌اند که کمتر از 40 درصد دانشجویان آن از گرنت‌های تحصیلی استفاده می‌کردند درحالی‌که دانشکده‌هایی با 40 تا 60 درصد دریافت‌کنندگان گرنت‌های تحصیلی، بیشتر از اینکه اردوگاه اعتراضی راه انداخته باشند، در اعتراض‌های دانشجویی شرکت کردند. علاوه‌براین، در هفت ماه گذشته، در دانشگاه‌های انحصاری که بیشترین دانشجوی دریافت‌کننده گرنت‌های تحصیلی را داشته‌اند، اعتراض یا اردوگاه اعتراضی در محوطه دانشگاه نداشته‌اند. در میان دانشگاه‌های خصوصی هم، داده‌ها به‌وضوح نشان می‌دهد که اکثریت قریب به اتفاق اردوگاه‌های اعتراضی در دانشگاه‌هایی با بالاترین شهریه و پایین‌ترین درصد دانشجویان حائز دریافت گرنت تحصیلی شکل گرفته‌اند. برخی از کالج‌های خصوصی با نرخ شهریه متوسط که در آنها تا 60 درصد دانشجویان دریافت‌کننده گرنت تحصیلی بوده‌اند، اعتراض‌هایی شکل گرفته اما کالج‌هایی که شهریه کمتری داشته و دانشجویان دریافت‌کننده گرنت تحصیلی بیشتری داشته‌اند، اردوگاه اعتراضی یا اعتراضات ضدصهیونیستی در آنها ایجاد نشده است.
این روند در میان دانشگاه‌های دولتی که اردوگاه‌های اعتراضی و اعتراض‌هایی با طیف گسترده ایجاد شده، کمتر دیده می‌شود. باوجوداین، در دانشگاه‌هایی که کمترین شهریه را به خود اختصاص داده و بیشترین دانشجویان دریافت‌کننده گرنت تحصیلی را داشته‌اند، خبری از اردوگاه و اعتراض نبوده است. نتایج به‌دست‌آمده نشان می‌دهد که دانشجویان خانواده‌های کم‌درآمد، مسئولیت‌های بیشتری در قبال اشتغال و مراقبت از خانواده دارند و همین امر باعث می‌شود از چنین درگیری‌هایی دوری کنند. از سوی دیگر، برخی تفسیرهای سیاسی مبنی‌بر آن است که دانشجویان در کالج‌های محافظه‌کارتر بیشتر در معرض فشارهای دانشگاه و درنتیجه عدم حضور در اعتراض‌های دانشگاهی قرار دارند.
خواست معترضان: تحریم صهیونیست‌ها
درست است که اعتراض‌های دانشجویی در دانشگاه‌های دنیا و به‌ویژه آمریکا به دنبال حملات شدید اکتبر به نوار غزه آغاز شد، اما در دل همین اعتراض‌ها، معترضان که اغلب دانشجویان، کارکنان دانشگاه و اعضای هیات‌علمی را تشکیل می‌دادند، خواستار قطع ارتباط دانشگاه‌ها با رژیم‌صهیونیستی و تحریم شرکت‌های صهیونیست‌ها شده‌اند. با توجه به اینکه برخی دانشگاه‌ها در پروژه‌های نسل‌کشی صهیونیست‌ها مشارکت داشته و در پروژه جنگی مرتبط سرمایه‌گذاری کرده‌اند، معترضان خواستار خروج دانشگاه‌های خود از این پروژه‌ها و تحریم کامل دانشگاه‌های صهیونیستی هستند. دانشجویان دانشگاه «ییل» چندی پیش در قالب اعتراض‌های دانشجویی خود از دانشگاه خواستند از همکاری با شرکت‌های تولیدکننده سلاح‌های نظامی صهیونیستی خودداری با آنها قطع همکاری کنند. به گزارش universityworldnews، دانشگاه «کپنهاگ» دانمارک، که یکی از سرمایه‌گذاران شرکت‌های صهیونیستی به شمار می‌رود، در بحبوحه اعتراض‌های دانشجویی که در این دانشگاه شکل گرفته، به تازگی اعلام کرد سرمایه‌گذاری خود را در شرکت‌هایی که در کرانه باختری و علیه مردم غزه فعالیت می‌کنند، متوقف خواهد کرد. صدها دانشجوی این دانشگاه در اوایل ماه گذشته در اعتراض به اقدامات خصمانه رژیم‌صهیونیستی نسبت به مردم غزه، تجمعات اعتراضی را در دانشگاه دنبال کردند. دانشگاه «کپنهاگ» درمجموع مبلغ 145 هزار دلار در سه شرکت صهیونیستی سرمایه‌گذاری کرده است.
مجتمع نظامی-صنعتی آمریکا که پایگاه صنعتی بزرگ‌ترین ارتش جهان را تشکیل می‌دهد و تقریبا نیمی از کل سلاح‌های فروخته‌شده در بازار جهانی را صادر می‌کند، بدون دانشگاه‌های آمریکایی و بهره‌مندی از توانایی و قابلیت و مهارت دانشجویان دانش‌آموخته قادر به کار نبود. این پروژه متکی به هزاران پروژه پژوهشی است که توسط پنتاگون تامین مالی و از سوی دانشگاهیان در دنیا انجام شده است. جنایاتی که هر روز در غزه شاهد آن هستیم، از‌جمله اقدام وحشیانه‌ای که رژیم‌صهیونیستی در روزهای گذشته در رفح انجام داد، به واسطه بمب‌های ساخت آمریکا صورت گرفت که از جت‌های آمریکایی پرتاب و با هدایت فناوری‌های نظامی پیشرفته انجام می‌شدند. شواهد حکایت از آن دارد که تمام اقدامات و حملات صهیونیست‌ها به نوار غزه با مشارکت‌های دانشگاهی، تحقیق، طراحی و ساخته شده‌اند. در این میان، دانشگاه‌ها درواقع تسلیحات نظامی، خون و اکسیژن در اختیار ماشین‌آلات جنگی آمریکا قرار می‌دهند. مقیاس بودجه پژوهشی و مشاغل ارائه‌شده توسط این صنعت بیانگر تاثیر فوق‌العاده آن در دانشگاه‌هاست.
کمپ‌های اعتراضی تاکنون چه نتایجی گرفته‌اند؟
با وجود اینکه تقریبا بیشتر اعتراض‌های دانشجویی در دل دانشگاه‌ها با دخالت مقامات دانشگاهی و نیروهای پلیس و امنیت خاموش شدند، اما به نوعی آتش زیر خاکسترند و با کوچک‌ترین اشاره‌ای دوباره جان می‌گیرند و شعله‌ور می‌شوند. اما اوضاع آموزش عالی در دنیا به‌ویژه آمریکا در ماه‌های اخیر به حدی آشفته و خارج از کنترل شده بود که مدیران دانشگاه‌ها چاره‌ای نداشتند جز اینکه به برخی خواسته‌های دانشجویان تن دهند و حتی برای خاموش کردن اعتراض‌ها هم که شده، به آنها قول مساعد در راستای بهبود اوضاع دهند که به نظر می‌رسد به‌زودی شاهد وقوع تغییراتی در عملکرد برخی دانشگاه‌ها در مواجهه با صهیونیست‌ها باشیم.
دانشجویانی که در دانشگاه‌های آمریکا، انگلیس و اروپا تظاهرات می‌کنند، از دانشگاه‌های خود خواسته‌اند تا دارایی‌های مالی خود را فاش کرده و از نهادهای وابسته به رژیم‌صهیونیستی در بحبوحه تهاجم مداوم صهیونیست‌ها به نوار غزه صرف نظر کنند. «مدرسه علوم دینی» آمریکا به‌عنوان اولین کالج وابسته به دانشگاه کلمبیا برنامه‌های خود را برای قطع همکاری با شرکت‌های صهیونیستی اعلام کرد. همچنین دانشگاه «کالیفرنیا» هم قول قطع همکاری با شرکت‌های صهیونیستی را داده است. به گزارش apnews، دانشگاه «براون» از دیگر دانشگاه‌های آمریکایی بود که در این اعتراض‌ها نقش داشت و دانشجویان معترض درنهایت توانستند به هدف خود برسند و مقامات دانشگاه از پنج دانشجو دعوت کرد تا با پنج نفر از اعضای شرکت دانشگاه «براون» ملاقات کنند تا استدلال‌های خود را برای محروم کردن شرکت‌های صهیونیستی شریک در موقوفه‌های «براون» ارائه کنند. با این شرط، معترضان با برچیدن اردوگاه حامی فلسطینی‌ها موافقت کردند.
دانشگاه «نورث وسترن» آمریکا هم به‌تازگی اعلام کرده است که با دانشجویان و استادان معترض نماینده معترضان را برعهده داشتند به توافق رسیده است. این دانشگاه در بیانیه‌ای اعلام کرد که موافقت می‌کند طی 30 روز به پرسش معترضان مبنی‌بر سرمایه‌گذاری‌ها و سرمایه‌گذاری‌های خاص آنها پاسخ دهد. مقامات همچنین عنوان کرده‌اند با تشکیل کمیته مشورتی به دنبال آن هستند که هرگونه فروشنده‌ای که از کار کردن با صهیونیست‌ها سود می‌برد، خدماتی از سوی دانشگاه دریافت نخواهد کرد. مقامات دانشگاهی همچنین عنوان کرده‌اند قرار است اجازه تظاهرات مسالمت‌آمیز مطابق با سیاست‌های دانشگاه را تا پایان کلاس‌های ترم بهار به دانشجویان معترض خواهد داد. همچنین در اسپانیا نیز 50 دانشگاه دولتی و 26 دانشگاه خصوصی از تعلیق همکاری با دانشگاه‌های صهیونیستی و مراکز پژوهشی آنها خبر دادند.
انتخابات آمریکا متأثر از اعتراض‌های دانشگاهی
اعتراض‌های دانشگاهی که از اکتبر سال گذشته آغاز شد هنوز هم با قدرت ادامه دارد اما به نظر می‌رسد با پایان یافتن ترم بهار دانشگاه‌ها، این اعتراض‌ها هم کمرنگ‌تر شود اما کارشناسان آمریکایی نگرانی خود را از آغاز و تشدید اعتراض‌ها با شروع دوباره کلاس‌ها از ترم پاییز و همزمان با انتخابات آمریکا اعلام کردند. به نظر می‌رسد تعطیلات تابستانی فرصت خوبی است تا دانشگاه‌ها بتوانند با برنامه‌ریزی برای مقابله و مدیریت این اعتراض‌ها خود را آماده کنند. این نگرانی‌ها در حالی شدت می‌گیرد که موضوع آزادی بیان که دولت آمریکا از آن دم می‌زند، در این اعتراض‌ها به‌طور علنی نقض شده و بسیاری از دانشجویان معترض، بازداشت و دستگیر شده و حتی از تحصیل معلق و از دانشگاه اخراج شده‌اند و این امر می‌تواند انتخابات آمریکا را با چالش‌هایی مواجه کند.
