هومن جعفری، خبرنگار: در شماره قبل پیرامون ارزهای دیجیتال و چیستی آنها توضیحاتی داده شد. همچنین به توضیح زیرساختی مثل بلاک‌چین پرداختیم و نقش آنها در پیشرفت خیره‌کننده پروژه‌های ارزهای دیجیتال یا رمزارزها را بررسی کردیم. امروز به‌صورت تخصصی قصد داریم به معرفی ارزهای برتر بازار بپردازیم و به‌اصطلاح فوتبالی‌ها، تیم‌های بالای رنکینگ را بررسی کنیم. قبل از هر چیز، باید یک نکته ساده پیرامون ارزهای دیجیتال یا رمزارزها را برایتان بازگو کنیم. عمده ارزهای دیجیتال، به‌صورت یک پروژه دیجیتالی اعلام حضور می‌کنند. به عبارت دیگر، منهای ارزهایی که برای کلاهبرداری یا اسکم تولید می‌شوند و عمر بلندی هم ندارند، عمده ارزها از حضور در بازار هدفی دارند. هدف آنها معرفی و تبلیغ یک پروژه دیجیتالی است. اگر یک ارز دیجیتال هدفی نداشته باشد رشد هم نمی‌کند. ارزها عمدتا نماینده یک ایده دیجیتالی یا بیانگر یک پروژه تجاری هستند. به‌عنوان مثال ارز مانا MANA، نماینده پروژه تجاری دیسنترالند است که یک پلتفرم خرید و فروش زمین در فضای مجازی به حساب می‌آید. با خریدن این ارز شما می‌توانید در این پروژه سرمایه‌گذاری کنید. هرچه این بستر فروش زمین‌های مجازی با توفیق بیشتری مواجه شود، احتمال افزایش قیمت ارز مانا هم بالاتر خواهد رفت. عمده ارزهای دیجیتال نماینده یک پروژه یا محصول یا عضوی از یک خانواده رمزارز به حساب می‌آیند که بعدا در مبحثی جداگانه، پیرامون خانواده رمزارزها توضیح مفصلی خواهیم داد. فقط برای آنکه ذهن‌تان باز شود زیرشاخه‌هایی مثل ارزهای دیفای، ارزهای حوزه گیمینگ یا بازی‌ها، ارزهای حوزه وب 3 یا حوزه متاورس یا حتی حوزه «آی او تی» یا اینترنت اشیا و بخشی از خانواده‌ها یا شاخه‌های ارز دیجیتال که مدنظر ما هستند، بعدا مفصل‌تر به آنها خواهیم پرداخت.
ارزهای دیجیتال می‌توانند نماینده پروژه‌های تجاری باشند. مثال دیگری که می‌شود برای این نوع ارزها زد، ارزهای اختصاصی صرافی‌های معتبر ارز دیجیتال است. مثلا ارز بی‌ان‌بیBNB، یکی از معتبرترین و شناخته‌شده‌ترین ارزهای دیجیتال است که ارز رسمی صرافی بایننس به حساب می‌آید. بی‌ان‌بی البته فقط برای مصرف در این صرافی نیست و همه جا معتبر به حساب می‌آید و می‌شود به‌راحتی در بسیاری از بسترها خرید و فروشش کرد. هزاران ارز در دنیای دیجیتال وجود دارند که ارزش‌شان از بسیار کم تا بسیار زیاد متغیر است. ارزی داریم که صد میلیون واحدش تازه می‌شود یک سنت و ارزی داریم مثل بیت‌کوین که فقط یک واحدش در این لحظه 30 و چند هزار دلار خرید و فروش می‌شود. به همین دلیل به تمام فعالان تازه‌کار این بازار توصیه می‌شود قبل از آنکه ارزی را بخرند یا رویش سرمایه‌گذاری کنند، ابتدا آن را در فضای مجازی سرچ کنند تا متوجه شوند که اطلاعات اولیه آن چگونه است. سایت‌های بسیار زیاد و معتبر و به‌اصطلاح مرجعی هستند که شما می‌توانید در مورد رمزارزها آنجا اطلاعات لازم را به دست بیاورید. برویم سر وقت بیت‌کوین که رفیق‌مان در تلویزیون آن را ملکه بیت‌ها لقب داده بود.
بیت‌کوین به زبان ساده
بیت‌کوین بزرگ‌ترین رمزارز دنیا از منظر داشتن مارکت‌کپ یا حجم بازار است. منظور از این اصطلاح به زبان ساده ارزش کل بیت‌کوین است. اگر به اندازه‌ای که مارکت کپ یک رمزارز می‌ارزد پول داشته باشید، می‌توانید تمام آن را خریداری کنید. البته این بستگی به همکاری دارندگان آن با شما دارد اما به‌اصطلاح، «مارکت‌کپ» کل ارزش یک ارز در آن لحظه است. بیت‌کوین در این لحظه نزدیک 727 میلیارد دلار ارزش دارد که این ارزش متغیر است و با بالا یا پایین رفتن قیمت هر واحد ارز تغییر می‌کند. اما تاریخ ثبت‌شده بیت‌کوین بسیار سرراست است. آدرس سایت بیت‌کوین دات‌کام، در سال 2008 ثبت سفارش شد. چند ماه بعد، از طریق ایمیل‌های ارسال‌شونده به میلیون‌ها کاربر، مقاله‌ای از شخصی به نام «ساتوشی ناکاموتو» در دسترس همگان قرار گرفت که ماهیت بیت‌کوین در آن اطلاع‌رسانی شد. هویت ساتوشی ناکاموتو تا امروز نامشخص است. خیلی‌ها فکر می‌کردند ایلان ماسک شخصیت واقعی پشت این عنوان است اما او این ماجرا را رسما تکذیب کرد. مثل بسیاری از نوآوری‌های دیگر این ارز ابتدا مورد تایید و پذیرش عموم قرار نگرفت و تنها عده‌ای روی آن سرمایه‌گذاری کردند. در تمام جهان مبلغان بیت‌کوین می‌کوشیدند تا در سمینارهای آزمایشی مردم را به خرید این رمزارز تشویق کنند. بیت‌کوین به‌تدریج ارزش خود را به دست آورد و تعداد کاربرانی که آن را مورد استفاده قرار دادند افزایش پیدا کرد تا به امروز که از دلار آمریکا هم گران‌تر است و برای خرید یک واحد آن باید ۴۲ هزار دلار پرداخت کنید. البته بیت‌کوین سقف قیمتی 69 هزار دلار را هم رد کرده بود و پیش‌بینی می‌شود قیمتش دوباره اوج پیدا کند. می‌توانید برای اطلاع یافتن از روند فراز و فرود قیمتی بیت‌کوین به نمودار قیمت کلی این ارز در تمام صرافی‌های دنیا مراجعه کنید.
بیت‌کوین به زبان فنی
بیت‌کوین اولین ارز دیجیتالی است که در سال 2008 توسط ساتوشی ناکاموتو به‌عنوان نرم‌افزار منبع باز برای انتقال پول تاسیس شد. این ارز دیجیتالی است که بر خلاف ارزهای سنتی فیات (منظور ارزهای رسمی ملی مثل دلار یا یوروست) از فناوری ارزهای دیجیتال استفاده می‌کند و توسط یک مرجع غیرمتمرکز کنترل می‌شود. کریپتوکارنسی فناوری است که به‌عنوان وسیله‌ای برای تسهیل انجام تراکنش‌های مالی مختلف عمل می‌کند که امن و مطمئن هستند. بیت‌کوین برخلاف سایر ارزها فقط در شبکه بیت‌کوین همتابه‌همتا قابل انتقال است و تراکنش‌های آن توسط گره‌های شبکه از طریق رمزنگاری تایید شده و در یک دفتر کل توزیع شده عمومی به نام بلاک‌چین ثبت می‌شود. بلاک‌چین بیت کوین یک دفتر کل عمومی است که تراکنش‌های بیت‌کوین را ثبت می‌کند. این به‌صورت زنجیره‌ای از بلوک‌ها اجرا می‌شود، هر بلوک حاوی هش رمزنگاری از بلوک قبلی تا بلوک پیدایش در زنجیره است. شبکه‌ای از گره‌های ارتباطی که نرم‌افزار بیت‌کوین را اجرا می‌کنند، بلاک‌چین را حفظ می‌کنند. تراکنش‌های فرم پرداخت‌کننده، بیت‌کوین‌ها را برای دریافت‌کننده می‌فرستد، با استفاده از برنامه‌های نرم‌افزاری در دسترس به این شبکه پخش می‌شوند. گره‌های شبکه آنها را اعتبارسنجی می‌کنند و آنها را به کپی دفتر خود منتقل می‌کنند و متعاقبا این اضافات دفتر کل را به گره‌های دیگر پخش می‌کنند. برای دستیابی به تایید مستقل زنجیره مالکیت، هر گره شبکه کپی مخصوص به خود از بلاک‌چین را ذخیره می‌کند. واحد حساب سیستم بیت‌کوین، بیت‌کوین است. یک بیت‌کوین به 8 رقم اعشار قابل تقسیم است. واحدهای مقادیر کمتر بیت‌کوین عبارتند از: بیت‌کوین آسیاب (mBTC)، معادل یک‌هزارم بیت‌کوین و سانتوشی (سات).
نکاتی پیرامون بیت‌کوین حمایت السالوادور از بیت‌کوین
بیت‌کوین در سال 2021 در السالوادور به‌عنوان ارز قانونی شناسایی شد. السالوادور نخستین کشور دنیاست که این رمزارز را به‌عنوان یک ارز رسمی به رسمیت می‌شناسد. همچنین تعدادی از کشورها به‌صورت رسمی روی بیت‌کوین سرمایه‌گذاری قانونی و رسمی انجام داده‌اند و بخش اندکی از خزانه خود را به خرید این رمزارز اختصاص داده‌اند.
آینده تضمین‌شده بیت‌کوین
خاصیت ضدتورمی بیت‌کوین، بزرگ‌ترین دلیل استقبال بیش از حد عامه از این رمزارز است. بیت‌کوین تعداد محدودی دارد یعنی کل بیت‌کوین‌های جهان 21 میلیون واحد است که تعدادش به علت ماین شدن، مدام کاهش پیدا می‌کند. طبیعتا کالایی که تعدادش کمتر شود با تقاضای بیشتر و افزایش قیمت مواجه می‌شود. تعداد زیادی از رمزارزهای جهان از تعداد واحدهای میلیاردی استفاده می‌کنند اما بیت‌کوین به علت کم بودن تعداد واحدهایش، مدام گران‌تر از قبل می‌شود. این نکته مهم را به خاطر داشته باشید که بیت‌کوین همین حالا هم به نسبت روز اول تولدش هزاران برابر گران‌تر شده و تا روزی که آخرین واحدش هم ماین شود قطعا هزاران برابر گران‌تر خواهد شد.
بیت‌کوین‌های ازدست‌رفته
یکی از عجیب‌ترین و بامزه‌ترین اتفاقات مربوط به بیت‌کوین و بعضا کیف پول‌های مختلف، گم شدن رمز است. تخمین زده شده نزدیک به 20 درصد از بیت‌کوین‌های موجود در جهان، در کیف پول‌هایی قفلند که صاحبان‌شان رمز موجود برای باز کردن آنها را از خاطر برده‌اند! بسیاری، از کیف پول‌های سخت‌افزاری یا لجر برای نگه داشتن بیت‌کوین و دیگر رمزارزهای خود استفاده کرده و بعد از گم شدن نسخه سخت‌افزاری دیگر به دارایی خود دسترسی ندارند. بسیاری در روزهای اولیه بیت‌کوین تعدادی از آن را خریداری کرده و کیف سخت‌افزاری خود را در کشویی قرار داده‌اند و سال‌ها بعد تازه یادشان افتاده که رمز کیف پول یادشان رفته!
ماجرای جمهوری خودخوانده لیبرلند
ماجرای لیبرند هم به بیت‌کوین گره خورده. لیبرلند یک جمهوری خودخوانده در یک محوطه کوچک به مساحت 7 کیلومترمربع است که بین دو کشور کرواسی و صربستان قرار گرفته. این منطقه به علت اختلافات سیاسی دو کشور فعلا تحت مالکیت هیچ کدام‌شان نیست و به همین دلیل ویت یدلچیکا، سیاستمدار اهل چک از این مکان برای تاسیس جمهوری لیبرلند استفاده کرده که بیشتر یک جمهوری اقتصادی است. هیچ کشوری در دنیا آن را به رسمیت نشناخته و کشورهای کرواسی و صربستان نیز قصدی برای فتح این منطقه و اضافه کردنش به خاک خود ندارند و ترجیح می‌دهند مشکل را با دیپلماسی حل کنند. جمهوری لیبرلند بیشتر کشوری با قوانین و اهداف اقتصادی است تا سیاسی و واحد پول رسمی‌اش بیت‌کوین است.
بیت کوین شفاف است
نکته منحصربه‌فرد درمورد بیت‌کوین این است که کاملا شفاف است. نه با داده‌های شخصی، نه، بلکه با تراکنش‌ها و مبالغ. همه چیز در بلاک‌چین قابل مشاهده است و این باز بودن کامل است که اعتماد و امنیت زیادی را در بین جامعه بیت‌کوین القا می‌کند.
گران‌ترین پیتزاهای تاریخ
بیستودوم می (اول خرداد) برای کاربران خانواده بیت‌کوین روز پیتزاست اما نه هر پیتزایی. روز بیستودوم می‌سال 2010، لازلو هانیچ دو پیتزای برند «بابا جان» را به قیمت 10000 بیت‌کوین خرید که در آن زمان معادل 41 دلار بود. از آن زمان این روز تراکنش بیت‌کوین هر سال به‌عنوان بخشی از فولکلور بیت‌کوین گرامی داشته می‌شود. هیچ وقت یادم نمی‌رود که اول خرداد امسال به‌صورت کاملا اتفاقی در برج شریف بودم و آنجا شاهد «رویداد پیتزا» توسط کارمندان یکی از صرافی‌های ارز دیجیتال شدم که این روز را با سفارش دادن صد پیتزا جشن گرفته بودند. این معامله اگر امروز ارزش آن تقریبا350 میلیون دلار باشد به این معنی است که هر پیتزا175 میلیون دلار ارزش دارد و گران‌ترین پیتزای تاریخ خواهد بود. البته ارزش مالی بیت‌کوین متغیر است. این ارزش با بیت‌کوین 69 هزار دلاری، چیز دیگری خواهد شد. جالب اینجاست که لازلو هانیچ هر چند وقت یکبار مجبور است در مصاحبه‌هایی شرکت کند و اجازه بدهد که به ریشش بخندند که احمقانه‌ترین معامله دنیا را انجام داده.
تاریخ ماین شدن آخرین بیت‌کوین
پیش از این توضیح داده شد که به فرآیند استخراج بیت‌کوین و معادلاتش توسط کامپیوترهای میزبان، ماینینگ می‌گویند. خیلی‌ها دل‌شان می‌خواهد بدانند آخرین بیت‌کوین کی «ماین» می‌شود. پروتکل بیت‌کوین، مقداری که ماینرها می‌توانند هر چهار سال یکبار تولید کنند را نصف می‌کند که به آن هاوینگ می‌گویند. درحالی‌که نزدیک به 90 درصد از کل بیت‌کوین ممکن در حال حاضر در گردش است، تولید 2.2 میلیون سکه باقی‌مانده 117 سال دیگر طول می‌کشد. به این ترتیب 2140 میلادی، سالی است که آخرین سکه بیت‌کوین ماین یا استخراج می‌شود.
