زهرا طیبی، خبرنگار گروه نقد روز: وقتی در مراسم اهدای جایزه نوبل صلح، گروههای تجزیهطلبی که در جریان اتفاقات سال گذشته حضور پررنگی در تجمعات خارجنشینان داشتند، دیده شدند، خیلی زود نقاب ایراندوستی و آزادیخواهی نرگس محمدی کنار رفت. حضور عبدالله مهتدی و ناهید بهمنی، رهبران گروهک تروریستی کومله و دبیرکل حزب دموکراتیک اهواز یا همان تجزیهطلبهای پانعرب در مراسم اهدای جایزه نوبل صلح، موید این گزاره بود که حالا قرار است نرگس محمدی به عنوان برنده جایزه نوبل صلح، آنچه را که پیش از این از جانب این گروهها در صحنههای بینالمللی علیه ایران صورت میگرفت، انجام دهد؛ موضوعی که باز هم منجر به ایجاد اختلاف میان براندازان شده است و آتش اختلافات آنها را شعلهور کرده است. سوال اصلی که وجود داشت این بود که چه کسانی پشتپرده دعوت از چهرههای تجزیهطلب، در مراسم اهدای جایزه نوبل صلح قرار داشتند، موضوعی که تقی رحمانی، همسر نرگس محمدی، در مصاحبه با بیبیسی فارسی به آن پاسخ داد و بعد از اینکه مهمانان مراسم را چهرههای مدنی و فعالان اجتماعی خواند، اعلام کرد میهمانان با هماهنگی او به این مراسم دعوت شدهاند. این اما پایان ماجرای حضور خانواده محمدی در جریان اهدای جایزه نوبل صلح نبود.
بهانهای به نام نوبل صلح
فارغ از حضور چهرههای تجزیهطلب در مراسم اهدای جایزه نوبل صلح نرگس محمدی، چند روزی میشود که انتشار تصویر دیدار پادشاه سوئد با خانواده نرگس محمدی، حواشی زیادی به همراه داشته است؛ دیداری که با نامه نرگس محمدی خطاب به نخستوزیر سوئد اهمیت زیادی پیدا میکند. نرگس محمدی در نامه خود به پادشاه سوئد از محکومیت و محاکمه زندانی ایرانی در سوئد، حمید نوری حمایت میکند و محاکمه او را باعث «برافروختن شعله امید در دل عدالتخواهان» دانسته است. شاید در نگاه اول ماجرا دیدار پادشاه سوئد با خانواده فردی که برنده جایزه نوبل صلح شده است و خودش هم الان در ایران زندانی است، امر مثبتی به نظر بیاید که اتفاقا در راستای حمایت از صلح و دفاع از حقوق بشر موضوعیت دارد؛ اما این موضوع آنجا متفاوت میشود که نرگس محمدی همزمان با روزهایی که قرار است حکم نهایی دادگاه حمید نوری _که با پروندهسازی اعضای سازمان منافقین برگزار شده است_ اعلام شود، نامهای منتشر میکند به نظر میرسد قرار است راه را برای محکوم کردن حمید نوری در این دادگاه هموار کند؛ امری که نشان میدهد ارتباط و همراهی او با براندازان خارجنشین تنها به ارتباط با گروههای تجزیهطلب محدود نمانده است و حالا نرگس محمدی اقدامات و فعالیتهای مدنی خود را در راستای تامین منافع اعضای سازمان منافقین انجام داده است. در این چهارچوب البته نفس دیدار خانواده محمدی با پادشاه سوئد نیز موضوعیت دارد؛ چراکه اگر نیمنگاهی به دیدارهای چند وقت اخیر مریم رجوی، رهبر این سازمان تروریستی بیندازید، ارتباط خوبی میان اعضای این سازمان با مقامات کشور سوئد وجود داشته است. سال گذشته بود که دیداری میان پادشاه سابق این کشور و رجوی صورت گرفت، دیداری که پای ثابت آن محکوم کردن ایران و ماجرای اعدامهای دهه 60 بود. حالا امسال در حالی که چند روزی تا اعلام حکم حمید نوری در سوئد باقی مانده است، این دیدار با پادشاه فعلی سوئد و پیامی از سوی نرگس محمدی تازه شده است.
جمع تجزیهطلبها و فعالان ملیمذهبی جمع بود
در جریان اهدای جایزه نوبل صلح به نرگس محمدی، تلاشهای زیادی صورت گرفت تا از او به عنوان زنی یاد شود که مدتهاست علیه جمهوری اسلامی دست به مبارزه زده است و به دنبال آزادیخواهی است. در این میان مصاحبه بازیگر مشهودی هالیوودی با او و انتشار صحبتها و مصاحبههای او از زندان به بیرون، قرار بود این تصویر ساختهشده را واقعی جلوه دهد. زندانی زن ایرانی که با روایت ساختهشده، به خاطر انجام اقدامات و فعالیتهای مدنی در ایران در بازداشت است همه آن چیزی بود که براندازان و حامیان آنها برای افزایش فشارهای بینالمللی و تخریب چهره ایران در جهان به آن احتیاج داشتند؛ چهرهای که البته خیلی زود، کوپنهای خود را خرج چهرههای برانداز کرد و حتی واکنشهای تندی نیز از جانب برخی براندازان به همراه داشت. اولین تیر خلاص به این چهره ساختهشده حضور اعضای گروهکهای تجزیهطلب بود که البته به دعوت تقی رحمانی، فعال ملیمذهبی در مراسم اهدای جایز نوبل صلح حضور پیدا کردند.
استانداردهای دوگانه سوئدیها
«خانواده نرگس اکثرا مجاهدینی بودند که اعدام شده بودند. خانواده پدری او فرق داشتند اما خانواده مادری او مجاهدینی بودند که سابقه سیاسی داشتند. مثلا دایی نرگس زندانی زمان شاه بوده است. پسرخالهها و پسرداییهای نرگس اکثرا مجاهدینی بودند. چند اعدامی در خانواده نرگس وجود دارد.» این اظهارات پیشتر از جانب همسر نرگس محمدی درباره خانواده او و ارتباط آن با سازمان موسوم به مجاهدین منتشر شده بود. با در نظر گرفتن این امر شاید بتوان پاسخ این سوال را به درستی داد که حمایت اخیر نرگس محمدی از محکومیت و محاکمه حمید نوری به این علت اتفاق افتاده است، آن هم در روزهایی که قرار است حکم نهایی دادگاه سوئد درباره حمید نوری اعلام شود. ماجرای بازداشت و دستگیری حمید نوری و محاکمه او در سوئد، امری بود که طراحی و پیگیری آن از جانب اعضای سازمان مجاهدین خلق دنبال شده است. حضور هرروزه اعضای این سازمان تروریستی در محوطه بیرون از دادگاه حمید نوری و برخوردهای تند آنها با خانواده حمید نوری و اظهارات ایرج مصداقی در جریان این دادگاه نشان میداد قرار است آنچه در این دادگاه اتفاق میافتد به نفع منافقین باشد. اگرچه در این میان حتی داشتن نقش موثر حمید نوری در جریان اجرای حکم اعدامها در سال 67 نیز محل اشکال است و حمید نوری در زمان بازداشت نه دیپلمات بود نه مسئولیت دولتی داشت، اما قرار بود منافقین دادگاهی برپا کنند تا پروژه افزایش فشارها به ایران ادامه داشته باشد؛ امری که در جریان اتفاقات سال گذشته و در کنار تلاشهای چندینساله این سازمان تروریستی برای افزایش فشار و منزوی کردن ایران در مجامع بینالمللی صورت میگرفت؛ حالا نرگس محمدی با عنوان برنده جایزه نوبل صلح از محکومیت این زندانی سوئدی حمایت میکرد؛ امری که ادامهدهنده تلاشهای سازمان منافقین برای افزایش فشار بر ایران بود و نشان میداد نرگس محمدی نیز در این ماجرا با این سازمان تروریستی همداستان است. نکته قابل توجه ماجرا اینجاست که پیش از این شبکه تلویزیونی سوئد گفتوگویی با نرگس محمدی ترتیب داده بود و ضریب زیادی پیدا کرده بود، و اینکه این گفتوگو در شرایطی با نرگس محمدی که در ایران زندان بود صورت گرفته بود، که حتی خانواده حمید نوری نیز امکان دیدار با او را نداشتند.
استاندارد دوگانه سوئدیها درباره زندانیان ایرانی
اوضاع برای حمیدنوری روز به روز سختتر میشود؛ این موضوعی است که فرزندان او در گفتوگوهای متعدد خود آن را مورد تاکید قرار دادهاند. دختر حمید نوری که الان در سوئد حاضر است به این موضوع اشاره کرده که پدرش به یکی از مخوفترین زندانهای سوئد منتقل شده که دسترسیهای او به مراتب محدود شده است. محدودیتهای دیدار و دسترسی خانواده او در طول چهار سالی که حمیدنوری در بازداشت به سر میبرده است، امری بود که همواره از جانب خانواده او مورد اعتراض قرار میگرفته است و در این مدت خانواده او گاهی از پشت پنجره زندان و معدود مواردی نیز در حد چند دقیقه موفق به گفتوگو با پدر خود شدند؛ موضوعی که نشان میداد برخلاف آنچه گفته میشد شرایط حمید نوری در دادگاه سوئد مساعد نبود و حقوق اولیه او در زندان رعایت نمیشد. در نقطه مقابل و در شرایطی که تلاش میشد چهره تاریکی از زندانهای ایران به جهان مخابره شود، نرگس محمدی گفتوگوها و مصاحبههای متعددی با افراد و رسانههای خارجی داشته است، حتی بعد از اینکه گفته شد تماسها و ارتباطات او با بیرون از زندان محدود شده است نیز نامه او به نخستوزیر سوئد رسانهای شد؛ امری که نشان میداد گفتوگوهای شبکه سوئد با نرگس محمدی، حمایتها از او و در نقطه مقابل گسترده کردن محدودیتهای حمید نوری در زندان سوئد، استاندارد دوگانهای بود که با هدف و برنامه مشخصی که اتفاقا اعضای سازمان موسوم به مجاهدین خلق در آن حضور داشتند، صورت گرفته بود و بهنظر میرسید تشدید این فعالیتها بیارتباط با برگزاری اولین جلسه دادگاه منافقین در دادگاههای ایران نبوده است؛ اقدامی که مقدمه شکایات و اقامه دعوی علیه این سازمان در مجامع و دادگاههای بینالمللی خواهد بود.
دعوای قدیمی رئیس منم
در میانه این اتفاقات بهنظر میرسد بار دیگر آتش اختلافات و دعوا میان براندازان خارجنشین شعلهور شده است؛ جایی که حتی دیدار خانواده محمدی با پادشاه سوئد واکنشهای منفی از جانب براندازان به همراه داشت. بهنظر میرسید یک سمت این دعوا سلطنتطلبان باشند و شاید نقطه آغاز دعوا وقتی بود که در جریان اهدای مراسم جایزه نوبل صلح، رئیس کمیته نوبل صلح نرگس محمدی را رهبر اتفاقات سال گذشته خواند؛ موضوعی که با گذشت یک سال از اتفاقات سال گذشته هنوز محل بحث و دعوای براندازان است و هریک سعی میکنند خود را رهبر اغتشاشات سال گذشته معرفی کنند تا بتوانند از حمایت قدرتهای خارجی بهرهمند شوند. اظهارنظر رئیس کمیته نوبل صلح نشان میدهد حامیان براندازان در حال حاضر ناامید از آنچه براندازان در سال گذشته انجام دادند، این بار نرگس محمدی را رهبر اغتشاشات سال گذشته خواندهاند تا راه هموارتری برای همراه کردن مردم و جلب نظر مجامع بینالمللی داشته باشند که بهنظر میرسد دعوای تازهای را میان براندازان به راه انداخته است.
دعوا ادامه دارد
بخشی از دعوا و اختلافات میان براندازان متوجه برخی از مهمانان مراسم اهدای جایزه نوبل صلح به نرگس محمدی نیز بود. رفتار مهمانان حاضر در این مراسم با واکنشهای منفی همراه شد. آواز سهنفره گلشیفته فراهانی، مژگان شجریان و مهسا وحدت برخلاف پروتکلهای موجود در این مراسم، حواشی زیادی به همراه داشت و کاربران در شبکههای اجتماعی، از جمله براندازان خارجنشین به این رفتارها واکنش منفی نشان دادند. مژگان شجریان که به عنوان خواننده مهمان در این مراسم حضور پیدا کرده بود و گلشیفته فراهانی نیز از جمله مهمانان این دیدار بودند. حضور مژگان شجریان در این مراسم بسیار مورد انتقاد قرار گرفت. بسیاری از منتقدان به این کار شلخته و بیبرنامه وی و فراهانی و وحدت خرده گرفتند و معتقد بودند آبروی ایرانیان را بردهاند اما یکی از موارد مهم مورد انتقاد حضور او در جمعی بود که تجزیهطلبها و اعضای گروهکهای تروریستی در آن حضور داشتند و برخی از انتقادات نیز ناظر به نفس حضور او در مراسم اهدای جایزه به نرگس محمدی بود؛ موضوعی که آنقدر واکنشهای منفی و فشارها را بر مژگان شجریان سنگین کرد که مجبور شد در سلسله استوریهایی درباره حضورش در این مراسم توضیح دهد و بگوید که عضو هیچ گروه و دستهای نبوده و نیست و البته اهمیتی نیز به آنفالو کردن کاربران نمیدهد. با این حال واکنشهای منفی به حضور او در این جلسه حتی در کامنتهای پستی که در این زمینه منتشر کرده است نیز قابل توجه است. در این میان حضور و دیدار گلشیفته با عبدالله مهتدی و تاکید بر این موضوع که ما همیشه با یکدیگر همپیمان و همراهیم نیز موضوع دیگری بود که واکنشهای منفی زیادی در میان براندازان خارجنشین به همراه داشت و بار دیگر حملات تازهای را متوجه او کرد؛ دیداری که البته تازگی نداشت. سال گذشته و در جریان اتفاقات پاییز، تصاویری از دیدار گلشیفته فراهانی با برناردلوی، تجزیهطلب فرانسوی که معتقد بود نوعی پیوند برادری میان ایرانیها و نازیها وجود دارد، حاشیههای زیادی به همراه داشت و از پشتپردههایی از روابط میان گلشیفته با این چهرهها خبر میداد؛ امری که منجر شد چهره ضدایرانی از او در خاطر ایرانیها بماند و حتی براندازان خارجنشین نیز به او حمله کردند.