ندا اظهری، مترجم: گزارش‌هایی که در سال‌های اخیر منتشر شده حکایت از آن دارد که چین از نا‌سامانی‌های اقتصادی رنج می‌برد. اگرچه چین یک سال دیگر از مشکلات اقتصادی را در سال 2023 پشت سر گذاشت، اما چشم‌انداز آن روشن‌تر از آن چیزی است که به نظر می‌رسد. تا زمانی که پکن به تشدید محرک‌های مالی گرایش نشان دهد، همچنان می‌تواند در مسیر رسیدن به هدف رشد تولید ناخالص داخلی سالانه 5 درصدی خود حرکت کند. از این رو، دولت چین در نظر دارد با توجه به موقعیت فعلی اقتصادی، در سال 2024 رکورد اقتصادی یک دهه گذشته خود را معکوس کند و رشد قدرتمندانه خود را برای سال‌های آینده حفظ کند. چین در سال 2023، حدود 82.5 درصد از رشد تولید ناخالص داخلی خود را هزینه کرد اما از آنجایی که بعید به نظر می‌رسد این شتاب باقی بماند و رشد‌ خالص صادرات چین نیز در حال حاضر رو به کاهش است، پکن باید سرمایه‌گذاری زیرساختی خود را تا بیش از 10 درصد افزایش دهد.

رشد 40 درصدی روی سرمایه‌گذاری انرژی‌های پاک
به گزارش carbonbrief، انرژی‌های پاک در سال 2023 با احتساب کل رشد سرمایه‌گذاری، بالغ بر یک هزار و 600 میلیارد دلار به اقتصاد چین تزریق کرد که نسبت به سال 2022 حدود 30 درصد افزایش داشت و در مقایسه با سایر بخش‌ها، سهم بیشتر از رشد اقتصادی را از آن خود کرد. حوزه‌های مختلف فناورانه مرتبط با تولید انرژی پاک، فناوری‌هایی چون خورشیدی، برق، وسایل نقلیه الکتریکی و باتری‌ها را در برمی‌گیرد که بیشترین تمرکز اصلی سرمایه‌گذاری چین را روی انرژی‌های پاک در سال 2023 تشکیل می‌دادند. به طورکلی، بخش انرژی‌های پاک، فناوری‌هایی چون انرژی‌های تجدیدپذیر، انرژی هسته‌ای، شبکه‌های برق، ذخیره انرژی، خودروهای برقی و راه‌آهن را شامل می‌شود. این فناوری‌ها و زیرساخت‌ها از جمله الزامات برای کربن‌زدایی از محصولات چین و استفاده از انرژی است. سرمایه‌گذاری روی انرژی‌های پاک چین نسبت به سال قبل از آن رشد 40 درصدی داشته و به 890 میلیارد دلار رسید که این رشد کل رشد سرمایه‌گذاری در سراسر اقتصاد چین در سال 2023 را شامل می‌شود. درمجموع، انرژی پاک 13 درصد از حجم عظیم سرمایه‌گذاری در دارایی‌های ثابت چین در سال 2023 را تشکیل می‌دهد که نسبت به سال 2022 رشد 9 درصدی را نشان می‌دهد. سرمایه‌گذاری 890 میلیارد دلاری چین در بخش‌های انرژی پاک تقریبا به اندازه کل سرمایه‌گذاری‌های جهانی در تأمین سوخت فسیلی در سال 2023 است که مشابه تولید ناخالص داخلی سوئیس یا ترکیه است. طبق این آمار، بخش‌های انرژی پاک بزرگ‌ترین محرک رشد اقتصادی چین بودند و 40 درصد از رشد تولید ناخالص داخلی در سال 2023 را به خود اختصاص دادند. بدون رشد اقتصادی حاصل از بخش‌های انرژی پاک، تولید ناخالص داخلی چین از هدف دولت مبنی بر رسیدن به رشد 5 درصدی دور خواهد شد و به جای تحقق رشد 5.2 درصدی، تنها رشد 3 درصدی را تجربه خواهد کرد. افزایش سرمایه‌گذاری در انرژی‌های پاک درحالی رخ می‌دهد که بخش املاک و مستغلات چین برای دومین سال متوالی کاهش یافته است. این تغییر، صنعت انرژی پاک را نه‌تنها به عنوان بخش مهمی ‌از تلاش‌های انرژی و آب‌وهوای چین، بلکه در سیاست اقتصادی و صنعتی گسترده‌تر این کشور قرار می‌دهد.

تا 2 سال آینده 50 درصد خودروها در چین برقی می‌شوند
به گزارش carbonbrief، تولید خودروهای برقی چین در سال 2023 با 36 درصد رشد سالانه به 9 میلیون و 600 هزار دستگاه رسید که 32 درصد از کل خودروهای تولید شده در این کشور را شامل می‌شود. یارانه خرید خودروهای برقی که از سوی دولت اعمال شد، به مدت 13 سال توانست بازار این خودروها را رونق دهد. بازار خودروهای برقی چین بسیار رقابتی است و حداقل 94 برند بیش از 300 مدل ارائه می‌دهند. سرمایه‌گذاری در تولید خودروهای برقی در چین در سال 2021 حدود 97 میلیارد و 500 میلیون دلار گزارش شد. این رقم سرمایه‌گذاری در سال 2023 به بیش از 167 میلیارد دلار رسید. تولید این قبیل خودروها تا حدی رشد خواهد کرد که طبق پیش‌بینی‌های صورت‌گرفته، تا سال 2026 بیش از 50 درصد از کل خودروهای سواری در چین برقی خواهند شد؛ این درحالی است که شمار خودروهای برقی سواری در آمریکا به یک‌چهارم این رقم می‌رسد. اصلی‌ترین فناوری به‌کاررفته در این خودروها، استفاده از سلول سوختی برای تولید برق موردنیاز جهت حرکت خودروست. انرژی شیمیایی این سلول سوختی به‌طور مستقیم به انرژی برق تبدیل می‌شود.

سرمایه‌گذاری 195 میلیارد دلاری در زیرساخت‌های انرژی پاک
جدیدترین تجزیه و تحلیل‌ها، انرژی‌هایی چون انرژی خورشیدی، خودروهای برقی، بهره‌وری انرژی، راه‌آهن، ذخیره انرژی، شبکه‌های برقی و بادی، انرژی هسته‌ای و برق آبی را در دسته وسیعی از انرژی‌های پاک بررسی می‌کند. تحلیل‌ها نشان می‌دهد که سرمایه‌گذاری در تولید برق پاک و ظرفیت ذخیره‌سازی انرژی در سال 2023 به حدود 237 میلیارد دلار رسید که نسبت به سال قبل با رشد 48 درصدی همراه بود درحالی‌که سرمایه‌گذاری در ظرفیت تولید انرژی خورشیدی، خودروهای برقی و باتری‌ها به 349 میلیارد دلار و رشد بیش از 60 درصدی رسیده است. سرمایه‌گذاری در زیرساخت‌های انرژی پاک به 195 میلیارد دلار رسید که 9 درصد آن سهم شبکه‌ها، نقاط شارژ خودروهای برقی و راه‌آهن شد. سرمایه‌گذاری در بهره‌وری انرژی نیز با رشد بیش از 15 درصدی به حدود 83 میلیارد و 540 میلیون دلار رسید. در عین حال، تجزیه و تحلیل‌ها نشان می‌دهد که ارزش تولید کالاها و خدمات در بخش‌های فناوری پاک به 710 میلیارد دلار افزایش یافت که در مقایسه با سال گذشته رشد 26 درصدی را نشان می‌دهد.

تسریع ذخیره‌سازی برق و هیدروژن برای تامین نیاز به برق
چین به‌سرعت در حال افزایش ظرفیت ذخیره‌سازی برق است و پتانسیل این را دارد که اتکای چین را به نیروگاه‌های زغال‌سنگ و گاز به میزان قابل‌توجهی کاهش دهد تا به اوج تقاضای برق پاسخ دهد. ساخت ظرفیت ذخیره‌سازی آب پمپاژ‌شده در سال گذشته به طور چشمگیری افزایش داشته و ظرفیت در دست ساخت به 167 گیگاوات رسیده است که نسبت به سال قبل 120 گیگاوات رشد نشان می‌دهد. ساخت ظرفیت ذخیره‌سازی آب پمپاژشده در سال 2023 بالغ بر 42 میلیارد دلار برآورد شده است. همچنین ساخت ظرفیت تولید باتری‌های جدید از دیگر محرک‌های اصلی سرمایه‌گذاری عنوان شده است. یکی از فناوری‌هایی که در این راستا مورد استفاده قرار می‌گیرد، الکترولیزهاست که در تولید هیدروژن سبز به کار می‌رود و سرمایه‌گذاری روی الکترولیزها در سال 2023 تقریبا دوبرابر شد و به حدود 12 میلیارد و 536 میلیون دلار برآورد شد. سرمایه‌گذاری در فناوری‌های جدید ذخیره‌سازی انرژی بیشتر روی باتری‌ها صورت می‌گیرد که در سال 2023 بیش از دوبرابر شد و به 10 میلیارد و 447 میلیون دلار رسید. صنعت انرژی هیدروژنی در سال 2023 نوآوری‌های فناوری را آغاز خواهد کرد. الکترولایزرهای قلیایی با خروجی بیش از 1000 متر مکعب استاندارد در ساعت و الکترولایزرهای غشایی مبادله پروتون در سطح مگاوات به جریان اصلی تبدیل و الکترولایزرهای مستقل اکسید جامد در سطح کیلووات وارد بازار خواهند شد. به دلیل کاهش هزینه‌ها و تقاضای تولید هیدروژن، فناوری اصلی در ذخیره‌سازی و حمل‌ونقل در مقیاس بزرگ مانند شبکه‌های خط لوله و هیدروژن مایع، پیشرفت‌ها را تسریع می‌کنند و ساخت خطوط لوله هیدروژن خالص سرعت می‌گیرد.
بهبود راندمان سلول‌های خورشیدی؛ راهکار کاهش هزینه برق
انرژی خورشیدی را به جرأت می‌توان بزرگ‌ترین عامل محرک رشد اقتصاد فناوری پاک در چین در سال 2023 دانست. رشد این حوزه از فناوری به ارزش کلی 139 میلیارد دلاری در بخش کالا و خدمات جدید به ثبت رسید؛ چرا که ارزش آن از 209 میلیارد دلار در سال 2022 در مقایسه با افزایش 349 میلیارد دلاری در سال 2023 تا 63 درصد نسبت به سال قبل رشد کرده است. درحالی‌که چین سال‌ها بر تولید و نصب پنل‌های خورشیدی تسلط داشت، رشد این صنعت در سال 2023 بی‌سابقه بوده است. طبق قانون وضع‌شده در چین در بهار 2023، حدود 15 استان، توسعه صنعت خورشیدی را در اولویت خود قرار دادند. رشد تأسیسات خورشیدی چین به گونه‌ای است که 200 گیگاوات در کل کشور در سال 2023 اضافه شد که بیش از دو برابر رکورد 87 گیگاوات ثبت شده در سال 2022 بوده است. به گزارش globaltimes، بخش بزرگی از ظرفیت انرژی خورشیدی نصب‌شده در چین به شکل نیروگاه‌های سلول‌های فتوولتائیک (PV) در غرب این کشور است که منابع خورشیدی فراوانی را در اختیار دارد. شرکت LONGi که غول انرژی خورشیدی در چین شناخته می‌شود، رکورد جهانی 33.9 درصدی را برای بازده سلول‌های خورشیدی کریستالی سیلیکون- پروسکایت به ثبت رسانده است که نشان می‌دهد چین بار دیگر به دلیل سبز بودن در زمینه سلول‌های خورشیدی در جهان پیشتاز است. دبیرکل انجمن صنعت فتوولتائیک چین معتقد است از آنجایی که کاهش هزینه و راندمان بالا، هسته اصلی توسعه صنعت PV است، بهبود مستمر راندمان تبدیل سلول‌های خورشیدی یکی از ابتکارات مؤثر برای کاهش هزینه برق در این کشور است.

رشد 22 درصدی در خطوط ریلی
وزارت حمل‌ونقل چین گزارش داده است که سرمایه‌گذاری در ساخت راه‌آهن از ژانویه تا نوامبر 2023 تا هفت درصد رشد داشته است که به معنای سرمایه‌گذاری 111 میلیارد دلاری در کل سال بوده است که بخش اعظم این سرمایه‌گذاری را حمل‌ونقل باری و مسافری به خود اختصاص داد و سرمایه‌گذاری در جاده‌ها نیز کاهش داشت. به طورکلی، سرمایه‌گذاری در راه‌آهن به طورکلی 22 درصد رشد داشته است. یکی از اهداف این سرمایه‌گذاری، توسعه ریل‌های پرسرعت است. از نمونه این خطوط پرسرعت ریلی، «شانگهای ماگلو»، اولین خط شناور مغناطیسی تجاری پرسرعت در جهان است که قطارهای آن روی ریل‌هایی غیرمعمول حرکت می‌کنند که حداکثر سرعت آن به 430 کیلومتر در ساعت می‌رسد. در نوامبر 2020، ریل‌های راه آهن پرسرعت چین برای نخستین بار به راه‌آهن سریع‌السیر اندونزی صادر شد. تا پایان سال 2022، مسافت پیموده‌شده راه‌آهن‌های سریع‌السیر چین از 42000 کیلومتر فراتر رفت. در سال‌های گذشته، تولیدکنندگان خطوط ریلی در چین به بهینه‌سازی و ارتقای فناوری‌های تولید ریل مانند کربن‌زدایی از ریل، پالایش، تصفیه و عیب‌یابی از خطوط ریلی پرداخته‌اند.

توربین‌های بادی شناور برای استفاده حداکثری از انرژی باد
به گزارش carbonbrief، چین طی 11 ماه نخست 2023 حدود 41 گیگاوات ظرفیت برق بادی نصب کرده است که افزایش 84 درصدی را نسبت به سال گذشته نشان می‌دهد. دولت چین با حمایت از سیاست‌هایی مانند جایگزینی توربین‌های کوچک تر و قدیمی‌تر با توربین‌های بزرگ‌تر در نظر دارد استفاده از انرژی‌های بادی را افزایش دهد. پیشرفت در ساخت نیروگاه بادی فراساحلی در سال 2023 به‌کندی آغاز شد اما انتظار می‌رود در سال 2024 تحویل پروژه‌های مشابه سرعت بیشتری به خود بگیرد. از سال 2021، پروژه‌های جدید بادی در چین دیگر از دولت مرکزی یارانه دریافت نمی‌کند. به‌رغم پیشرفت‌های فناورانه‌ای که هزینه‌ها را کاهش می‌دهد، افزایش قیمت مواد خام منجر به سود کمتر در مقایسه با صنعت خورشیدی شده است که منجر به کاهش سرمایه‌گذاری‌های کلی در انرژی باد نسبت به انرژی خورشیدی می‌شود. توربین‌های بادی شناور که در آب‌های عمیق تر قرار می‌گیرند، باعث قوی‌تر و ثابت‌تر شدن سرعت باد می‌شود که درنهایت به افزایش تولید انرژی در مقایسه با توربین‌های بادی زمینی منجر می‌شود.

سومین تولیدکننده برق دنیا از انرژی هسته‌ای
چین یکی از بزرگ‌ترین تولیدکنندگان انرژی هسته‌ای در دنیاست و از نظر ظرفیت نصب نیروگاه‌های هسته‌ای و برق تولیدشده حاصل از آن رده سوم دنیا را از آن خود کرده است به طوری که یک‌دهم انرژی هسته‌ای تولیدشده را بر عهده دارد. در سال 2023، حدود 10 واحد انرژی هسته‌ای در چین تصویب شد که از نرخ پیش بینی 6 تا 8 واحد در سال که در 2020 تعیین شده بود هم فراتر رفت. در حال حاضر 77 واحد نیروگاه هسته‌ای در چین فعال یا در حال ساخت هستند که دومین واحد بزرگ در جهان به شمار می‌رود. کل سرمایه‌گذاری سالانه در سال 2023 روی این حوزه 12 میلیارد و 119 میلیون دلار برآورد شد که 45 درصد افزایش نسبت به سال قبل نشان می‌دهد. برخی استان‌ها بیشترین تمرکز فعالیت در زمینه انرژی هسته‌ای را دارند به‌طوری که تنها سه استان، حدود 20 درصد برق موردنیاز خود را از انرژی هسته‌ای تأمین می‌کنند و به عنوان بخشی از تلاش‌های خود برای کاهش انتشار گازهای گلخانه‌ای از تولید برق به گسترش این فناوری ادامه می‌دهند.