مطهره سادات قاسمی، خبرنگار گروه دانشگاه: ولادت حضرت زهرا(س) بهانه خوبی برای تقدیر از زحمات زنان فعال در عرصههای مختلف اجتماعی است. چه آنها که در فضای خانه و کاشانه مشغولند و چه آنهایی که علاوه بر خانه عهدهدار مسئولیتی در عرصههای سیاسی، اجتماعی، علمی و فرهنگی هستند. روز گذشته ویژه برنامهای به مناسبت میلاد با سعادت حضرت زهرا(س) توسط دانشگاه آزاد در واحد تهران شمال با حضور دکتر طهرانچی رئیس دانشگاه آزاد، عاصمه قاسمی مشاور ریاست دانشگاه در امور زنان و خانواده، فاطمه قاسمپور رئیس فراکسیون زنان مجلس شورای اسلامی، جواد محمدی رئیس دانشگاه آزاد استان تهران، سعید ملماسی رئیس دانشگاه آزاد واحد تهران شمال برگزار شد. در این مراسم از طاهره چالدره رئیس واحد گرمسار، فریده دوکانهایفرد رئیس واحد رودهن، فرزانه استوار سرپرست واحد شوش، معصومه مهرابی واحد باغملک، بهناز شهنوازی واحد خاش و بلقیس بیتمشعل واحد سوسنگرد، به عنوان روسای زن در دانشگاه آزاد قدردانی شد. همچنین در این مراسم از خانم معتمدی مادر شهیدان جواد و محمدرضا تیموری و خانم زارعی مادر شهید امیرحسین داداشی تقدیر به عمل آمد. «فرهیختگان» نیز در حاشیه این ویژهبرنامه با چهار تن از روسای واحدهای دانشگاه آزاد درباره چالشهای حضور بانوان در پستهای مدیریتی گفتوگو کرد که در ادامه میخوانید.
جایگاه زن در اسلام را نمیتوان در هیچ تمدن و اندیشهای دیگر پیدا کرد
مراسم میلاد حضرت فاطمه زهرا (س) و گرامیداشت مقام زن و روز مادر در دانشگاه آزاد واحد تهران شمال دیروز با حضور دکتر محمدمهدی طهرانچی، رئیس دانشگاه آزاد اسلامی برگزار شد. دکترطهرانچی در این مراسم با تبریک ولادت حضرت فاطمه (س) و امام خمینی (ره)، یاد و خاطره شهید حاج قاسم سلیمانی را گرامیداشت و گفت: «به دلیل نقشآفرینیهای موثر حاج قاسم در صحنه بینالمللی از سوی غرب بهعنوان فرشته عدالت و انتقام و از سوی ما سردار دلها نام گرفت.» وی به ارائه سخنرانی در زمینه فرد، خانواده و جامعه، مبانی نظام اجتماعی اسلام و تاملاتی در سوره نسا پرداخت و گفت: «در قرآن سورهای به نام رجال نداریم اما سوره نسا داریم. واقعیت این است که هم عرب جاهلی و هم غرب زنان را حقیر و کالا میپنداشتند و برای زنان هویتی قائل نبودند. در دنیای غرب اگر زن زینت باشد گرامی داشته میشود.» دکترطهرانچی با بیان اینکه جایگاه زن در اسلام را نمیتوان در هیچ تمدن و اندیشهای دیگر پیدا کرد، اظهار کرد: «در جایجای کلام حضرت حق سخن از زن، حقوق و جایگاه او است. سوره نسا، سوره زنان است. شاید زیباترین نگاه در روز بزرگداشت مقام زنان، تدبر در این سوره باشد.» وی به طرح موضوع «برابری زن و مرد» از سوی غرب اشاره و تصریح کرد: «متاسفانه آنان به اصول خود نیز پایبند نیستند. زنی در سیاست نماینده کنگره میشود و زنانی در جایگاه علمی، رئیس دانشگاههای برتر میشوند، اما وقتی که پای منافع پیش میآید، آن زن کنگرهای، این زنان دانشگاهی را به محاکمه میکشند! چرا؟ برای اینکه دانشجویان به کشته شدن کودکان و زنان در غزه اعتراض کردند.» رئیس دانشگاه آزاد اسلامی در ادامه به ارائه توضیحاتی درخصوص سوره نسا پرداخت و گفت: «آیه اول این سوره درخصوص ارکان اجتماع و تاکید بر رکن خانواده است. خانوادهمحوریترین عنصر در اجتماع است. خالق ربالعالمین نظام اجتماعی اسلام را بر سه محور فرد، خانواده و جامعه بنا نهاده است. عالم هستی زوج آفریده شده است. جاذبه و دافعه در زوج باعث مودت میشود. محور شکلگیری خانواده، اجتماع و جامعه مودت است. اگر در جامعهای مودت نباشد، آن جامعه شکل نمیگیرد.» دکترطهرانچی با بیان اینکه اسلام همه سنتهای بشری را قبول یا رد نمیکند، گفت: «خداوند علیم و حکیم است. خداوند در آیات 2 الی 35 سوره نسا روابط درون خانوادگی را در قالب حدود الهی و سنن حاکم مطرح میکند. زن و مرد درون خانواده هستند، اما هیچ کس فدای دیگری نیست و هویت هر دو حفظ میشود. این نگاه زیبا به زن و مرد را در هیچ جا سراغ نداریم.» وی ادامه داد: «هر جامعهای حتی دو نفره نیاز به رهبر دارد. خانواده نیاز به رهبر دارد. یکی از زوجین باید رهبری خانواده را به دست بگیرد. اما هرکس سهم و جایگاه خودش را دارد. رهبری خاص هر اجتماعی است.» دکترطهرانچی با اشاره به آیات 36 تا 57 سوره نسا خاطرنشان کرد: «در این آیات لزوم توجه انسان به گروههای اجتماعی مورد تاکید قرار میگیرد. همچنین با نقد حکمرانی یهود، حکمرانی آل ابراهیم مبتنیبر علم و حکمت بیان میشود.» رئیس دانشگاه آزاد اسلامی اظهار کرد: «علم دو منظر راهبری دارد، یکی سیاست علم و دیگری علم است. اینکه در علم به چه موضوعاتی پرداخته شود یا نشود، جزء سیاست علم است.» به گفته دکتر طهرانچی رفتار درون جامعه باید توجه به عدالت و موضوع رهبری باشد.
دکترطهرانچی به آیات 58 تا 176 سوره نسا اشاره کرد و گفت: «در آیات 58 تا 126 به موضوعاتی همچون جامعه، مولفههای جامعه و رفتار درون اجتماع پرداخته شده است. همچنین در آیات 127 تا 132 سوره نسا شاهد توضیحاتی درخصوص روابط خانواده بزرگتر و عدالت بهعنوان رکن مجوز هستیم. در آیات 133 تا 175 به جامعه و در آیه 176 به خانواده بدون دنباله پرداخته شده است.» وی در بخش دیگری از سخنان خود با طرح این سوال که آیا حضرت فاطمه زهرا(س) صرفا به وابسته نسب به این جایگاه عظیم دست یافته است؟ یا دلایل دیگری دارد، اظهار کرد: «در خیلی از موارد فرزندان پیامبران اهل آنها نیستند، بهعنوان مثال میتوانیم از فرزند حضرت نوح (ع) یاد کنیم. در قرآن کریم هم سوره کوثر داریم و هم سوره مسد. در سوره مسد عملکرد عمو و زنعمو پیامبر ختمی مرتبت مورد نقد قرار میگیرد. دین اسلام با کسی تعارف ندارد و افراد با تلاش و کوشش خود به جایگاه برتر و عالی دست پیدا میکنند.» دکترطهرانچی با بیان اینکه خلیفه اول کاملا به عقیله بودن حضرت فاطمه زهرا(س) تاکید داشت، گفت: «در سوره شعرا آمده است که پیامبران مختلف میفرمودند که ما اجر نمیخواهیم. اما پیامبر گرامی اسلام نگفت من اجر نمیخواهم، بلکه گفت من خواهان انسجام اجتماعی بعد خود هستم. محور اجتماع مودت است. مودت فیالقربی باید باشد. کسی نمی تواند بگوید حضرت صدیقه طاهره قربی نیست. همان مودتی که اساس خانواده و اجتماعی است، پیامبر اجتماع با اهل بیت (ع) را خواست که باعث بقای اجتماع میشود.» رئیس دانشگاه آزاد اسلامی با بیان اینکه اگر بخواهیم کسی را بشناسیم باید به سراغ کلام او برویم، به قرائت برخی از فرازهای خطبه فدکیه پرداخت و گفت: «مفاهیم معرفتی بسیار زیادی در این خطبه وجود دارد. کلام به کلام رأفت گوینده را در این خطبه میبینیم.» وی با اشاره به فراز دیگری از خطبه فدکیه مبنیبر اینکه «موجودات را خلق فرمود بدون اینکه از مادهای موجود شوند و آنها را پدید آورد بدون آنکه از قالبی تبعیت کنند»، خاطرنشان کرد: «سال 2001 انقلابی در علم اتفاق افتاد و آن این بود که غرب به این واقعیت رسید که تاکنون در طبیعت به دنبال ساختن علم و الگوگیری از طبیعت بوده اما باید انسان واره بسازد؛ چراکه انسان برترین موجود است. هیچ الگوی برای انسان در نظام خلقت وجود ندارد.» دکترطهرانچی با اشاره به اتفاقات پس از رحلت پیامبر گرامی اسلام گفت: «خیلیها آن اتفاقات را عاطفی جلوه دادند و گفتند که دختری که صبر بر رفتن پدر نکرد. اما حضرت در جواب میگوید: «تا هنگامى که خداوند او را به سوى خود فراخواند، فراخواندنى از روی مهربانى و آزادى و رغبت و میل، پس آن حضرت از رنج این دنیا در آسایش بوده و فرشتگان نیکوکار در گرداگرد او قرار داشته و خشنودى پروردگار آمرزنده او را فراگرفته و در جوار رحمت او قرار دارد، پس درود خدا بر پدرم، پیامبر امینش و بهترین خلق و برگزیدهاش باد و سلام و رحمت و برکات الهى بر او باد.» آنگاه حضرت فاطمه علیهاالسلام رو به مردم کرده و فرمود: «شما اى بندگان خدا پرچمداران امر و نهى او، و حاملان دین و وحى او، و امینهاى خدا بر یکدیگر، و مبلغان او به سوى امتهایید، زمامدار حق در میان شما بوده و پیمانى است که از پیشاپیش به سوى تو فرستاده، و باقیماندهاى است که براى شما باقى گذارده، و آن کتاب گویا الهى و قرآن راستگو و نور فروزان و شعاع درخشان است.» اگر جنگی میشد همه کسانی که کلام وحی درون سینه خود جای داده بودند بدون شک توسط دشمنان دین کشته میشدند. آنها از امیرالمومنین (ع) شروع کردند که همه حافظان وحی را بکشند، اما صدیقه طاهره با نقشآفرینی موثر این بساط را جمع و مدیریت و هدایت کرد.» رئیس دانشگاه آزاد اسلامی با تاکید بر اینکه کلام بشری عاقلانهتر و حکیمتر از خطبه فدکیه نمی توانیم پیدا کنیم، گفت: «در فراز دیگری از این خطبه آمده است: «امر به معروف را براى مصلحت جامعه، و نیکى به پدر و مادر را براى رهایى از غضب الهى و صله ارحام را براى طولانى شدن عمر و افزایش جمعیت، و قصاص...» مسائل جمعیتی بهشدت در جامعه امروز مساله است. صله ارحام متاسفانه از بین رفته است. افزایش جمعیت نیازمند ترویج فرهنگ فرزندآوری است.» وی همچنین با اشاره به فراز دیگری از این خطبه افزود: «برای هر امتی و ملتی این فرازها درس است. هر امت و ملتی که دارای یک رهبر برجسته باشند، میتوانند چنین یکباره تغییر جهت بدهند.» رئیس دانشگاه آزاد اسلامی با تاکید بر اینکه براساس این خطبه «براى فریب خوردن آمادهاید، آنگاه از شما خواست که قیام کنید و مشاهده کرد که بهآسانى این کار را انجام مىدهید، شما را به غضب واداشت و دید غضبناک هستید، پس بر شتران دیگران نشان زدید و بر آبى که سهم شما نبود وارد شدید.» گفت: «با شعار زن، زندگی و آزادی میخواستند سر خانمها کلاه بگذارند. به تعبیر حضرت امام ملت ما از ملت صدر اسلام جلوتر است، چون در مواقع بحرانی هوشیارانه عمل میکنند.» دکترطهرانچی خطاب حاضران در مراسم تاکید کرد: «خطبه فدکیه را با دقت بخوانید و سرلوحه زندگیتان قرار دهید. انسان صالح و انسان مصلح هر چقدر بزرگتر باشد، دغدغهاش از ضلالت مردم بیشتر میشود. خدا را شاکریم که مودت حضرت فاطمه زهرا(س)، فرزندانش و پدرش را در دل داریم.»
باید کنشگری اجتماعی زنان در حل مسائل اساسی کشور را تقویت کرد
فاطمه قاسمپور، نماینده مردم تهران و رئیس فراکسیون زنان مجلس شورای اسلامی با بیان اینکه هیچ الگویی برتر از حضرت فاطمه زهرا(س) برای زنان نیست، گفت: «امیدواریم بتوانیم در زندگی شخصی، فرهنگی، اجتماعی و... ایشان را الگو قرار دهیم و پیرو واقعیشان باشیم.»
وی با تاکید بر اینکه به برکت انقلاب اسلامی و با توسعه دانشگاه بهویژه دانشگاه آزاد زمینه تحصیلات عالیه برای بانوان فراهم شده است، افزود: «باید از ظرفیت دانشگاه آزاد در تمامی حوزهها ازجمله دانشبنیان و... استفاده کنیم.»
قاسمپور با بیان اینکه ظرفیت زنان در عرصه عمومی باید به کار گرفته شود، خاطرنشان کرد: «خوشبختانه در کشور با تعداد خوبی از فارغالتحصیلان دانشگاهی مواجه هستیم که این موضوع میتواند کنشگری اجتماعی زنان در حل مسائل اساسی کشور را تقویت کند.»
امور زنان و خانواده در دانشگاه آزاد از حالت تشریفاتی خارج شد
عاصمه قاسمی، مشاور ریاست دانشگاه در امور زنان و خانواده در این مراسم با تبریک میلاد با سعادت حضرت فاطمه زهرا(س) گفت: «ایشان در همه ابعاد زندگی در قله بودند و نقشهای اجتماعی، همسری، مادری و... را بهخوبی ایفا میکردند. حضرت فاطمه زهرا(س) نهتنها برای زنان، بلکه برای تمام مردم الگو هستند.»
وی با تاکید بر اینکه موضوع زن و خانواده در دانشگاه آزاد بهخاطر نگاه ویژه دکتر طهرانچی بسیار حائز اهمیت و مورد توجه ویژه است، اظهار کرد: «امور زنان و خانواده در دانشگاه آزاد از حالت تشریفاتی خارج شده و به یک جایگاه خوبی رسیده است.» جواد محمدی، رئیس دانشگاه آزاد استان تهران همچنین با تبریک ولادت حضرت فاطمه زهرا(س) در این مراسم گفت: «اگر بعد از رحلت پیامبر گرامی اسلام، حضرت فاطمه زهرا(س) قیام و روشنگری نمیکردند، چیزی از دین اسلام باقی نمیماند.» وی با اشاره به ابعاد شخصیتی حضرت فاطمه زهرا(س) تصریح کرد: «حضرت زهرا(س) در زمان کودکی درحالیکه مادر بزرگوارشان را از دست داده بودند، پرستار پدر بودند و از او مراقبت میکردند. ایشان با بالاترین درجات معنوی، نقش مادری، همسری و اجتماعی خود را به نحو احسن انجام میدادند. باید در معنویت، خانهداری، فعالیتهای اجتماعی و سیاسی و همچنین تربیت فرزندان از ایشان الگو بگیریم.» رئیس دانشگاه آزاد استان تهران با تاکید بر جایگاه رفیع بانوان در کشور افزود: «بانوان در کشور دارای جایگاههای حساس و خطیری هستند و تعدادی بالای دانشجویان دختر در کشور بیانگر میل و اشتیاق آنان برای تحصیل و پیشرفت است.» سعید ملماسی، رئیس دانشگاه آزاد واحد تهران شمال نیز در این مراسم با تبریک ولادت حضرت فاطمه زهرا(س) و با بیان اینکه بانوان سهم بسزایی در تحقق اهداف دانشگاه آزاد اسلامی واحد تهران شمال دارند، گفت: «در این واحد دانشگاهی 196 عضو هیاتعلمی و بیش از نیمی از کارکنان خانم هستند، همچنین بیش از 53 درصد دانشجویان را خانمها تشکیل میدهند که این موضوع وظیفه ما را سنگینتر میکند.» وی با تاکید بر اینکه در اداره دانشگاه باید از روش و سیره حضرت فاطمه زهرا(س) بهره ببریم، اظهار کرد: «باید در راستای اهداف عالیه دانشگاه حرکت کنیم و چراغ راهمان حاج قاسم سلیمانی باشد.» ملماسی به اقدامات دانشگاه آزاد واحد تهران شمال اشاره و تصریح کرد: «دانشکدگان هوشمصنوعی و صنعت و محیطزیست را در دستور کار قرار دادیم و همچنین دانشکده علوم و فنون همگرا را پیگیری میکنیم.»
هیاترئیسه واحد باغملک متشکل از خانمهای موفق است
معصومه محرابی، رئیس دانشگاه آزاد واحد باغملک با اشاره به سختیهای بانوان در پستهای مدیریتی بیان کرد: «واحد باغ ملک یک واحد کوچک است و من اولین بانویی هستم که در این دانشگاه سرپرست واحد را -البته با موانع زیادی- برعهده گرفتهام. الان که سرپرستی واحد را برعهده دارم، مساله حضور بانوان پذیرفته شد. شاید نیاز بود تلنگری زده شود که یک خانم نیز میتواند مسئولیت مدیریتی را برعهده بگیرد.» وی ادامه داد: «با توجه به اینکه نزدیک هفت ماه که مسئولیت ریاست واحد را برعهده گرفتهام؛ عملکرد من باعث شده واحد باغ ملک نسبت به سالگذشته حدود 90 درصد پیشرفت داشته باشد که باعث تعجب همگان شد. معاون خودم را نیز از بین بانوان انتخاب کردهام و به طور کلی هیات رئیسه این واحد متشکل از خانمهای موفق است.» محرابی با بیان اینکه مدیریت یک واحد دانشگاهی برای یک خانم با وجود حمایتهای لازم، سخت نیست، اظهار کرد: «خوشبختانه من در مسیر مدیریت واحد باغ ملک از حمایت خانواده و حتی همکارانم برخوردارم و در این شرایط مدیریت کار سختی برای بانوان نیست.» وی در ادامه گفت: «عدم حضور بانوان در پستهای مدیریتی نسبت به آقایان به دلیل این است که خانمها به نوعی مسئولیت مدیریت خانواده را هم برعهده دارند. همچنین عدم استقبال بانوان برای حضور در پستهای مدیریتی نیز در این مساله بیتاثیر نیست. اما خوشبختانه الان حضور بانوان روبه افزایش است.» رئیس دانشگاه آزاد واحد باغملک در پاسخ به سوالی مبنی بر اینکه برای مناسبسازی حضور بانوان در عرصه علمی و اداری دانشگاه چه اقدامی باید انجام شود، بیان کرد: «اینکه با حضور دکتر طهرانچی در دانشگاه آزاد ریاست برخی واحدها به بانوان واگذار شده بسیار اقدام مطلوبی است. اگر به مرور در سلسله مراتب بالاتر، روسای استانها نیز از بین خانمها انتخاب شوند در نهایت شاهد اتفاق خوبی خواهیم بود.»
بانوان ثابت کردهاند در عرصههای مختلف نقشآفرین هستند
بلقیس بیتمشعل، رئیس دانشگاه آزاد واحد سوسنگرد در گفتوگو با «فرهیختگان» بیان کرد: «با توجه به بحثهای جنسیتی همواره این نگاه غالب است که خانمها مدیران خوبی هستند اما به دلیل اینکه خانم یک وجه حساستر و ریحانهمانندی دارد همیشه یک گاردی نسبت به حضور خانمها در پستهای مدیریتی بوده است. با این حال زنان ایرانی در طول تاریخ ثابت کردهاند که در عرصههای مختلف توانستهاند نقشآفرین باشند.»
وی افزود: «تجربه و علم نیز میتواند در این مساله بسیار تاثیرگذار باشد. دانشگاه یک بستر علمی است که نیاز به مدیریت دارد، به نظر میآید تجمیع همه فاکتورهای مورد نیاز برای پست مدیریت در خانمها کمی سخت است. در ایران با توجه به سیاستهای داخلی نقش زنان، آزادی و امنیت اجتماعی که به خانمها داده شده، این امکان را به خانمها داده که با اعتماد به نفس بیشتری در این مسیر حرکت کنند و چنانچه به عنوان مدیر انتخاب شوند، نقش خودشان را به نحو احسن ایفا خواهند کرد.»
بیتمشعل با بیان اینکه چالشهای مدیریتی در دانشگاه نسبت به دیگر سازمانها و ارگانها متفاوت است، اظهار کرد: «ما در یک محیط آکادمیک مشغول به کار هستیم؛ یک بخش کارمند و هیات علمی و بخش دیگر تربیت و آموزش دانشجو است. اینکه یک خانم بتواند این مسیرها را همزمان در راستای یک هدف تنظیم کند، نیاز به هشیاری، علم، تجربه و مشاورههای خوب دارد.» وی ادامه داد: «اگر به کارنامه شش نفر رئیس واحد خانم در سطح کشور نگاهی بیندازید، متوجه خواهید شد که این افراد خانمهای بسیار موفقی بودند. همچنین جا دارد به این نکته هم اشاره کنیم که سه نفر از روسای دانشگاه خانم از استان خوزستان هستند که بحث تعصبهای قومیتی بسیار پررنگ است. این مساله نشاندهنده تغییر فرهنگی و نگاه مثبت به مدیریت زنان شده، مردها نیز خودشان حامی حضور زنان شدهاند.»
رئیس دانشگاه آزاد واحد سوسنگرد با توجه به شرایط حضور یک خانم در پستهای مدیریتی، تشریح کرد: «به جرات میتوانم بگویم زمانی که ما در کرسی مدیریت نشستیم، نگاه بالادست نسبت به مرد و زن یکسان بوده است؛ در استان خوزستان نیز ما ابراز هیچ تفاوتی بین رئیس مرد و زن ندیدیم. اما نگاه اجتماعی اندکی سخت است. اینکه یک خانم بخواهد دستوراتی را صادرکند. با این حال به نظرم یک انقلاب فرهنگی زنانه در دانشگاه آزاد و به خصوص در استان خوزستان رخ داد.»
بیتمشعل درخصوص کمتر بودن سهم بانوان از پستهای مدیریتی گفت: «این نگاه فقط در کشور ما نیست و در کل جهان زنان از بخش مدیریت سهم کمتری دارند. همیشه اعتقاد بر این است که خانمها یک سقف شیشهای دارند و تا یک نقطه مشخص میتوانند پیشرفت کنند، یعنی توان پیشرفت دارند اما امکانش به آنها داده نمیشود.» وی افزود: «تا زمانی که مردها قانونگذارند و زمام امور را به دست گرفتهاند، احتمالا فرصت اینکه زنان در پستهای کلیدی قرار بگیرند کمتر است. اما امروزه ما زنان در حال خطشکنیهایی هستیم که باور کنند ما میتوانیم. همچنین مسئولیت و نقش یک زن به عنوان مادر و همسر خیلی بالاست؛ شاید ما خانمها هم تصمیم میگیریم که تا یک نقطهای رشد کنیم، زیرا احساس میکنیم که باید بیشترین رشد را در دل خانواده داشته باشیم، زیرا جامعه از دل خانواده ما تشکیل میشود.»
رئیس دانشگاه آزاد واحد سوسنگرد در انتها بیان کرد: «حضور دختران در دانشگاهها نشاندهنده این است که ما پتانسیلهای بسیار قویای در آینده خواهیم داشت. در حال حاضر حداقل تحصیلات درصد زیادی از دختران ما کارشناسی ارشد است و در آینده پستهای کلیدی بیشتر به دست خانمها میآید. ما نیز پس از خط شکنی باید اعتمادسازی کنیم که خانمها میتوانند و این مساله باید برای نسل جوان ما نیز الگو باشد. البته خانمها به تنهایی نیز نمیتوانند اینکار را انجام دهند و دولت نقش مهمی در حمایت از بانوان دارد که در حال حاضر آمادهسازی بستر علمی برای خانمها، تغییراتی که در قانونها به نفع بانوان و... دست به دست هم خواهند داد و باعث میشوند که بانوان ما با جرات، شجاعت و عزت نفس بیشتری حرکت کنند. ما دختران و بانوان به این باور رسیدهایم که زن ایرانی میتواند.»
مشارکت بانوان در اداره دانشگاهها روبهافزایش است
فرزانه استوار، رئیس دانشگاه آزاد واحد شوش در گفتوگو با «فرهیختگان» گفت: «در حال حاضر کشور از لحاظ سیاسی در موقعیت بسیار حساسی به ویژه در حوزه بانوان قرار گرفته است. بحث مدیریت دانشگاه نیز مقوله مهمی بوده و حضور خانمها در پست مدیریتی حساسیتبرانگیز است. ما در دانشگاه آزاد نشان دادیم که بانوان میتوانند موفق باشند و فعالیت آنان در حوزه کانون خانه و خانواده محدود نمیشود و همزمان قابلیت فعالیت در حوزههایی سیاسی و اجتماعی کشور را دارند.» وی افزود: «گاهی اوقات چالشهای کوچکی از این بابت که مدیریت یک سیستم به دست خانم باشد پیش میآید، اما الان در بخش مدیریت و آموزش شاهد سیر تکاملی نگرشها هستیم و دیدگاهها نسبت به سالهای گذشته تغییر کرده است، به همین دلیل همه چالشها برطرف خواهند شد.» استوار با بیان اینکه مدیریت واحد دانشگاهی توسط یک خانم بستگی به نحوه برنامهریزی فرد دارد، اظهار کرد: «طبیعتا رسیدگی به مسائل دانشگاه بیشتر از تایم اداری زمان میبرد اما با برنامهریزی همهچیز امکانپذیر است. همچنین افراد زیادی معتقدند که خانمها میتوانند محیطهای بینظم را سر و سامان دهند. من نیز میبینم همکارانم در حالی که درگیر فرزندان و کانون خانواده خود هستند به خوبی از پس مسئولیتهایشان در دانشگاه برمیآیند.» وی در ادامه گفت: «از آنجایی که درصد زیادی از خانمها همواره خانهدار بودند و کمتر به سمت مدیریت تمایل داشتند؛ اما در حال حاضر نگرشها تغییر کرده و حضور کارکنان خانم در ادارات و دانشگاهها روبهافزایش است. من به عنوان سرپرست واحد شوش خروجی که از فعالیت کارمندان خانم دریافت میکنم بسیار مطلوب است. به طور کلی بانوان به خوبی خودشان را در فعالیتهای خارج از محدوده خانواده نشان میدهند.
شرایط فعالیت بانوان در عرصه مدیریتی دانشگاه آزاد فراهم شده است
طاهره چالدره، رئیس دانشگاه آزاد واحد گرمسار با اشاره به حضور بانوان در پستهای مدیریتی دانشگاه آزاد بیان کرد: «کار مدیریتی حتی برای آقایان نیز سخت است اما با وفاق و همدلیای که وجود دارد و ما بانوان که آن حس مادری و خواهری را به مجموعه دانشگاه آزاد منتقل کردیم، همکاران محترم ما مانند برادر از ما حمایت میکنند؛ به همین دلیل کارها بسیار خوب پیش میرود.» وی افزود: «در دیدگاه سنتی جامعه ما به دلیل تفکر مردسالاری که در گذشته حاکم بود، شاید امر کردن یک مساله توسط خانم به آقا، حس خوبی را به مردها وارد نکند. در صورتی که اصلا اینطور نیست و پس از مدتی کار کردن با خانمها متوجه میشوند که همه هدف ما پیشرفت دانشگاه و اهداف عالیه کشور است. زمانی که دلسوزیها را میبینند این مساله کمرنگتر میشود.» چالدره با اشاره به دلیل حضور کمرنگ خانمها در پستهای مدیریتی، اظهار کرد: «چند روز قبل که خدمت مقاممعظمرهبری مشرف شدیم، ایشان به شایستهسالاری اشاره کردند و فرمودند چه بهتر است که خانمها نیز مانند آقایان فعالیت و مدیریت داشته باشند. اما بحث اینجاست که در برخی مواقع بانوان تمایل به پذیرش مسئولیت ندارند. شاید بتوان گفت خودباوری و اعتماد به نفس لازم در برخی خانمها کمتر است یا فکر میکنند که از پس مسئولیت برنمیآیند؛ اما در دانشگاه آزاد اسلامی به برکت حضور آقای دکتر طهرانچی شرایط فعالیت بانوان در عرصه مدیریتی فراهم شده است.» وی در ادامه گفت: «برای مناسبسازی بستر حضور زنان در دانشگاه، حمایت بیشتری باید از آنها صورت بگیرد. در واقع گاهی یک خانم برای اجرای ایدهها و نظرات خود باید تلاش بسیار زیادی کند، اگر اعتماد به خانمها در جامعه بیشتر باشد، قطعا کارها در وضعیت بهتری پیش میرود. حتی برخی مسئولیتها مانند تربیت فرزند، مدیریت خانواده و... فقط به دست بانوان انجام میشود.