زهرا رمضانی، خبرنگار گروه دانشگاه: پنجمین دوره جشنواره ملی جهادگران که 7 هزار اثر از سوی 3 هزار و 250 شرکت‌کننده در آن در حوزه‌های مختلف ادبی، هنری و تخصصی برگزار شده بود، روز گذشته با معرفی برگزیده‌ها با حضور غلامرضا سلیمانی، رئیس سازمان بسیج مستضعفین کشور و هادی قاسمی، رئیس سازمان بسیج دانشجویی به کار خود پایان داد؛ البته جمعی از فعالان و مسئولان گروه‌های جهادی هم دیداری با رئیس‌جمهوری داشتند. یکی از بخش‌های مهم این جشنواره را باید نمایشگاه دستاوردهای گروه‌های برتر دانست، نمایشگاهی که طی روزهای 13 و 14 بهمن ماه در مرکز رویداد شهید فخری‌زاده مجتمع فرهنگی دانشجویی 13 آبان ماه برپا شد تا از این طریق برترین‌ها به ارائه دستاوردهای خود بپردازند. در این میان گروه‌های جهادی در شش عرصه استانی، پیشرفت منطقه‌ای، تشکیلات جهادی پایدار، حل مساله، ظرفیت مردمی و گسترش گفتمانی مورد ارزیابی قرار گرفتند تا از این طریق نفرات اول تا سوم هر کدام از این حوزه‌ها مشخص شوند. گروه‌هایی که برخی از آنها دانشگاهی بوده و برخی دیگر به صورت مردمی، فعالیت‌هایی را دنبال می‌کنند. اما نخ تسبیح میان آنها، ورود جهادگونه به عرصه‌های مختلف بهداشتی، درمانی، آموزشی، فرهنگی و... است. گروه‌هایی که حالا شکل و شمایل آنها متفاوت شده و هدف‌گذاری جدی‌تری برای فعالیت‌هایشان دارند. مولفه دیگر جهادی‌های امروز را باید پیگیری مستمر برای تغییر وضعیت مناطق تحت‌پوشش‌شان دانست، اتفاقی که باعث شده تا حضور جهادی‌ها در مناطق محروم، با همراهی بیشتر مردم همراه شود. در این گزارش به سراغ نفرات اول پنج عرصه مختلف رفتیم و از آنها درباره حیطه فعالیت‌شان پرسیدیم که در ادامه می‌خوانید.
مسئول گروه جهادی انصارالزهرا (س) دانشگاه فرهنگیان استان سمنان:
4 طرح مختلف برای هویت‌بخشی به دانش‌آموزان منطقه میرمحمدخانی استان اجرا کردیم
فاطمه ربیعی، مسئول گروه جهادی انصار الزهرا(س) دانشگاه فرهنگیان استان سمنان که در بخش استانی برگزیده این دوره از جشنواره شده، با بیان اینکه فعالیت‌هایمان را در منطقه‌ای به نام میرمحمدخانی استان معطوف کرده‌ایم، گفت: «عرصه فعالیتی ما آموزشی، تربیتی و اجتماعی است. با توجه به اینکه دانشگاه ما 430 دانشجو در دو رشته آموزش ابتدایی و زبان انگلیسی دارد، عمده دانشجویان هم در رشته آموزش ابتدایی هستند. درواقع اصلی‌ترین مخاطب‌مان دانش‌آموزان هستند.»
او ادامه داد: «تلاش می‌کنیم روی قشر دانش‌آموزی اثرگذار باشیم. از سوی دیگر از آنجایی که جمعیت قابل‌توجهی از ساکنان منطقه میرمحمدخانی، بومی نیستند روی تقویت هویت محله و منطقه‌ای دانش‌آموزان کار می‌کنیم تا آنها خودشان برای حل مسائل محله‌شان پیشگام شوند. برای رسیدن به این هدف هم طرح‌هایی را در نظر گرفته‌ایم.»
مسئول گروه جهادی انصارالزهرا (س) دانشگاه فرهنگیان استان سمنان در همین زمینه افزود: «اولین طرح‌مان «بازوی معلم» است که در آن مربی جهادی‌مان با معلم مدارس این محله ارتباط گرفته و نسبت به مسائل دانش‌آموزان و استعدادهایی که دارند، به یک فهم مشترکی می‌رسند و چون تراکم در این کلاس‌ها، بسیار بالاست و معلم عملا فرصت رسیدگی به همه دانش‌آموزان را ندارد در این طرح، مربی جهادی نقش بازوی معلم را در حوزه‌های مختلف برعهده می‌گیرد.»
او افزود: «طرح دیگرمان پویش «قهرمان کیه؟» است که براساس آن در مناسبت‌های مختلف به معرفی الگوهای ملی و مذهبی می‌پردازیم. در آن تلاش می‌کنیم تا با نوآوری و شیوه‌های خلاقانه الگوها را به دانش‌آموزان معرفی کنیم. البته زمانی که این پویش را با دانشگاه فرهنگیان دیگر استان‌ها مطرح کردیم، آنها از آن استقبال کردند به‌طوری که امروز دانشگاه فرهنگیان البرز نیز همین پویش را اجرا کرده است. طرح دیگرمان نیز «اتوبوس سیار» است که در هر مناسبتی، محتوای مختصی را تولید می‌کند. به‌طور مثال در دهه فجر «اتوبوس دستاوردهای انقلاب اسلامی» را خواهیم داشت.»
ربیعی گفت: «طرح دیگر «همکلاسی قهرمان من» است که در سطح مدارس، قهرمانان دانش‌آموزی را معرفی خواهیم کرد تا هم هویت‌بخشی به آن دانش‌آموز را داشته و هم به‌نوعی ایجاد رغبت برای دانش‌آموزان را محقق کنیم. موضوع بعدی هم «سفیران مقاومت» است که امروز کارگاه‌های ادبیات مقاومت را برای دانشجویان برگزار کردیم تا به‌عنوان راوی وارد مدارس منطقه مدنظر شده و به شناسایی استعدادهای مرتبط با این حوزه بپردازند تا بعد از ظرفیت خود آنها استفاده کنند.»
مسئول گروه جهادی انصار الزهرا (س) دانشگاه فرهنگیان استان سمنان افزود: «طرح‌ریزی‌های این برنامه‌ها را از مردادماه سال جاری آغاز ولی بهصورت متمرکز سه ماه است که در منطقه همه آنها را اجرایی کرده‌ایم. تا امروز هزار و 700 نفر از دانش‌آموزان سه محله این منطقه از مدارس ابتدایی تا دبیرستان را شامل شده است. البته در حال ارتباط‌گیری با دانشگاه‌های دیگر استان هستیم تا آنها هم پای کار بیایند. نکته‌ای که باید بگویم اینکه، 118 نفر عضو این گروه جهادی هستند. البته 43 نفر عضو فعال داریم و مابقی بنا به دوره‌هایی که برگزار می‌شوند، حضور پیدا می‌کنند.»
مسئول گروه جهادی تولی استان گلستان:
به‌دنبال احیای سنت همسایگی در منطقه گنبد هستیم
حسین رجبی، مسئول گروه جهادی تولی استان گلستان و برگزیده بخش ظرفیت مردمی گفت: «این گروه از سال 98 شکل گرفته و کادر فعال آن هم نزدیک به 15 نفر هستند. ما در این دوره از جشنواره برای طرح قاصدک که به‌منظور مقابله با شکاف‌های اجتماعی است، برگزیده شدیم. نکته قابل توجه اینکه در‌حال‌حاضر این گروه بهصورت مستقل فعالیت می‌کند و اعضای ادوار بسیج دانشجویی دانشگاه‌های مختلف استان در آن فعال هستند.» او افزود: «در این طرح با استفاده از احیای سنت نذری و محبت کردن همسایگان به یکدیگر شبکه چهره به چهره محلات را شکل می‌دهد. همچنین در فاز دوم این افراد را آماده کشنگری در سطح ماموریت‌های فرهنگی و اجتماعی محلات خواهد کرد. در‌نهایت هم هر کدام از آنها در سطح شهر منطقه‌بندی شده و برخی اقدامات را بهصورت مشترک دنبال می‌کنند، البته ما بهصورت متمرکز در منطقه شهرستان گنبد فعالیت می‌کنیم.» مسئول گروه جهادی تولی استان گلستان بیان داشت: «در گذشته همسایه‌ها نقش پررنگی را در حل نیازهای یکدیگر ایفا می‌کردند و روابط همسایگی جا افتاده‌تر بود اما در زندگی مدرنیته این ارتباطات کم شده و حتی برخی قشربندی‌ها هم ایجاد شده است. از این رو در طرح‌مان تلاش می‌کنیم با قالب نزدیک به مراسم آیینی و اصیل دوباره این ارتباطات را احیا کنیم. در فاز اول این طرح در مناسبت‌های مختلف برخی افراد متعهد می‌شوند تا به همسایگان خود احسان کنند در فاز دوم که یک سالی طول می‌کشد و عملا این ارتباط تا حدی ایجاد شده، به تعریف کارهای اجتماعی مشترک میان این افراد می‌پردازیم.» رجبی گفت: «از آنجایی که در گنبد تنوع قومیتی و مذهبی زیاد است، اجرای این طرح اهمیت بیشتری داشته است. یک‌سال‌و‌نیم است که از شروع این طرح می‌گذرد و در ابتدا با 70 خانواده طرح را شروع و با هزار و 100 همسایه در ارتباط بودیم و امروز 400 خانواده و 5 هزار همسایه جزء مخاطبان طرح محسوب می‌شوند.»
دبیر گروه جهادی کاما:
فضای کار اشتراکی برای مادران– فرزندان را در مساجد پایتخت شکل دادیم
محبوبه سعیدی، دبیر گروه جهادی کاما که رتبه اول بخش گسترش گفتمان را کسب کرده است، گفت: «این گروه به صورت مردمی است و به هیچ دانشگاهی وابسته نیست. این گروه به همت جمعی از مادران جهادی که علاقه‌مند بودند در عرصه کنشگری مادران فعال باشند، شکل گرفته و عملا در چند مسجد، حسینیه و دارالقرآن کانون مادر- کودک را تاسیس کرده‌ایم.» او با بیان اینکه این گروه فرصتی برای مادران است که بتواند برخی فعالیت‌ها مانند سیر مطالعاتی، کارهای پژوهشی خود را با حضور در مسجد انجام داده یا در دوره‌های مهارت‌افزایی شرکت کنند، افزود: «به‌دلیل اینکه این گروه در مساجد مستقر، فرزندان مادران هم با برخی از مربیان متخصص بازی کرده و آموزش‌های لازم را می‌بینند. نکته دیگر اینکه چون مادران در مسجد و حسینیه حضور پیدا می‌کنند، عملا فضای فرهنگی و معنوی آنجا بر تربیت کودک‌شان هم اثرگذار خواهد بود. نکته دیگر اینکه امروز بسیاری از کودکان در خانه‌هایشان به دلیل تک‌فرزند بودن، همبازی ندارند ولی وقتی در فضای مسجد قرار می‌گیرند، فضا برای بازی آنها هم فراهم می‌شود.»
سعیدی با تاکید بر اینکه به اضطراب جدایی فرزند از مادر توجه جدی می‌کنیم، اظهار داشت: «به همین دلیل مادران باید در کنار فرزندان‌شان حضور داشته باشند و عملا شرایط برای اینکه کودک هر زمانی که می‌خواهد از حضور مادرش استفاده کند، فراهم است.» دبیر گروه جهادی کاما افزود: «این گروه جهادی 24 نفر عضو دارد و 2 هزار و 700 خانواده مخاطب هدف‌مان است. ما امروز 15 شعبه فعال در تهران داریم و چند شعبه هم در اصفهان، قم و البرز هم داریم. ما فضای کار اشتراکی‌مان برای مادر و کودک است. البته فضای اشتراکی صرفا بحث کسب‌وکار و درآمدزایی برای مادران نیست، بلکه هر فعالیتی که مادر برای رشد خودش تعریف می‌کند را شامل می‌شود. در مقابل برای فرزندان هم به صورت همزمان مربی در نظر می‌گیریم. موضع دیگر اینکه با توجه به نیازسنجی که از مادران در شعبه صورت می‌گیرد، برخی کلاس‌های آموزشی، کارگاه‌های روانشناسی و حتی کلاس‌های ورزشی در‌نظر می‌گیریم تا بتوانند علاوه‌بر انجام فعالیت‌های خودشان، در برخی از کلاس‌ها هم شرکت کنند.»
مسئول گروه جهادی منتظران آفتاب دانشگاه علوم پزشکی کاشان:
هدف‌گذاری‌مان افزایش نرخ فرزندآوری در منطقه کاشان است
سید‌متین آقامیری، مسئول گروه جهادی منتظران آفتاب دانشگاه علوم پزشکی کاشان و برگزیده بخش حل مساله جشنواره گفت: «این گروه جهادی 15 سال پیش در این دانشگاه شکل گرفته و در زمینه‌های مختلف بهداشت و درمان، فرهنگسازی، آموزش و مطالبه‌گری فعالیت می‌کند. در‌حال‌حاضر 100 نفر عضو فعال داریم اما دامنه 400 نفری از دانشجویان را هم داریم که بنا به برنامه‌های مختلف در فعالیت‌ها شرکت می‌کنند.»
او افزود: «نزدیک به پنج ماه پیش طرحی عملیاتی با توجه به چالش‌های کشور به‌ویژه در بحث ایران جوان و نرخ پایین فرزندآوری داشتیم؛ چراکه عملا تا 25 سال آینده هم جمعیت کشور پیر شده و هم کاهش پیدا می‌کند و به همین دلیل برای ایران قوی به این نتیجه رسیدیم که در حوزه عملیات جهادی یک طرحی داشته باشیم.» او ادامه داد: «مساله ایران جوان، مساله‌ای است که از یک بعد نمی‌توان آن را دید و باید ابعاد مختلف آن را مدنظر قرار می‌دادیم. از این رو کارگاه‌های مختلف را در حوزه بهداشت و درمان، فرهنگسازی، مطالبه‌گری، آموزش و رسانه تشکیل داده تا هر کدام بتوانند متدهای مختلف را بررسی و کالک عملیاتی را تهیه کنند. همزمان ارتباط‌مان را با معاونت بهداشت هم افزایش پیدا کرد و امروز ماهانه جلسه کمیته جوانی شهرستان را برگزار می‌کنیم. از آنها خواستیم یک منطقه که کمترین نرخ باروری و بیشترین نرخ جوانی را دارد، معرفی کنند و آنها هم این کار را کردند و امروز طرح‌هایمان را در این منطقه انجام می‌دهیم.»
مسئول گروه جهادی منتظران آفتاب دانشگاه علوم پزشکی کاشان تصریح کرد: «با توجه به هدف‌گذاری‌مان که همان رشد جمعیت و ترغیب خانواده‌ها به فرزندآوری است، در ابتدا غربالگری منزل به منزل را انجام دادیم و در ابتدا با معتمدان محله ارتباط می‌گرفتیم تا بتوانیم ورود جدی برای ترغیب خانواده‌ها به فرزندآوری داشته باشیم. یکی از فعالیت‌هایمان در این راستا هم انجام چکاپ‌های عمومی سلامت با تمرکز روی زنان این منطقه بود.»
آقامیری گفت: «خوشبختانه همدلی میان مردم این منطقه و گروه جهادی شکل گرفت و بعد از شناسایی مشکلات خانواده‌ها در این زمینه، اقدامات لازم برای حل آنها را انجام دادیم. به‌طور مثال اگر کارشناس فرهنگی ما متوجه می‌شد مشکل خانواده‌ای مالی است، این خانواده را به خیران منطقه مرتبط می‌کردیم یا اگر بحث بیماری بود، با توجه به حضور متخصصان در منطقه، کارهای درمانی آنها را دنبال می‌کردیم. امروز خوشبختانه ارتباط خوبی شکل گرفته و قطعا این طرح‌مان ادامه‌دار است و صحبت‌هایی هم در این زمینه شده و ارتباط بین گروه‌های جهادی هم در منطقه شکل گرفته است.»
مسئول گروه جهادی حضرت زینب (س) دانشگاه آزاد شوشتر:
با برگزاری دوره‌های مختلف 130 زن کارآفرین در منطقه تربیت کردیم
زهرا زمانی، مسئول گروه جهادی حضرت زینب (س) دانشگاه آزاد شوشتر و برگزیده بخش پیشرفت منطقه‌ای، گفت: «این گروه جهادی در سال 98 تاسیس و از همان زمان نیز بهصورت متمرکز فعالیت‌مان را در یکی از مناطق محروم شهرستان آغاز و 230 خانوار را تحت پوشش دادیم. البته باید این را بگویم که تعداد افراد جهادی‌مان بهصورت متغییر است اما بهصورت تقریبی 70 نفر دانشجو و 30 نفر دیگر از هم بانوان همین منطقه است.» او با بیان اینکه منطقه تحت پوشش فعالیت‌مان منطقه حاشیه شهر خانه‌سازی این شهرستان است، گفت: «این منطقه امسال به‌عنوان منطقه تحت کرامت معرفی شده است. عرصه‌های فعالیتی‌مان هم آموزشی، مشاوره و روانشناسی، جهاد تبیین و تحکیم خانواده و فرهنگی و هنری است و تمرکز اصلی گروه هم در حوزه تعلیم و تربیتی دینی دانش‌آموزان و کارآفرینی برای زنان گذاشته‌ایم. تعداد نفرات این منطقه هم هفت هزار و 21 نفر هستند. مشکل اصلی این منطقه بحث کار است، به‌طوری که شغل مردان این منطقه کارگر فصلی است و به همین دلیل 60 درصد آنها عمدتا بیکار هستند. در برخی از خانواده‌ها هم زنان سرپرست خانوار هستند این مساله باعث شده تا چالش‌هایی مانند دزدی، بیکاری، بزهکاری، زنان سرپرست و کودکان کار به‌عنوان مشکلات این منطقه محسوب شود.» مسئول گروه جهادی حضرت زینب (س) دانشگاه آزاد شوشتر بیان داشت: «بخشی از تمرکزمان را نیز برای حل مشکلات دانش‌آموزان منطقه گذاشتیم. به‌طور خاص ما بحث کارآفرینی برای کودکان خاص یعنی آنهایی که پدر و مادر نداشته و سرپرست‌شان مادربزرگ‌شان است را برگزار می‌کنیم. همچنین برای اینکه مشاغل خیابانی را جمع‌آوری کنیم کلاس کارآفرینی را برای این قبیل کودکان برگزار کردیم.»
زمانی تصریح کرد: «همچنین ما کلاس‌های عروسک‌سازی را نیز برگزار کردیم و امروز کودکان کار، خودشان در حوزه ساخت و فروش عروسک‌ها ورود کرده‌اند. یکی دیگر از کارهایمان که مختص زنان سرپرست خانوار بوده برگزاری کلاس‌های کارآفرینی است، خوشبختانه توانستیم برای آنها اشتغال‌آفرینی کرده و با برپایی میزهای فروش بهصورت هفتگی در همان منطقه، امکان فروش محصولات‌شان را فراهم کنیم.» او خاطرنشان کرد: «همچنین ما کلاس‌های رفع مسائل درسی را برای دانش‌آموزان داریم و هر هفته برگزار می‌کنیم. همچنین دوره‌های روانشناسی و تربیتی را هم بهصورت هفتگی خواهیم داشت و تعداد زنان کارآفرین ما امروز به 130 نفر رسیده که اتفاق خوبی به شمار می‌رود.»
