سارا طاهری، خبرنگار گروه دانشگاه: ربوکاپ فرصتی برای محک زدن توانمندی تیم‌های دانشجویی و دانش‌آموزی در حوزه رباتیک و در گستره وسیع‌تر، هوش مصنوعی است. با وجود اینکه در این مسابقه، ربات‌های مختلفی حضور دارند اما بخش اصلی آن را باید رقابت ربات‌های انسان‌نما در بازی فوتبال دانست. ربات‌هایی که قرار است به حدی پیشرفته شوند که بتوانند در سال 2050 مقابل تیم قهرمان جام‌جهانی فوتبال بازی کنند. ربات‌هایی که رسیدن به آن نیازمند استفاده از فناوری‌های مختلف است. فناوری‌هایی که محل اصلی شکل‌گیری و ارتقای آنها هم ربوکاپ خواهد بود. مولفه اصلی دیگر درباره آن، این است که فرصت چندروزه‌ای که از طریق ربوکاپ برای فعالان عرصه رباتیک و هوش مصنوعی فراهم می‌شود، بستر را برای به‌روزرسانی و تجهیز هرچه بیشتر ربات‌های امداد و نجات، خودروهای خودران، مسیریاب و... هم فراهم می‌کند و از این رو برگزاری هرساله این مسابقات ربوکاپ، اهمیت ویژه‌ای خواهد داشت. دکتر طهرانچی، رئیس دانشگاه آزاد اسلامی معتقد است مسابقات ربوکاپ نقش تقویت‌کننده و جهش‌دهنده به آموزش‌های فناوری را دارد. او هوش مصنوعی و رباتیک را به‌عنوان یکی از پیش‌برنده‌های حوزه فناوری در جهان دانسته و می‌گوید پهپاد و سیستم‌های کنترل از راه دور در این راستا هستند. دکتر طهرانچی معتقد است در مسابقات ربوکاپ خلاقیت افراد به‌روز می‌شود و این مسابقات شبیه المپیاد‌های علمی است. بنابراین برگزاری این دوره از مسابقات نیز نقش تعیین‌کننده‌ای در به‌روز کردن خلاقیت افراد داشته است. بر همین اساس هجدهمین دوره مسابقات بین‌المللی ربوکاپ آزاد ایران چهارشنبه 29 فروردین ماه با حضور دکتر محمدمهدی طهرانچی، رئیس دانشگاه آزاد اسلامی در واحد علوم‌وتحقیقات آغاز به کار و روز جمعه 31 فروردین ماه به کار خود پایان داد. این دوره از مسابقات با شعار «یادگیری؛ آینده روشن» به همت باشگاه پژوهشگران جوان و نخبگان دانشگاه آزاد و کمیته ملی ربوکاپ ایران برگزار شد که بیش از 1800 شرکت‌کننده در قالب 316 تیم در 24 لیگ دانشجویی و دانش‌آموزی در آن رقابت کردند. آنطور که مرتضی موسی‌خانی، رئیس کمیته بین‌المللی ربوکاپ آزاد ایران به «فرهیختگان» گفته، این دوره از مسابقات نسبت به گذشته رشد 30 درصدی را شاهد بوده است.
در این گزارش در گفت‌وگو با مرتضی موسی‌خانی، رئیس کمیته بین‌المللی ربوکاپ آزاد ایران، جمشید صباغ‌زاده قائم‌مقام ریاست دانشگاه آزاد در واحد علوم‌وتحقیقات و حامد حسن‌پور، رئیس باشگاه پژوهشگران جوان و نخبگان درباره جزئیات برگزاری این دوره از مسابقات به گفت‌وگو نشسته‌ایم که در ادامه می‌خوانید.
رئیس کمیته بین‌المللی ربوکاپ آزاد ایران:
۹ تیم برتر مسابقات تیرماه به هلند اعزام میشوند
مرتضی موسی‌خانی، رئیس کمیته بین‌المللی ربوکاپ آزاد ایران در گفت‌وگو با «فرهیختگان» گفت: «در هجدهمین دوره مسابقات ربوکاپ آزاد ایران ابتدا 400 تیم ثبت‌نام کردند و بعد از مرحله تعیین کیفیت 316 تیم به مسابقات راه پیدا کردند. از این تعداد 70 تیم در بخش بزرگسالان و باقی در بخش دانش‌آموزی بودند. در بخش بزرگسالان ربات‌های پرنده و صنعتی، خودروی خودران و شبیه‌ساز دوبعدی فوتبال و دموی بزرگسالان و در بخش دانش‌آموزی، دموی دانش‌آموزی، فوتبالیست دانش‌آموزی در دو بخش وزن آزاد و سبک وزن و در بخش ربات‌های امدادگر لاین و بخش شبیه‌سازی مسابقات برگزار شد.»
موسی‌خانی با بیان اینکه حدود دو هزار نفر شرکت‌کننده در این مسابقات حضور داشتند، اضافه کرد: «در این دوره از مسابقات در دو بخش دانش‌آموزی و بزرگسالان از پنج کشور جهان ازجمله برزیل، آلمان، چین، افغانستان و ارمنستان و در بخش شبیه‌سازی و ربات‌های واقعی نخبگان حضور پیدا کردند.» او با اشاره به اینکه مسابقات به مدت 3 روز در واحد علوم‌وتحقیقات برگزار شد تصریح کرد: «برنامه‌های جانبی خوبی از حیث برگزاری سمینارهای آموزشی، سخنرانیهای تخصصی و بحث طراحی چالش‌های جدید با حضور دانش‌آموزان و دانشجویان برگزار شد. مجموعا هدف این مسابقات که ترویج و توسعه هوش مصنوعی بود تامین شد و ما هر روز شاهد حضور گسترده‌تر دانش‌آموزان و دانشجویان خود در این مسابقات هستیم.»
رئیس کمیته بین‌المللی ربوکاپ آزاد ایران با بیان اینکه بعد از رکودی که در دوره کرونا بود شاهد رشد بسیار خوبی در این دوره از مسابقات بودیم، تاکید کرد: «حدود 30 درصد شاهد رشد حضور بودیم. ۹ تیم برتر از مسابقات در تیرماه امسال به کشور هلند اعزام میشوند که این تیم‌ها برای شرکت در مسابقات جهانی آمادگی لازم را پیدا می‌‌کنند. آنچه در این دوره اتفاق افتاد، ارتقای کیفیت مسابقات، برگزاری نشست‌های تخصصی و ارائه سخنرانیهای علمی توسط پژوهشگران بود.» موسی‌خانی با تاکید بر اینکه خوشبختانه دانشگاه آزاد به‌خصوص واحد علوم‌وتحقیقات در این دوره از مسابقات حضور پررنگ داشت، خاطرنشان کرد: «دانشگاه آزادی‌‌ها در این دوره از مسابقات حضور ارزشمندی داشتند و در چند لیگ مقام خوبی کسب کردند. خوشبختانه برگزاری مسابقات توسط دکتر طهرانچی، رئیس دانشگاه آزاد اسلامی حمایت شد و برگزاری این مسابقات در واحد علوم‌وتحقیقات باعث می‌شود شاهد رشد و پیشرفت این مسابقات باشیم. در این دوره دانشگاه‌های آزاد کشور ازجمله ساوه و شهرری و یزد حضور داشتند که جای خوشبختی است مسئولان دانشگاه آزاد توجه‌ای ویژه‌ای به این مسابقات دارند.»
رئیس کمیته بین‌المللی ربوکاپ آزاد ایران تصریح کرد: «متاسفانه ساخت ربات گران شده است. با توجه به افزایش نرخ ارز نیاز به حمایت‌های ویژه‌ای از سوی دولت محترم داریم. خوشبختانه آقای جهرمی، سخنگوی دولت در این مسابقات حضور داشت که به عرض ایشان رسانده و گفتم دانشگاه‌هایی که مانند دانشگاه آزاد استعداد این رشته‌ها را دارند و دانشجویان، اساتید و پژوهشکده‌های خوبی دارند باید از ناحیه دولت حمایت شوند تا ما بتوانیم در عصری که عصر هوش مصنوعی و رباتیک است و این حوزه‌ها محورهای نسل چهار و پنجم صنعت قرار گرفته، بتوانیم شاهد تربیت متخصصان حرفه‌ای در دانشگاه‌ها باشیم که بتوانند در صنعت نقش‌آفرین باشند.» موسی‌خانی در پایان گفت: «از سال آینده بورسیه تحصیلی در مقطع کارشناسی، کارشناسی‌ارشد و دکتری در حوزه کامپیوتر به سه نفر از برگزیدگان مسابقات ربوکاپ اهدا خواهد شد که این جایزه تحت عنوان «جایزه ویژه موسی‌خانی» به نفرات برتر اختصاص پیدا می‌کند.»
رئیس باشگاه پژوهشگران جوان و نخبگان:
برگزیدگان ربوکاپ از سال آینده بورسیه تحصیلی میشوند
حامد حسن‌پور، رئیس باشگاه پژوهشگران جوان و نخبگان نیز در گفت‌وگو با «فرهیختگان» درخصوص این دوره از مسابقات گفت: «این مسابقات در راستای ایجاد شادابی و شور و نشاط علمی، توان‌افزایی مهارتی دانشجویان و دانش‌آموزان در سطح کشور و جریان‌سازی علمی در حوزه رباتیک، هوش مصنوعی، یادگیری ماشین، مکاترونیک و بینایی ماشین، در 24 لیگ در شاخه‌های دانشجویی و دانش‌آموزی از تاریخ 29 تا 31 فروردین ماه در دانشگاه آزاد واحد علوم‌وتحقیقات برگزار شد.» او اضافه کرد: «در این دوره از مسابقات بیش از 400 تیم ثبت‌نام کردند که 316 تیم با بیش از 1800 نفر شرکت کننده، تایید فنی حضور در مسابقات را دریافت کردند و 9 تیم از آلمان، برزیل، چین، افغانستان و ارمنستان نیز در مسابقات حضور داشتند.» به گفته او در اختتامیه مسابقات از برگزیدگان مسابقات و نیز برگزیدگان چالش‌های فنی تقدیر شد و از برگزیدگان با اهدای تندیس و هدایای نقدی تقدیر به عمل آمد. دبیر هیات‌امنای باشگاه پژوهشگران و نخبگان جوان در ادامه با تشکر از حمایت‌های دکتر طهرانچی، رئیس دانشگاه آزاد اسلامی در زنده ماندن این جریان گفت: «از تمام برگزارکنندگان این رویداد بزرگ اعم از همکاران علوم‌وتحقیقات، کمیته ملی ربوکاپ، تیم‌های دانشجویی و باشگاه پژوهشگران جوان و نخبگان تشکر می‌کنم. از دوره‌های آتی این مسابقات، جایزه‌ای به نام جایزه دکتر موسی‌خانی به سه نفر از برگزیدگان این مسابقات به‌عنوان اسکالرشیپ از سوی باشگاه پژوهشگران جوان و نخبگان اهدا می‌شود و این افراد به‌عنوان بورسیه تحصیلی در دانشگاه آزاد تحصیل خواهند کرد.» حسن‌پور در ادامه درخصوص برنامه‌های باشگاه برای رشد تیم‌های دانش‌آموزی و دانشجویی دانشگاه آزاد در این مسابقات اظهار کرد: «باشگاه در حال طراحی مسابقات مهارتی خاص دانش‌آموزان سما در سال جاری است تا با کشف استعدادهای دانش‌آموزی سما، زمینه‌ساز تشکیل تیم‌های توانمند از دانشگاه برای سال‌های آتی در این مسابقات و مسابقات مرتبط با حوزه هوش مصنوعی و رباتیک باشد.» او ادامه داد: «در سال گذشته، باشگاه دو تیم به مسابقات بین‌المللی چین و فرانسه اعزام کرد و قصد دارد تیم‌های موجود در دانشگاه و مدارس سما را حفظ، نگه‌داری و حمایت کرده و با اجرای برنامه‌های توانمندسازی متنوع از قبیل اردوهای کوتاه‌مدت، مسابقات تمرینی، دوره‌های ویژه مربیان این حوزه، تامین نیازهای سخت‌افزاری و پیگیری تامین مکان مناسب آماده‌سازی تیم‌ها، شبکه‌سازی میان تیم‌های دانشگاه و مدارس به‌منظور تبادل تجربیات و اعزام به مسابقات، نقش مهمی در این خصوص ایفا کند.» رئیس باشگاه پژوهشگران و نخبگان جوان در پایان تصریح کرد: « 18 دوره این مسابقات به همت دانشگاه آزاد برگزار شده است.»
قائم‌مقام ریاست دانشگاه آزاد در واحد علوم‌وتحقیقات:
استارتاپ‌های مرتبط با فناوری‌های ربوکاپ در سرای نوآوری ایجاد میشوند
جمشید صباغ‌زاده، قائم‌مقام ریاست دانشگاه آزاد در واحد علوم‌وتحقیقات درباره اهمیت برگزاری این مسابقات گفت: «اگر بخواهیم به برخی از فناوری‌ها و علوم جدید، سرعت ببخشیم و کشور بتواند توانمندی خوبی را در این زمینه‌ها در درون خود ایجاد کند، راه آن از مسیر مسابقات می‌گذرد. درواقع فقط از مسیر رقابت‌ها می‌توانیم به این کار سرعت ببخشیم. مسابقات ربوکاپ فرصت مناسبی است که علوم مرتبط به فناوری‌های هوش مصنوعی و مکاترونیک، الکترونیک و... رشد فزاینده‌ای در فضای دانشی و دانش‌آموزی کشور داشته باشند. در این دوره از مسابقات دانش بچه‌ها در همه موضوعات یعنی هم در سرعت عمل و هم استفاده از قطعات نسبت به دوره‌های قبل بهتر شده است.» او با بیان اینکه دانشگاه آزاد تصمیم جدی دارد که در این مسیر ورود کند، اضافه کرد: «زیرا آینده‌ای که داریم، هم در زمینه اینترنت اشیا و هم خودروهای بدون سرنشین و فناوری‌های مرتبط با آن خواهد بود. دانشگاه آزاد سال‌های طولانی مصمم است که در این زمینه‌ها پرورش استعداد داشته باشد و بتواند اساتید و منتورهای خوبی پرورش دهد.»
قائم‌مقام ریاست دانشگاه آزاد در واحد علوم‌وتحقیقات در ادامه درخصوص حمایت‌های مالی توضیح داد: «بهترین اقدام‌مان این است که بتوانیم در سراهای نوآوری، استارتاپ‌های مرتبط با فناوری‌های ربوکاپ، رباتیک و هوش مصنوعی ایجاد کنیم. تصمیم داریم تا از تیم‌هایی که امسال رقابت کردند تعدادی استارتاپ ایجاد کنیم و در مرکز رشد و سرای نوآوری استقرار دهیم.» او با تاکید بر اینکه این اقدام در واحد علوم‌وتحقیقات ایجاد خواهد شد، بیان کرد: «چنین اراده‌ای حتما در دانشگاه آزاد از طریق باشگاه پژوهشگران جوان خواهد بود. چون این باشگاه در این دو سال اخیر پرتحرک‌تر از گذشته فعالیت داشته است و این موضوع را می‌توان به‌وضوح دید. باشگاه پژوهشگران جوان بسیاری از استارتاپ‌ها و استعدادهایی که در این مسابقات حضور دارند را تحت حمایت خود قرار می‌دهد.»
صباغ‌زاده در ادامه درخصوص انواع حمایت‌ها خاطرنشان کرد: «تیم‌هایی که در سراهای نوآوری مستقر میشوند تحت حمایت‌های مالی قرار خواهند گرفت. مدال یا جایزه «ویژه موسی‌خانی» که طراحی شده نیز نوعی حمایت مالی است که از سال آینده انجام می‌شود که براساس آن 3 نفر برگزیده در مقطع لیسانس، فوق لیسانس و دکتری بورسیه میشوند. یکی دیگر از حمایت‌های مالی ما در ارتباط با صنعت خواهد بود. این اقدام از طریق ارتباطاتی که داریم ازجمله نمایشگاه صدرا اتفاق خواهد افتاد و می‌توانیم این تیم‌ها را وارد پروژه‌های ارتباط با صنعت کنیم.» قائم‌مقام ریاست دانشگاه آزاد در واحد علوم‌وتحقیقات در خصوص پرورش نیروهای متخصص در این حوزه دانشگاه‌ها نیز توضیح داد: «این اقدام باید در دانشگاه‌ها انجام شود و به‌عنوان وظیفه بر دوش ماست. اگر بخواهیم این مسابقات یک دستاورد فوری، سریع و درخور داشته باشد، قطعا باید این حمایت‌ها انجام شود. اینکه حمایت‌ها به چه شکلی انجام شود موضوعی بود که سال گذشته روی آن برنامه‌ریزی کردیم و امسال برنامه‌ریزی جدی‌تری خواهیم داشت که این افراد را تحت پوشش و حمایت قرار دهیم.» صباغ‌زاده در پایان تصریح کرد: «در حوزه رباتیک کارهای زیادی در حوزه کیفیت انجام دادیم. این ربات‌ها هم سال گذشته و هم امسال تنوع خوبی داشتند و از نظر کیفیت نیز در شرایط بهتری بودند. مثلا خودروی خوران یا ربات پرنده کیفیت بهتری نسبت به سال گذشته داشتند.»
